Hôm đó mưa phùn rả rích, bà Du ngủ đến tận trưa như thường lệ, ngồi đợi mãi không thấy Du Như thì ung dung cầm túi tiền ra khỏi nhà.

Bà ít khi ra ngoài, vả lại không thích dùng ô. Sương mù bám trên người bà như một lớp lưới mỏng, tóc hơi rối, trông trẻ trung và đáng yêu hơn đôi phần.

Đến tiệm bánh bao ở góc đường, bà mua vài chiếc bánh bao nhân đậu mới ra lò, suy nghĩ rồi lại đổi nhân đậu đỏ thành nhân đậu xanh mà Du Như thích ăn.

Bà vừa móc tiền vừa lẩm bẩm: "Tao đâu có thích ăn bánh Chung Ký gì đó. Đồ con hoang phí, đồ phá gia chi tử không biết lo nghĩ."

Vì Du Như bốn năm tuổi, kéo tay bà đi trên phố, nhìn chằm chằm vào cái bánh trong gói giấy dầu của một cô bé, thế là bà mới lẩm bẩm muốn dành dụm tiền mua cho con bánh của tiệm Chung Ký ăn thử. Song tiền bạc cứ bù chỗ này đắp chỗ kia, không dành dụm được thì thôi mà bản thân còn quên mất."

"Tao già rồi, chả được tích sự gì nữa. Mày thì trẻ mà trí nhớ chẳng tốt là bao." Bà cắn bánh bao, thêm đôi ba phần đắc ý."

Khi không có ai, bà thường lẩm bẩm vài câu. Bà hông cần người khác đáp lại mà cũng chả sợ người khác nghe.

Đang trên đường về nhà với túi bánh bao, có chiếc ô được giương lên ở đầu hẻm, bà Du vốn không để ý  nên cứ đi ngang qua, nhưng khi nhìn thấy đôi giày, bà dừng lại, nhíu mày "xì" một tiếng.

Trong con hẻm của bà có nhiều đàn ông lui tới, vì vậy đối với những cô gái, bà luôn có ấn tượng sâu sắc.

Liễu Trà thấy bà có phản ứng, thế là nâng ô lên cao hơn, dưới vành nón là một khuôn mặt xinh đẹp: "Bà Du."

"Cô." Bà Du suy nghĩ , không nhớ ra tên cô gái, gọi một tiếng "cô" luôn không sai.

Bà thấy Liễu Trà cắn môi, hiếm khi do dự, một lúc sau mới lấp lửng mở miệng: "Đi với tôi."

Đi? Bà Du cười khẩy : "Đi đâu? Việc làm ăn của tôi với cô nhà mấy người lần trước đã xong rồi. Câu nói đó gọi là gì nhỉ - miễn bình luận."

Sự lười biếng của bà khiến Liễu Trà lại nổi giận, cuối cùng cũng có chút dáng vẻ đe dọa: "Muốn gặp Du Như nữa không đấy?"

"Ái chà!" Bà Du nhíu mày như con giun đất, bà đưa tay ra sau định đánh. Song thấy Liễu Trà không hoảng sợ, thế là cắn răng chịu đựng, lại cười: "Chơi trò bắt cóc với bà à? Nếu mấy người muốn đứa con phá gia chi tử đó thì cứ lấy đi, bà đây không nợ nần gì, nhẹ nhõm cả người. Nói với nó, nếu sau này nhớ đến bà già này thì cứ mùng Một và ngày Rằm hướng về Dương Thành lạy một lạy. Rồi hai mươi năm nữa, ước chừng bà đây gần đất xa trời rồi thì hãy thắp hương, coi như tròn chữ hiếu."

Bà ta hừ một tiếng yêu kiều, uốn éo thân mình định vượt qua Liễu Trà. Liễu Trà không vội cũng không giận, thể như được cao nhân chỉ điểm, hiếm khi giữ được bình tĩnh, "ừ" một tiếng, giơ ô lên không nói gì.

Đôi giày cao gót đi được mười bước dừng lại.

Sương mù giăng kín mặt sông như một lớp keo, núi dịu dàng, nước cũng hiền hoà. Mui thuyền ướt đẫm và tấm ván thuyền không tiếng động khi người bước lên. Tần Ngôn và Thẩm A Cầm cùng cầm một chiếc ô, chờ Liễu Trà và bà Du lên thuyền.

Bà Du liếc nhìn Tần Ngôn, mặt mày hậm hực, cằm bà bạnh ra và hai mắt như bốc lửa.

