Trình bày đại thể và nguyên nhân của loét dạ dày

·   Nguyên nhân: mất cân bằng giữa yếu tố tấn công và yếu tố bảo vệ{}

-  Chế tiết quá nhiều HCl, pepsin

-  H. pylori

-  Yếu tố tinh thần: căng thẳng thần kinh kéo dài, chấn thương tâm lý

-  Yếu tố di truyền

-  Yếu tố ăn uống: chất kích thích (rượu), thức ăn quá nóng/ lạnh, ăn no nhưng không được nghỉ ngơi...

-  Các thuốc: thuốc kháng viêm không steroid (aspirin), corticoid...

-  Hút thuốc lá

·   Đại thể

-  Loét cấp

+  Ổ loét thường nhỏ, <1cm, hình tròn, mềm mại, ít khi ăn qua niêm mạc

+  Có thể có ở mọi vị trí và có từ 1 đến nhiều ổ

+  Đáy ổ loét có màu nâu xám do chảy máu, giáng hóa hồng cầu.

-  Loét mạn

+  Vị trí:

üThường gặp ở tá tràng hơn ở dạ dày (3/1)

üHành tá tràng: hay xảy ra ở đoạn đầu, thành trước.

üDạ dày: bờ cong nhỏ, vùng ranh giới giữa niêm mạc thân vị và hang vị.

+  Số lượng:

üThường chỉ có một ổ loét.

+  Kích thước:

üTừ 1 đến vài cm.

üVề mặt kích thước khó phân biệt loét lành tính với loét ác tính.

+  Hình thái:

üHình dạng: tròn/ bầu dục, bờ gọn

üNiêm mạc rìa loét: bằng với niêm mạc xung quanh (ổ loét mới), hơi gồ cao (ổ loét cũ), gồ cao rõ (loét ác tính) hoặc bị co kéo hướng về tâm ổ loét (loét xơ chai)

üBờ loét: thoai thoải (ổ loét mới), hoặc thẳng đứng (ổ loét cũ)

üMật độ: mềm mại do mô xơ chưa phát triển (ổ loét mới) hoặc rắn chắc (ổ loét cũ)

üNiêm mạc quanh ổ loét: chỉ hơi nề, xung huyết (ổ loét mới) hoặc có các nếp nhăn qui tụ về ổ loét (ổ loét cũ)

üĐộ sâu: thay đổi từ rất nông (chỉ ở niêm mạc và cơ niêm) cho tới xuyên thủng thành dạ dày

üĐáy ổ loét thường mềm và sạch vì pepsin tiêu hủy tất cả dịch rỉ. Trong đợt tái phát thì đáy bẩn, màu nâu xám. Với loét xơ chai, đáy loét gồ ghề, có khi các mạch máu bị nghẽn và lộ ra rất rõ

-  Loét sẹo

+  Ổ loét hình tròn hay méo mó với nhiều góc cạnh, màu trắng nhạt.

+  Đáy ổ loét: sạch, nhẵn bóng vì không có mô hoại tử và nếp nhăn

+  Xung quanh ổ loét có thể gặp những rãnh hướng tâm làm dạ dày biến dạng

+  Vùng loét sẹo mật độ rắn chắc hơn vùng lành

-  Loét Zollinger- Ellison

+  Loét gồm nhiều ổ tiến triển cấp tính, gặp ở nhiều vị trí