Hồi 61

Tấn Điệu Công Cử Binh Đánh Sở

tôn Lâm Phủ Nổi Loạn Đuổi Vua

Quân Tấn và quân chư hầu vây thành Bức Dương trong hai mươi bốn ngày mà chưa phá vỡ,

bỗng trời mưa to lắm, mặt đất bị nước ngập sâu ba thước, Tuân Yển và Sĩ Mang lo sợ, vào nói

với Tuân Dinh rằng:

- Chúng tôi vẫn tưởng là thành nhỏ dễ đánh, ai ngờ vây m.i không phá được, mà trời lại

mưa to; nay đang mùa hạ, lại là mùa nước lên, sông Bào ở phía tây, sông Tiết ở phía đong, sông

Khoách ở phía đông bắc, ba sông ấy đều nhau với sông Tứ, vạn nhất trời mưa m.i, nước mấy

sông ấy tràn đến th. khó l.ng mà thu quân được, chi bằng ta tạm rút về, rồi sau sẽ liệu .

Tuân Dinh nổi giận, cầm cái ghế đang ngồi, ném xuống trước mặt Tuân Yển và Sĩ Mang mà

mắng rằng:

- Ta vẫn bảo thành ấy dẫu nhỏ mà vững bền lắm, chưa dễ phá nổi, các ngươi dám tự quyết

là đánh được; khi ở trước mặt chúa công, các ngươi cố . xin đi đánh, khiến cho ta phải đem

quân tới đây . Nay đánh m.i không được, vừa gặp trời mưa, đ. muốn rút quân về; các ngươi

muốn đến đây th. dễ, chứ muốn rút về th. khó, ta hạn cho bảy ngày nữa, nếu không phá vỡ

thành Bức Dương th. sẽ chiếu theo quân pháp mà chém đầu . Muốn tốt th. đi đi cho mau chớ

đến đây nữa!

Tuân Yển và Sĩ Mang sợ h.i, xám xanh cả mặt, vâng vâng dạ dạ, luôn mồm mà lui ra, bảo

các tướng bộ thuộc của m.nh rằng:

- Quan nguyên sóai nghiêm hạn trong bảy ngày nữa, nếu không phá vỡ thành Bức Dương th.

chém đầu chúng ta, nay ta cũng nghiêm hạn cho các ngươi, nếu trong sáu ngày nữa mà không

phá vỡ được thành cũng chém đầu các ngươi trước rồi ta sẽ tự tử để giữ lấy quân pháp .

Các tướng đều sợ h.i nh.n nhau . Tuân Yển và Sĩ Mang nói:

- Quân pháp không phải là nói đùa, chúng ta phải xông pha tên đạn, ngày đêm đánh riết,

có tiến mà không thoái!

Nói xong, sai người ước với quân nước Lỗ, nuớc Tào và nước Châu cùng nhau ra sức . Bấy

giờ thế nước đ. hơi lui, Tuân Yển và Sĩ Mang thúc quân tiến đánh: tên đạn ở trên mặt thành

bắn xuống như mưa, mà Tuân Yển và Sĩ Mang nhất định không đánh . Đến ngày thứ năm, trong

thành hết cả tên đạn . Tuân Yển mới bắc thang trèo lên, Sĩ mang cũng lên theo, quân tướng các

nước đều lục tục kéo nhau lên cả . Văn Ban tiếp chiến trong các ng. hẻm, kiệt sức mà chết .

Tuân Dinh vào thành, vua Bức Dương đem thần thuộc ra xin hàng .

601

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Lúc bấy giờ Tấn Điệu công lo không đánh được thành Bức Dương, lại đem hai ngh.n tinh

binh đến để trợ chiến . Khi đi đến đất Sở Khâu (đất nước Vệ), nghe tin Tuân Dinh đ. hạ được

thành Bức Dương rồi, liền sai sứ đến nước Tống, đem thành Bức Dương phong cho quan đại phu

nước Tống là Hướng Thú . Hướng Thú cùng với Tống B.nh công thân hành đến đất Sở Khâu, yết

kiến Tấn Điệu công . Hướng Thú chối từ không dám nhận phong . Tấn Điệu công liền giả đất

cho Tống B.nh công . Tuân Dinh thuật lại sự dũng cảm của ba tướng nước Lỗ, Tấn Điệu công

ban xe và áo cho mỗi người . Các tướng nước Lỗ lạy tạ, rồi thu quân về . Tấn Điệu công trách

vua Bức Dương về tội khi trước giúp Sở, giáng làm thứ nhân, lại chọn một người trong họ của

vua Bức Dương cho ở đất Hoắc Thành để giữ lấy việc cúng tế .

Mùa thu năm ấy, Tuân Hội tạ thế, Tấn Điệu công thấy Ngụy Giáng là người biết giữ phép,

bèn nhấc lên chức tân quân phó tướng; cho Trương L.o thay Ngụy Giáng làm chức tư m. .

Mùa đông năm ấy, đạo quân thứ hai của Tấn lại sang đánh Trịnh, đóng đồn ở đất Ngưu Thủ

(đất nước Trịnh) và đất Hổ Lao, vừa lúc ấy, người nước Trịnh là U. Chỉ nổi loạn, giết công tử

Phi, công tử Phát và công tử Triệt ở tây cung . Con công tử Phi là công tôn Hạ (tên tự là Tử Tây)

và con công tử Phát là công tôn Kiều (tên tự là Tử Sản) đều đem bọn vũ sĩ trong nhà đi đánh

U. Chỉ . U. Chỉ chạy về Bắc cung . Công tôn Mại cũng đem quân đuổi đánh, giết chết được U.

Chỉ, rồi lập công tử Gia làm thượng khanh . Loan Áp nói với Tuân Dinh rằng:

- Ta nên nhân lúc nước Trịnh có loạn mà tiến đánh ngay th. tất có thể phá được .

Tuân Dinh nói:

- Nhân lúc người ta có loạn mà đánh là bất nghĩa .

Tuân Dinh truyền ho.n binh không đánh vội . Quan thượng khanh nước Trịnh là công tử Gia

xin giảng hoà . Tuân Dinh thuận cho . Đến lúc công tử Trịnh nước Sở đem quân cứu Trịnh th.

quân Tấn đ. rút về rồi . Nước Trịnh lại cùng với nước Sở giảng hoà . Năm sau, Tấn Điệu công

lại cho đạo quân thứ ba sang đánh Trịnh . Toán quân của Hướng Thú nước Tống kéo đến cửa

đông . Quan thượng khanh nước Vệ là Tôn Lâm Phủ cũng đem quân đóng ở phía bắc . Quan hạ

quan nguyên soái nước Tấn là Triệu Vũ đem quân đóng ở phía tây . Tuân Dinh đem đại binh tự

đất Bắc Lâm kéo qua phía tây, tiến đến cửa nam, rồi sai người ước với các toán quân cùng vây

nước Trịnh . Trịnh Giản công sợ lắm, lại xin giảng hoà . Tuân Dinh thuận cho, rồi lui quân về

địa giới nước Tống . Trịnh Giản công thân hành đến khoao thưởng quân sĩ, cùng với Tuân Dinh

hội thề . Sở Cung vương giận lắm, sai công tử Trịnh sang mượn quân Tần để về đánh Trịnh .

Bấy giờ v. Sở Cung vương phu nhân là em gái Tần Cảnh công (con Tần Hoàn công) nên hai

nước có t.nh thân gia với nhau, Tần Cảnh công bèn sai đại tướng là Doanh Thiêm đem quân

sang giúp nước Sở . Sở Cung vương đem đại binh thẳng đường tiến sang Huỳnh Dương và nói

quả quyết rằng:

- Lần này không diệt được nước Trịnh th. không chịu rút quân về .

Trịnh Giản công từ khi giảng hoà với Tấn, biết chắc rằng thế nào Sở cũng lại đem binh sang

đánh, mới họp triều thần lại để thương nghi .

Các quan đại phu đều nói:

- Hiện nay thế lực nước Tấn cường thịnh, nước Sở không bằng, nhưng quân Tấn đi th. mua

mà đến th. chậm, cho nên hai nước chưa gặp được nhau để quyết một trận trống mái, thành ra

cứ tranh nhau m.i; nếu quân Tấn chịu giúp ta thực sự mà đánh Sở th. quân Sở tự biết sức kém

mà phải tránh xa, bấy giờ ta có thể một l.ng theo Tấn được .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 602 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Công tôn Xá Chi hiến kế rằng:

- Ta muốn cho Tấn thực sự giúp ta th. phải làm cho Tấn tức giận, mà muốn làm cho Tấn

tức giận th. không g. bằng đánh Tống . Nay Tống đang giao hiếu với Tấn, vậy ta buổi sớm đánh

Tống th. buổi chiều quân Tấn tất sang đánh ta . Quân Tấn đến mau được, quân Sở không đến

mau được, bấy giờ ta sẽ có cớ mà nói với quân Sở .

Các quan đại phu đều khen phải . Trong khi đang họi nghị th. có người báo tin nước Sở sang

mượn quân nước Tần . Công tôn Xá Chi mừng mà nói rằng:

- Đó là l.ng trời khiến cho ta theo Tấn!

Các quan đại phu đều không hiểu . . Công tôn Xá Chi nói:

- Sở và Tấn cùng sang đánh th. nước Trịnh ta chịu thế nào nổi, chi bằng ta sai người ra

nghênh tiếp vua Sở, rồi xui sang đánh Tống . Một là tránh khỏi cái hại quân Sở, hai là làm cho

quân Tấn tức giận mà đến mau, có phải là được cả đôi đường không .

Trịnh Giản công theo kế ấy, liền sai công tôn Xá Chi đi nghênh tiếp quân Sở . công tôn Xá

Chi qua sông Dĩnh, đi chưa được một xá th. gặp quân Sở . Xá Chi sụp lạy trước xe Cung vương

. Cung vương cau mày quắc mắt mà hỏi rằng:

- Nước Trịnh ngươi phản phúc không thường, ta định đem quân đến hỏi tội, nay nhà ngươi

tới đây là có . g. ?

Công tôn Xá Chi nói:

- Chúa công tôi vẫn mến cái đức của đại vương, vẫn sợ cái uy của đại vương muốn suốt đời

nương tựa ở dưới bóng đại vương, không bao giờ dám hai l.ng; ngặt v. nước Tấn bạo ngược,

cùng với nước Tống xâm nhiễu nước tôi . Chúa công tôi sợ nước nhà tàn phá bất đắc dĩ phải

giảng hoà để quân Tấn lui về, khi quân Tấn đ. lui rồi th. nước tôi lại là một nước phụ thuộc của

đại vương . Chúa công tôi sợ đại vương không thấu cái nông nổi ấy, vậy phải sai tôi đến đây để

giải bày tâm sự nếu đại vương sang hỏi tội nước Tống th. chúa công tôi xin đi làm tiên phong .

Sở Cung vương đổi giận làm lành mà bảo rằng:

- Nếu vua Trịnh muốn theo ta đánh Tống th. c.n nói g. nữa!

Công tôn Xá Chi nói:

- Khi tôi tới đây th. chúa công đ. sửa soạn quân sĩ để chực đón đại vương ở phía đông bờ

c.i rồi!

Sở Cung vương nói:

- Đ. đành rằng thế, nhưng quân Tần hẹn ta hội ở đất Huỳnh Dương, ta phải đợi quân Tần

mới được .

Công tôn Xá Chi nói:

- Nước Tần xa cách, tất phải qua Tấn và Chu mới sang đến nước tôi, đại vương sai sứ đi ngăn

lại, cũng có thể kịp; cứ như uy linh đại vương và thế lực quân Sở th. cần g. phải mượn đến quân

Tần!

Sở Cung vương bằng l.ng, liền sai sứ đi từ tạ quân Tần, rồi cùng với công tôn Xá Chi đi về

phía đông . Đi đến đất Hữu Sầm th. thấy Trịnh Giản công đ. đem quân ra nghênh tiếp, liền

cùng nhau sang đánh Tống, cướp phá một phen, rồi rút quân về . Tống B.nh công sai Hướng

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 603 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Thú sang cáo cấp với nước Tấn, và kể chuyện nước Trịnh hợp quân với nước Sở . Quả nhiên

Tấn Điệu công nổi giận, lại truyền cho đạo quân thứ nhất tiến sang đánh Trịnh . Tuân Dinh bàn

rằng:

- Nước Sở phỉ sang mượn quân nước Tần là v. nước Sở trong mấy năm nay chỉ những đi lại

mà không thể chịu được sự lao khổ; lần này sang đánh, ta nên tỏ cho nước Trịnh biết sự cường

thịnh của ta th. tự khắc nước Trịnh không dám theo Sở nữa!

Điệu công khen phải, liền hội họp các nước: Tống, Lỗ, Vệ, Tề, Tào, Cử, Châu, Đằng, Tiết,

Kỷ và Tiểu Châu cùng đem quân sang đánh Trịnh, diễu quân ở phía đông nước Trịnh, bắt được

quân dân nước Trịnh rất nhiều . Trịnh Giản công bảo công tôn Xá Chi rằng:

- Nhà ngươi muốn làm cho nước Tấn tức giận, đem quân đến ngay, nay quả nhiên quân Tống

đến thật, nhà ngươi tính thế nào ?

Công tôn Xá Chi nói:

- Tôi xin một mặt sai người giảng hoà với Tấn, một mặt sai người cầu cứu với Sở . Quân Sở

đến th. tất phải giao chiến với Tấn, bấy giờ ta chọn nước nào thắng th. theo; nếu quân Sở không

đến th. ta giảng hoà với Tấn rồi đem vàng ngọc làm lễ đút cho Tấn, để Tấn giúp ta thực sự th.

c.n lo g. nước Sở nữa!

Trịnh Giản công khen phải, liền sai quan đại phu là Bá Biền sang giảng hoà với quân Tấn,

và sai công tôn Lương Tiêu cùng quan thái tể là Thạch Sước sang nói với Sở Cung vương rằng:

- Hiện nay nước Tấn lại đem quân mười một nước chư hầu đến đánh nước tôi, chúng tôi khó

l.ng mà giữ nổi . Nếu đại vương lấy binh lực mà thị uy với nước Tấn th. đó là sở nguyện của

chúng tôi . Nếu không th. x. tắc chúng tôi lâm nguy, chúng tôi không c.n có cách g. hơn là xin

hoà với Tấn, xin đại vương mở l.ng thương mà tha thứ cho chúng tôi .

Sở Cung vương nổi giận, gọi công tử Trinh đến để hỏi kế .

Công tử Trinh nói:

- Quân ta mới rút về, chưa được nghỉ ngoi, đ. đi thế nào được ? Chi bằng ta h.y nhương

nước Trịnh cho Tấn, lo g. không có ngày lấy lại .

Sở Cung vương vẫn chưa nguôi cơn giận, truyền giam công tôn Lương Tiêu và Thạch Sước

lại, không cho về nước . Tấn Điệu công đóng quân ở đất Tiêu Ngư, sứ nước Trịnh là Bá Biền xin

vào yết kiến . Tấn Điệu công cho vào, rồi lên tiếng nạt nộ mà hỏi rằng:

- Nước ngươi chỉ mượn việc giảng hoà mà nói dối ta đ. nhiều lần rồi! lần này lại c.n muốn

dùng kế ho.n binh hay sao!

Bá Biền sụp lạy mà nói rằng:

- Chúa công tôi hiện đ. sai sứ sang tuyệt giao với quân Sở có đâu dám hai l.ng!

Tấn Điệu công nói:

- Ta đem l.ng thành tín mà đ.i ngươi, nếu nước c.n phản phúc nữa th. chẳng những một

m.nh ta tức giận mà các nước chư hầu cùng tức giận cả . Thôi th. nhà ngươi h.y về mà bàn lại

với vua Trịnh xem đ. .

Bá Biền lại nói:

- Chúa công tôi thành kính mà sai tôi tới đây, thật là muốn một l.ng thần phục nhà vua, xin

nhà vua chớ nghi ngại .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 604 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Tấn Điệu công nói:

- Nếu vậy th. vua Trịnh phải cùng ta hội thề!

Liền sai quan tân quân nguyên soái là Triệu Vũ cùng với Bá Biền vào thành để hội thề với

Trịnh Giản công . Trịnh Giản công xin thân hành đến dinh Tấn để cùng với các nước chư hầu

hội thề . Tấn Điệu công nói:

- Nếu vua Trịnh có l.ng thành tín th. tự khắc quỉ thần chứng giám, hà tất phải thề một lần

nữa!

Tấn Điệu công truyền tha hết quân dân nước Trịnh bị bắt, và nghiêm cấm quân sĩ không

được xâm phạm một chút g. của Trịnh, lại truyền cho toán quân ở Hổ Lao rút về hết, để cho

quân Trịnh giữ lấy cửa ải . Chư hầu đều can rằng:

- Chưa có thể tin được nước Trịnh, nếu họ lại đem l.ng phản phúc th. ta lại cho quân sang

đóng ở Hổ Lao, chẳng cũng thêm khó một lần nữa sao ?

Tấn Điệu công nói:

- Lâu nay binh hoả liên miên, tướng sĩ các nước khó nhọc ở nơi chiến trường . Bây giờ ta

muốn đem l.ng thành tín mà đ.i nước Trịnh, ta đ. không phụ nước Trịnh th. lẽ nào nước Trịnh

lại nỡ phụ ta!

Nói xong, liền bảo Trịnh Giản công rằng:

- Ta biết nước Trịnh cũng khổ sở về cuộc binh đao, nay ta muốn cùng nước Trịnh yên nghỉ;

từ nay trở đi, theo Tấn hay theo Sở là tuỳ . nước Trịnh, ta cũng không cưỡng .

Trịnh Giản công cảm động, ứa nước mắt mà nói rằng:

- Nhà vua thành tín như vậy, đến giống cầm thú cũng phải cảm kích, huống chi tôi cũng c.n

là loài người, lẽ nào dám phụ bạc quên ơn . Tôi c.n ăn ở hai l.ng th. xin quỉ thần tru diệt!

Trịnh Giản công cáo từ lui ra . Ngày hôm sau, Trịnh Giản công sai công tôn Xá Chi đem ba

người nhạc sư, mười sáu người nữ nhạc, ba mươi sáu cái chuông và cái khánh, ba mươi người

nữ công, cùng các thứ binh xa, đến dâng Tấn Điệu công . Tấn Điệu công nhận, rồi đem tám

người nữ nhạc, mười hai cái chuông thửơng cho Ngụy Giáng mà bảo rằng:

- Nhà ngươi khuyên ta giảng hoà với các nước Sơn Nhung, để chỉnh đốn trung nguyên, nay

chư hầu hoà mục với ta, như âm nhạc hoà hài, vậy ta xin cùng nhà ngươi hưởg nhạc .

Tấn Điệu công lại đem một phần binh xa thưởng cho Tuân Dinh và bảo rằng:

- Nhà ngươi khuyên ta chia quân để làm cho Sở phải khốn quẫn; nay nước Trịnh chịu thần

phục ta, cũng là công của nhà ngươi .

Ngụy Giáng và Tuân Dinh đều từ chối mà nói rằng:

- Đó là nhờ uy linh của chú công, và công lao của chư hầu, chúng tôi có tài lực g.!

Tấn Điệu công nói:

- Nếu không có hai ngươi th. sao ta được như thế này, hai ngươi chớ từ chối .

Ngụy Giáng và Tuân Dih cùng lạy tạ, chư hầu đều rút quân về nước . Tấn Điệu công lại sai

người sang sứ các nước để tạ lại công khó nhọc đem quân đi giúp . Các nước đều bằng l.ng .

Từ bấy giờ nước Trịnh một l.ng theo Tấn . Lúc bấy giờ Tần Cảnh công đánh Tấn để cứu Trịnh,

thắng một trận ở đất Lịch, sau nghe tin nước Trịnh đ. đầu hàng nước Tấn, liền rút quân về .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 605 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Năm sau, vua nước Ngô là Thọ Mộng ốm nặng, gọi bốn con trai là: Chư Phàn, Dư Sai, Di

Muội và Quí Trát đến bên cạnh giường nằm mà bảo rằng:

- Trong bốn anh em mày, chỉ có Quí Trát được lên làm vua mà giữ lấy cơ nghiệp, ai trái mệnh

ta, là bất hiếu đó .

Vua nước Ngô nói xong th. chết . Chư Phàn nhường ngôi cho Trát và nói:

- Đó là ta theo . muốn của thân phụ chúng ta đó!

Quí Trát nói:

- Khi phụ thân h.y c.n, em đ. cố từ ngôi thế tử, huống chi nay phụ thân đ. mất rồi, em lại

nhận lấy ngôi vua hay sao! nếu anh cố nhường th. em xin trốn sang nước khác .

Chư Phàn bất đắc dĩ phải lên nối ngôi . Tấn Điệu công sai sứ sang nước Ngô để viếng tang

vua cũ và chúc mừng vua mới . Qua năm sau tướng nước Tấn là Tuân Dinh, Lỗ Phường, và Ngụy

Tướng đều ốm chết cả . Tấn Điệu công lại luyện quân ở Miêu Sơn, muốn cho Sĩ Mang làm trung

quân nguyên soái . Sĩ Mang từ chối mà nói rằng:

- Bá Du (tên tự của Tuân Yển) c.n nhiều tuổi hơn tôi, tôi xin nhường Bá Du .

Tấn Điệu công liền cho Tuân Yển được thay Tuân Dinh làm trung quân nguyên soái, Sĩ Mang

làm trung quân phó tướng; lại muốn cất nhắc Hàn Khởi lên chức thượng quán nguyên soái .

Hàn Khởi nói:

- Triệu Vũ giỏi hơn tôi, tôi xin nhường Triệu Vũ .

Tấn Điệu công liền cho Triệu Vũ thay Tuân Yển làm thượng quân nguyên sóai; Hàn Khởi làm

thượng quân phó tướng . Loan Áp vẫn làm hạ quân nguyên soái như cũ, Ngụy Giáng làm hạ

quân phó tướng . C.n đạo tân quân chưa có ai làm nguyên soái . Tấn Điệu công nói:

- Chẳng thà để ngôi không mà đợi người giỏi, c.n hơn dùng những người không xứng chức!

Bèn truyền cho quân lại đem quan, lính, xe cộ của đạo tàn quân mà nhập vào đạo hạ quân

. Các quan đại phu đều nói:

- Chúa công ta dùng người, thật là thận trọng!

Từ bấy giờ ai cũng cố giữ chức phận, không dám trễ biếng . Nước Tấn lại cường thịnh, nối

được bá nghiệp của Tấn Văn công và Tấn Tương công thuở xưa . Sau Tấn Điệu công lại bỏ bớt

đạo tàn quân, chỉ c.n ba đạo (thượng quân, trung quân và hạ quân) để giữ đúng lễ chư hầu .