Tần Ngôn nhìn Liễu Trà.

Liễu Trà vội nói: "Chị đừng kiểu như em vừa đánh bà ta đấy. Em làm theo lời chị, không nói thêm một lời nào."

Bán đứng Tần Ngôn trong phút mốt, Thẩm A Cầm mím môi cười. "Có gì thì nói nhanh lên."

Bà Du hất tay Liễu Trà định che ô cho mình, "Du Như đâu?" 

"Đừng vội," Tần Ngôn đưa mắt nhìn vào trong khoang, "Vào trong ngồi đi."

Bà Du sợ. Thân hình mềm mại như rắn nước của bà cứng đờ như một sợi dây bị kéo căng. Lúc này Liễu Trà cúi người lái thuyền ra xa bờ, bà Du nhúc nhích mũi chân muốn quay lại nhưng không thể.

Linh cảm của bà rất xấu và chưa bao giờ có lúc tim đập thình thịch như vậy. Tuy nhiên Tần Ngôn đối diện lại rất dịu dàng, nói rằng: "Du Như ở quán trà ven bờ, tôi chỉ hỏi hai câu thôi."

Biết không còn đường lui, xương cốt của bà Du thức thời mềm nhũn miễn cưỡng "ồ" một tiếng. Trước khi cúi người vào rèm, bà lại hỏi một câu: "Bao nhiêu tiền? Cho Lại Lão Tam hay là cho tôi?"

"Cho Du Như." Tần Ngôn nói.

Bà Du sững sờ, không nói thêm gì, cúi người vào khoang.

Sương mù dày hơn, những giọt nước rơi xuống từ mép cửa sổ của mui thuyền. Một giọt là một ngày, một giọt là một năm. 

Thẩm A Cầm dựa vào Liễu Trà, ngồi ngay đầu thuyền che ô, còn Tần Ngôn ngồi xếp bằng dưới mưa.

Thẩm A Cầm nhìn Tần Ngôn, góc nghiêng ấy khi yên lặng trên thuyền khi như Bồ Tát lăn qua bụi trần; khi thì giống như La Sát mặt ngọc. Đợi đến khi lên bờ thì thất tình lục dục mới quấn lấy chị, chị không để ý, chị không quan tâm, chỉ chỉ mặc cho lông mày và mắt bị dính chút ít sắc màu.

Cô nhớ lại lúc sáng sớm thức dậy, Tần Ngôn rửa mặt ăn sáng như thường lệ, như thể chưa từng xảy ra chuyện gì với cô, chỉ khi đứng dậy mới hơi dừng bước, đợi cô nắm tay mình.

Cô nghiêng đầu, theo bản năng muốn dựa vào Liễu Trà. Thế nhưng khi quay mặt đi, cô lại cảm thấy mùi hương trên người cô có chút xa lạ. Vì vậy cô ngồi thẳng lưng, theo thói quen ôm đầu gối.

Mùi hương kỳ lạ lan tỏa, từ trong khoang thuyền truyền đến tiếng động trầm đục.

Lúc này Tần Ngôn khẽ niệm: "... đi từ hôm nay đi..."

"Bà nội Trương, bà xem cho con với, là con gái phải không ạ?"

"... đến từ hôm qua đến..."

"Đan vòng hoa là trò gì vậy? Mẹ mày ở trong lầu xanh từ nhỏ, không biết làm. Sao mày lại bĩu môi thế kia?...Buộc cái vòng tay nào, muốn không?"

"... Sông từ mặt nước sinh..."

"Học chữ? Học thứ đó để làm gì? Sau này muốn lấy chồng, thì chả lẽ dựa vào việc đọc chữ để nuôi gia đình à? Thêu hoa và vá đế giày đi."

"... Người không vào nhà cũ..."

"Lại Lão Tam, đồ già vô liêm sỉ! Dám nhìn con bé nữa thì tao thiến mày!"

Sự náo động của bà Du còn lớn hơn lúc ở làng Mạc Gia. Dường như có bảy tám cảm xúc khác nhau chạy ra khỏi cơ thể bà, khiến khoang thuyền vang lên những tiếng động ầm ầm. Rèm thuyền  bay phần phật như tiếng trống trận vang lên khi những cảm xúc đó giao tranh.

Tần Ngôn cẩn thận phân biệt.

Là tình yêu.

