Trên đường từ nhà chú Lung ra suối, có nhà ông Vằn, người Tày. Đó là một ngôi nhà sàn. Ông Vằn thường buộc một con chó nâu ở cột nhà sàn. Mặt Đen đặt tên luôn cho nó là Con Nâu.

Thỉnh thoảng, ra suối tắm, đi qua ngôi nhà sàn, Mặt Đen thường trêu con Con Nâu. Khi thì ném cho nó một viên đá. Lúc lại giả tiếng chó sủa nhặng xị ngậu. Lúc khác ngồi thụp xuống giả vờ nhặt đá ném chó. Con Nâu tức lắm, vùng dây xích, bị giật ngược lại, kêu đánh hự một tiếng, rồi rên ư ử. Có những lần cùng chú Lung đi qua nhà ông Vằn, tuy Mặt Đen không dám trêu chó vì sợ chú Lung mắng, nhưng Con Nâu vẫn hực lên, nhìn theo đầy căm hận.

Tối hôm đó chú Lung đưa Bi Bi và Mặt Đen vào nhà ông Vằn chơi. Mặt Đen cảm thấy chờn chợn, vì đã trót gây thù oán với con Nâu rồi. Buổi tối, ông Văn thường thả chó chứ không xích ở cột nhà sàn như ban ngày mới sợ chứ.

Chú Lung dặn Bi Bi: "Vào, nếu chó đến ngửi chân thì cứ đứng im, nó không cắn đâu".

Tới nơi, quả nhiên Con Nâu đang được thả rông. Thấy có người đến, nó liền chạy lại. Ông Vằn đứng trên sàn, mời ba chú cháu lên cầu thang, vào nhà. Con Nâu cũng đến đứng ở chân cầu thang. Trống ngực Mặt Đen đập liên hồi.

Đầu tiên, con chó Nâu tới hít chân chú Lung. Chỉ hít hai hơi, là nó bỏ sang hít chân Bi Bi. Cũng hít hai hơi, nó chuyển sang Mặt Đen. Lúc này, Mặt Đen hơi yên tâm, vì thấy con chó không sủa, không cắn gì cả. Nó hít một hơi. Rồi hai hơi. Mặt Đen thở phào. Nhưng rồi oẳng một cái, Con Nâu đã đớp cho Mặt Đen một miếng vào ống chân trái. Mặc dù đã có ống quần vải ka ki che, nhưng cái răng Con Nâu sắc và cú đớp mạnh quá, chân Mặt Đen cũng bị một vết thương sâu, chảy máu ra. Đớp xong, bị ông Văn quát, Con Nâu cúp đuôi, lủi nhanh vào gầm sàn.

Mặt Đen run cầm cập. Nhớ tới hồi ở quê, hễ ai bị chó cắn là phải đến bệnh xá tiêm 21 phát vào rốn, Mặt Đen toát hết cả mồ hôi.

Ông Vằn đỡ Mặt Đen lên nhà. Ông để Mặt Đen ngồi bên bếp lửa, rồi lấy chậu thau nước nóng tới rửa chân, nặn máu. Xong, ông lấy một nhúm lá khô trong cái túi treo trên gác bếp dịt lại cho Mặt Đen. Ông an ủi: "Rồi sẽ khỏi thôi cháu ạ. Con chó nhà này khôn, không phải chó dại."

Nghe ông Vằn nói vậy, Mặt Đen yên tâm một chút, nhưng vẫn ứ lo lo. Mặt Đen hỏi Bi Bi: "Nhỡ nó mới bị dại thì sao, chị nhỉ?". Bi Bi thắc mắc: "Không hiểu tại sao nó chỉ chọn cắn mỗi em thôi nhỉ!". Mặt Đen thú nhận: "Tại vì em hay trêu nó!". Bi Bi liền khẳng định: "Thế thì con chó này không dại đâu. Nếu dại, nó đã cắn lung tung cả ba chú cháu. Đằng này, nó chỉ chọn cắn có mỗi người hay trêu nó, thế là nó khôn chứ!"

Mặt Đen tự an ủi: "Đúng là chó khôn, em không phải tiêm thuốc phòng dại". Tuy vậy, Bi Bi vẫn nói phòng xa: "Dù sao cũng phải theo dõi con chó mấy ngày, nếu nó bình thường mình thì chẳng sợ gì hết".

Thấy Mặt Đen vẫn còn bồn chồn không yên, Bi Bi đem máy Ipad ra, bật 3 G rồi vào mạng tra cứu. Hồi lâu sau, Bi Bi bảo: "Em yên tâm đi. Con chó này không có biểu hiện gì của bệnh cả." "Thật hả chị? Giá như em đừng trêu chó thì có phải đỡ khổ không!" Chú Lung đã nghe hết chuyện của hai chị em, liền xoa đầu Mặt Đen: "Đừng gây thù oán với ai để khỏi phại bị trả thù. Nhớ đấy, cháu nhé!".

BIẾN TẤU CỦA CÂU CHUYỆN

Một ngày nọ, một người đàn ông trẻ tuổi dắt hai cháu nhỏ của mình đi thăm ngôi nhà sàn của người Thái ở Việt Nam. Ngôi nhà sàn nằm trên một ngọn đồi xanh, có một cầu thang dài dẫn lên. Ở chân cầu thang, có một con chó màu nâu đang nằm ngủ.

Các cháu nhỏ rất thích thú khi nhìn thấy con chó. Họ muốn chạy lại gần để vuốt ve và chơi đùa với nó. Nhưng người đàn ông trẻ tuổi ngăn lại họ. Anh ta nói với các cháu:

Các cháu không nên làm phiền con chó khi nó đang ngủ. Con chó có thể bị giật mình và cắn các cháu. Các cháu cũng không nên trêu chọc con chó bằng cách kéo đuôi hay bóp tai nó. Con chó có thể bị tức giận và gây nguy hiểm cho các cháu. Các cháu phải tôn trọng con chó và để nó yên.

Các cháu nhỏ nghe lời người đàn ông trẻ tuổi. Họ không dám đụng đến con chó nữa. Họ chỉ nhìn con chó từ xa và mỉm cười. Con chó cũng cảm nhận được sự tôn trọng của các cháu. Nó mở mắt ra và liếc nhìn các cháu một cái. Sau đó, nó vẫy đuôi và lắc đầu như thể đang chào các cháu.

Các cháu nhỏ rất vui khi thấy con chó thân thiện với họ. Họ cảm ơn người đàn ông trẻ tuổi đã dạy họ cách ứng xử với động vật. Họ cùng nhau bước lên cầu thang để thăm ngôi nhà sàn. Con chó cũng đứng dậy và đi theo họ. Nó muốn làm bạn với các cháu nhỏ và chơi cùng họ.