Năm ấy Sở Cung vương (Thẩm) chết, thế tử Chiêu lên nối ngôi, tức là sở Khanh vương . Vua

nước Ngô là Chư Phàn sai quan đại tướng là công tử Đảng đem quân đi đánh Sở . Tướng nước

Sở là Dưỡng Do Cơ đem quân ra nghênh chiến, bắn chết công tử Đảng . Quân nước Ngô bị thua

rút về . Chư Phàn sai sứ sag cáo cấp với Tấn Điệu công . Tấn Điệu công hội chư hầu ở Hướng

Địa để thương nghị . Quan đại phu nước Tấn là Dương Thiệt Bật (con thứ Dương Thiệt Chức)

nói với Tấn Điệu công rằng:

- Nước Ngô nhân khi nước Sở có tang đem quân sang đánh th. thua là phải, can g. mà giúp;

c.n Tần là một nước láng giềng với ta, và cùng ta có t.nh thân gia, khi trước lại theo Sở cứu

Trịnh, đánh bại quân ta ở Lịch Địa, việc ấy nên báo thù . Nếu ta đánh được quân Tần th. thế lực

nước Sở phải suy kém đi .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 606 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Tấn Điệu công khen phải, liền sai Tuân Yển đem quân cùng với chư hầu đi đánh Tần, c.n

m.nh th. đóng quân ở ngoài c.i để đợi tin tức . Tần Cảnh công nghe nói quân Tấn sắp đến th.

sai người đem mấy b. thuốc độc bỏ ch.m ở thượng lưu sông Kinh Thủy . Quan đại phu nước Lỗ

là Thúc Tôn Báo cùng với quân nước Cử sang đ. trước, nhiều người uống phải nước sông, đều

trúng độc mà chết . Các toán quân khác không ai dám sang đ. nữa . Quan đại phu nước Trịnh

là công tôn Kiền đem quân tiến sang, Bắc Cung Quát theo sau, từ bấy giờ các toán quân đều

kéo nhau sang cả, đóng đồn ở Vực Lâm . Quan trung quân nguyên soái nước Tấn là Tuân Yển

truyền lệnh cho các quân rằng: "Gà gáy th. xuất quân, cứ theo đầu ngựa ta quay về phía nào th.

đi phía ấy". Quan hạ quân nguyên sóai là Loan Áp vốn không phục Tuân Yển, nghe thấy truyền

lệnh như vậy, nổi giận mà rằng:

- Việc quân phải có nhiều người tham gia . kiến mà dầu nếu Tuân Yển có độc đóan th. cũng

phải nói r. cho người ta biết cách tiến thoái như thế nào, có lẽ nào tất cả mọi người ta biết cách

tiến thoái như thế nào, có lẽ nào tất cả mọi người trong ba đạo quân mà chỉ nom về đầu ngựa

của một người! đây ta cũng là hạ quân nguyên soái, đầu ngựa ta chỉ muốn quay về phái đông .

Loan Áp liền đem quân bộ thuộc rút về phía đong . Quan hạ quân phó tướng là Ngụy Giáng

nói:

- Chức phận ta là phải theo quan nguyên soái của ta, không theo lệnh Tuân Yền được!

Nguỵ Gíang cũng theo Loan Áp mà rút quân về, Tuân Yển nói:

- Ta truyền lệnh không r., đó là lỗi của ta, nay các tướng đ. không theo lệnh th. c.n thành

công làm sao được!

Nói đọan truyền cho các nước đều rút quân về cả . Nước Tấn cũng rút quân về . Bấy giờ Loan

Hàm làm chức nhung hữu ở đạo hạ quân, nhất định không chịu, bảo người con Phạm Mang

(tức là Sĩ Mang) là Phạm Uởng rằng:

- Ngày nay ta chỉ cốt sang báo thù nước Tần, nếu không thành công th. thật là xấu hổ . Hai

anh em ta (Loan Hàm là em Loan Áp) lẽ nào lại cùng rút quân về, nhà ngươi có dám cùng ta

sang đánh quân Tần hay không ?

Phạm Uởng nói:

- Nhà ngươi c.n biết nghĩ đến điều quốc sĩ, sao ta lại không theo .

Phạm Uởng cùng với Loan Hàm đem quân sang đánh quân Tần . Tần Cảnh công đang sai

người đi do thám xem t.nh h.nh quân Tấn thế nào, bỗng thấy có một toán quân tiến đến, Tần

Cảnh công sai công tử Vô Địa đem quân ra nghênh chiến . Loan Hàm và Phạm Uởng hai người

cùng cố sức tiến đánh, giết được quân Tần nhiều lắm . Quân Tần sợ h.i, đ. toan bỏ chạy, nhưng

trông thấy toán quân của Loan Áp và Phạm Uởng không có quân tiếp ứng, liền nổi hiệu trống

rồi đem quân vây kín xung quanh . Phạm Uởng bảo Loan Hàm rằng:

- Quân Tân thế mạnh lắm, ta không thể đương nổi!

Loan Hàm không nghe, lại gặp có đại binh của tướng nước Tần là Doanh Thiềm kéo đến,

Loan Hàm lại cố sức xung đột, một tay giết chết được mấy người nữa, rồi bị luôn bảy mũi tên

mà chết . Phạm Uởng cố sức phá v.ng vây chạy thóat . Loan Áp trông thấy Phạm Uởng về một

m.nh, liền hỏi:

- Em ta đâu ?

Phạm Uởng nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 607 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

- Đ. mắc nạn ở trong đám quân Tần rồi .

Loan Áp nổi giận, cầm giáo đâm Phạm Uởng, Phạm Uởng không dám chống lại, ù té bỏ chạy,

Loan Áp đuổi theo . Thân phụ Phạm Uởng là Phạm Mang ngăn Loan Áp lại mà bảo rằng:

- Sao hiền tế lại quá giận như vậy!

Loan Áp vẫn c.n hầm hầm nổi giận, quát to lên mà đáp rằng:

- Con ông rủ em tôi cùng sang đánh quân Tần, nay em tôi chết trận mà con ông sống về, thế

có phải là con ông giết em tôi hay không ? ông chịu đuổi nó đi, tôi c.n có thể tha thứ được, nếu

không th. tôi tất phải giết nó để đền mạng cho em tôi!

Phạm Mang nói:

- Việc đó ta không được biết, âu là để ta đuổi nó đi!

Phạm Uởng nghe nói, liền bỏ trốn sang nước Tần, đem sự t.nh đầu đuôi thuật lại cho Tần

Cảnh công nghe . Tần Cảnh công mừng lắm, đ.i Phạm Uởng theo lễ thượng khanh . Một hôm,

Tần Cảnh công hỏi Phạm Uởng rằng:

- Vua Tấn là người thế nào ?

Phạm Uởng nói:

- Là một ông vua hiền biết nguời và có tài dùng người .

Tần Cảnh công lại hỏi:

- Các quan đại phu nước Tân, ai giỏi hơn cả ?

Phạm Uởng nói:

- Triệu Vũ, Ngụy Giáng, Dương Thiệt Bật, Trương L.o, Kỳ Ngọ và cha tôi là Phạm Mang đều

là những bậc tài gỉoi cả; c.n các quan công khanh khác, cũng đều biết giữ phép, làm trọn chức

phận của m.nh, tôi không dám khinh xuất mà ban hết được .

Tần Cảnh công lại hỏi:

- Thế th. trong các quan đại phu nước Tấn, người nào có cơ suy vong trước ?

Phạm Uởng nói:

- Họ Loan có cơ suy vong truớc .

Tần Cảnh công nói:

- . chừng v. cớ xa xỉ có phải không ?

Phạm Uởng nói:

- Loan Áp dẫu xa xỉ cũng chưa việc g., đến đời con là Loan Doanh th. tất không tránh khỏi

nạn được!

Tần Cảnh công nói:

- Tại sao ?

Phạm Uởng nói:

- Loan Thư ngày xưa thương dân trọng sĩ, l.ng người ai cũng yêu mến, bởi vậy dẫu có việc

giết vua mà trong nước không ai nói đến, v. nhờ có ân đức cũ; nay Loan Áp chế đi, đến đời Loan

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 608 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Doanh th. ân đức của Loan Thư đ. hết rồi, Loan Doanh lại là người không có nhân chính, tài

nào giữ cho khỏi suy vong được!

Tần Cảnh công khen rằng:

- Nhà ngươi thật là một người hiểu lễ lắm!

Tần Cảnh công nhân có Phạm Uởng, liền giao kết với Phạm Mang, rồi sai người sang giảng

hoà với nước Tấn và xin cho Phạm Uởng được phục chức . Tấn Điệu công thuận cho . Phạm

Uởng về nước Tấn, Điệu công cho cùng Loan Doanh đều làm quan công tộc đại phu, và bảo

Loan Áp không được báo thù oán Phạm Uởng nữa . Từ bấy giờ Tần và Tấn lại giảng hoà với

nhau . Năm ấy Loan Áp chết, con là Loan Doanh thay làm hạ quân phó tướng .

Lại nói chuyện Vệ Hiến công tên là H.n, thay cha là Vệ Đinh công, lên nối ngôi vua, trong

khi có tang mà không tỏ vẻ thương xót chút nào . Bà đích mẫu Vệ Hiến công thấy vậy, biết là

Hiến công không thể làm vua được, vẫn thường đem lời khuyên bảo, mà Vệ Hiến công không

nghe . Đến lúc hết tang, Vệ Hiến công lại càng phóng túng lắm, chỉ tin dùng đứa du nịnh, và

ham mê chơi bời, chẳng thiết g. đến chính sự cả . Vệ Đinh công ngày xưa có người em cùng mẹ

là công tử Hắc Bối, vẫn cậy thế chuyên quyền; con công tử Hắc Bối là công tôn Phiếu lại nối

tước của cha là quan đại phu, cũng là một người có quyền lược . Quan thượng khanh là Tôn

Lâm Phủ, quan á khanh là Ninh Thực thấy Vệ Hiến công vô đạo, bèn cùng với công tôn Phiếu

kết giao . Tôn Lâm Phủ lại mật kết với nước Tấn để làm ngoại viện, và đem những đồ bảo ngọc

thiên vào Thích Địa, (ấp ăn lộc của Tôn Lâm Phủ), cho vợ con về ở đấy . Vệ Hiến công nghi Tôn

Lâm Phủ có . làm phản, mà chưa dám nói ra . Một hôm, Vệ Hiến công hẹn Tôn Lâm Phủ và

Ninh Thực cùng đến ăn cơm trưa, Tôn Lâm Phủ và Ninh Thực mặc triều phục đứng đợi ở ngoài

cửa cung từ sáng đến trưa mà không thấy lệnh truyền cho vào; ở trong cung cũng không thấy

có một người nào đi ra cả .

Tôn Lâm Phủ và Ninh Thực sinh nghi . Trời đ. xế chiều, hai người vừa đói vừa nhọc, mới

cùng nhau g. cửa xin vào yết kiến . Nội thị nói:

- Chúa công đang tập bắn ở sau vườn . Hai ngài muốn yết kiến th. mời hai ngài vào đấy .

Tôn Lâm Phủ và Ninh Thực nổi giận, nhưng cũng cố nhịn đói mà vào thẳng sao vườn, trông

thấy Vệ Hiến công đang đội cái mũ da (thứ mũ dùng để đi săn) cùng với xạ sư là công tôn Đinh

thi bắn . Vệ Hiến công trông thấy Tôn Lâm Phủ và Ninh Thực đến trước mặt, không bỏ mũ da

xuống, lại đeo cung vào nách mà hỏi rằng:

- Hai ngưoi hôm nay đến đây có việc g. ?

Tôn Lâm Phủ và Ninh Thực đồng thanh đáp:

- Chúng tôi thấy chúa công hẹn cho ăn cơm trưa, chầu chực đến giờ, bụng đ. đói lắm, không

dám trái lệnh, vậy phải vào đây .

Vệ Hiến công nói:

- Ta ham bắn quá, thành ra quên mất, thôi th. hai ngươi h.y lui về, để đến hôm khác!

Vệ Hiến công nói xong th. vừa có đàn chim bay qua, vừa bay vừa kêu, Vệ Hiến công bảo

công tôn Đinh rằng:

- Ta cùng nhà ngươi bắn thi đàn chim này!

Tôn Lâm Phủ và Ninh Thực hổ thẹn lui ra . Tôn Lâm Phủ nói riêng với Ninh Thực rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 609 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

- Chúa công không biết kính trọng các quan đại thần, chúng ta sau này khó l.ng mà khỏi bị

hại, biết làm thế nào ?

Ninh Thực nói:

- Chúa công vô đạo th. chỉ hại thân mà thôi, chứ hại chúng ta thế nào nổi ?

Tôn Lâm Phủ nói:

- Ta muốn lập công tôn Phiếu lên làm vua, nhà ngươi nghĩ thế nào ?

Ninh Thực nói:

- Việc ấy rất phải! Ta cùng nhà ngươi sẽ liệu thế mà làm .

Hai người từ biệt nhau rồi về . Tôn Lâm Phủ về nhà ăn cơm xong, ngay đêm hôm ấy sai

người sang Thích Địa gọi bọn gia thần là Dữu Công Sai và Do.n Công Đà sửa soạn quân m. để

định nổi loạn; lại sai con trưởng là Tôn Khoái vào yết kiến Vệ Hiến công, để d. xét . tứ . Tôn

Khoái vào tâu với Vệ Hiến công rằng:

- Cha tôi là Tôn Lâm Phủ bị cảm phong, phải về dưỡng bệnh ở bến sông Hà, xin chúa công

tha thứ cho .

Vệ Hiến công cười mà bảo rằng:

- Cha ngươi chỉ v. đói quá mà thành bệnh đó thôi, nay ta không dám để cho nhà ngươi lại

đóai nữa!

Nói xong truyền nội thị đem rượu ra cho Tôn Khoái uống, lại gọi nhạc công ra để hát . Quan

thái sư tâu với Vệ Hiến công rằng:

- Chẳng hay chúa công dạy hát bài g. ?

Vệ Hiến công nói:

- Có chương cuối cùng trong thơ "Xảo ngôn", thật hợp với thời sự ngày nay, nhà ngươi hát

bài ấy .

Quan thái sư tâu rằng:

- Bài thơ ấy . không được hay, tôi thiết tưởng trong khi tiệc vui, không nên hát đến .

Có một nhạc công là Sư Tào nói át đi rằng:

- Chúa công dạy hát bài g. th. cứ hát bài ấy, can g. lại nói lôi thôi!

Nguyên Sư Tào gẩy đàn cầm hay lắm, Vệ Hiến công sai dạy một người thiếp yêu . Người

thiếp yêu không nghe lời dạy bị Sư Tào đánh cho mười roi . Người ấy bèn vào mách với Vệ Hiến

công . Vệ Hiến công đánh Sư Tào ba trăm roi ở trước mặt người thiếp yêu, bởi vậy Sư Tào căm

tức, bấy giờ biết bài thơ ấy không hay, mà cố . muốn hát, để làm cho Tôn Khoái phải tức giận .

Sư Tào liền cất giọng hát rằng:

"Kẻ kia là ai,

Ở bến sông Hà;

Không tài lực g.,

Mà muốn nỏoi loạn".

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 610 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Chủ . Vệ Hiến công là nhân thấy Tôn Lâm Phủ ở bến sông Hà có . muốn nổi loạn, vậy nên

định mượn câu hát, khiến cho Tôn Lâm Phủ phải sợ . Tôn Khoái nghe câu hát, trong l.ng áy

náy, xin cáo từ lui ra . Vệ Hiến công nói:

- Bài hát của Sư Tào, vừa rồi ngươi về nên thuật lại cho cha ngươi biết; cha ngươi dẫu ở xa,

nhưng có điều g., đây ta cũng biết cả, nên phải cẩn thận mà giữ g.n bệnh thể .

Tôn Khoái sụp lạy lui ra, về nói chuyện lại với Tôn Lâm Phủ . Tôn Lâm Phủ nói:

- Chúa công ghét ta đ. quá lắm, chẳng lẽ ta cứ ngồi mà chịu chết hay sao! nay có Cừ Viên

(tên tự là Bá Ngọc, làm quân đại phu nước Vệ) là người gỉoi, nếu người ấy chịu đồng mưu với

ta th. làm g. mà chẳng xong việc!

Tôn Lâm Phủ lẻn đến yét kiến Cừ Viên mà bảo rằng:

- Chúa công vô đạo, nhà ngươi cũng đ. biết, ta chỉ e rằng có ngày mất nước th. làm thế nào

?

Cừ Viên nói:

- Bề tôi thờ vua, điều g. can được th. can, điều g. không can đuợc th. đành bỏ mà đi, c.n

điều khác tôi không dám biết!

Tôn Lâm Phủ liệu chừng không thể lay động Cừ Viên được, mới cáo từ trở về . Ngay ngày

hôm ấy, Cừ Viên bỏ trốn sang nước Lỗ . Tôn Lâm Phủ họp quân ở Khâu Cung, sắp sửa đánh Vệ

Hiến công . Vệ Hiến công sợ, sai người đến Khâu Cung giảng hoà với Tôn Lâm Phủ . Tôn Lâm

Phủ bắt người ấy giết đi, Vệ Hiến công sai người r.nh xem Ninh Thực làm g. th. thấy Ninh Thực

đang sắp quân để tiếp ứng cho Tôn Lâm Phủ . Vệ Hiến công lại sai người gọi Bắc Cung Quát .

Bắc Cung Quát cáo ốm không đến . Công tôn Đinh nói với Vệ Hiến công rằng:

- Bây giờ việc đ. nguy cấ, nên mau mau trốn sang nước khác, c.n có ngày lại trở về được .

Vệ Hiến công liền đem một toán quân mở cửa đông, định thẳng đương trốn sang nước Tề .

Công tôn Đinh mang cung tên đi theo . Tôn Khoái và Tôn Gia (con thứ của Tôn Lâm Phủ) đuổi

theo đến Hà Trạch, đánh giết một trận, toán quan của Vệ Hiến công bỏ chạy tán loạn cả, chỉ

c.n độ hơn mười người mà thôi; may nhờ có công tôn Đinh bắn gỉoi lắm, không sai một phát

nào, người nào đến gần, đều bị tên mà chết, bởi vậy mới bảo toàn cho Vệ Hiến công chạy thóat

được .

Tôn Khoái và Tôn Gia không dám đuổi theo nữa, quay trở về, vừa đi được ba dặm th. thấy

Dữu Công Sai và Do.n Công Đà đem quân đến, nói là vâng lệnh Tôn Lâm Phủ đi đuổi bắt Vệ

Hiến công . Tôn Khoái và Tôn Gia nói:

- Có một người bắn gỉoi lắm, các tướng phải ph.ng bị mới được!

Dữu Công Sai nói:

- Người ấy chắc là thầy ta, tên gọi công tôn Đinh đó!

(Nguyên Do.n Công Đà học nghề bắn với Dữu Công Sai, Dữu Công Sai lại họ nghề bắn với

công tôn Đinh, ba người cùng một môn phái, cho nên đều biết tài nhau cả ).

Do.n Công Đà nói:

- Hôn quân đi cũng chưa xa, ta h.y cố đuổi theo .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 611 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 61. Têæn Àiïåu Cöng CûãBinh Àaánh Súã

tön Lêm PhuãNöèi Loaån Àuöèi Vua

Bèn đuổi theo mười lăm dặm nữa th. vừa kịp Vệ Hiến công . Người dong xe của Vệ Hiến

công bị thương, công tôn Đinh phải cầm cương xe cho Vệ Hiến công, Công tôn Đinh ngảnh lại,

trông thấy Dữu Công Sai ở đằng xa, mới bảo Vệ Hiến công rằng:

- Người đuổi theo ấy là học tr. của tôi đó . Có lẽ nào học tr. lại hại thầy, chúa công chớ

ngại!

Công tôn Đinh dừng xe lại để đợi . Dữu Công Sai đi đến nơi, ngảnh lại bảo Do.n Công Đà

rằng:

- Thật là thầy ta rồi!

Nói xong, liền xuống xe sụp lạy . Công tôn Đinh chào lại, rồi vẫy tay bảo đi . Dữu Công Sai

trèo lên xe mà nói rằng:

- Công việc ngày nay, người nào cũng v. chủ mà làm . Nếu ta bắn th. là bội thầy, mà không

bắn th. bội chủ; nay ta có một cách khiến cho trọn vẹn được cả đôi đàng!

Dữu Công Sai liền cầm cái tên g. xuống bánh xe, bẻ đầu mũi nhọn đi, rồi nói to lên rằng:

- Xin thấy chớ sợ!

Dữu Công Sai nói xong, bắn luôn bốn phát tên: phát trước trúng vào cái thức (cái chắn

ngang ở trước mặt), phát sau trúng vào cái chẩn (cái chắn ngang ở sau lưng), c.n hai phát nữa

trúng vào hai bên tả hữu, chỉ trừ có Vệ Hiến công và công tôn Đinh ngồi ở giữa xe là không

can g.! Dữu Công Sai bắn xong, tức khắc quay xe trở về . Công tôn Đinh cũng giục ngựa tiến đi

mau . Do.n Công Đà lúc trước trông thấy Vệ Hiến công đ. toan giương cung ra bắn, nhưng v.

có Dữu Công Sai là thầy m.nh ở đấy vậy phải nhường thầy . Khi về đến nửa đường, có . hối lại,

mới bảo Dữu Công Sai rằng:

- Thầy cùng với công tôn Đinh là nghĩa thầy tr., vậy phải dụng t.nh như thế, c.n tôi đ. cách

đi một từng rồi, thế th. ơn thầy chưa trọng bằng mệnh chủ, nếu không cố cho thành công th.

chẳng hóa bội chủ lắm sao!

Dữu Công Sai nói:

- Thầy ta (trỏ công tôn Đinh) bắn giỏi lắm, không kém g. Dưỡng Do Cơ, nhà ngươi không

địch nổi đâu, khéo chẳng có mất mạng!

Do.n Công Đà không tin lời Dữu Công Sai, lại quay đi đuổi theo Vệ Hiến công .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 612 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 62

Chư Hầu Đem Quân Vây Tề Quốc

vua Tấn Lập Kế Đuổi Loan Doanh

Do.n công Đà không tin lời Dữu Công Sai, quay lại đuổi theo Vệ Hiến công, được hơn hai mươi

dặm th. kịp . Công tôn Đinh hỏi rằng:

- Nhà ngưoi theo ta để làm g. ?

D.an công Đà nói:

- Thầy ta là Dữu công Sai, cùng với nhà ngươi có t.nh thầy tr.; ta đây dẫu là học tr. thầy ta,

nhưng chưa hề có học nhà ngươi một ngày nào cả, vậy th. ta coi nhà ngươi khác nào người qua

đường, lẽ nào ta lại v. người qua đường mà bỏ công nghĩa hay sao!