Mười tám tuổi, trong một ngày mưa, Bà Du nắm tay Tiểu Du Như. Tiểu Du Như vừa đi vừa cười khanh khách, dẫm chân lên vũng nước rồi không cẩn thận ngã sõng soài. Bà Du cười đến cong cả lưng, chạy nhanh vài bước tới, vừa kéo con dậy, vắt nước bùn trên quần áo cho con, vừa dùng câu đồng dao mới sáng tác để trêu chọc con: "Cún con, không biết đường, trời mưa, chân trượt, ngã xuống, giời ơi."

Bà chấm nước bùn lên mũi Du Như, cười nhẹ: "Giời ơi, mặt hoa rồi."

Là thù hận.

Hai mươi hai tuổi, bà bị một khách làng chơi đánh cho bầm dập mặt mũi. Bà nằm trên giường toàn thở vào chứ không có hơi ra. Chị Hồng đến thăm nhà, lăn trứng gà lên người bà, đau một hồi rồi hỏi: "Mấy tuổi sinh A Như nhỉ?"

"Mười sáu."

"Phải rồi, lại chịu đựng thêm bảy tám năm." Chị Hồng nói.

"Còn nhớ lúc đó cô đã dành dụm được tiền, muốn chạy trốn. Cơ mà A Như bị bệnh phổi, thế là tiêu hết cả tiền. Mà đấy, nửa đêm chạy sang cửa nhà tôi quỳ, đi từng nhà để khấu đầu nhưng cứu không được con. Khi ấy tôi khuyên rồi, Du Như không cha nên giờ mẹ bỏ thì là số mệnh nó đúng không? Sao cứ phải sống lay lất ở đây mà chẳng chịu đi tìm con đường khác? Rồi cô nuôi con bé, tốn biết bao là tiền. Đấy, giờ hối hận không? Nếu lúc đó nghe lời thì hôm nay nào khổ đau như này."

Là nỗi đau.

Hai mươi tám tuổi, Du Như đang độ xuân thì xách nước từ ngoài về, nghe thấy tiếng rên rỉ bên trong. Cô bé ngồi trên bậc cửa, theo lệ đợi cho đến khi tiếng động ngừng lại mới vào.

Khách làng chơi say rượu đã ngáy ngủ. Du Như nhẹ nhàng lau người cho mẹ. Bà Du sờ soạng trên người khách làng chơi, lấy tiền trong túi nhét cho con, bảo con cất vào hộp trang điểm, Du Như vừa định đứng dậy thì bị khách làng chơi kéo lại.

Ánh mắt tham lam của gã thật quen thuộc. Nó quen thuộc đến mức khiến trái tim bà Du giật thót. Lúc này bà mới nhận ra con đã là một thiếu nữ rồi.

Bà lật người ngồi lên người tên say rượu, đạp mạnh vào ngực Du Như, khạc nhổ: "Đồ không biết điều. Hầu hạ xong rồi còn không xuống, đứng đấy làm tượng à?!"

Du Như xoa ngực, ngẩng đầu nhìn mẹ không chịu đi. Thế là bà lại tát bốp bốp hai cái nữa, đánh cho mặt Du Như đỏ ửng, nghiến răng nói: "Còn làm tao mất hứng? Mày còn làm tao mất hứng?"

Bà Du hoảng loạn tột độ, hoảng đến mức run cả tay chân. Du Như khịt mũi, nước mắt rơi xuống, chỉnh lại giày cho mẹ, rồi mới cúi đầu bỏ đi.

Lần đó thân thể bị giày vò đến mức không ra hình dáng con người, lòng cũng bị tra tấn đến mức tan nát.

Là không cam lòng.

Hai mươi chín tuổi, bà Du nhìn Du Như từ trong gương soi đang cúi đầu bưng thức ăn, bỗng gọi con lại, bảo con đến gần, tay con trắng trẻo thế kia, dường như nên được nâng niu trong khuê phòng.

Lúc đó bà dùng thuốc quá liều, đầu óc hơi mơ hồ, nắm lấy tay Du Như nói: "Con đi đi, đi học, đi lấy chồng, đi làm gì cũng được, con đi đi."

Du Như muốn rút tay ra, bà lại nắm chặt, lẩm bẩm: "Nếu con đi rồi thì con còn quay lại không?"

Là ghen tị.

Ba mươi mốt tuổi, lại một lần nữa từ bên ngoài lôi Du Như về, nhặt một cái chân bàn gãy đánh cô bé, vết đỏ in hằn trên làn da trẻ của Du Như, khiến bà có một sự sung sướng đồng cảm: "Học! Tao bảo mày học! Tao không biết chữ, mày còn muốn học! Tao thấy mày to gan rồi, gì cũng hơn mẹ mày!"

