GIỚI THIỆU

Quy Tự Dao cùng hệ liệt của Lục Ngộ, là phần I của Lưỡng Đô Ký Sự, dù nội dung không hề liên quan tới nhau vì bối cảnh cách nhau đến hơn 200 năm. Những gì xảy ra ở Quy Tự Dao đặt tiền đề và tiền lệ cho Lưỡng Đô Ký Sự sau này. Không có Đường Từ và Nhu Kha, Đường Oanh và Nhan Y sẽ không thể đến được với nhau.

Về tên tác phẩm 'Quy Tự Dao' - có nghĩa đen là 'Khúc ca dao trở về', cái tên đậm màu sắc thương nhớ cố thổ. Giống với 'Lưỡng Đô Ký Sự', 'Quy Tự Dao' cũng kể hành trình về lại chốn xưa, cùng tinh thần hoài hương - hồi hương, giá trị tình thân, khắc khoải chia ly và góc nhìn của người xưa về 'nhân-lễ-nghĩa'. Quy Tự Dao vốn là tên của một thể Từ truyền thống cổ xưa được nhắc đến trong Nam Đường thư của Mã Lệnh và lưu hành bởi Hán Nhạc phủ, thể từ này xuất hiện từ thời Ngũ Đại và thịnh hành ở thời Minh - Thanh. Như tên gọi của nó, thể Từ này có đặc điểm luôn viết về sự chia ly của người và non sông, tha nhân và cố thổ, sầu ly biệt và nỗi niềm nhớ quê.

Một trong những tác phẩm tiêu biểu của thể Quy Tự Dao là bài Hàn Sơn Bích thời Nam Đường, tự dịch thoát ý như sau:

Núi xanh lạnh lùng, ai vang khúc sáo ngọc
Chiếc thuyền độc mộc, đưa khách về Tiêu Tương
Lau trắng ngàn dặm, trăng bạc soi mờ bóng
Thương cảnh cách biệt, mai sông núi chia ly.

Hay Xuân Diễm Diễm thời Bắc Tống:

Xuân sang rực rỡ, bóng núi chập chờn bên sông chiều
Liễu như tơ rủ, hoa cỏ như vải vóc nhuộm màu
Phòng khuê cô quạnh, song cửa để ngỏ mày khẽ nhíu
Giọt lệ chực rơi, thấm cho ướt đẫm má phấn hồng.

———

VĂN ÁN

Mười ba năm trước, Đinh Dậu chính biến, Ngự giai đổi chủ. Trưởng công chúa Đường Hàm Nguyệt, hiệu Vĩnh Gia, trên đường tháo chạy khỏi Đế kinh thì rơi sông mất tích, từ ấy bặt vô âm tín, ai cũng cho rằng đã chết.

Sau hơn mười năm, Đường Hàm Nguyệt - nay thay tên đổi họ thành Đường Từ, nữ phẫn nam trang vào kinh chờ thời, được nhận làm môn sinh thân cận dưới trướng Lại bộ Thượng thư Tần Diên, quan lộ bắt đầu từ Hàn Lâm viện. Trên con đường trả mối thù nhà khi xưa, nhân khi các đảng phái trong vương thất âm thầm tranh đấu và đoạt người tài về bên mình, Đường Từ cũng dần cuốn vào hồi cửu long đoạt đích, nhúng tay vào thao túng âm mưu tranh quyền đoạt vị với tư cách nhân sĩ đứng sau.

Trên con đường mà từng bước đều phải mưu toan, với thân phận Học sĩ Hàn Lâm viện Đường Từ, Đường Hàm Nguyệt gặp lại thanh mai trúc của mình khi xưa, Nhu Kha quận chúa, mà Nhu Kha quận chúa cũng đã tìm kiếm người tiểu muội kém 6 tuổi này suốt gần 15 năm, với niềm tin Đường Hàm Nguyệt vẫn còn sống. Chỉ tiếc rằng Nhu Kha lại cũng chính là nữ nhi của Dự Vương, người năm ấy tiếp tay cho quân phản loạn.

Bốn chữ, phong khởi Ký Châu.