Công tôn Đinh nói:

- Nhà ngươi đ. học nghề bắn của Dữu công Sai th. cũng nên biết cái nghề ấy tự đâu mà ra!

làm người chớ nên quên gốc, mau mau trở về kẻo mất cả l.ng tử tế đi!

Do.n công Đà không nghe lời, giương cung ra bắn Công tôn Đinh . Công tôn Đinh chẳng sợ

h.i chút nào, sẽ đưa dây cương cho Vệ Hiến công, rồi chờ mũi tên đến, giơ tay bắt lấy, lại để vào

cung mà bắn trả lại Do.n công Đà . Do.n công Đà nghiêng m.nh tránh th. mũi tên trúng ngay

vào cánh tay tả, vội vàng bỏ chạy . Công tôn Đinh lại bắn thêm một phát nữa . Do.n công Đà

chết ngay . Quân sĩ sợ h.i, bỏ xe chạy trốn .

Vệ Hiến công bảo công tôn Đinh rằng:

- Nếu không nhờ có mũi tên thần của nhà ngươi thi tính mệnh ta c.n g.!

Công tôn Đinh lại cầm dây cương giục ngựa đi mau . Đi được hơn mười dặm, lại thấy phía

sau có một toán quân kéo đến, Vệ Hiến công nói:

- Lại có quân đuổi theo th. làm thế nào ?

Khi toán quân ấy đi gần đến nơi th. hóa ra quân của người em cùng mẹ với Vệ Hiến công là

công tử Chuyên cố theo để hộ giá . Vệ Hiến công mới yên l.ng, liền cùng nhau chạy sang nước

Tề . Tề Linh công cho ở Lai Thành . Tôn Lâm Phủ đ. đuổi Vệ Hiến công rồi, mới bàn nhau với

Ninh Thực, lập công tôn Phiếu lên nối ngôi, tức là Vệ Thương công . Tôn Lâm Phủ lại sai người

báo tin cho Tấn Điệu công biết . Tấn Điệu công hỏi Tuân Yển rằng:

- Nước Vệ đuổi vua họ lập vua kia là không phải đạo, ta nên xử trí như thế nào ?

613

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

Tuân Yển nói:

- Vua Vệ vô đạo, chư hầu ai cũng biết, nay quân dân nước Vệ đều bằng l.ng lập công tử

Phiếu, âu là ta cứ để mặc th. hơn .

Tấn Điệu công theo lời . Tề Linh công nghe tin Tấn Điệu công không trị tội đuổi vua của

Ninh Thực nước Vệ, liền thở dài mà nói rằng:

- Vua Tấn đ. có . lười biếng rồi! ta không nhân dịp này mà tranh lấy nghiệp bá th. c.n đợi

đến bao giờ!

Tề Linh công đem quân sang cướp phá ấp thành của nước Lỗ . Nguyên Tề Linh công lấy con

gái nước Lỗ là Nhân Cơ làm phu nhân, không có con; người thiếp là Dung Cơ, sinh được một

con tên là Quang, Tề Linh công lập làm thế tử . Sau Tề Linh công lại có một người thiếp yêu là

Nhưng Tử cũng không có con, em gái Nhung Tử là Trọng Tử, sinh được một người con tên là

Nha . Nhung Tử nhận Nha làm con m.nh . Tề Linh công lại có người vợ khác nữa sinh ra công

tử Chử Cữu, nhưng Tề Linh công không có l.ng yêu . Nhung Tử cậy thế Tề Linh công yêu, đ.i

lập Nha làm thế tử . Tề Linh công thuận cho . Trọng Tử can rằng:

- Chúa công lập Quang làm thế tử, kể đ. lâu ngày! thế tử Quang lại đ. nhiều lần dự hội với

chư hầu, nay tự nhiên vô cớ mà bỏ đi th. e rằng người trong nước không phục, sau không hối

lại được nữa!

Tề Linh công nói:

- Bỏ hay lập là quyền ở ta, ai dám không phục!

Tề Linh công sai thế tử Quang đem quân ra trấn thủ ở Tức Mặc . Thế tử Quang vừa đi xong

th. Tề Linh công truyền lệnh bỏ thế tử Quang mà lập Nha làm thế tử; lại cho quan thượng khanh

là Cao Hậu (con Cao Quốc) làm thái phó, và kẻ tự nhân (họan quan) là Túc Sa Vệ làm thiếu

phó để dạy thế tử Nha . Lỗ Tương công nghe tin thế tử Quang bị bỏ, th. sai sứ sang hỏi xem v.

cớ g. . Tề Linh công không thể trả lời được, lại lo nước Lỗ giúp thế tử Quang mà tranh nhau với

thế tử Nha, liền đem quân đánh Lỗ, có . muốn doạ nước Lỗ, rồi sau sẽ giết thế tử Quang . Lỗ

Tương công sai người sang cáo cấp với Tấn Điệu công nhưng gặp lúc Tấn Điệu công ốm nặng,

không sang cứu Lỗ được . Cuối năm ấy Tấn Điệu công mất, thế tử Bưu lên nối ngôi tức là Tấn

B.nh công . Lỗ Tương công lại sai sứ sang viếng tang và cáo cấp với Tấn B.nh công . Tuân Yển

nói với Tấn B.nh công rằng:

- Đợi sang mùa xuân, ta sẽ đại hội chư hầu, nếu nước Tề không đến, bấy giờ sẽ đem quân đi

đánh, cũng chưa lấy g. làm chậm .

Năm sau, Tấn B.nh công đại hội chư hầu ở đất Khứu Lương . Tề Linh công không đến, cho

quan đại phu là Cao Hậu đi thay . Tuân Yển nổi giận, toan bắt giam Cao Hậu . Cao Hậu trốn về,

lại đem quân cướp phá ấp Phường của nước Lỗ, giết quan trấn thủ ở ấp Phường là Tang Niên

. Thúc Tôn Báo nước Lỗ lại sang nước Tấn cầu cứu . Tấn B.nh công liền sai Tuân Yển họp quân

các nước cùng sang đánh Tề . Tuân Yển vừa điểm duyệt quân m. xong, đêm hôm ấy nằm mộng

thấy một sứ giả m.nh mặc áo vàng, tay cầm một cuốn văn thư, đến bắt Tuân Yển đi đối chứng .

Tuân Yển đi theo sứ giả . Đi đến một nơi dinh toà to lớn, trên có đấng vương giả ngồi, mũ cao áo

dài, sứ giả liền bảo Tuân Yển quỳ xuống ở dưới sân . Tuân Yển trông thấy những người cùng qu.

với m.nh là: Tấn Lệ công, Loan Thư, Tr.nh Hoạt, Tư Đồng, Trường Ngư Kiểu và một bọn người

nhà của ba người họ Khước . Tuân Yển lấy làm quái lạ, lại nghe thấy bọn Tư Đồng cùng với ba

người họ Khước c.i l. nhau lâu lắm, nhưng nghe không được r. . Được một lúc th. thấy ngục

tốt giải bọn ấy đi chỗ khác, chỉ c.n có bốn người ở lại là: Tấn Lệ công, Loan Thư, Tr.nh Hoạt,

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 614 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

và Tuân Yển mà thôi . Tấn Lệ công kể hết sự t.nh đầu đuôi trong khi bị giết . Loan Thư c.i rằng:

"Việc ấy tự Tr.nh Hoạt hạ thủ!" Tr.nh Hoạt nói: "Việc ấy chủ mưu tự Loan Thư, tôi chẳng qua

phụng mệnh mà làm, sao lại đổ tội cho tôi được!" Đấng vương giả ở trên điện giáng chỉ rằng:

"Lúc bấy giờ Loan Thư cầm quyền chính, nên trị tội thủ ác, làm cho trong năm năm nữa th. con

cháu phải tuyệt diệt" . Tấn Lệ công có vẻ tức giận mà rằng: "Việc ấy cũng bởi tay Tuân Yển, sao

Tuân Yển lại được vô tội ?" Nói đoạn đứng dậy, cầm giáo đánh vào đầu Tuân Yển . Tuân Yển thấy

đầu m.nh rơi xuống trước mặt, vội vàng lấy tay nhặt đầu, qu. xuống mà đặt lên cổ, rồi chạy ra

ngoài cửa điện . Tuân Yển đang chạy th. gặp người thầy đồng ở đất Ngạch Dương tên gọi Linh

Cao .

Linh Cao bảo Tuân Yển rằng: "Sao đầu nhà ngươi lại lệch đi như thế kia ?" Nói đoạn Linh

Cao bèn lấy tay sửa lại . Tuân Yển đau quá, sực tỉnh dậy, thành ra một giấc chiêm bao, nghĩ

thầm lấy làm lạ . Ngày hôm sau, Tuân Yển vào triều, quả nhiên lại gặp Linh Cao ở giữa đường .

Tuân Yển cho Linh Cao lên ngồi cùng xe, rồi kể chuyện chiêm bao cho nghe . Linh Cao nói:

- Thế là oan gia có báo, sắp chết đến nơi!

Tuân Yển nói:

- Nay ta sang đánh Tề, phỏng có kịp hay không ?

Linh Cao nói:

- C.n có thể đánh được nước Tề!

Tuân Yển nói:

- Nếu đánh được Tề th. dẫu chết cũng thoả!

Tuân Yển liền hội quân chư hầu cùng sang đánh Tề . Cả thảy có mười hai đạo quân là: 1.

Tấn, 2. Tống, 3. Lỗ, 4. Vệ, 5. Trịnh, 6. Tào, 7. Cử, 8. Châu, 9. Đằng, 10. Tiết, 11. Kỷ, 12. Tiểu

Châu .

Tề Linh công sai quan thượng khanh là Cao Hậu giúp thế tử Nha giữ nước, c.n m.nh th. đem

đại binh ra đóng ở thành B.nh Âm . Phía nam thành B.nh Âm có cái trạm ph.ng thủ, có cổng .

Tề Linh công sai Kỳ Qui Phủ đào một d.y hào sâu ở ngoài cổng, bề ngang bề rộng đều một dặm,

rồi tuyển quân tinh nhuệ ra ph.ng giữ ở đấy . Tự nhân Túc Sa Vệ nói với Tề Linh công rằng:

- Quân mười hai nước, vị tất đ. đồng tâm được, ta nên nhân lúc mới đến mà ra đánh ngay,

phá được một đạo th. các đạo đều sợ mất vía cả; nếu không đánh th. phải t.m nơi hiểm yếu mà

giữ, chứ chắc g. ở một d.y hào phía ngoài cửa trạm . Tề Linh công nói:

- Một d.y hào sâu như thế, có họa bay th. mới sang được!

Tuân Yển nghe nói quân Tề đào hào để giữ, th. cười mà nói rằng:

- Quân Tề sợ ta rồi, tất không dám giao chiến, ta nên dùng kế mà phá vỡ!

Bèn truyền cho quân Lỗ, Vệ đi đường Tu Câu; quân Châu, Củ đi đường Thành Dương, đều

qua đất Lang Gia mà tiến vào, c.n m.nh th. đem đại binh qua đất B.nh Âm, hẹn nhau cùng hội

tại dưới thành Lâm Tri (kinh thành nước Tề) . Bốn nước (Lỗ, Vệ, Châu, Cử) đều phụng mệnh

đem quân đi . Tuân Yển lại sai quan tư m. là Trương Quân Thần (con Trương L.o) đi cắm cờ ở

các nơi rừng núi, bó cỏ làm h.nh người, rồi mặc áo giáp vào, đặt ngồi trên xe, và đem cành cây

buộc ở sau xe, khiến cho khi xe đi th. cát bụi bay mù cả lên, để làm nghi binh . Tuân Yển truyền

cho quân sĩ, xe nào cũng phải chất đầy gỗ đá, và mỗi người lại mang thêm một b. đất; khi đến

cửa trạm, bao nhiêu gỗ đá trong xe đều đem ném cả xuống hào, lại bỏ mấy vạn cái b. đất xuống

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 615 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

đấy nữa, để lấp bằng như mặt đất . Quân Tấn kéo ồ cả sang . Quân Tề không thể đương nổi,

chết hại rất nhiều . Kỳ Qui Phủ xu.t nữa bị quân Tấn bắt, phải bỏ trốn vào trong thành B.nh

Âm, tâu với Tề Linh công . Tề Linh công kinh sợ, mới trèo lên núi Vu Sơn đứng xem th. thấy ở

trong rừng, chỗ nào cũng có cờ cắm, giật m.nh mà nói rằng:

- Quân chư hầu sao nhiều như vậy, âu là ta phải bỏ chạy .

Tề Linh công mới hỏi các tướng xem ai dám đi đoạn cuối, Túc Sa Vệ nói:

- Tôi xin đem một toán quân đi sau cùng, chúa công chớ lo ngại!

Tề Linh công mừng lắm . Bỗng có hai viên tướng tâu rằng:

- Đường đường một nước Tề ta, không có người dũng sĩ nào, lại phải dùng đến kẻ tự nhân

(trỏ Túc Sa Vệ) đi đoạn cuối hay sao! các nước người ta sẽ cười cho! hai chúng tôi xin để cho

Túc Sa Vệ đi trước .

Hai viên tướng ấy tức là Thực Xước và Quách Tối, vốn là hai tay dũng sĩ, sức địch muôn

người . Tề Linh công nói:

- Nếu được hai tướng quân đi sau cho th. ta c.n lo g. nữa!

Túc Sa Vẹ thấy Tề Linh công không dùng m.nh th. hổ thẹn muôn phần, bất đắc dĩ phải theo

Tề Linh công đi trước . Đi được hơn hai mươi dặm, đến Thạch Môn sơn là một nơi hiểm yếu,

hai bên đều núi đá cả, chỉ có một lối đi ở giữa, Túc Sa Vệ căm tức Thực Xước và Quách Tối, có .

muốn làm hại, mới đợi cho quân Tề đi hết, rồi đem hơn ba mươi cỗ ngựa, giết chết cả đi mà bỏ

lấp ở ngang đường, lại đem mấy cỗ xe lớn, cũng bỏ ở đấy . Thực Xước và Quách Tối lững thững

đem quân đi sau, khi đến Thạch Môn sơn, thấy ngựa chết và xe lổng chổng giữa đường, không

đi qua được mới bảo nhau rằng:

- Đây tất là Túc Sa Vệ căm thù hai ta mà làm ra thế này đây!

Hai người vội vàng truyền cho quân sĩ khiêng những xác ngựa và xe ấy bỏ đi chỗ khác,

nhưng đường hẹp khó khiêng, thành ra tốn nhiều công lắm, m.i không đi được . Tướng nước

Tấn là Châu Xước đem quân đuổi tới . Thực Xước vừa toan quay xe lại để nghênh chiến th. Châu

Xước bắn ngay một phát tên, trúng vả vai bên tả Thực Xước . Quách Tối giương cung toan bắn

Châu Xước . Thực Xước lấy ta gạt đi khong cho bắn . Châu Xước thấy vậy, cũng không bắn nữa

. Thực Xước không sợ h.i g. cả, giơ tay rút mũi tên ra mà hỏi Châu Xước rằng:

- Nhà ngươi là ai mà bắn trúng được vai Thực Xước này, cũng đáng khen cho là người giỏi!

xin nói r. họ tên ?

Châu Xước nói:

- Tướng quân nói dẫu phải, nhưng người nào v. chủ người ấy, thế tất phải như vậy . Nếu

tướng quân chịu đầu hàng đi th. tôi có thể bảo toàn được cho tướng quân .

Thực Xước nói:

- Có quả thật như vậy không ?

Châu Xước nói:

- Tướng quân không tin th. tôi xin thề: "Nếu tôi không bảo toàn được cho tướng quân, th.

tôi xin chết theo tướng quân".

Thực Xước nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 616 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

- Tính mệnh Quách Tối, tôi cũng trao cho tướng quân đó!

Thực Xước cùng với Quách Tối và quân sĩ đều xin đầu hàng cả . Châu Xước đem Thực Xước

và Quách Tối về nộp Tuân Yển, lại nói cho Tuân Yển biết hai tướng là người tài giỏi nên dùng

. Tuân Yển truyền giam lại để đợi khi thu quân về sẽ định liệu . Đại binh nước Tấn qua thành

B.nh Âm, thẳng đường tiến vào kinh thành nước Tề . Quân Lỗ, Vệ, Châu, Cử cũng đều đến cả,

vây kín bốn mặt thành Lâm Tri đốt phá nhiều nơi . Tề Linh công sợ h.i, mở cửa đông ra chạy .

Cao Hậu nghe nói, vội vàng chạy theo, rút gươm cắt dây cương xe đi rồi khóc mà can rằng:

- Quân các nước dẫu hăng hái, nhưng đi xa như vậy, tất sẽ sinh biến, chẳng bao lâu rồi cũng

phải rút về . Nay chúa công bỏ đi th. kinh thành không thể giữ nổi, xin chúa công h.y ở lại mười

ngày nữa, nếu lực cùng quá, bấy giờ sẽ chạy, cũng chưa lấy g. làm chậm .

Tề Linh công mới ở lại, không bỏ chạy nữa . Cao Hậu đốc suất quân dân hết sức chống giữ

. Quân các nước vây thành, đến ngày thứ sáu, bỗng có sứ nước Trịnh đem một phong thư của

quan đại phu nước Trịnh là công tôn Xá Chi và công tôn Hạ đến phi báo với Trịnh Giản công,

nói có việc cơ mật khẩn yếu . Trịnh Giản công mở ra xem, đại lược nói rằng:

"Tôi là công tôn Xá Chi và công tôn Hạ phụng mệnh chúa công, cùng với Tử Khổng (tức là

công tử Gia) giữ nước, chẳng ngờ Tử Khổng có l.ng phản nghịch, tư thông với Sở, toan làm nội

ứng để cho quân Sở vào đánh Trịnh . Hiện nay quân Sở đ. đóng ở đất Ngư Lăng, chẳng bao lâu

sẽ kéo đến, việc nguy cấp lắ, vậy xin chúa công tức khắc rút quân về mà cứu lấy nước nhà".

Trịnh Giảnh công sợ lắm, đem ngay bức thư ấy vào tr.nh Tấn B.nh công, Tấn B.nh công triệu

Tuân Yển đến để thương nghi . Tuân Yển nói:

- Quân ta thẳng đường kéo vào Lâm Tri, đang muốn thừa cơ phá vỡ nước Tề, nay nước Tề

chưa phá vỡ được, mà nước Trịnh lại có quân Sở đến đánh; nếu để cho Trịnh mất nước th. lỗi tại

ta, chi bằng ta h.y rút quân về cứu Trịnh . Lần này ta dẫu không phá vỡ được nước Tề, nhưng

vua Tề chắc cũng kinh sợ, từ sau không dám xâm phạm nước Lỗ nữa!

Tấn B.nh công khen phải, liền rút quân về . Trịnh Giản công cáo từ Tấn B.nh công rồi xin về

nước . Tấn B.nh công thấy quân Sở lại sang đánh Trịnh, th. lấy làm lo, khi về đến đất Chúc A,

cùng với các vua chư hầu uống rượu, dáng không được vui vẻ . Quan thái sư coi việc âm nhạc,

là Sư Khoáng tâu với Tấn B.nh công rằng:

- Tôi xin dùng âm luật mà bói xem tốt xấu thế nào .

Sư Khoáng liền thổ sáo, hát khúc nam phong, thấy có nhiều tiếng nghiêm ngặt, sát phạt; lại

há khúc bắc phong, th. thấy êm ái dễ nghe . Sư Khoáng nói:

- Khúc nam phong (nước Sở ở về phương nam) không mạnh th. quân Sở chẳng những vô

công mà lại sắp có tai vạ, chỉ trong ba ngày nữa, ta sẽ biết tin .

Sư Khoáng, tên tự là Tử Gi., là một học giả thông minh bậc nhất ở nước Tấn, lúc bé học âm

luật, thường bực m.nh về nỗi không được chuyên, mới phàn nàn rằng:

- Nghề không tinh là tại l.ng không chuyên nhất, l.ng không chuyên nhất là tại con mắt

hay nh.n .

Liền lấy lá ngải đốt mù mắt đi, để chuyên tâm về nghệ thuật, bởi vậy tinh thông âm luật

lắm, có thể biết khí hậu biến hóa, âm dương lên xuống, sự lành dữ trong việc trời việc người,

trong tiếng chim tiếng gió . Bây giờ Sư Khóang làm quan thái sư ở nuớc Tấn, coi về việc nhạc .

Tấn B.nh công tin yêu lắm, hành quân ở đâu cũng đem đi theo . B.nh công nghe Sư Khoáng nói

vậy, liền đóng quân lại rồi sai người đi d. thám tin tức quân Sở . Chưa được ba ngày, có quan

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 617 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

đại phu nước Trịnh là công tôn Mại đến báo tin quân Sở đ. lui rồi . B.nh công lấy làm lạ, liền

hỏi kỹ đầu đuôi . Công tôn Mại nói:

- Nước Sở, từ khi Tử Canh (tức là công tử Ngọ) thay Tử Mang (tức là công tử Trinh) làm lệnh

do.n, muốn báo thù đời trước, mới lập mưu đánh Trịnh . Công tử Gia (nước Trịnh) tư thông

với Sở, hẹn khi quân Sở đến th. giả cách nghênh chiến để đem quân ra đón . May nhờ có công

tôn Xá Chi và công tôn Hạ biết mưu ấy, đem quân giữ thành, rồi nghiêm cấm những kẻ ra vào;

công tử Gia không dám ra đón quân Sở . Tử Canh đem quân qua sông Dinh, không thấy công

tử Gia ra đón, liền đóng đồn ở dưới núi Ngư Sĩ, gặp trời mưa tuyết, mấy ngày không thôi, trong

dinh nước sâu hơn thước, quân sĩ đều t.m chỗ cao để ẩn mưa, rét quá, chết rất nhiều, ai cũng

có l.ng oán . Tử Canh bất đắc dĩ phải rút quân về . Nay chúa công tôi đ. trị tội giết chết công

tử Gia rồi, sợ phiền đến quân các nước, vậy có sai tôi đi đến đây, để tâu với nhà vua .

Tấn B.nh công mừng lắm, nói:

- Từ Gi. (tên tự Sư Khoáng) thật là thánh về âm luật!