"Mày đừng có im lặng, làm cao cho ai xem!" Bà Du hận đến tận xương tủy cái vẻ ngoài trong sạch của Du Như, nó càng làm giọng nói khàn khàn của bà thêm bẩn thỉu.

"Mày khinh thường tao rồi?! Mày không nói chuyện với tao, mày chê bai tao." Giọng bà Du điên cuồng mang theo tiếng khóc, "Mày, đồ vô ơn này, chê bai mẹ mày, mẹ mày bán thân thì sao có mày ngày hôm nay!"

"Mày còn nhìn tao như vậy nữa là tao đưa mày đi gặp Lai Lão Tam! Tao ở đây sống không bằng chết, mày dựa vào cái gì mà đi? Mày dựa vào cái gì mà đi?!"

"Mày nhắm mắt lại, mày nhắm mắt lại!"

... Hay là, dục vọng.

Không nhớ là ngày nào, Du Như sốt đến mê man, bà Du cởi quần áo của con rồi lau người cho con. Cánh tay trắng nõn và mềm như đậu phụ, chạm nhẹ một cái dường như có thể rỉ ra nước, lau mạnh đôi chút là có một vết đỏ. Bà Du nhìn đến ngây người.

Ngây người một lúc lâu.

Tần Ngôn không hỏi thêm, thở dài một hơi, đứng dậy vén rèm lên.

Bà Du đã ngủ say. Tần Ngôn ngồi xổm xuống nhìn bà, không nói gì mà chỉ nghiêng đầu dặn dò Liễu Trà nhẹ nhàng chèo thuyền. 

Thẩm A Cầm ngồi xổm xuống bên cạnh, hỏi: "Trong cơ thể bà ấy có hai hồn không?"

"Không có." Giọng Tần Ngôn hơi khàn, như trà nguội một nửa. "Vậy mình..."

"Đưa về thôi." Tần Ngôn thở dài.

Sương mù sắp tan, thuyền thong thả rẽ nước, chốc lát đã cập bến.

Trên bờ có một cô gái mười lăm mười sáu tuổi cầm ô, chờ người trên thuyền.

Tần Ngôn cùng Liễu Trà dìu bà Du xuống thuyền. Du Như cất ô, vội đỡ thân thể mềm nhũn của mẹ.

Cô bé cao ráo như nan ô chống đỡ bà Du. Du Như cúi đầu xác nhận tình trạng của mẹ, lại nhỏ nhẹ nhờ Thẩm A Cầm đỡ cùng, còn mình quay lưng lại ngồi xổm xuống: "Phiền mấy chị đỡ mẹ lên lưng em. Mẹ giờ đi không được."

Sau khi đã cõng mẹ lên, Liễu Trà cầm ô che cho bà Du, một nhóm người đi vào con hẻm.

Mưa tí tách trong con hẻm, tiếng bước chân giống tiếng mưa, đợi đến khi không còn ai, Du Như mới hỏi: "Mấy chị hỏi mẹ em gì thế?"

"Hỏi..." Tần Ngôn dừng , "Quá khứ của em và mẹ."

"Mẹ có nói với chị không? Em là một sao chổi, còn mẹ thì cướp em từ quỷ môn quan về, do vậy mới kẹt vào nơi này hơn mười năm."

Du Như mỉm cười, "Mẹ toàn nói vậy với người ta." 

Đến cửa, cô bé đặt mẹ xuống, cẩn thận dựa vào cửa rồi nhanh nhẹn mở cửa. 

Trong nhà vẫn cứ là mùi hôi hám đó. Mấy người cùng nhau đặt bà Du lên giường, còn Du Như cầm khăn, ngồi bên giường lau nước mưa cho mẹ.

Mẹ không thích dùng ô, vì vậy Du Như chăm rất thành thạo.

Thấy lau gần xong rồi, tay cầm khăn buông thõng bên mép giường, thở dài một hơi, nhìn về phía Tần Ngôn.

"Em cũng có vài lời."

"Du Như trong miệng mẹ đã không qua khỏi bệnh lao, chết lâu rồi."

"Từ ấy mẹ cứ dại dại điên điên. Bác Trần hàng xóm nhặt em ở sông. Bác nhét em vào tay mẹ, nói rằng Du Như còn sống thì mẹ mới tỉnh được đôi chút."

"Đầu óc cứ lúc tỉnh lúc mê. Em đã nói với mẹ nhiều lần rồi." Du Như cười nhạt, nắm tay bà Du lau lòng bàn tay cho mẹ.

"Nhưng mẹ quên rồi."