À ơi, em đi lấy chồng, ai vẫn một mình
À ơi, táo rụng sân đình, thương ai một mình, chịu lời đắng cay.
_______________________________

"Em Ngà nay xinh quá, chẳng mấy khi thấy Ngà làm đỏm"
"Chị Duyên mới là xinh nhất"

Tay cái Ngà chầm chậm chải mái tóc đen nhánh của Mỹ Duyên, lòng chẳng khỏi xót xa, cô láng giềng bên lấy chồng rồi.
Mỹ Duyên lớn hơn nó 3 tuổi trăng, khi đó nó mới cùng mẹ sơ tán đến đây, chỉ có chị là chịu chơi cùng nó, cũng vì vậy mà từ khi ấy, Mỹ Duyên đi đâu cũng có cái đuôi nhỏ là nhỏ Ngà theo sau.
Rồi như chớp mắt, xuân đến xuân đi, năm này qua năm khác, thứ tình cảm nhỏ bé của nó lớn dần, như đoá hoạ mi e thẹn rụt rè chẳng dám thổ lộ, chị Duyên đối với nó thật tốt, nó ngây thơ tưởng rằng sẽ sống cùng chỉ cả đời như vậy.

Rồi chị đi lấy chồng, để câu hò trong lòng thương thay.

Ngày dậy thấy xóm làng xôn xao,
Hoá ra cô láng giềng bên lấy chồng rồi!
Lời thương trong lòng còn chưa toả,
Đành nhường lời mừng cô làm vợ người

Chị lấy chồng chẳng đâu xa, là con trai thưởng thôn làng bên, để lòng tôi buồn thương xót xa. Cũng từ độ ấy, tôi chẳng gặp chị mấy khi, rồi tôi 17 xin thầy u lên Hà Thành làm ăn, tôi sợ ở đây nhớ người thương mà u uất. Thành đô rực sáng, người qua chợ vãn, mình tôi bơ vơ, rồi tôi gặp được mối làm ăn ở Đồng Đăng, nên chuyển đến sống nơi này. Bẵng đi mấy năm, làm ăn khấm khá, có chút để dành, tình hình chiến sự đất nước biến động, chỗ tôi ở phải đi sơ tán, tôi lại trở lại về quê nhà, thấy thầy u đã già, tóc u tôi đã hoa trắng mái đầu.

Tôi đi trăm nẻo đường xa,
Chốn thành đô đến thôn quê xa nhà.
Mơ mộng vàn nỗi nhớ,
Vẫn chẳng thể quên quê nhà.

Tôi dành thời gian thăm hành xóm cũ, có những người đã chuyển đi, có người thì đã có con cái, cảnh đấy mà người đã khác xa.
Tôi thăm cả cô láng giềng xưa, chị Duyên trông vẫn như nỗi nhớ tháng năm, chẳng có nhiều thay đổi, chỉ điều, chị gầy đi nhiều, gương mặt đã mang theo nhiều nỗi buồn.
Chị lấy được người trong mộng, sao vẫn hoài buồn mong?

Hoá ra chồng chị đi bộ đội vô tận nam kháng chiến, chị dọn về với thầy u cùng cậu con trai mới lên 3 tuổi.
Như thể tôi được quay lại những năm tháng thiếu thời bên chị. Có chuyện gì cần tôi lại qua phụ giúp chị, thầy u tôi cứ than vãn suốt,
"Con gái chẳng thấy mang chồng về chạy đôn chạy đáo suốt ngày lo người ta". Mỗi lần thầy mắng tôi cũng chỉ biết cười, tôi biết thầy u thương tôi, mà tôi trót thương người ta thì biết phải làm sao.

Rồi mùa thu đến mang theo lá thư mà chị Duyên vẫn hoài ngóng trông. Nhưng lại chẳng như ý nguyện, chồng chị hi sinh thư báo tử được gửi về quên nhà. Từ ngày ấy nhìn chị như nửa hồn chết đi, hoá mòn.

Trông chị mà tôi quặn thắt trong lòng, nếu đời tôi không phải phận đàn bà, phải chăng tôi đã che chở cuộc đời chị.

Ngoài trời mưa lâm thâm
Nụ tầm xuân chớm nở
Chưa đến ngày hoa tàn
Nàng đã lên kiệu hoa.

Cuối cùng tôi cũng theo nguyện vọng cả đời của thầy u, tôi lấy chồng, anh là bác sĩ, là con trai của một người buôn cũ quen biết với tôi những năm tôi còn bán mạng cho cái đất Đồng Đăng. Anh đối xử với tôi rất tốt, tôi thấy mình trong mắt anh như chứa cả trời sao, đôi lúc tôi tự hỏi liệu khi tôi nhìn chị, chị có cảm thấy như tôi bây giờ không?

Ngày tôi theo chồng lên Hà Nội để thuận tiện cho công việc của anh, thầy u tiễn tôi đi mà hai hàng nước mắt chảy như sông suối, tôi lại xa thầy u đã nuôi tôi nửa kiếp người.
Tôi gửi chị Duyên ít tiền, số tiền mà tôi để dành, tôi gửi chị mong chị coi như sính lễ sau này cho cậu nhóc.
Tôi vẫn nhớ mãi, chị ôm tôi như thể chúng tôi sẽ chẳng bao giờ gặp lại nhau nữa, và khi ấy tim tôi vẫn rung lên như thuở thiếu thời, cũng là lúc tôi nhận ra, hoá ra dù bao lần chia xa, dù sau này tôi và chị có như hai dòng sông mỗi người chảy một ngả. Cô láng giềng bên ấy vẫn mãi là ánh trăng mà tôi dành nửa đời ao ước.

Tôi nhớ chị, thuở thiếu thời,
Ngày ấy, tôi mới lên mười.
Thấy chị, như cả bầu trời,
Là khoảng đời rực rỡ nhất.

- lanha -