Tấn B.nh công truyền cho chư hầu rút quân về . Tuân Yển về đến nữa đường, bỗng nhiên

trên đầu nảy ra một cái ung, đau không thể chịu được, mới ở lại đất Chước Ung . Được hai

tháng th. cái ung ấy vỡ, rồi l.i mắt ra mà chết . Thực Xước và Quách Tối nhân dịp Tuân Yển

chết, phá cũi mà ra, trống về nước Tề, Phạm Mang và con Tuân Yển là Tuân Ngô đưa linh cữu

Tuân Yển về nước Tấn, Tấn B.nh công cho Phạm Mang thay Tuân Yển làm trung quân nguyên

soái và cho Tuân Ngô thay Phạm Mang làm trung quân phó tướng . Tháng năm năm ấy, Tề Linh

công ốm nặng, quan đại phu là Thôi Trữ bàn mưu với Khánh Phong, sai người đem xe đón thế

tử Quang ở Tức Mặc về .

Khánh Phong đang đêm đem quân gọi cửa nhà quan thái phó là Cao Hậu . Cao Hậu mở cửa

ra đón . Khánh Phong bắt giết đi . Thế tử Quang và Thôi Trữ vào cung, giết nàng Nhung Tử (mẹ

nuôi thế tử Nha), lại giết cả thế tử Nha . Tề Linh công nghe tin kinh sợ, hộc máu ra mà chết

. Thế tử Quang lên nối ngôi, tức là Tề Trang công . Tự nhân là Túc Sa Vệ đem gia quyến chạy

sang ở Cao Đường . Tề Trang công sai Khánh Phong đem quân đi đuổi . Túc Sa Vệ chiếm cứ Cao

Đường mà chống cự lại . Tề Trang công đem đại binh đến vây, đ. hơn một tháng mà chưa phá

vỡ được . Công Lũ người Cao Đường vốn có dũng lực, Túc Sa Vệ dùng để giữ cửa đông . Công Lũ

biết Túc Sa Vệ không làm nên việc được, mới đứng trên mặt thành bắn một lá thư xuống, ước

với Tề Trang công, xin đến nửa đêm hôm ấy th. làm nội ứng cho quân Tề trèo qua phía đông

bắc vào thành . Tề Trang công có . không tin, Thực Xước và Quách Tối nói với Tề Trang công

rằng:

- Việc ấy hai chúng tôi xin đi, để báo lại cái thù Túc Sa Vệ làm hại hai chúng tôi ở Thạch Môn

khi trước .

Tề Trang công nói:

- Các ngươi đi trước, phải cẩn thận mới được, rồi ta sẽ đem quân tiếp ứng .

Thực Xước và Quách Tối đem quân tới phía đông bắc chờ đến nửa đêm, bỗng thấy ở trên

mặt thành có d.ng mấy cái thừng xuống . Thực Xước và Quách Tối cùng quân sĩ bíu thừng leo

lên . Công Lũ đưa vào bắt Túc Sa Vệ . Quách Tối mở cửa thành cho quân Tề kéo ồ vào . Trong

thành náo động, chém giết lẫn nhau, ước độ một trống canh mới thôi . Tề Trang công vào thành

. Công Lũ và Thực Xước trói Túc Sa Vệ giải đến trước mặt Tề Trang công . Tề Trang công xỉ mắng

Túc Sa Vệ rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 618 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

- Ta có phụ bạc g. mày, mà mày lại giúp công tử Nha để hại ta, nay công tử Nha c.n đâu!

mày đ. giúp công tử Nha th. cho xuống âm phủ mà giúp một thể!

Túc Sa Vệ cúi đầu không nói g. cả . Tề Trang công truyền đem Túc Sa Vệ ra chém, lấy thịt

ướp, chia cho các quan mỗi người một ít; lại cho Công Lũ trấn thủ Cao Đường, rồi rút quân trở

về .

Quan thượng khanh nước Tấn là Phạm Mang v. lần trước đánh Tề chưa được thành công, lại

tâu với Tấn B.nh công, xin đem quân sang đánh . Khi kéo quân đén sông Hoàng Hà, nghe tin Tề

Linh công mất, bảo quân sĩ rằng:

- Nước Tề mới có tang mà ta đem quân sang đánh là bất nhân!

Nói xong, liền đem quân về . Quan đại phu nước Tề là Án Anh nói với Tề Trang công rằng:

- Nước Tấn thấy ta có tang mà không sang đánh, nếu ta bội Tấn th. là bất nghĩa, chi bằng ta

cùng Tấn giảng hoà, khiến cho hai nước khỏi sự binh đao khổ sở là hơn .

Án Anh tên tự là B.nh Trọng, m.nh cao không đầy năm thước, vốn là hiền sĩ bậc nhất ở nước

Tề . Tề Trang công cũng sợ quân Tấn lại đến đánh, mới nghe lời Án Anh, sai nguời sang tạ tội

với nước Tấn . Tấn B.nh công đại hội chư hầu ở đất Thiền Uyên, cùng với Tề Trang công làm lễ

ăn thề, từ bấy giờ hai nước giảng hoà với nhau .

Lại nói chuyện quan hạ quân phó tướng là Loan Doanh, tức là con Loan Áp . Loan Áp là con

rễ Phạm Mang . Con gái Phạm Mang gả cho Loan Áp tên gọi nàng Loan Kỳ . Bấy giờ họ Loan

kể từ Loan Tân, Loan Thành, Loan Chi, Loan Thũẫn, Loan Thư, Loan Áp cho đến Loan Doanh,

cả thảy bảy đời cùng làm khanh tướng, quyền qúi không ai bằng, các văn vũ trong triều, nửa là

môn hạ, nửa là thân thuộc . Loan Doanh lại là người biết khiêm kính, phóng tiền kết khách, vậy

nên bọn dũng sĩ cảm tử như Châu Xước, H.nh Khoái, Hoàng Uyên, và Cơ Di đều về với Loan

Doanh cả, lai có Đốc Nhung là một người vũ dũng, sức mạnh nổi mấy ngh.n cân, tay cầm hai

kích, đâm đâu trúng đấy, không ai địch nổi, lúc nào cũng theo hầu ở bên m.nh Loan Doanh .

C.n bọn gia thần của Loang Doanh như: Hạnh Du và Châu Tân (em Châu Xước) và những kẻ

bôn tẩu dâng công th. không biết mấy mà kể . Khi Loan Áp chết th. vợ là nàng Loan Kỳ mới

bốn mươi tuổi, chưa dứt hẳn được l.ng dục, mỗi khi Châu Tân vào phủ để tr.nh bẩm với Loan

Doanh việc g. th. nàng Loan Kỳ lại đứng đằng sau b.nh phong d.m ra . Thấy Châu Tân là người

đẹp trai, Loan Kỳ liền sai một thị nữ ngỏ ., rồi cùng Châu Tân tư thông với nhau . Loan Kỳ lại

đem những qúy vật trong nhà tặng cho Châu Tân . Khi Loan Doanh theo Tấn B.nh công đi đánh

Tề, Châu Tân công nhien ngủ ở trong phủ, không c.n sợ h.i g. nữa . Loan Doanh về, nghe biết

chuyện ấy, nhưng ngại v. thể diện thân mẫu m.nh, mới mượn việc khác để trừng trị những quân

sĩ canh cửa, nghiêm cấm bọn gia thần, không cho được tự do ra vào trong phủ nữa . Nàng Loan

Kỳ bấy giờ một là thẹn quá hóa giận, hai là t.nh dục khôn cầm, ba là sợ Loan Doanh làm hại

đến tính mệnh Châu Tân, nhân khi về mừng sinh nhật cha là Phạm Mang liền nói với cha rằng:

- Loan Doanh sắp nổi loạn, biết làm thế nào ?

Phạm Mang hỏi:

- Đầu đuôi thế nào con kể cho ta biết ?

Loan Kỳ nói:

- Loan Doanh thường vẫn nói: "Phạm Uởng giết chú ta (trở Loan Hàm), cha ta khi trước đuổi

đi, sau lại cho về nước, đ. khỏi tội chết, lại được làm quan, họ Phạm mỗi ngày một thịnh th. họ

Loan mỗi ngày một suy, ta thề không đội trời chung với họ Phạm". Bởi vậy Loan Doanh thường

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 619 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

vẫn ngày đem cùng với bọn Trí Khởi, Dương Thiệt Hổ tụ họp ở trong nhà, bàn mưu muốn đuổi

hết các quan đại phu đi để lập bè cánh m.nh . V. nó sợ con tiết lộ việc ấy, nên truyền quân sĩ

canh cửa, cấm con, không cho về thăm nhà . Hôm nay may mà con về được chứ ngày khác vị

tất đ. lại đuợc trông thấy thân phụ, v. t.nh cha con, con xin nói thật .

Bấy giờ Phạm Uởng đứng bên cạnh cũng nói thêm vào:

- Con cũng có nghe nói như vậy, nay việc đ. quả nhiên! vậy cánh nó nhiều lắm, ta phải

ph.ng bị trước mới được .

Một con trai và một con gái, cùng nói như nhau, tài nào mà Phạm Mang chẳng phải tin lời

. Phạm Mang liền mật tâu với Tấn B.nh công, xin đuổi họ Loan, Tấn B.nh công hỏi riêng quan

đại phu là Dương Tất, Dương Tất vốn ghét họ Loan mà yêu họ Phạm, mới nói với Tấn B.nh công

rằng:

- Loan Thư ngày xưa chính v. giết vua Lệ Công ta mà được truyền đời cho đến Loan Doanh,

nay chúa công trừ họ Loan, để tỏ r. tội thí nghịch của y, th. thật là một đ.ều đại phúc cho nước

nhà .

Tấn B.nh công nói:

- Loan Thư có cái tiếng lập tiên quân ta, c.n tội trạng Loan Doanh th. chưa được r., làm thế

nào mà trừ được ?

Dương Tất nói:

- Loan Thư mượn tiếng lập tiên quân ta để che tội ác của m.nh . Tiên quân ta quên cái thù

chung mà nhớ cái ơn riêng, nay chúa công lại ngơ đi th. càng hại to lắm! nếu tội trạng của Loan

Doanh chưa r. th. ta nên trừ bỏ những vây cánh mà xá tội cho hắn, đợi khi hắn mưu sự nổi

loạn, bấy giờ ta sẽ trị .

Tấn B.nh công khen phải, triệu Phạm Mang vào cung để ban về việc trừ cánh họ Loan .

Phạm Mang nói:

- Loan Doanh ở nhà mà m.nh trừ bỏ vây cánh hắn th. khác nào như giục hắn nổi loạn, chi

bằng chúa công sai hắn đi đắp thành ở Trứ ấp . Hắn đ. đi rôi th. bọn hắn không có ai làm chủ,

mới có thể trừ được!

Tấn B.nh công khen phải, liền sai Loan Doanh đi đắp thành ở Trứ ấp . Khi Loan Doanh sắp

đi, người trong cánh Loan Doanh là Cơ Di can rằng:

- Họ Loan ta nhiều người oán lắm, hẳn ngài cũng đ. biết . Việc đắp thành này không phải là

việc gấp, can g. phải sai đến ngài, âu là ngài thử chối từ, d. xem . chúa công ra sao mà ph.ng

bị .

Loan Doanh nói:

- Mệnh vua, sao ta lại chối từ! ta có tội th. dẫu chết cũng không nên tránh; nhược bằng

không có tội th. người trong nước đều có l.ng thương ta, ai hại ta nổi!

Loan Doanh liền sai Đốc Nhung dong xe, thẳng đường tiến sang Trứ ấp . Loan Doanh đi

được ba ngày, Tấn B.nh công ra coi triều, bảo các quan đại phu rằng:

- Xưa kia Loan Thư phạm tội thí nghịch mà không bị trừng phạt, nay con cháu đầy trong

triều, ta lấy làm xấu hổ lắm, các quan nghĩ thế nào ?

Các quan đại phu đồng thanh mà đáp rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 620 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 62. Chû Hêçu Àem Quên Vêy TïçQuöæc

vua Têæn Lêåp KïæÀuöèi Loan Doanh

- Nên đuổi họ Loan đi!

Tấn B.nh công truyền đem tội trạng Loan Doanh yết thị ở cửa thàn, rồi sai Dương Tất đem

quân đi đuổi Loan Doanh . Bao nhiêu vây cánh, thân thuộc trong nước đều bị đuổi cả . Loan

Nhạc và Loan Phường đem người nhà cùng với Châu Xước, H.nh Khoái đi theo Loan Doanh .

C.n bọn Dương Thiệt Hổ th. đi sau, khi ra đến cửa thành th. cửa thành đ. đóng chặt rồi, lại

nghe tin quan quân đang đi t.m bắt phe phái họ Loan, mới tụ họp người nhà, định đến đêm

hôm ấy th. nổi loạn, phá cửa đông mà ra . Họ Triệu có người môn khách tên là Chương Giám

ở cạnh nhà Dương Thiệt Hổ, nghe được mưu ấy, đến báo với họ Triệu . Họ Triệu sang nói với

Phạm Mang . Phạm Mang liền sai con là Phạm Uởng đem ba trăm quân đến vây nhà Dương

Thiệt Hổ .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 621 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 63

Kỳ Hề Ra Sức Cứu Dương Thiệt

phạm Uởng Lập Kế Hiếp Ngụy Thư

Cơ Di đang ở trong nhà Dương Thiệt Hổ, đợi Hoàn Uyên đến để định nửa đêm hôm ấy th. nổi

loạn; chẳng ngờ Phạm Uởng đem quân vây nhà Dương Thiệt Hổ ở mặt ngoài, cho nên không

dám tụ tập nữa, đều bỏ đi cả . Dương Thiệt Hổ bắc thang trèo lên mặt tường hỏi Phạm Uởng

rằng:

- Tiểu tướng quân đem quân tới đây có việc g. ?

Phạm Uởng nói:

- Nhà ngươi xưa nay vẫn về phe với Loan Doanh, nay lại định mưu phá vỡ cửa thành để ra

tiếp ứng cho Loan Doanh, đó tức là tội phản nghịch, ta phụng mệnh chúa công đến đây để bắt

nhà ngươi .

Dương Thiệt Hổ nói:

- Ta có thế bao giờ! việc này tự ai nói ra ?

Phạm Uởng liền gọi Chương Giám đến truớc mặt để làm chứng . Dương Thiệt Hổ vốn người

khỏe lắm, lấy tay cạy một viên đá trên mặt tường, ném trúng Chương Giám vỡ đầu ra . Phạm

Uởng giận lắm, truyền quân sĩ phóng hỏa đốt nhà . Dương Thiệt Hổ vội vàng nói với Cơ Di rằng:

- Chúng ta chẳng thà liều chết, c.n hơn ngồi yên để chịu trói .

Nói đoạn bèn cầm kích xông ra trước . Cơ Di cầm kiếm theo sau . Hai người vừa h. hét om

s.m vừa xông qua đám lửa mà ra . Phạm Uởng nhận được mặt hai người trong ánh lửa bèn

truyền cho quân sĩ bắn dồn vào . Hai người bị tên ng. xuống, quân sĩ dùng câu liêm loi ra th.

đ. gần chết rồi, liền trói lại mà để lên xe . Lúc bấy giờ, quan trung quân phó tướng là Tuân Ngô

cũng đem quân đi tiếp ứng . Đi đến nửa đường th. gặp Hoàng Uyên, Hoàng Uyên cũng bị Tuân

Ngô bắt được . Bấy giờ Phạm Uởng và Tuân Ngô hợp quân làm một, rồi giải Dương Thiệt Hổ,

Cơ Di và Hoàng Uyên đến nộp quan trung quân nguyên soái là Phạm Mang . Phạm Mang nói:

- Cánh họ Loan c.n nhiều, chỉ bắt có ba người này th. chưa trừ hết được .

Phạm Mang bèn chia quân đi tầm n. các nơi . Trong thành Giáng Đô đêm hôm ấy xiết bao

huyên náo . Khi trời sáng r. . Phạm Mang bắt được Trí Khởi, Tịch Yển và Châu Tân; Tuân Ngô

bắt được bọn Trung Hàng Hỉ, Tân Du, Dương Thiệt Xích và Dương Thiệt Bật đều giải đến triều

môn để đợi lệnh Tấn B.nh công.

622

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

Lại nói chuyện Dương Thịêt Xích, tên tự là Bá Hoa, Dương Thiệt Bật, tên tự là Thúc Hướng,

cùng với Dương Thiệt Hổ dẫu đều là con Dương Thiệt Chức cả, nhưng Dương Thiệt Hổ là con

người thứ mẫu sinh ra . Mẹ Dương Thiệt Hổ nguyên trước là thị t. của vợ Dương Thiệt Chức,

rất có nhan sắc . Dương Thiệt Chức muốn lấy, nhưng vợ Dương Thiệt Chức không cho . Bấy giờ

Dương Thiệt Xích và Dương Thiệt Bật đều đ. lớn tuổi, can mẹ không nên ghen . Người mẹ cười

mà bảo rằng:

- Ta có phải là người ghen đâu: nhưng ta nghe nói đẹp lắm th. hại nhiều, chỗ núi cao vực

thẳm thường hay sinh ra giống long xà . Ta e rằng lúc đ. sinh ra giống long xà th. lại làm tai vạ

cho chúng bay về sau đó .

Bọn Dương Thiệt Xích cố . nói m.i, mẹ mới cho Dương Thiệt Chức lấy, sau sinh ra Dương

Thiệt Hổ .

Khi Dương Thiệt Hổ lớn lên, mặt đẹp như mẹ mà có sức khỏe lạ thường, Loan Doanh yêu

lắm . Bởi Dương Thiệt Hổ là người thân của Loan Doanh, thành ra Dương Thiệt Xích và Dương

Thiệt Bật đều bị bắt cả . Quan đại phu là Nhạc Vương Phụ, tên tự là Phúc Ngư, vốn là người

tin yêu của Tấn B.nh công, xưa nay nghe tiếng anh em Dương Thiệt Xích và Dương Thiệt Bật là

người giỏi, vẫn muốn kết giao mà chưa được, bấy giờ thấy nói hai người bị bắt, mới vội vàng

vào triều, th. vừa gặp Dương Thiệt Bật, Nhạc Vương Phụ bèn vái chào và lấy lời an ủi rằng:

- Nhà ngươi chớ lo! ta vào yết kiến chúa công thế nào cũng cố sức xin cho nhà ngươi .

Dương Thiệt Bật nín lặng, không đáp . Nhạc Vương Phụ có . thẹn . Dương Thiệt Xích nghe

nói, liền trách mắng Dương Thiệt Bật rằng:

- Anh em ta ngày nay mà chết th. họ Dương Thiệt không c.n một ai nữa! Nhạc Vương Phụ

nay đang được chúa công tin yêu, nói g. nghe đấy, nếu nhờ hắn nói dùm một tiếng, may ra có

được tha chăng, cớ sao em lại nín lặng, để mích l.ng nguời ta như vậy ?

Dương Thiệt Bật cười mà nói rằng:

- Người ta sống chết đ. có số mệnh . Nếu l.ng trời giúp ta th. trông nhờ vào quan l.o đại

phu họ Kỳ (tức là Kỳ Hề) chứ Nhạc Vương Phụ làm g. được!

Dương Thiệt Xích nói:

- Nhạc Vương Phụ lúc nào cũng hầu liền bên cạnh chúa công, sao em lại bảo rằng không

làm g. được ? c.n quan l.o đại phu họ Kỳ đ. cáo l.o về rồi, em lại bảo rằng có thể nhờ người

ấy, ta thật l.ng không hiểu ra làm sao!

Dương Thiệt Bật nói:

- Nhạc Vương Phụ chẳng qua chỉ là người du nịnh mà thôi, chúa công bảo phải th. rằng

phải, bảo trái th. rằng trái; c.n như quan l.o đại phu họ Kỳ, thấy ai là bậc hiền tài th. bất cứ kẻ

thù hay người thân, cũng đều tiến cử lên chúa công cả, lẽ nào lại bỏ sót họ Dương ta!

Lát sau, Tấn B.nh công ra ngự triều . Phạm Mang đem những tên người bị bắt trong cánh

họ Loan, mà tâu lên . Tấn B.nh công trông thấy tên mấy anh em Dương Thiệt Xích, cũng có .

nghĩ, mới hỏi Nhạc Vương Phụ rằng:

- Dương Thiệct Xích và Dương Thiệt Bật có dự g. đến âm mưu của Dương Thiệt Hổ không ?

Nhạc Vương Phụ vẫn căm về việc Dương Thiệt Bật không thèm nói với m.nh, mới tâu với

Tấn B.nh công rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 623 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

- C.n ai thân hơn anh em, lẽ nào lại không biết .

Tấn B.nh công bèn truyền đem giam cả bọn vào ngục, để giao cho quan tư khấu nghị tội .

Bấy giờ Kỳ Hề đ. cáo l.o về ở đất Kỳ, con là Kỳ Ngọ là bạn đồng liêu với Dương Thiệt Xích

liền sai người phi báo cho cha biết, để Kỳ Hề viết thư đưa về cho Phạm Mang mà xin tha cho

Dương Thiệt Xích . Hỳ Hề nghe tin, giật m.nh nói:

- Dương Thiệt Xích và Dương Thiệt Bật đều là người giỏi ở nước Tấn ta, nay có việc oan lạ

lùng thế này, ta nên thân hành đi cứu .

Kỳ Hề liền tức khắc đi xe tới khinh thành, không đến nhà Kỳ Ngo, mà đi thẳng vào yết kiến

Phạm Mang . Phạm Mang nói:

- Quan đại phu già yếu mà chịu dầm sương d.i gió tới đây, tất muốn chỉ báo tôi điều g.

chăng ?

Kỳ Hề nói:

- Tôi vi việc mất c.n của x. tắc mà tới đây, chứ không phải việc g. khác!

Phạm Mang kinh sợ mà bảo rằng:

- Chẳng hay việc g. khiến cho l.o đại phu phải phiền l.ng như vậy ?

Kỳ Hề nói:

- Người hiền tài là chỗ dựa của x. tắc . Dương Thiệt Chức khi trước có công với nước Tấn ta,

c.n Dương Thiệt Xích và Dương Thiệt Bất đều nối được nghiệp cha, nay chỉ v. một người con

thứ không ra g. mà giết tất cả, chẳng phải đáng tiếc lắm sao ? Ngày xưa Khước Nhuế phảnh

nghịch mà con là Khước Khuyết vẫn được quan . Cha con tội cũng c.n không liên can với nhau

nữa là anh em! nhà ngươi đem một l.ng thù riêng mà giết hại kẻ vô tội, ta lấy làm nguy cho

nước Tấn lắm!

Phạm Mang vội vàng đứng dậy xin lỗi mà rằng:

- Quan l.o đại phu dạy phải lắm! nhưng chúa công c.n chưa nguôi cơn giận, xin quan l.o

đại phu cùng tôi vào triều để tâu với chúa công .

