Câu 8. Phân tích khái niệm và tác động của đầu tư quốc tế với các bên liên quan

1. Khái niệm đầu tư quốc tế:

Đầu tư quốc tế là quá trình vốn di chuyển từ quốc gia này sang quốc gia khác dể thực hiện một hay nhiều dự án đầu tư để đem lại lợi nhuận cho các bên tham gia.

Vốn di chuyển giữa các quốc gia có thể là tiền mặt, các dạng tài sản ( nguyên vật liệu, máy móc thiết bị, mặt bằng sản xuất, nhà xưởng), giá trị của bản quyền sở hữu trí tuệ, bí quyết , bản quyền thương hiệu...

Các dự án đầu tư thường là dự án công nghiệp, dịch vụ, kinh doanh thương mại...

Các bên tham gia vào đầu tư quốc tế gồm ít nhất là 2 bên có quốc tịch khác nhau. Các bên tham gia có thể thu được lợi ích về kinh tế, chính trị, xã hội trong đó đầu tư trực tiếp nước ngoài mang lại lợi ích kinh tế lớn nhất

2. Tác động của đầu tư quốc tế tới các bên liên quan.

+ Đối với nước nhận đầu tư:

- Tác động tích cực:

Nước nhận đầu tư sẽ được tiếp thu vốn và công nghệ, kinh nghiệm từ nhà đầu tư

Nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực trong nước

Có cơ hội đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, hoàn thiện hệ thống luật pháp và chính sách

Giải quyết những khó khăn do bội chi ngân sách, thâm hụt cán cân thanh toán, giải quyết được các vấn đề xã hội như việc làm, mức sống người dân

Nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước

Tăng nguồn thu ngoại tệ cho ngân sách chính phủ đặc biệt là nguồn thu từ thuế.

- Tác động tiêu cực

Tình trạng ô nhiểm môi trường tại các nước tiếp nhận đầu tư do không chọn lọc dự án đầu tư, trình độ và chính sách quản lý dự án kém sẽ dẫn đến tình hình nghiêm trọng

Các nhà đầu tư trong nước sẽ phải chịu thua thiệt cả vể quyền lợi do hạn chế về cả chuyên môn và vốn lẫn khả năng quản lý, do đó dự án đạt được hiệu quả xã hội không cao

Gia tăng gánh nặng nợ nước ngoài cho chính phủ trong trường hợp là vốn vay ODA, nhất là khi hiệu quả sử dụng vốn thấp

Tình trạng chảy máu chất xám diễn ra ngày càng nghiêm trọng nếu không có chính sách cụ thể do nguồn nhân lực trình độ cao trong nước sẽ hoạt động trong các dự án có vốn đầu tư nước ngoài nên việc đào tạo để phát triển doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn.

+ Đối với nươc đi đầu tư

- Tác động tích cực

Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và công nghệ khi có thể khai thác tối đa nguồn vốn và công nghệ này tại các nước nhận đầu tư, khi đầu tư, nước đầu tư có thể giảm chi phí xuất khẩu tới thị trường nước đầu tư, tận dụng được lợi thế của nước nhận đầu tư.

Mở rộng thị trường do khi xuất khẩu có thể gặp phải những rào cản của nước tiếp nhận đầu tư nhưng khi xuất khẩu thông qua đầu tư trực tiếp lại không gặp phải trở ngại này ngoài ra còn được hưởng những ưu đãi từ nước tiếp nhận đầu tư.

Nước đầu tư có cơ hội để quảng bá thương hiệu cũng như sản phẩm của nước mình tại nước nhận đầu tư

Tạo cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước nâng cao khả năng cạnh tranh tại thị trường nước nhận đầu tư do có được ưu đãi từ phía nước này

Ngoài những lợi ích trên, đầu tư nước ngoài còn tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước thông qua thuế thu nhập, thuế đầu tư...

- Tác động tiêu cực

Đầu tư ra nước ngoài làm giảm nguồn vốn đầu tư trong nước, tăng tỷ lệ thất nghịêp nội địa, không đạt mục đích hiệu quả xã hội

Việc chảy máu chất xám cũng xảy ra do nguồn nhân lực chất lượng cao di chuyển sang nước nhận đầu tư.

Các doanh nghiệp đầu tư sẽ đối mặt với rủi ro lớn tại nước tiếp nhận đầu tư do hệ thống luật pháp chính sách khác nhau và các rủi ro về đạo đức...