Phạm Mang bèn cùng Kỳ Hề lên xe vào triều, tâu với Tấn B.nh công rằng:

- Dương Thiệt Xích và Dương Thiệt Bật không giống tính Dương Thiệt Hổ, tất không dự biết

đến việc họ Loan . Vả lại công lao của Dương Thiệt Chức thuở xưa, chúa công chớ nen vội quên!

Tấn B.nh công tỉnh ngộ, tuyên chỉ tha cho Dương Thiệt Xích và Dương Thiệt Bật, lại cho

phục

nguyên chức, c.n Trí Khởi, Trung Hàng Hỉ, Tịch Yển, Châu Tân và Tân Du đều phải giáng

làm thứ nhân; chỉ có Dương Thiệt Hổ, Cơ Di và Hoàng Uyên phải xử tử mà thôi . Dương Thiệt

Xich và Dương Thiệt Bật được tha, vào triều lạy tạ; khi trở về, Dương Thiệt Xích bảo Dương

Thiệt Bật rằng:

- Ta nên đến tạ ơn quan l.o đại phu họ Kỳ .

Dương Thiệt Bật nói:

- Quan l.o đại phu họ Kỳ v. nước nhà mà nói, có phải v. riêng ta đâu, cần g. mà phải tạ!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 624 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

Nói xong, liền lên xe về nhà . Dương Thiệt Xích không đành l.ng, thân hành đến nhà Kỳ

Ngọ, để xin yết kiến Kỳ Hề . Kỳ Ngọ nói:

- Thân phụ tôi vào yết kiến chúa công, rồi trở về đất Kỳ ngay, có ở lại đây đâu!

Dương Thiệt Xích nói:

- Quan l.o đại phu họ Kỳ vốn không nghĩ g. đến sự làm ơn cho ta. Thế mới biết kiến thức

của ta lại không bằng Dương Thiệt Bật!

Châu Tân từ khi bị cách chức, lại vẫn đi lại với nàng Loan Kỳ . Phạm Mang nghe biết việc ấy,

sai kẻ lực sĩ đến tận nhà đâm chết Châu Tân .

Quan trấn thủ đất Khúc Ốc tên gọi Tư Ngọ, nguyên trước là môn khách của Loan Thư, khi

Loan Doanh đi qua Khúc Ốc, Tư Ngọ cung cấp rất trọng hậu . Loan Doanh nói đến việc đắp

thành ở Trứ ấp . Tư Ngọ hẹn xin đem quân ở Khúc Ốc sang giúp . Loan Doanh ở lại Khúc Ốc

trong ba ngày . Bọn Loan Nhạc đến báo tin, nói Dương Tất đ. đem quân đuổi theo . Đốc Nhung

là người dong xe của Loan Doanh nói:

- Nếu Dương Tất đến đây th. ta chống cự lại, vị tất đ. làm g. ta nổi!

Châu Xước và H.nh Khóai nói:

- Chính v. sợ ân chủ thiếu người, nên chúng tôi đ. đến đây để giúp ân chủ đó .

Loan Doanh nói:

- Ta có tội g. đâu, chẳng qua họ thù óan mà vu tội cho ta, nếu ta chống cự th. kẻ thù lại có

cớ mà nói, chi bằng ta trốn đi, đợi khi chúa công xét lại .

Tư Ngọ cũng nói không nên chống cự . Loan Doanh vội vàng từ biệt Tư Ngọ, rồi trốn sang

nước Sở . Khi Dương Tất đem quân đến Trứ ấp, người trứ ấp nói với Dương Tất rằng:

- Loan Doanh chưa tới đây, mới đến Khúc Ốc, đ. bỏ trốn rồi .

Dương Tất lại thu quân về, trong khi đi đường, tuyên bố tội trạng của họ Loan .

Dân nước Tấn đều biết họ Loan là công thần, và Loan Doanh là người quảng đại bác ái, cho

nên ai cũng thương xót . Phạm Mang nói với Tấn B.nh công nghiêm cấm họ Loan, không cho đi

theo Loan Doanh, ai theo th. bắt tội chết . Kẻ gia thần của Loan Doanh là Tân Du nghe tin Loan

Doanh ở nước SỞ, liền đem mấy xe gia tài đi theo . Ra đến cửa thành, bị quân sĩ bắt được, đem

nộp Tấn B.nh công . Tấn B.nh công hỏi Tân Du rằng:

- Ta đ. có lệnh nghiêm cấm, sao nhà ngươi dám trái ?

Tân Du sụp lạy mà nói rằng:

- Tôi ngu dốt không hiểu việc chúa công cấm theo họ Loan có . nghĩa g. ?

Tấn B.nh công nói:

- Theo họ Loan tức là vô quân, nên ta cấm .

Tân Du nói:

- Nếu cấm kẻ vô quân th. tôi tất là khỏi chết! tôi nghe nói m.nh làm tôi người nào th. người

ấy tức là vua m.nh; ông cha nhà tôi đ. ba đời làm tôi họ Loan th. họ Loan tức là vua của tôi,

chính v. tôi không dám quên vua, cho nên theo họ Loan, cớ sao lại cấm ? Vả Loan Doanh dẫu

có tội, chúa công chỉ đuổi đi mà không nỡ giết, cũng là nghĩ đến cái công lao đời trước của họ

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 625 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

Loan, mà muốn bảo toàn cho Loan Doanh; nay Loan Doanh bơ vơ ở nơi đất khách, đồ dùng

không có, áo mặc không đủ, nếu một mai v. thế mà chết đi, th. có phải cái nhân đức của chúa

công không được trọn vẹn không ? Tôi đi chuyến này là muốn giữ cho hết cái trung nghĩa của

tôi, mà hoàn thành được cái nhân đức của chúa công đó!

Tấn B.nh công bằng l.ng mà bảo rằng:

- Nhà ngươi nên ở lại đây với ta, ta sẽ đem cái lộc của họ Loan mà cho nhà ngươi .

Tân Du nói:

- Thôi đ. có nói họ Loan là vua của tôi, nếu tôi bỏ vua ấy mà theo vua khác th. sao cấm

được những kẻ vô quân! chúa công giữ tôi th. tôi xin chết .

Tấn B.nh công nói:

- Thôi th. ta cũng nghe lời mà cho nhà nguơi đi, để nhà ngươi giữ được cái chí ấy .

Tân Du lạy tạ, rồi đem mấy xe gia tài, ngang nhiên thẳng cửa thành mà đi ra . Loan Doanh ở

địa giới nước Sở, đ. được mấy tháng, toan vào Sính Đô để yết kiến vua Sở, bỗng nghĩ rằng ông

cha m.nh mấy đời giúp Tấn là thế thù của nước Sở, nếu vua Sở không dung th. làm thế nào; lại

toan đi sang nước Tề, chỉ v. tiền lưng hết cả, không thể đi được, may gặp Tân Du đem mấy xe

gia tài đến, bấy giờ Loan Doanh mới sửa soạn để đi sang nước Tề . Tề Trang công từ khi thua

trận ở trận B.nh Âm, lấy làm xấu hổ, muốn thu dùng những kẻ dũng sĩ, đặt ra một đội gọi là

"dũng nước", cho ăn lộc bằng các quan đại phu, t.m những người nào mang nổi ngh.n cân, bắn

trúng quan bảy lần áo giáp cho sung vào đội ấy . Trước đ. có Thực Xước và Quách Tối, sau lại

được bọn Gia Cử, Bính Cư, công tôn Ngao, Phong Cụ, Tác Phủ, Tướng Do.n và Lâu Yên, cả thảy

chín người . Tề Trang công ngày nào cũng triệu vào cung cùng bắn bia hoặc đấu kiếm mua vui

.

Một hôm, Tề Trang công ngự triều, nghe báo có quan đại phu nước Tấn là Loan Doanh bị

đuổi, trốn sang nước Tề, liền mừng mà nói rằng:

- Ta vẫn muốn báo thù nước Tấn, nay có Loan Doanh đến th. thật là được việc cho ta!

Nói đoạn toan sai người đi nghênh tiếp Loan Doanh . Quan đại phu là Án Anh can rằng:

- Không nên! nước nhỏ thờ nước lớn, nên phải giữ điều tín . Ta mới cùng nước Tấn ăn thề

mà nay lại dung nạp Loan Doanh, nếu người nước Tấn đến trách th. ta biết nói thế nào ?

Tề Trang công cười to lên mà nói rằng:

- Nhà ngươi nói thế là sai lắm! nước Tề ta cùng nước Tấn ngang hàng với nhau, sao lại gọi

là lớn và nhỏ ? ngày trước ta chịu thề với Tấn, chẳng qua chỉ v. sự nguy cấp trong một thời mà

thôi, chứ lẽ nào lại chịu thần phục nước Tấn m.i như Lỗ, Vệ, Tào, và Châu ?

Tề Trang công bèn không nghe lời Án Anh, sai người đi đón Loan Doanh vào triều . Loan

Doanh sụp lạy, vừa khóc vừa kể hết những nông nổi bị đuổi . Tề Trang công nói:

- Nhà ngươi chớ lo! ta sẽ giúp cho nhà ngươi được về nước Tấn .

Loan Doanh lạy tạ . Tề Trang công bày tiệc thết đ.i . Trong khi ăn tiệc, Châu Xước và H.nh

Khoái đứng hầu ở bên cạnh Loan Doanh, Tề Trang công trông thấy Châu Xước và H.nh Khoái

h.nh vóc cao lớn, liền hỏi họ tên . Hai người nói thực cả . Tề Trang công nói:

- Trận đánh ở B.nh Âm khi trước, bắt được Thực Xước và Quách Tối của ta, có phải là hai

người đó không ?

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 626 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

Châu Xước và H.nh Khoái sụp lạy tạ tội . Tề Trang công nói:

- Ta mến tiếng các ngươi đ. lâu lắm .

Nói xong truyền dọn cơm rượu cho hai người ăn uống . Lại bảo Loan Doanh rằng:

- Ta muốn phiền nhà ngươi một điều, nhà ngươi chớ nên từ chối .

Loan Doanh nói:

- Nếu chúa công có cần dùng điều g. th. dẫu xương óc chúng tôi, chúng tôi cũng không dám

tiếc .

Tề Trang công nói:

- Ta không dám phiền g. cả, chỉ xin mượn hai người dũng sĩ để làm bạn với ta .

Loan Doanh không dám từ chối, phải nhận lời ngay, rồi lên xe, mặt buồn rười rượi, than

thầm rằng: may mà vua Tề chưa trông thấy Đốc Nhung, chẳng có th. cũng chiếm mất mà thôi .

Tề Trang công cho Châu Xước và H.nh Khoái sung vào cuối hàng dũng tước, Châu Xước và

H.nh Khoái có . không phục . Một hôm Châu Xước và H.nh Khoái cùng với Thực Xước và Quách

Tối đứng hầu bên cạnh Tề Trang côg . Châu Xước và H.nh Khóai giả cách ngạc nhiên trỏ vào

mặt Thực Xước và Quách Tối mà bảo rằng:

- Hai ngươi là tù nhân nước ta, sao lại được đến đây ?

Quách Tối nói:

- Ngày trước chúng ta bị Túc Sa Vệ đánh lừa, chứ không như các ngươi phải theo người ta đi

trốn .

Châu Xước giận lắm, nói:

- Mày như con rận ở trong miệng ta, lại c.n dám cựa quậy hay sao!

Thực Xước cũng nổi giận nói:

- Ngày nay mày ở nước ta, tức là miếng thịt ở trong mâm cơm của ta đó!

H.nh Khóai nói:

- Các ngươi đ. không bằng l.ng với ta th. ta lại xin về với chủ cũ .

Quách Tối nói:

- Đường đường nước Tề ta, lẽ nào cứ phải nhờ đến hai ngươi mới được hay sao!

Bốn người lớn tiếng c.i nhau, mặt đỏ bừng bừng, tay mó chuôi gươm, toan sự đánh nhau .

Tề Trang công dùng lời nói ngọt để khuyên can, và đem rượu cho uống, lại bảo Châu Xước và

H.nh Khoái rằng:

- Ta vẫn biết hai ngươi không chịu ở dưới người!

Tề Trang công bèn chia đội dũng tước làm hai ban: 1. Hữu ban là Long tước th. Châu Xước

và H.nh Khóai đứng đầu, lại chọn được người nước Tề là Lư Bồ Quí và Vương Hà thuộc về ban

ấy; 2. Tả ban là Hổ tước, th. Thực Xước và Quách Tối đứng đầu, bọn Gía Cử thuộc về ban ấy .

Các người được dự vào trog hai ban ấy đều lấy làm vinh hạnh, chỉ có Châu Xước và H.nh Khóai,

Thực Xước và Quách Tối, bốn người ấy là không hoà thuận với nhau mà thôi .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 627 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

Bấy giờ Thôi Trữ và Quách Phong có công lập Tề Trang công, đều được làm thượng khanh,

cầm quyền chính trong nước . Tề Trang công thường vẫn đến nhà hai người để uống rượu mua

vui, hoặc bắn bia đấu kiếm, không c.n phân biệt vua tôi nữa . Vợ cả Thôi Trữ sinh được hai con

là Thôi Thành và Thôi Cương; cách mấy năm sau th. người vợ ấy chết, Thôi Trữ lại kết duyên

với em gái Đông Quách Yển . Em gái Đông Quách Yển nguyên trước là vợ Đường Công, vẫn gọi

là nàng Đường Khương, sinh được một con, tên gọi Đường Vô Cữu . Khi Đường Công chết, Thôi

Trữ đến viếng ta, trông thấy Đường Khương có nhan sắc, mới nói với Đông Quách Yển xin cưới

làm vợ kế, cũng sinh được một con, tên gọi Thôi Minh .

Thôi Trữ yêu nàng Đường Khương lắm, liền dùng Đông Quách Yển và Đường Vô Cữu làm

gia thần, đem con nhỏ là Thôi Minh uỷ thác cho hai người, lại bảo nàng Đường Khương rằng:

- Đợi khi nào Thôi Minh khôn lớn, sẽ lập làm đích tử .

Một hôm, Tề Trang công uống rượu ở nhà Thôi Trữ . Thôi Trữ sai Đường Khương ra mời

rượu . Tề Trang công trông thấy Đường Khương nhan sắc, liền đút nhiều tiền cho Đông Quách

Yển, để tư thông với nàng Đường Khương . Thôi Trữ dần dần biết chuyện, hỏi Đường Khương .

Nàng nói:

- Thật có như vậy! kẻ kia cậy thế là vua một nước mà bắt thiếp th. thiếp cự lại thế nào được!

Thôi Trữ nói:

- Vậy th. sao nàng không nói với ta ?

Đường Khương nói:

- Thiếp tự nghĩ m.nh có tội, nên không dám nói .

Thôi Trữ nín lặng

lâu, rồi nói:

- Việc ấy không can dự g. đến nàng!

Từ bấy giờ Thôi Trữ có . muốn giết Tề Trang công .

Vua nước Ngô là Chư Phàn sai người sang nước Tấn cầu hôn . Tấn B.nh công gả con gái cho

. Tề Trang công bàn với Thôi Trữ rằng:

- Ta muốn giúp Loan Doanh trở về nước Tấn mà chưa được dịp nào, nghe nói quan trấn

thủ ở Khúc Ốc là người thân với Loan Doanh, nay ta muốn mượn việc tống dắng mà đưa Loan

Doanh về Khúc Ốc, khiến Loan Doanh nổi lên đánh nước Tấn, phỏng có nên chăng ?

Thôi Trữ đang căm tức Tề Trang công, muốn cho Tề Trang công kết oán với Tấn, đợi khi

nước Tấn đem quân sang đánh th. đổ lỗi cho Tề Trang công mà giết đi, để du nịnh nước Tấn .

Nay Tề Trang công lại muốn giúp Loan Doanh, chính là trúng phải kế ấy . Thôi Trữ liền nói với

Tề Trang công rằng:

- Người Khúc Ốc có l.ng với họ Loan, nhưng vị tất đ. làm g. nổi, chúa công nên đem một

toán quan đi tiếp ứng, giả cách nói sang đánh Vệ, rồi cùng với Loan Doanh hai mặt đánh ập

vào, mới có thể phá vỡ được nước Tấn .

Tề Trang công khen phải, rồi đem mưu ấy nói với Loan Doanh . Loan Doanh mừng lắm . Gia

thần của Loan Doanh là Tân Du can rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 628 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

- Tôi theo ngài tới đây, là để tận trung với ngài, vậy th. tôi cũng muốn ngài tận trung với vua

Tấn .

Loan Doanh nói:

- Nhưng vua Tấn không nhận ta là bề tôi th. biết làm thế nào ?

Tân Du nói:

- Ngày xưa vua Trụ giam Văn vương ở ngục Dữu L., mà Văn vương vẫn một l.ng thần phục

vua Trụ; nay vua Tấn chẳng nghĩ đến công lao họ Loan ta trước mà đuổi ngài, khiến ngài phải

lưu lạc ở nước ngoài, ai là người không thương xót . Nếu ngài làm điều bất trung th. trong

khoảng trời đất, c.n ai dung ngài nữa!

Loan Doanh không nghe . Tân Du khóc mà nói rằng:

- Nếu vậy th. ngài đi chuyến này, thế nào cũng chết, tôi xin chết để tiễn chân ngài .

Tân Du nói xong, liền rút gươm đâm cổ mà chết . Tề Trang công chọn một người con gái

trong họ để làm dắng nữ, sai quan đại phu là Tích Quy Phủ đưa sang nước Tấn, rồi dùng nhiều

xe kín, để Loan Doanh và thân thuộc ngồi ở trong xe, đưa đến Khúc Ốc . Châu Xước và H.nh

Khóai xin theo Loan Doanh . Tề Trang công sợ Châu Xước và H.nh Khoái về nước Tấn mất, mới

sai Thực Xước và Quách Tối đi thay, lại dặn Thực Xước và Quách Tối rằng:

- Hai ngươi theo quan tướng quân họ Loan cũng tức như là theo ta!

Khi đến Khúc Ốc, bọn Loan Doanh lén vào trong thành, đang đêm gọi cửa nhà quan trấn

thủ ở đấy là Tư Ngọ, Tư Ngọ kinh sợ không biết việc g. . Khi mở cửa ra, trông thấy Loan Doanh,

liền giật m.nh hỏi rằng:

- Sao ngài lại đến đây được ?

Loan Doanh nói:

- Xin vào nhà kín để nói chuyện .

Tư Ngọ liền mời vào trong nhà kín . Loan Doanh cầm lấy tay Tư Ngọ, muốn nói mà chưa

nói, bất giác nước mắt chảy xuống r.ng r.ng . Tư Ngọ nói:

- Ngài có việc g., xin cứ nói cho biết, chớ nên thương khóc như vậy!

Loan Doanh liền gạt nước mắt mà nói rằng:

- Tôi chỉ v. các nhà họ Phạm, họ Triệu thù oán nhau mà đến nổi phải lưu lạc nước ngoài, nay

vua Tề thương tôi là người vô tội, đưa tôi tới đây, mà quân Tề cũng sắp sửa đến sau . Nếu nhà

ngươi chịu đem quân Khúc Ốc vào đánh Giáng Đô th. quân Tề đánh mặt ngoài, chúng ta đánh

mặt trong, chắc là phải vỡ . Bấy giờ ta sẽ bắt những kẻ thù với ta mà giết chết đi, rồi phụng

mệnh vua Tấn để giảng hoà với Tề . Họ Loan mà nổi lên được, chỉ cốt ở một việc này thôi .

Tư Ngọ nói:

- Thế nước Tấn đang mạnh, các nhà họ Phạm và họ Triệu vẫn hoà thuận với nhau, tôi sợ

chưa làm g. nổi, lại thêm hại cho m.nh .

Loan Doanh nói:

- Ta có kẻ dũng sĩ là Đốc Nhung, một người có thể đương nổi được một toán quân . Vả Thực

Xước và Quách Tối đều là những kiện tướng ở nước Tề bây giờ; c.n Loan Nhạc và Loan Phường

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 629 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

cũng đều sức khỏe bắn gỉoi, như thế th. nước Tấn dẫu mạnh cũng chẳng sợ g.! ngày xưa ta giúp

Ngụy Giáng ở đạo hạ quân, cháu hắn là Ngụy Thư có nhờ vả điều gi, ta vẫn săn sóc cho cả, hắn

vẫn muốn báo ơn ta; nếu được họ Ngụy làm nội ứng th. mười phần xong được đến tám chín .

Vạn nhất việc không thành mà phải chết, ta cũng được thoả l.ng!

Tư Ngọ nói:

- Đợi ngày mai, tôi d. xem l.ng người thế nào, mới có thể làm được .

Bọn Loan Doanh cùng nhan ẩn trong nhà kín . Ngày hôm sau, Tư Ngọ giả cách nói nằm

mộng thấy Cung thế tử (tức là Thân Sinh), rồi sửa lễ vào nhà thờ Cung thế tử để tế . Tế xong,

mời tất cả các quan thuộc đến uống rượu . Loan Doanh phục sẵn ở sau b.nh phong . Rượu được

ba tuần th. âm nhạc nổi lên . Tư Ngọ liền gạt đi mà rằng:

- Ngày xưa Cung thế tử bị oan, bây giờ chúng ta nỡ nào ngồi mà nghe nhạc được!

Mọi người nghe nói, đều có . cảm động . Tư Ngọ lại nói:

- Bề tôi cũng như là con . Nay họ Loan mấy đời có công to, mà cả triều cố . dèm pha, để

đến nỗi phải đuổi, th. có g. khác Cung thế tử ?

Mọi người đều nói:

- Việc ấy cả nước ai cũng bất b.nh! chẳng hay chàng nhụ tử họ Loan c.n có thể về nước được

không ?

Tư Ngọ nói:

- Giả sử nhụ tử họ Loan bây giờ đ. về ở đây th. các người định xử ra làm sao ?

Mọi người đều nói:

- Nếu được chàng nhụ tử họ Loan làm chủ th. chúng tôi xin hết sức, dẫu chết cũng đành

l.ng!

Trong bọn ngồi đấy, có nhiều người chảy nước mắt . Tư Ngọ nói:

- Các ngươi chớ phiền! chàn nhụ tử họ Loan hiện ở đây rồi!

Tư Ngọ vừa nói xong th. Loan Doanh ở phía sau b.nh phong đi ra, vái chào mọi người . Mọi

người đều sụp lạy . Loan Doanh thuật lại đầu đuôi v. cớ g. mà về được nước Tấn, lại nói với mọi

người rằng:

- Nếu được trở về Giáng Đô th. dẫu chết cũng thoả l.ng!

Mọi người đều hớn hở xin theo . Ngày hôm ấy, uống rượu rất vui rồi tan . Đến hôm sau, Loan

Doanh viết một tờ mật thư, nhờ người lái buôn tại Khúc Ốc đưa đến cho Ngụy Thư ở Giáng Đô

. Ngụy Thư cũng thấy việc họ Triệu và họ Phạm làm tàn ác quá, khi tiếp được mật thư của Loan

Doanh, liền viết thư trả lời rằng:

- "Chúng tôi vẫn mặc sẵn áo giáp ở trong m.nh để đợi . Khi nào quân Khúc Ốc đến, xin ra

nghênh tiếp ".

Loan Doanh được tin mừng lắm . Tư Ngọ kiểm điểm giáp binh ở Khúc Ốc cả thảy được hai

trăm hai mươi binh xa rồi giao cho Loan Doanh . Bè cánh họ Loan, người nào tráng kiện đều xin

theo cả, chỉ có người già yếu mới chịu ở lại Khúc Ốc . Đốc Nhung làm tiên phong, Thực Xước và

Loan Nhạc ở bên hữu . Quách Tối và Loan Phường ở bên tả . Đêm hôm ấy thẳng đường tiến về

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 630 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 63. KyâHïçRa Sûác Cûáu Dûúng Thiïåt

phaåm Uúãng Lêåp KïæHiïæp Nguåy Thû

Giáng Đô . Khúc Ốc và Giáng Đô chỉ cách nhau có sáu mươi dặm, quân Loan Doanh đi một đêm

đến nơi ngay, rồi phá lần thành ngoài mà vào, tiến thẳng đến cửa nam, người Giáng Đô không

ai biết g. cả . Quân sĩ canh giữ ở cửa thành, không kịp ph.ng bị, chỉ một giờ là bị Đốc Nhung

phá vỡ . Quân Loan Doanh kéo ồ vào thành, như vào một nơi không có người ở .

Bấy giờ Phạm Mang ở nhà, vừa ăn bữa sáng xong, bỗng thấy Nhạc Vương Phụ hoảng hốt

chạy đến, báo việc Loan Doanh đ. vào cửa nam . Phạm Mang giật m.nh kinh sợ, liền gọi con là

Phạm Uởng đem quân ra chống cự . Nhạc Vương Phụ nói:

- Việc đ. nguy cấp lắm! ta nên đưa chúa công chạy vào Cố Cung th. mới có thể giữ vững

được .

Phạm Mang lo rằng trong nước có người làm nội ứng cho họ Loan . Nhạc Vương Phụ nói:

- Các quan đại phu đều ghét họ Loan cả, chỉ đáng lo có một m.nh họ Ngụy mà thôi; nếu ta

phụng mệnh chúa công đi triệu ngay đến đây th. c.n có thể giữ được .

Phạm Mang khen phải, liền sai Phạm Uởng phụng mệnh đến triệu Ngụy Thư . Nhạc Vương

Phụ nói:

- Việc chưa r. thế nào, h.y nên kín tiếng mới được!

Bấy giờ Tấn B.nh công đang có tang, Phạm Mang và Nhạc Vương Phụ đều mặc áo giáp ở

trong, rồi phủ đồ tang phục ở ngoài, trùm kín đầu lại, đi thẳng vào cung, tâu với Tấn B.nh công,

rồi đưa Tấn B.nh công chạy vào Cố Cung . Phạm Uởng đến nhà Ngụy Thư, trông thấy quân sĩ

ở nhà Ngụy Thư đ. đứng sắp hàng cả ở ng.ai cửa, Ngụy Thư mặc đồ nhung phục ngồi trên xe,

toan đi đóan Loan Doanh . Phạm Uởng chạy ngay đến trước mặt bảo Ngụy Thư rằng:

- Họ Loan nổi loạn, nay chúa công ở Cố Cung, cha tôi và các quan đại thần đều họp ở đấy

cả, có sai tôi đến đây đón ngài .

Nguỵ Thư chưa kịp trả lời, Phạm Uởng nhảy ngay lên xe tay phải cầm gươm, tay trái nắm

lấy đai Ngụy Thư, làm cho Ngụy Thư kinh sợ không biết nói thế nào được nữa, rồi Phạm Uởng

truyền cho người dong xe đi mau . Người dong xe hỏi đi về phía nào, Phạm Uởng quát to lên

rằng:

- Đi sang Cố Cung!

Xe Ngụy Thư liền đi thẳng sang Cố Cung .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 631 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 64

Loan Doanh Diệt Tộc Thành Khúc

Ốc

kỷ Lương Tử Chiến Cửa Thả Vu

Phạm Mang dẫu sai con là Phạm Uởng đi triệu Ngụy Thư, nhưng chưa biết hay dở thế nào,

trong l.ng áy náy không yên, mới trèo lên mặt thành để trông, thấy Phạm Uởng và Ngụy Thư

cùng ngồi một xe ở phía xa đi đến, liền mừng mà nói rằng:

- Thế là họ Loan thật là cô thế, chẳng làm g. nổi !

Nói xong, truyền mở cửa cung đóng vào . Ngụy Thư trông thấy Phạm Mang th. mặt lộ vẻ

hoang mang . Phạm Mang cầm lấy tay mà bảo rằng:

- Người ngoài không hiểu r., bảo là tướng quân tư thông với họ Loan, nhưng tôi đây vẫn

biết tướng quân không phải là người như thế . Nếu tướng quân giúp sức với tôi mà diệt họ Loan,

th. tôi xin đem đất Khúc Ốc đền công cho tướng quân .

Bấy giờ Ngụy Thư đ. vào tr.ng của Phạm Mang rồi, bất đắc dĩ phải vân mệnh, cùng vào yết

kiến Tấn B.nh công để bàn mưu dẹp giặc . Được một lúc th. Triệu Vũ, Tuân Ngô, Trí Sóc, Hàn

Vô Kỵ (con trưởng Hàn Quyết), Hàn Khởi (con thứ hai của Hàn Quyết), Kỳ Ngọ, Dương Thiệct

Xích, Dương Thiệt Bật và Trương Mạnh Địch đều lục tục đến cả . Mỗi người lại đem theo một

toán quân, thanh thế rất mạnh! Cố Cung có hai cửa . Phạm Mang sai Triệu Vũ và Tuân Ngô giữ

cửa nam; anh em Hàn Vô Kỵ giữ cửa bắc, c.n bọn Kỳ Ngọ th. đi tuần bốn mặt . Hai cha con

Phạm Mang và Phạm Uởng cứ ở liền bên cạnh Tấn B.nh công . Loan Doanh tiến quân vào trong

thành, không thấy Ngụy Thư ra đón th. trong l.ng nghi ngại, bèn đóng quân ở Thị Khẩu rồi sai

người đi d. tin tức . Quân thám tử về báo rằng:

- Vua Tấn đ. chạy vào Cố Cung, nhân dân đều theo vào đấy cả, cả Nguỵ Thư cũng vào .

Loan Doanh nổi giận, nói:

- Ngụy Thư đánh lừa ta! gặp mặt ta quyết làm cho một nhát!

Liền vỗ vào lưng Đốc Nhung mà bảo rằng:

- Nhà ngươi phá vỡ được Cố Cung th. ta sẽ cùng hưởng phú qúi với nhà ngươi!

Đốc Nhung nói:

632

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

- Xin chia quân làm đôi, tôi đánh cửa nam; c.n ân chủ th. đem các tướng đánh cửa bắc, thử

xem ai vào được trước!

Bấy giờ Thực Xước và Qúach Tối dẫu theo Loan Doanh, nhưng vẫn căm tức Châu Xước và

H.nh Khoái, v. Châu Xước và H.nh Khoái là người của Loan Doanh đem sang Tề, mà lại được

Tề Trang công tin yêu . Châu Xước và H.nh Khóai lại tỏ . khinh bỉ Thực Xước và Quách Tối .

Huống chi Loan Doanh động mở miệng th. chỉ khoe cái tài giỏi của Đốc Nhung mà không nghĩ

g. đến Thực Xước và Quách Tối cả, cho nên hai người không hề có l.ng sốt sắng với Loan Doanh

mà chỉ ngồi chờ xem bên nào được bên nào thua . Loan Doanh chỉ trông cậy vào một m.nh Đốc

Nhung . Bấy giờ Đốc Nhung tay cầm hai cái kích, ngồi xe đi thẳng đến Cố Cung, dừng ngoài

cửa nam xem ngắm h.nh thế, rồi đi đi lại lại, uy phong lẫm liệt, khác nào như một vị hung thần

giáng hạ . Quân Tấn vốn biết Đốc Nhung là người vũ dũng, nên ai trông thấy cũng đều sợ khiếp

đảm . Triệu Vũ cũng tấm tắc khen tài . Bộ hạ của Triệu Vũ có hai viên dũng tướng, tên gọi Giải

Ung và Giải Túc là hai anh em ruột, xưa nay đ. có tiếng là người giỏi đánh giáo . Giải Ung và

Giải Túc nghe thấy chủ tướng m.nh khen Đốc Nhung, có . không phục, nói với Triệu Vũ rằng:

- Đốc Nhung dẫu giỏi, anh em tôi cũng xin đem một toán quân ra để bắt sống .

Triệu Vũ nói:

- Nhà ngươi nên cẩn thận, chớ có khinh thường .

Giải Ung và Giải Túc mở cửa ra, đứng ở phía trong lần hào, quát to lên mà bảo Đốc Nhung

rằng:

- Nhà ngươi có phải là Đốc Nhung đó không ? Ta tiếc cho nhà ngươi là một người anh hùng

mà lại đi theo đứa phản nghịch! mau mau đầu hàng đi th. c.n có thể đổi hoạ làm phúc được!

Đốc Nhung nghe nói nổi giận, truyền cho quân sĩ lấp một khúc hào để sang . Quân sĩ c.n

đang đội đất vác dá để lấp hào, Đốc Nhung nóng nảy, cầm hai ngọn kích chống thẳng xuống

đất, rồi nhảy tót qua bên kia hào . Giải Ung và Giải Túc kinh h.i, cùng cầm giáo đến đánh Đốc

Nhung . Đốc Nhung hai ta múa giáo, chạy thẳng đến mà nghênh chiến . Con ngựa kéo xe của

Giải Ung bị một đ.n kích của Đốc Nhung g.y một xương sống, xe không đi được . Con ngựa

kéo xe của Giải Túc thấy vậy liền rí rầm lên, không chịu chạy nữa . Anh em họ Giải nhảy xuống

xe để đánh bộ . Bị Đốc Nhung đánh g.y cái giáo, Giải Túc bỏ chạy . Giải Ung hoảng sợ run tay,

bị Đốc Nhung đâm cho một kích ng. lăn xuống đất . Đốc Nhung lại đuổi theo Giải Túc . Giải

Túc giỏi chạy, bon thẳng đến cửa bắc, leo thành mà vào . Đốc Nhung không đuổi kịp liền quay

lại định đâm chết Giải Ung th. quân sĩ nước Tấn đ. cứu Giải Ung đem vào cửa rồi . Đốc Nhung

tức giận, chống kích xuống đất mà quát to lên rằng:

- C.n ai dám ra đối địch với ta nữa không ?

Trong cửa không ai dám ra cả . Đốc Nhung về dinh, truyền cho quân sĩ sửa soạn để ngày

mai lại đánh . Giải Ung bị thương nặng quá, đêm hôm ấy chết . Triệu Vũ thương xót vô cùng .

Giải Túc nói:

- Ngày mai, tôi xin ra quyết chiến một trận nữa để báo thù cho anh tôi, dẫu chết cũng thoả

l.ng!

Tuân Ngô nói với Triệu Vũ rằng:

- Bộ hạ tôi, là l.o tướng Mâu Đăng, có hai con là Mâu Cương và Mâu Kính . Hai người ấy

đều có sức khoẻ mang nổi ngh.n cân, hiện đang ở trong đội thị vệ của chúa công . Tôi xin bảo

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 633 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

Mâu Đăng tức khắc gọi hai con đến, để sáng mai cùng ra trận với Giải Túc . Ba người đánh một

th. thua làm sao được!

Triệu Vũ nói:

- Nếu vậy th. hay lắm!

Tuân Ngô bảo Mâu Đăng đi gọi hai co . Sáng sớm hôm sau, Mâu Cương và Mâu Kính đều

đến cả . Triệu Vũ trông thấy hai người vóc dáng cao lớn, khí thế hùng hổ, liền phủ dụ mấy câu,

rồi sai cùng với Giải Túc ra trận . Sáng hôm sau, quân Đốc Nhung đ. lấp bằng được một khúc

hào, tiến thẳng đến tận dưới cửa để khiêu chiến . Mâu Cương, Mâu Kính và Giải Túc mở cửa mà

ra . Đốc Nhuung quát to lên rằng:

- Chúng bay không sợ chết à ?

Ba người không nói năng g. cả, xúm lại đánh Đốc Nhung . Đốc Nhung chẳng sợ h.i chút

nào, đang ngồi trên xe, nhảy xô xuống đất, hai tay cầm hai cái kích, múa lên mà đánh . Trục

xe của Mâu Cương bị Đốc Nhung đánh g.y . Mâu Cương bất đắc dĩ cũng phải ở trên xe nhảy

xuống, lại bị Đốc Nhung đánh một ngọn kích chết ngay . Mâu Kính giận lắm, cố sức xông vào,

nhưng không thể được . Mâu Đăng ở trên cửa quan, liền nổi hiệu thu quân, rồi mở cửa cho Mâu

Cương và Giải Tú vào . Đốc Nhung truyền cho quân sĩ phá cửa . Trên cửa bắn xuống, tên đạn

như mưa, quân sĩ nhiều người bị thương mà Đốc Nhung vẫn không sợ h.i chút nào, thật là một

viên dũng tướng! Triệu Vũ và Tuân Ngô thua luôn hai trận, sai người cáo cấp với Phạm Mang .

Phạm Mang nói:

- Một m.nh Đốc Nhung, c.n không đánh nổi th. dẹp thế nào được cánh họ Loan .

Đêm hôm ấy, Phạm Mang đốt đèn mà ngồi, nét mặt buồn b. . Có một kẻ gia nô đứng hầu

bên cạnh, sụp lạy mà hỏi rằng:

- Quan nguyên soái có . buồn b., hay là ngài lo về việc Đốc Nhung ?

Phạm Mang nh.n xem ai th. tức là Phi Báo . Phi Báo nguyên là một thủ hạ của Đồ Ngạn Giả,

tên gọi Phi Thành, sau v. việc Đồ Ngạn Giả mà phải tội, bị sung làm nô lệ nhà quan . Phạm

Mang nghe Phi Báo nói, lấy làm lạ, liền hỏi Phi Báo rằng:

- Nhà ngươi có kế g. trừ được Đốc Nhung th. ta sẽ trọng thưởng cho .

Phi Báo nói:

- Tôi là một người có tên trong sở tội án, dẫu tài gỉoi đến đâu, cũng không bao giờ tiến thân

được . Nếu quan nguyên soái xoá tên tôi ở trong sở tội án đi thi tôi xin giết Đốc Nhung để đền

ơn lại .

Phạm Mang nói:

- Nhà ngươi giết được Đốc Nhung th. ta sẽ tâu với chúa công đốt cả sổ tội án đi, mà dùng

nhà người làm trung quân nha tướng .

Phi Báo nói:

- Quan nguyên soái chớ nên thất tín!

Phạm Mang thề rằng:

- Nếu ta thất tín th. xin có mặt trời soi xét! nhưng chẳng hay nhà ngươi phải dùng bao nhiêu

binh m. ?

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 634 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

Phi Báo nói:

- Khi trước Đốc Nhung c.n ở Giáng Đô, có quen với tôi, vẫn cùng tôi đấu vũ . Người ấy tính

nóng nảy, chỉ thích đánh nhau độc lực, nếu dùng binh m. th. không thể đánh được . Tôi xin đi

một m.nh, tự khắc có kế bắt được Đốc Nhung .

Phạm Mang nói:

- Hay là nhà ngươi định trốn đi mà không trở lại nữa!

Phi Báo nói:

- Tôi c.n có mẹ già, năm nay bảy mươi tám tuổi, c.n có con nhỏ, vợ dại, sao tôi lại chịu làm

điều bất trung bất hiếu ấy, để phạm tội lần nữa! nếu tôi trái lời th. cũng xin có mặt trời soi xét!

Phạm Mang mừng lắm, cho ăn cơm uống rượu, và thưởng cho một bộ áo giáp . Phi Báo

trong mặc áo giáp, ngoài mặc áo nhung, đầu đội mũ cao, chân đi giày cỏ, lưng giắt dao nhọn,

tay cầm cái dùi đồng nặng năm mươi hai cân, từ biệt Phạm Mang mà nói rằng:

- Tôi đi chuyến này, giết được Đốc Nhung th. thôi, bằng không th. cũng chết về tay Đốc

Nhung, quyết không cùng sống được!

Phạm Mang nói:

- Ta cũng thân hành ra để xem nhà ngươi ra sức .

Phạm Mang truyền thắng xe, rồi cùng với Phi Báo đi đến cửa nam . Triệu Vũ và Tuân Ngô ra

tiến kiến Phạm Mang, kể chuyện Đốc Nhung tài giỏi, làm hại mất hai tướng . PHạm Mang nói:

- Ngày nay Phi Báo xin một m.nh ra trận, chỉ c.n mong nhờ vào hồng phúc của chúa công

ta .

Phạm Mang nói chưa dứt lời th. Đốc Nhung đ. đến khiêu chiến ngoài cửa . Phi Báo đứng

trên cửa, gọi Đốc Nhung mà bảo rằng:

- Nhà ngươi có c.n nhớ Phi Đại hay không ?

Đốc Nhung nói:

- Nay Phi Đại cũng định liều chết mà ra đó chăng ?

Phi Báo nói:

- Ai sợ nhà ngươi, chứ Phi Báo quyết không sợ! nhà ngươi nên truyền cho quân sĩ lui lại phía

sau, rồi hai ta cùng nhau giao chiến, hai tay chọi với hai tay, binh khí chọi với binh khí, thử xem

ai sống ai chết, để lưu tiếng anh hùng về mai sau!

Đốc Nhung nói:

- Nhà ngươi nói hợp . ta lắm!

Đốc Nhung bèn truyền cho quân sĩ lui lại phía sau . Phi Báo mở cửa, ra giao chiến với Đốc

Nhung . Hai bên đánh nhau hơn hai mươi hợp, chưa phân thắng phụ . PHi Báo giả cách nói:

- Khoan đ.! ta c.n dở có một chút việc cần!

Phi Báo trông thấy phía tây có một chỗ tường thấp, liền chạy thẳng vào đấy . Đốc Nhung

đuổi theo, quát to lên rằng:

- Chạy đằng nào cho thoát!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 635 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

Bọn Phạm Mang đứng trên cửa, trông thấy Đốc Nhung đang đuổi Phi Báo, đều sợ toát mồ

hôi ra, ai ngờ Phi Báo dụng kế, khi chạy đến chỗ tường thấp, bèn nhảy qua vào phía trong, Đốc

Nhung cũng nhảy vào theo, Phi Báo nấp ở dưới cây lớn, chờ khi Đốc Nhung nhảy vào, nhân

lúc bất ngờ, cầm cái dùi đồng nặng năm mươi hai cân đánh ngay một cái, trúng vào giữa đầu .

Đốc Nhung vỡ óc ng. ngay xuống đất, mà c.n giơ chân phải đá vào ngực Phi Báo, bật mất một

mảnh áo giáp . Phi Báo rút lưỡi dao nhọn, cắt lấy đầu Đốc Nhung, rồi lại nhảy qua tường ra .

Trên cửa mọi người thấy Phi Báo tay xách một cái đầu lâu, đầm đ.a những máu, biết là Phi Báo

đ. giết được Đốc Nhung, liền mở rộng cửa cho Giải Túc và Mâu Cương đem quân ra đuổi đánh

. Quân họ Loan thua chạy, một nửa bị giết, một nửa đầu hàng, không mấy người trốn thoát .

Phạm Mang rót chén rượu, ngửa mặt lên trời, rưới rượu mà nói rằng:

- Thế này mới thật là nhờ hồng phúc của chúa công ta!

Nói xong, lại rót một chén rượu nữa thưởng cho Phi Báo, rồi đưa Phi Báo vào yết kiến Tấn

B.nh công . Tấn B.nh công ghi công Phi Báo vào bậc thứ nhất .

Trước đó, Loan Doanh đem quân đánh cửa bắc, liên tiếp được tin thắng trận của Đốc Nhung,

mới bảo các tướng sĩ rằng:

- Nếu ta có hai Đốc Nhung th. Cố Cung này có g. mà không phá vỡ nổi!

Thực Xước nghe nói, lấy chân giẫm vào chân Quách Tối, Quách Tối cũng đưa mắt để đáp

lại, hai người đều cúi đầu, chẳng nói câu g. . Loan Nhạc và Loan Phường muốn lập công trạng,

cố xông pha tên đạn để đánh cửa bắc . Hàn Vô Kỵ và Hàn Khởi nhân thấy cửa nam thua luôn,

cũng không dám ra đánh, chỉ giữ thế thủ mà thôi . Đến ngày thứ ba, Loan Doanh tiếp được tin

Đốc Nhung bị giết, quân sĩ đều tan mất cả, th. tay chân bủn rủn, không biết làm ra thế nào, mới

gọi Thực Xước và Quách Tối để thương nghị . Thực Xước và Quách Tối cười mà nói rằng:

- Đốc Nhung c.n bị thua, huống chi là chúng tôi!

Loan Doanh ứa nước mắt

lâu . Loan Nhạc nói:

- Chúng ta nên liều chết cố đánh . Canh ba đêm hôm nay truyền cho quân sĩ phóng hỏa đốt

cửa quan, may ra có thể vào được!

Loan Doanh theo kế ấy, Tấn B.nh công thấy Đốc Nhung chết, mở tiệc ăn mừng . Hàn Vô Kỵ

và Hàn Khởi cũng đều đến dự tiệc . Khi tiệc vừa tan, Hàn Vô Kỵ và Hàn Khởi trở về cửa bắc,

bỗng thấy lửa cháy ngất trời, quân si của Loan Doanh phá cửa tiến vào, Loan Nhạc đi trước,

Loan Phường theo sau, chiếm được một lần cửa ngoài . Bọn Hàn Vô Kỵ lui vào giữ lần cửa trong,

rồi sai người cáo cấp với Phạm Mang. Phạm Mang sai Nguỵ Thư ra cửa nam, để thay cho Tuân

Ngô đem quân đến cửa bắc đánh giúp . Anh em Hàn Vô Kỵ cùng với Tấn B.nh công trèo lên trên

đài, trông thấy quân Loan Doanh đóng ở lần cửa ngoài im lặng như tờ . Phạm Mang nói:

- Đó tất là có kế! nên truyền cho quân sĩ ra sức ph.ng giữ .

Đêm hôm ấy, quân Loan Doanh lại phóng hoả đốt cửa quan, nhưng quân Tấn đ. ph.ng bị

sẵn, chăng mấy lần da trâu có tẩm nước, lửa không bén được . Phạm Mang nói:

- Giặc đ. tiến đến tận nơi, nếu ta để lâu không dẹp được th. quân Tề lại thừa kế sang đánh,

thật là nguy cho nước nhà lắm!

NÓi đoạn sai con là Phạm Uởng cùng Phi Báo đem một toán quân, đi qua cửa nam, v.ng

sang cửa bắc, để đánh mặt ngoài, hẹn đúng thời khắc cho anh em Hàn Vô Kỵ biết, trong khi đó

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 636 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

th. Tuân Ngô cùng Mâu Cương đem một toán quân mở cửa quan đán ra, khiến cho quân Loan

hai mặt bị đánh, không thể xoay kịp . Lại sai Triệu Vũ và Nguỵ Thư đem quân đóng ở ngoài phía

nam để đón đường Loan Doanh khi thua chạy . Phạm Mang truyền bảo đâu đấy, lại rước Tấn

B.nh công lên đài để đứng xem . Phạm Uởng lúc đi, nói với Phạm Mang rằng:

- Con h.y c.n trẻ tuổi, chưa có uy vọng, vậy xin cha cho mượn hiệu cờ của đạo quân trung

.

Phạm Mang thuận cho, Phạm Uởng cầm kiếm lên xe, cắm cờ đại bái mà đi ra cửa nam qua;

lúc sắp đi, Phạm Uởng bảo thuộc hạ rằng:

- Trận đấu ngày nay, chỉ có tiến chứ không có thoái . Chẳng may mà thua th. ta quyết tự vẫn

trước, chứ không thể cho các ngươi chết một m.nh .

Quân sĩ nghe nói: đều vui l.ng xin theo . Tuân Ngô vâng lời Phạm Mang, truyền cho quân

sĩ sửa soạn sẵn để đợi lệnh khai chiến . Được một lúc, Tuân Ngô trông thấy quân Loan Doanh

rối loạn, lui ra lần cửa ngoài, biết là toán quân của Phạm Uởng đ. đến, liền nổi hiệu trống, mở

rộng cửa quan . Mâu Cương đi trước, Tuân Ngô theo sau, đem quân ra đánh . Loan Doanh cũng

sợ quân Tấn trong ngoài giáp công, đ. sai Loan Phường đem xe sắt lấp lần cửa ngoài, chia quân

canh giữ .

Toán quân của Tuân Ngô không thể ra được . Khi Phạm Uởng đem quân đến, Loan Doanh

trông thấy là cờ đại bái, giật m.nh kinh sợ mà nói rằng:

- Nguyên soái nước Tấn thân hành đến đây hay sao! bèn sai người đi d. thám, mới biết là

toán quân của Phạm Uởng . Loan Nhạc nói:

- Nếu bậy th. không sợ!

Bèn truyền cho quân sĩ giương cung ra bắn . Em Loan Nhạc là Loan Vinh can rằng:

- Quân ta nên hà tiện tên mới được, bắn h.o vô ích!

Loan Nhạc mới không bắn nữa . Được một lúc Loan Vinh trông thấy một cái xe ở đằng xa

đi tới, trong xe có một viên tướng mũ da áo đũi, h.nh dung cổ quái, liền trỏ mà bảo Loan Nhạc

rằng:

- Người ấy tên gọi Phi Báo, tức là người giết Đốc Nhung của ta đó, nên bắn chết đi!

Loan Nhạc nói:

- Đợi hắn đến gần độ một trăm thước bấy giờ ta sẽ bắn .

Nói chưa dứt lời, lại thấy có một cái xe ở bên đi ngang qua . Loan Nhạc nh.n r. trong xe có

Phạm Uởng, mới nghĩ thầm rằng:

- Ta bắn chết Phạm Uởng, chẳng hơn bắn chết Phi Báo hay sao!

Liền đuổi theo Phạm Uởng mà bắn . Loan Nhạc xưa nay bắn cung, trăm phát trúng cả trăm,

chẳng ngờ phát tên ấy lại không trúng . Phạm Uởng ngảnh lại, trông thấy Loan Nhạc, bèn quát

to lên rằng:

- Phản tặc! mày gần chết đến nơi, lại c.n bắn ta!

Loan Nhạc quay xe lui chạy, không phải là sợ Phạm Uởng, mà nhân phát tên ấy bắn không

trúng, muốn dụ hắn đuổi theo đến gần, rồi sẽ bắn phát khác . Thực Xước và Quách Tối trông

thấy, sợ Loan Nhạc bắn trúng, thành công mất, mới reo rầm lên rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 637 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

- Quân họ Loan thua rồi!

Người dong xe nghe tiếng kêu, lại ngỡ là toán quân khác bị thua, ngẩng đầu trông thấy bốn

mặt, cầm cương không vững, ngựa lồng chạy quanh, bánh xe va phải cây hoè ở bên đường, làm

xe đổ . Loan Nhạc ng. lăn xuống đất, vừa gặp Phi Báo đi đến, tức khắc đâm chết Loan Nhạc .

Loan Vinh sợ h.i, vội vàng bỏ chạy . Thực Xước và Qúach Tối cũng không dám trở về nước

Tề . Thực Xước chạy sang nước Vệ, Quách Tối chạy sang nước Tần . Loan Doanh nghe tin Loan

Nhạc chết, vật m.nh lăn khóc, quân sĩ đều có l.ng thương xót . Loan Phường cùng với Loan

Doanh chạy về phía nam . Tuân Ngô và Phạm Uởng họp quân đuổi theo . Loan Phường liều chết

cố đánh một trận, quân Tấn mới chịu lui về . Loan Doanh và Loan Phường đều bị trọng thương,

đi được một qu.ng đường, lại gặp toán quân của Nguỵ Thư . Loan Doanh ứa nước mắt mà bảo

Ngụy Thư rằng:

- Tướng quân không nhớ năm xưa cùng ở với tôi ở hạ quân hay sao ? Nay tôi đành phận

chết, nhưng không đáng chết vào tay tướng quân .

Nguỵ Thư trong l.ng bất nhẫn, liền tránh cho Loan Doanh đi . Loan Doanh và Loan Phường

chạy về Khúc Ốc . Được một lúc, Triệu Vũ đến, hỏi Ngụy Thư rằng:

- Loan Doanh đi qua, sao không đuổi theo mà bắt lấy ?

Ngụy Thư nói:

- Kẻ kia như con cá trong hũ, đ. có nhà bếp làm thịt . Tôi nghĩ đến cái t.nh của tiên nhân tôi

ngày xưa, không nỡ cầm dao mà giết .

Triệu Vũ nghe nói, cũng động l.ng thương, không đuổi theo nữa . Phạm Mang biết là Loan

Doanh đ. chạy qua mà Ngụy Thư tha cho đi, nhưng làm ngơ không nói đến, liền bảo Phạm

Uởng rằng:

- Quân của Loan Doanh đều là người Khúc Ốc . Kẻ kia vây cánh đ. hết cả, nhà người chỉ

đem một toán quân vây Khúc Ốc th. tự khắc dẹp xong .

Tuân Ngô cũng xin theo đi . Phạm Mang thuận cho Phạm Uởng và Tuân Ngô đem quân vây

Khúc Ốc . Phạm Mang lại mời Tấn B.nh công trở về cung cũ, rồi đem sổ tội án đốt bỏ đi, thành

ra v. một Phi Báo mà cả thảy hơn hai mươi nhà cùng được khỏi tội . PHạm Mang lại xin cho Phi

Báo làm trung quân nha tướng .

Tề Trang công từ khi giúp quân cho Loan Doanh trở về nước Tấn, cũng sửa soạn quân m.,

cho Vương Tôn Huy làm đại tướng, Thân Tiên Ngu là phó tướng, Châu Xước và H.nh Khoái làm

tiên phong, Án Ly làm hợp hậu, c.n bọn Giả Cử th. cho đi hộ giá, chọn ngày cất quân sang đánh

nước Vệ . Người nước Vệ cố giữ không dám ra đánh . Quân Tề kéo thẳng qua đất Đế Khâu sang

địa giới nước Tấn, đánh lấy đất Triều Ca . Tề Trang công lên núi Triêu Dương để khao quân, rồi

chia quân làm hai đạo: Vương Tôn Huy đi về phía tả, qua ải Mạnh Môn; Tề Trang công cùng hai

đạo long tước và hổ tước đi về phía hữu, qua Cơ Sơn . Hai đạo hẹn nhau cùng kéo đến núi Thái

Hàng th. hợp làm một .

Khi Tề Trang công đi đến Côn Sơn, H.nh Khóai ngủ đêm giữa trời dưới chân núi, bị con rắn

độc cắn, sưng bụng lên mà chết . Tề Trang công thương tiếc vô cùng . Khi hai đạo quân đến núi

Thái Hàng, Tề Trang công trèo lên đỉnh núi, nom về Giáng Đô (kinh thành nước Tấn) để nghĩ kế

đánh Tấn; bỗn nghe Loan Doanh đ. thua chạy về Khúc Ốc, đại binh nước Tấn đuổi theo, cũng

sắp đến nơi, liền thở dài mà nói rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 638 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

- Nếu vậy th. hỏng việc rồi, c.n làm g. được nữa!

Nói xong, truyền rút quân về . Quan trấn thủ đất Hàm Đan là Triệu Thắng (con Triệu Chiên)

đem quân đuổi theo . Tề Trang công tưởng là đại binh nước Tấn, vội vàng bỏ chạy chỉ để Án Ly

ở lại sau đối địch . Án Ly thua trận, bị Triệu Thắng chém chết .

Phạm Uởng và Tuân Ngô vây thành Khúc Ốc hơn một tháng, bọn Loan Doanh đánh lại không

nổi, trong thành chết mất quá nửa, đành chịu tan vỡ . Tư Ngọ rút gươm đâm cổ mà chết . Loan

Doanh và Loan Vinh đều bị bắt cả . Loan Doanh than rằng:

- Tiếc thay, ta không nghe lời Tân Du, đến nổi thế này!

Tuân Ngô muốn giam Loan Doanh để giải về Giáng Đô . Phạm Uởng bảo Tuân Ngô rằng:

- Chúa công ta không quyết đoán, vạn nhất hắn kêu van mà lại tha ra th. kẻ thù của ta bao

giờ trừ được!

Đêm hôm ấy, Phạm Uởng mật sai người thắt cổ Loan Doanh giết đi, lại giết cả Loan Vinh

nữa . Bao nhiêu người họ Loan đều đem giết sạch cả, chỉ có Loan Phường trèo qua thành trốn

sang nước Tống được . Bọn Phạm Uởng rút quân về, Tấn B.nh công đem việc họ Loan bá cáo

cho các nước biết . Nhiều nước, sai người đến chúc mừng . Phạm Mang xin cáo l.o về nghỉ . Tấn

B.nh công cho Triệu Vũ thay cầm quyền chính .

Tề Trang công chưa đánh được nước Tấn vẫn c.n căm tức, khi về đến địa giới nước Tề, không

chịu vào vội mà bảo tướng sĩ rằng:

- Trận B.nh Âm ngày trước, phải báo lại mới được!

Bèn đóng đồn ở ngoài thành để kiểm duyệt quân m. . Bọn Châu Xước và Giả Cử được

thưởng mỗi người năm cỗ xe, gọi la ngũ thặng tân .

Giả Cử khen hai người ở Lâm Tri là Hoa Chu và Kỷ Lương là dũng sĩ, Tề Trang công tức khắc

cho đi triệu Hoa Chu và Kỷ Lương . Hai người vào yết kiến . Tề Trang công cho hai người chung

nhau một cỗ xe, để đi theo quân mà lập công . Hoa Chu lui về, giận lắm không ăn cơm mà bảo

Kỷ Lương rằng:

- Chúa công đặt ra ngũ thặng tân là để đ.i người vũ dũng, nay thấy chúng ta là dũng sĩ triệu

ta đến, cho chúng ta hai người chung nhau một cỗ xe có phải là biết dùng ta đâu, chẳng qua

chỉ là làm nhục ta đó thôi, chi bằng ta từ chối mà đi phương khác .

Kỷ Lương về hỏi mẹ . Mẹ nói:

- Mày sống mà vô nghĩa, chết mà vô danh th. dẫu được dự vao ngũ thặng tân, người ta cũng

cười cho . Mày nên phải cố gắng, chớ có trái mệnh vua .

Kỷ Lương đem lời nói của mẹ, thuật lại cho Hoa Chu nghe . Hoa Chu nói:

- Người đàn bà c.n không quên mệnh vua, huống chi là ta .

Bèn cùng với Kỷ Lương ngồi chung một xe theo hầu Tề Trang công . Tề Trang công nghỉ

trong ba ngày, rồi để Vương Tôn Huy đóng quân ở lại, c.n m.nh th. đem đại binh đi đánh nước

Cử . Hoa Chu và Kỷ Lương cùng xin đi tiền đội . Tề Trang công hỏi rằng:

- Hai ngươi muốn dùng bao nhiêu giáp binh ?

Hoa Chu và Kỷ Lương nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 639 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

- Chúa công cho hai chúng tôi chung nhau một cỗ xe, cũng đ. đủ rồi, chúng tôi xin đi trước

.

Tề Trang công muốn thử tài hai người bèn cười mà cho đi . Hoa Chu và Kỷ Lương thay đổi

nhau cầm cương xe . Khi sắp đi, hai người phàn nàn rằng:

- Giá được một người nữa làm xa hữu th. có thể đương nổi một đội!

Một người lính trẻ tuổi chạy đến nói rằng:

- Tôi muốn xin theo hai tướng quân, chẳng hay hai tướng quân có thuận cho hay không ?

Hoa Chu hỏi họ tên . Người lính trẻ tuổi ấy nói:

- Tôi là người bản quốc, tên gọi Thấp Hầu Trọng v. mến l.ng nghĩa dũng của hai tướng quân,

cho nên muốn theo .

Ba người cùng ngồi một xe, thẳng đường tiến sang nước Cử . Ngày hôm sau, vua nước Cử

là Lê Tị công biết quân Tề sắp đến, thân hành đem ba trăm giáp sĩ ra đi tuần, gặp xe Hoa Chu

và Kỷ Lương, toan bắt lại hỏi . Hoa Chu và Kỷ Lương trừng mắt quát to lên rằng:

- Hai ta là tướng nước Tề, có ai dám cùng ta quyết chiến hay không ?

Lê Tị công kinh h.i, nhưng trông thấy, không có quân tiếp ứng, mới truyền cho quân sĩ vây

kín lại . Hoa Chu và Kỷ Lương bảo Thấp Hầu Trọng rằng:

- Nhà ngươi cứ đánh trống luôn cho ta!

Hai người nói xong, mỗi người cầm một cái kích, xuống xe xông vào đánh quân nước Cử .

Ba trăm quân giáp sĩ nước Cử chết đến một nửa . Lê Tị công nói:

- Ta đ. biết dũng lực của hai tướng quân rồi, hai tướng quân chớ nên tử chiến, ta xin cùng

với hai tướng quân chia nhau nước Cử .

Hoa Chu và Kỷ Lương đồng thanh đáp rằng:

- Nếu bỏ nước mà theo giặc th. sao gọi là trung ? đ. phụng mệnh vua mà không hết l.ng th.

sao gọi là tín ? tôi chỉ biết xông vào mà giết cho nhiều là chức phận làm tướng; c.n cái lợi nước

Cử, tôi nào dám nghĩ đến!

Hai người lại cầm kích tiến đánh . Lê Tị công không thể đương nổi, vội vàng bỏ chạy . Đại

binh của Tề Trang công đến nơi, nghe nói Hoa Chu và Kỷ Lương thắng được quân Cử, th. sai sứ

đi triệu đến mà bảo rằng:

- Ta đ. biết tài của hai tướng quân rồi, hai tướng quân bất tất phải tiến đánh nữa, ta xin

cùng với hai tướng quân chia nhau nước Tề .

Hoa Chu và Kỷ Lương đồng thanh đáp rằng:

- Chúa công đặt ra ngũ thặng tân mà tôi không được dự, thế là bỉ cái tài của tôi; nay lại lấy

lợi mà dụ, thế là khinh cái bụng của tôi . Tôi chỉ biết xông vào mà giết cho nhiều là chức phận

làm tướng; c.n cái lợi nước Tề, tôi nào dám nghĩ đến !

Hai người liền chắp tay vái sứ giả rồi lại thẳng đường tiến vào cửa thành nước Cử . Lê Tị

công sai người đào sẵn một cái r.nh chặn ngang đường rồi đốt than ở dưới, lửa cháy ngùn ngụt

. Hoa Chu và Kỷ Lương không thể qua được . Thấp Hầu Trọng nói:

- Người ta dám liều chết th. mới được tiếng về sau . Tôi có thể giúp hai tướng quân qua r.nh

được!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 640 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

Thấp Hầu Trọng bèn cắp cái một nằm đè lên trên đống than lửa để cho Hoa Chua và Kỷ

Lương giẫm mà đi qua . Hoa Chu và Kỷ Lương bước qua được cái r.nh, ngoảnh lại th. thấy

người Thấp Hầu Trọng đ. cháy sém cả rồi! Hoa Chu và Kỷ Lương đứng nh.n mà khóc . Được

một lúc, Kỷ Lương gạt nước mắt, Hoa Chu c.n khóc chưa thôi . Kỷ Lương nói:

- Nhà ngươi sợ chết hay sao! làm sao mà khóc lâu như thế ?

Hoa Chu nói:

- Nào có phải ta sợ chết đâu! chỉ tiếc thay cho người này cũng vũ dũng như ta, mà lại chết

trước ta, nên ta thương lắm!

Lê Tị công thấy Hoa Chu và Kỷ Lương đ. qua được cái r.nh than lửa, vộivàng truyền cho

quân sĩ phục sẵn ở bên cửa thành đợi khi hai người gần đến th. bắn . Hoa Chu và Kỷ Lương tiến

thẳng đến cửa . Quân sĩ hai bên bắn ra như mưa . Hoa Chu và Kỷ Lương đến nơi, lại giết chết

được hai mươi bảy người nữa . Quân sĩ ở trên mặt thành cùng ch. xuống mà bắn . Kỷ Lương bị

thương nặng mà chết . Hoa Chu bị mấy mươi mũi tên không thể đánh được nửa, chịu cho ngươi

nước Cử bắt, nhưng chưa tắt hơi . Lê Tị công sai đem vào thành .

Tề Trang công tiếp được tin của sứ giả, biết là Hoa Chu và Kỷ Lương có l.ng quyết tử, liền

dẫn đại binh tiến theo . Khi đến cửa thành nước Cử, nghe nói ba người đều chết cả, tức th. nổi

giận, toan thúc quân tiến đánh . Lê Tị công sai sứ đến tạ tội rằng:

- Chúa công tôi chỉ thấy một cái xe vào c.i, không biết là đại quốc sai đến, vậy nên trót lầm

lỡ mà xâm phạm . Vả đại quốc chết có ba người mà nước tôi bị giết đ. hơn trăm người rồi; ba

người kia cố . xông vào chỗ chết, chứ không phải nước tôi dám gây việc binh đao, chúa công

tôi sợ uy đại quốc sai tôi đến đây tạ tội, từ nay trở đi, xin một l.ng triều cống nước Tề, không

dám sai lời .

Tề Trang công c.n chưa nguôi cơn giận, không thuận cho giảng hoà . Lê Tị công lại sai sứ ra

cố nài, xin đưa Hoa Chu và thi thể Kỷ Lương sang trả, lại xin đem vàng, lụa sang khao thưởng

quân sĩ . Tề Trang công c.n chưa thuận cho, bỗng tiếp được tin cấp báo của Vương Tôn Huy,

nói:

- Vua Tấn cùng với vua các nước Tống, Lỗ, Vệ, Trịnh hội nhau ở đất Di Nghi, để bàn mưu

đánh Tề, xin mời chúa công mau mau rút quân về .

Tề Trang công mới cho nước Cử giảng hoà . Lê Tị công đem vàng lụa sang khao thưởng quân

nước Tề, lại đưa Hoa Chu và thi thể Kỷ Lương sang trả . C.n thi thể Thấp Hầu Trọng ở trong

đống lửa đ. hoá ra tro rồi, không c.n g. nữa . Ngay ngày hôm ấy Tề Trang công truyền rút quân

về, sai đem thi thể Kỷ Lương quàn ở ngoài c.i nước Tề . Khi về đến kinh thành gặp vợ Kỷ Lương

là nàng Mạnh Khương ra đón thi thể chồng ở ngoài c.i . Tề Trang công dừng xe, sai xứ đến

viếng . Nàng Mạnh Khương nói với sứ giả rằng:

- Chồng thiếp mà có tội th. không dám nhận lời viếng của chúa công; nhược bằng vô tội th.

chồng thiếp cũng c.n chỗ viếng ta, thiếp không dám nhận .

Tề Tràng công có . thẹn nói rằng:

- Đó là điều lỗi của ta!

Bèn sai người làm bài vị ở nhà Kỷ Lương mà đến viếng . Nàng Mạnh Khương rước linh cữu

chồng để đem chôn ở ngoài thành, ngủ giữa trời ba đêm, ôm linh cữu mà khóc, đến nỗi hết cả

nước mắt, chảy máu tươi ra . Bỗng thành nuớc Tề sụt lở mất mấy thước, người ta bảo rằng đó

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 641 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 64. Loan Doanh Diïåt Töåc Thaânh Khuác ÖËc

kyãLûúng TûãChiïæn Cûãa ThaãVu

là v. nàng Mạnh Khương khóc lóc thảm thiết, nỗi t.nh thành của nàng cảm động đến trời đất

như vậy .

Hoa Chu về đến nước Tề, vết đau nặng quá, chưa được bao lâu cũng chết . Vợ Hoa Chu khóc

chồng cũng bội phần thảm thiết .

Năm ấy nước lên to lắm, sông Hoàng Hà đầy tràn, mặt đất nước sâu hơn thước . Tấn B.nh

công lại thôi không dám đánh Tề nữa .

Quan hữu khanh nước Tề là Thôi Trữ, ghét Tề Trang công dâm loạn, vẫn muốn đợi quân Tấn

đến đánh để thừa cơ khởi sự, đ. cùng với quan tả khanh là Khánh Phong thương nghị , định khi

nào thành việc, sẽ chia đôi nước Tề . Sau nghe tin Tấn B.nh công v. nước lụt mà ho.n việc đánh

Tề , th. Thôi Trữ rất là thất vọng . Bấy giờ Tề Trang công có một người nội thị tên gọi Giả Thụ,

v. một việc nhỏ mà bị Tề Trang công đánh một trăm roi . Thôi Trữ biết là Giả Thụ oán giận, liền

đút tiền cho, để kết làm tâm phúc, phàm Tề Trang công làm việc g. th. Giả Thụ đều đến báo cho

Thôi Trữ biết cả .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 642 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 65

Giết Tề Quang, Thôi, Khánh Cướp

Quyền

rước Vệ Khản, Ninh Hỉ Chuyên

Chính

Vua nước Cử là Lê Tị công nhân v. giảng hoà với nước Tề, năm ấy thân hành ang Lâm Tri (kinh

thành nước Tề) để triều cống . Tề Trang công mừng lắm bày tiệc ở Bắc Bỉ để thiết đ.i Lê Tị công

. Phủ đệ của Thôi Trữ cũng ở Bắc Bỉ . Thôi Trữ định thừa cơ giết Tề Trang công, mới giả cách

cáo ốm, không đến dự tiệc, rồi mật sai người tâm phúc đến hỏi tin Giả Thụ . Giả Thụ mật báo

rằng:

- Chúa công định tiệc xong th. đến thăm quan tướng quốc .

Thôi Trữ cười mà nói rằng:

- Chúa công có nghĩ đến bệnh của ta, ta có bệnh th. chúa công càng lợi . Chẳng quan chỉ

muốn đến để làm việc vô sĩ đó thôi!

Thôi Trữ lại bảo vợ là nàng Đường Khương rằng:

- Ngày nay ta muốn trừ bỏ đứa hôn quân vô đạo ấy đi, nàng chịu theo kế ta th. ta sẽ không

nói đến sự xấu của nàng nữa, ngày sau lại lập con nàng làm đích tử . Nếu nàng không theo lời

nói của ta th. ta chém đầu mẹ con nàng trước .

Nàng Đường Khương nói:

- Vợ th. phải theo chồng . Phu quân bảo g. mà thiếp chẳng nghe!

Thôi Trữ sai Đường Vô Cữu phục quân ở hai bên cạnh nhà, Thôi Thành và Thôi Cương phục

quân ở bên trong cửa, Đông Quách Yển phục quân ở bên ngoài cửa, hẹn nhau đến bấy giờ th.

rung chuông làm hiệu; lại sai người mật báo cho Giả Thụ biết . Tề Trang công say mê nàng

Đường Khương, quên ăn quên ngủ, không lúc nào không nghĩ đến, chỉ v. Thôi Trữ ph.ng giữ

nghiêm mật, nên không dám thường thường đi lại . Hôm ấy nghe nói Thôi Trữ cáo ốm, th. lấy

làm may lắm, thần hồn vơ vẩn bay đến với nàng Đườn Khương trong khi ngự yến với Lê Tị công,

nên chỉ thù tiếp qua loa cho xong việc, rồi đi thẳng đến nhà Thôi Trữ để thăm bệnh . Người

canh cửa nhà Thôi Trữ nói dối rằng:

- Quan tướng quốc tôi đau nặng quá, hiện vừa uống thuốc xong, mới đi nằm .

643

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

Tề Trang công hỏi:

- Nằm ở chỗ nào ?

Người canh cửa nói:

- Nằm ở nhà ngoài .

Tề Trang công mừng lắm, đi thẳng vào nhà trong . Bấy giờ Châu Xước, Giả Tử, công tôn

Ngao và Lũ Nhân đi theo hầu . Giả Thụ bảo rằng:

- Chúa công đến đây làm g., hẳng các ngươi đ. biết, sao không đứng cả ở bên ngoài, theo

vào làm g. để kinh động quan tướng quốc .

Bọn Châu Xước khen phải, liền đứng cả ở ngoài cửa . Chỉ có Giả Cử không chịu ra ngoài mà

nói rằng:

- Một m.nh ta ở đây th. phỏng có hại g.!

Nói xong liền đứng ở nhà giữa . Giả Thụ đóng cửa giữa, rồi đi trở vào . Người canh cửa cũng

đóng cửa lớn ở ngoài mà khóa chặt lại . Tề Trang công vào đến nội thất, nàng Đường Khương

trang điểm rất lịch sự ra đón, nhưng chưa kịp nói một câu nào th. có thị tỳ chạy đến bảo:

- Quan tướng quốc kêu khô miệng, muốn uống nước ngọt .

Đường Khương nói với Tề Trang công rằng:

- Thiếp đi lấy nước ngọt đ., rồi sẽ đến ngay .

Đường Khương theo thị tỳ rón rén qua cửa ngang mà đi . Tề Trang công tựa bao lan đứng

đợi, m.i không thấy Đường Khương ra, bỗng nghe dưới nhà có tiếng gươm giáo . Tề Trang công

ngạc nhiên nói:

- Quái lạ, ở đây lại có quân sĩ hay sao!

Nói xong liền gọi Giả Thụ, không thấy Giả Thụ thưa . Được một lúc quân sĩ hai bên đổ ra .

Tề Trang công kinh h.i, biết là có biến, vội vàng chạy ra cửa sau th. cửa sau đ. đóng chặt rồi, Tề

Trang công sức khoẻ, phá cửa mà ra, trèo lên trên một cái lầu . Đường Vô Cữu đem quân giáp

sĩ vây lầu, quát to lên rằng:

- Ta phụng mệnh quan tướng quốc đến bắt dâm tặc!

Tề Trang công đứng trên lầu bảo Đường Vô Cữu rằng:

- Ta là vua nhà ngươi, nhà ngươi tha cho ta!

Đường Vô Cữu nói:

- Quan tướng quốc truyền như vậy, ta không dám trái lệnh .

Tề Trang công nói:

- Quan tướng quốc ở đâu ? ta xin thề rằng ta không làm hại g. quan tướng quốc cả !

Đường Vô Cữu nói:

- Quan tướng quốc ốm, không thể đến đây được!

Tề Trang công nói:

- Ta biết tội của ta rồi! nhà ngươi khoan cho ta được vào nhà thái miếu tự tử để tạ tội với

quan tướng quốc, phỏng có nên chăng ?

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 644 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

Đường Vô Cữu nói:

- Chúng ta chỉ biết bắt đứa dâm tặc, chứ không biết vua là ai cả; thôi th. liệu mà tự tử ngay

đi, chớ để phải chịu nhục!

Tề Trang công bất đắc dĩ phải nhảy ra cửa sổ, trèo lên hoa đài toan leo tường để chạy .

Đường Vô Cữu giương cung bắn theo, trúng ngay vào đùi bên tả . Tề Trang công từ trên tường

cao ng. lăn xuống đất . Quân giáp sĩ kéo đến, đâm chết Tề Trang công . Đường Vô Cữu sai người

rung mấy tiếng chuông làm hiệu . Bấy giờ trời đ. mờ tối, Giả Cử ở nhà giữa, lắng tai nghe thấy

mấy tiếng chuông, lại thấy Giả Thụ tay cầm đèn mở cửa đi ra mà nói rằng:

- Trong nhà có giặc, chúa công sai triệu nhà ngươi, nhà ngươi vào trước đi để ta c.n ra báo

với bọn Châu Xước .

Giả Cử nói:

- Đưa đèn cho ta!

Giả Thụ đưa đèn cho Giả Cử, giả cách buột tay để rơi xuống đất . Đèn tắt . Giả Cử cầm kiếm

đi rờ mà vào . Vào đến cửa giữa, vướng dây ng. xuống đất . Thôi Cương ở bên cửa chạy ra, giết

chết Giả Cử . Bọn Châu Xước ở ngoài cửa, không biết chuyện g. cả, Đông Quách Yển giả cách

thân t.nh, mời sang một cái nhà bên thắp đèn uống rượu cho vui; lại cho cả các người theo hầu

đều được ngồi vào tiệc . Đang vui chén, bỗng nghe thấy trong nhà Thôi Trữ có tiếng chuông

rung . Đông Quách Yển nói:

- Chắc bây giờ chúa công ta đang uống rượu!

Châu Xước nói:

- Vậy chúa công ta không e quan tướng quốc à ?

Đông Quách Yển nói:

- Quan tướng quốc ốm nặng, c.n phải e g. nữa!

Được một lúc, lại nghe có tiếng chuông rung . Đông Quách Yển nói:

- Để tôi vào xem có việc g. ?

Đông Quách Yển vừa đi khỏi th. quân giáp sẽ đổ ra . Bọn Châu Xước vội vàng t.m gươm th.

Đông Quách Yển đ. sai người lấy trộm mất từ bao giờ rồi! Châu Xước giận lắm, trông thấy trước

cửa có viên đá, liền vác lấy để đánh; chẳng ngờ Lũ Nhân vừa đi đến nơi, Châu Xước đánh lầm

phải, Lũ Nhân g.y một chân . Châu Xước sợ h.i bỏ chạy . Công tôn Ngao nhổ cái cọc buộc ngựa

mà múa . Quân giáp sĩ nhiều người bị thương . Mọi người cầm đuốc xông vào công tôn Ngao

cháy hết cả râu tóc .

Bấy giờ cừa lớn bỗng thấy mở toang, Thôi Thành và Thôi Cương lại đem quân giáp sĩ từ

trong kéo ra . Công tôn Ngao giơ tay bóp g.y cánh tay của Thôi Thành . Thôi Cương cầm kích

đâm chết công tôn Ngao, lại giết chết cả Lũ Nhân nữa . Châu Xước cướp được cái kich của quân

giáp sĩ, quay lại để đánh . Đông Quách Yển quát to lên rằng:

- Hôn quân dâm loạn đ. bị giết rồi! không can dự g. đến các ngươi cả, sao các ngươi chẳng

biết lưu cái thân lại, để mà thờ vua mới ?

Châu Xước ném cái kích xuống đất mà nói rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 645 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

- Ta là một người đi trốn, chịu ơn của vua Tề, nay đ. không cứu được vua Tề, lại làm hại

Lũ Nhân, chẳng qua cũng là tại trời! ta nên liều m.nh báo ơn vua Tề, chứ nỡ nào tham sống để

mua tiếng cười ở nước Tề và nước Tấn hay sao!

Nói xong, liền đập đầu vào tường đá . Ba bốn viên đá vỡ tung ra; đầu Châu Xước cũng vỡ .

Bính Sư nghe tin Tề Trang công chết, cũng tự đâm cổ ở ngoài triều, Phong Cụ thắt cổ ở ngoài

nhà . Đạc Phủ và Trương Do.n rủ nhau đến khóc Tề Trang công, đi đến nửa đường, nghe tin

bọn Giả Cử chết cả, cũng đều tự sát . Vương Hà rủ Lư Bồ Quí cùng chết, Lư Bồ Quí nói:

- Chết cũng vô ích! chi bằng ta trốn đi, rồi sau sẽ liệu, may ra có một người nào phục quốc

được th. ta lại tiến dẫn cho nhau .

Vương Hà nói:

- Nếu vậy th. ta cùng thề .

Thề xong, Vương Hà bỏ trốn sang nước Cử . Lư Bồ Quí sắp đi, bảo em là Lư Bồ Miết rằng:

- Chúa công đặt ra dũng tước là cần để có người hộ giá; nay ta v. chúa công mà chết, cũng

không ích g. cả . Ta đi rồi, nhà ngươi cố cầu cạnh vào làm tôi Thôi Trữ và Khánh Phong để xin

cho ta về, ta sẽ nhân đó mà báo thù cho chúa công, như thế th. dẫu chết cũng không uổng .

Lư Bồ Miết nhận lời . Lư Bồ Qúi liền trốn sang nước Tấn . Lư Bồ Miết xin vào làm tôi Khánh

Phong . Khánh Phong dùng làm gia thần . Thân Tiên Ngu trốn sang nước Sở, sau làm quan hữu

do.n ở nước Sở . Bấy giờ các quan đại phu nước Tề, nghe tin Thôi Trữ nổi loạn, đều đóng cửa

đợi tin, không ai dám đến cả, chỉ có Án Anh đến thẳng tận nhà Thôi Trữ, gối đầu vào đùi Tề

Trang công mà khóc . Khi Án Anh trở ra, Đường Vô Cữu bảo Thôi Trữ rằng:

- Tất phải giết Án Anh đi th. mới tránh khỏi lời phỉ báng của mọi người!

Thôi Trữ nói:

- Án Anh vốn có tiếng là người giỏi, nếu ta giết đi th. sợ mất l.ng người trong nước .

Án Anh đến bảo Trần Tu Vô (cháu tằng tôn Trần Kính Trọng) rằng:

- Sao nhà ngươi không bàn lập vua mới ?

Trần Tu Vô nói:

- Thế thần nước Tề ta th. có họ Cao, họ Quốc, mà cầm quyền chính ngày nay th. có họ Thôi,

họ Khánh, chứ tôi làm g. nổi !

Án Anh về, Trần Tu Vô nói:

- Loạn tặc ở trong triều, ta không nên cùng hắn đồng sự .

Nói xong, liền bỏ sang nước Tống . Án Anh lại đến nói với Cao Chỉ và Quốc Hạ . Cao Chỉ và

Quốc Hạ đều nói:

- Việc ấy quyền ở họ Thôi và họ Khánh, tôi làm g. nổi!

Án Anh thở dài mà về . Khánh Phong sai con là Khánh Xá đi bắt vây cánh của Tề Trang công,

đuổi giết gần hết, rồi đem xe đón Thôi Trữ vào triều . Thôi Trữ sai người triệu họ Cao và họ

Quốc đến để bàn lập vua mới . Họ Cao và họ Quốc nhường quyền cho Thôi Trữ và Khánh Phong

. Khánh Pong lại nhường quyền cho Thôi Trữ . Thôi Trữ nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 646 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

- Con vua Linh Công là công tử Chử Cữu, năm nay đ. lớn tuổi . Người mẹ là con gái quan

đại phu nước Lỗ tên gọi Thúc Tôn Kiều Như . Lập người ấy th. nước ta có thể giao hiếu với nước

Lỗ .

Triều thần đều vâng dạ xin theo . Thôi Trữ lập công tử Chử Cữu, tức là Tề Cảnh công . Bấy

giờ Tề Cảnh công h.y c.n nhỏ . Thôi Trữ tự lập làm hữu tướng, lại lập Khánh Phong làm tả

tướng; cùng với triều thần thề ở nhà thái miếu rằng:

- Các ngươi, hễ ai không cùng l.ng với họ Thôi và họ Khánh th. đ. có mặt trời soi xét!

Thôi Trữ thề xong đến Khánh Phong, rồi đến họ Cao và họ Quốc . Đến lượt Án Anh, Án Anh

ngửa mặt lên trời mà thề rằng:

- Nếu các ngươi biết tận trung với vua để làm lợi cho nước mà tôi không cùng l.ng th. đ. có

trời sôi xét!

Thôi Trữ và Khánh Phong đều biến sắc . Cao Chỉ và Quốc Hạ nói:

- Việc hai tướng quốc làm ngày nay, chính là việc trung vua lợi nước!

Thôi Trữ và Khánh Phong mới bằng l.ng . Bấy giờ vua nước Cử là Lê Tị h.y c.n ở nước Tề

. Thôi Trữ và Khánh Phong phụng Tề Cảnh công hội thề với Lê Tị côg . Lê Tị công trở về nước

Cử . Thôi Trữ sai Đường Vô Cữu đem thi thể bọn Châu Xước và Tề Trang công cùng chôn ở Bắc

Quách, giảm bớt nghi lễ, không cho giáp binh đi hộ tang, nói rằng sợ lại loạn ở dưới âm phủ!

Thôi Trữ truyền cho quan thái sử Bá vào chép sử là Tề Trang công bị bệnh sốt rét mà chết .

Quan thái sử Bá không nghe, chép vào thẻ rằng:

- "Ngày ất hợi, tháng 5, mùa hạ, Thôi Trữ giết vua là Quang" .

Thôi Trữ nổi giận, giết thái sử Bá . Thái sử Bá có ba người em là Trọng, Thúc, Quí . Trọng lại

chép như trước . Thôi Trữ lại giết đi . Thúc cũng chép thế . Thôi Trữ lại giế . Quí lại chép như

vậy . Thôi Trữ cầm lấy cái thẻ mà bảo Qúi rằng:

- Ba anh mày đều chết cả, c.n mày không sợ chết à ? Nếu mày chịu chép khác đi th. ta tha

chết cho .

Quí nói:

- Chép đúng sự thực là chức phận của người làm sử, nếu trái chức phận mà sống th. chẳng

thà chết c.n hơn! ngày xưa Triệu Xuyên giết Tấn Linh công, quan thái sử là Đổng Hổ cho rằng

Triệu Thuẫn là chính khanh mà không biết trị tội qân giặc, bèn chép rằng: "Triệu Thuẫn giết vua

là Di Cao" thế mà Triệu Thuẫn không lấy làm quái . Thế th. biết chức phận của người làm sử

không thể bỏ được! nếu tôi không chép, trong thiên hạ tất cũng có người khác chép! tôi không

chép cũng không có thể che được sự xấu của quan tướng quốc, mà lại để cho thức giả chê cười,

nên tôi liều chết mà chép, xin tướng quốc cứ tuỳ . định đọat!

Thôi Trữ thở dài mà nói rằng:

- Ta sợ nước nhà nghiêng đổ, bất đắc dĩ mà phải làm việc này! nhà ngươi dẫu chép thẳng,

thiên hạ cũng xét tấm l.ng cho ta!

Nói xong, liền ném cái thẻ đưa trả Quí . Quí cầm cái thẻ đi ra, sắp đến cửa sử quán, lại gặp

Nam Sử Thị, Quí hỏi đi đâu, Nam Sử Thị nói:

- Ta nghe nói anh em nhà ngươi đều chết cả, sợ bỏ mất cái việc ngày ất hợi, tháng 5, mùa

hạ mới rồi, vậy nên ta cầm thẻ đến để chép .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 647 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

Quí đưa cái thẻ của m.nh chép cho Nam Sử Thị xem . Nam Sử Thị mới cáo từ mà về .

Thôi Trữ lấy việc thái sử Quí chép thẻ làm xấy hổ, mới đổ tội cho Giả Thụ mà giết đi .

Cũng trong tháng ấy, Tấn B.nh công thấy nước sông đ. rút xuống, lại họp chư hầu ở Di Nghi,

để bàn mưu đánh Tề . Thôi Trữ sai quan tả tướng là Khánh Phong đem việc Tề Trang công bị

giết mà cáo với quân Tấn và nói rằng:

- Triều thần chúng tôi sợ đại quốc hỏi tội th. nguy cho x. tắc chúng tôi, cho nên đ. thay đại

quốc mà trừ kẻ có tội và đ. lập vua mới là Chử Cữu . Từ nay xin một l.ng thần phục đại quốc

. Khi trước đại quốc đ. chiếm đất Triều Ca th. xin đem đất ấy dâng đại quốc, ngoài ra c.n có

những tế khí và nhạc khí cũng xin đại quốc thu nạp cho .

Lại đem lễ vật biếu các vua chư hầu nữa . Tấn B.nh công bằng l.ng, rút quân về nước . Các

vua chư hầu cũng đều về cả . Từ bấy giờ Tề và Tấn lại giảng hoà với nhau . Thực Xước ở nước

Vệ, nghe nói Châu Xước và H.nh Khóai đều chết cả, lại trở về nước Tề . Khi Vệ Hiến công (H.n)

trống sang nước Tề, vốn biét Thực Xước là người vũ dũng, bèn sai công tôn Đinh đem lễ vật đến

triệu . Thực Xước lại theo Vệ Hiến công .

Năm ấy vua nước Ngô là Chư Phàn sang đánh Sở đi qua nước Sào, đem quân đánh cửa

thành . Tướng nước Sào là Ngưu Thần đứng nấp ở bên cái tường thấp bắn chết Chư Phàn .

Triều thần nước Ngô theo lời dặn của Thọ Mộng khi gần chết, mới lập em Chư Phàn là Dư Sái

lên làm vua . Dư Sái nói:

- Anh ta không phải v. đất Sào mà chết, chẳng qua theo lời dặn của tiên vương (tro Thọ

Mộng) mà cố . liều chết, để ngôi chóng truyền đến Qui Trát (em Dư Sái) đó mà thôi!

Từ bấy giờ Dư Sái đêm nào cũng khấn trời để cầu cho m.nh chóng chết . Các quan đều nói:

- Người ta ai cũng muốn thọ, nay đại vương lại muốn m.nh chóng chết, chẳng cũng trái

nhân t.nh lắm sao ?

Dư Sái nói:

- Vua Thái vương ta ngày xưa bỏ con lớn lập con nhỏ, mới nên được đại nghiệp, nay anh em

ta bốn người, cứ theo thứ tự mà truyền ngôi cho nhau, nếu ai cũng thọ cả th. Quí Trát già mất!

bởi vậy ta phải cầu cho chóng chết .

Lại nói chuyện quan đại phu nước Vệ là Tôn Lâm Phủ và Ninh Thực đ. đuổi Vệ Hiến công

(H.n), mới lập em Vệ Hiến công lên làm vua (tức là Vệ Thương công) . Sau Ninh Thực ốmg

nặng, bảo con là Ninh Hi rằng:

- Họ Ninh ta, mấy đời nay vẫn một l.ng trung quân . Việc đuổi vua này là tự họ Tôn cả, chứ

ta không có . g., thế mà người trong nước đều bảo là họ Tôn và họ Ninh đuổi vua, ta không thể

nào giải tỏ ra được, c.n mặt mũi nào mà trông thấy tổ phụ ở dưới đất! con làm thế nào mà đem

được vua cũ về để chuộc lỗi cho ta, thế mới là hiếu tử; nếu không th. dẫu con có cúng tế, cha

cũng không hưởng đâu!

Ninh Hi sụp lạy, vừa khóc vừa nói:

- Con xin cố gắng!

Ninh Hi nối cha làm chức tả tướng, từ bấy giờ có chí muốn đem Vệ Hiến công về, ngặt

v. Thương Công vẫn đi dự hội với các vua chư hầu, trong nước không có biến cố g. cả; quan

thượng khanh là Tôn Lâm Phủ lại là cừu địch với Vệ Hiến công, bởi vậy không thể làm thế nào

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 648 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

được . Năm thứ 24 đời Chu Linh vương, Vệ Hiến công chiếm được đất Di Nghi, mới sai công tôn

Đinh lẻn vào thành Đế Khâu bảo Ninh Hi rằng:

- Nhà ngươi biết đổi lại cái . của cha mà giúp cho ta về nước th. quyền chính nước Vệ, ta

giao hết cho nhà ngươi, ta chỉ giữ một việc cúng tế mà thôi .

Ninh Hi vẫn nhớ lời cha dặn, nay lại thấy Vệ Hiến công nói giao hết quyền chính cho, th. lấy

làm mừng lắm, nhưng nghĩ thầm rằng: bây giờ vua Vệ đang mong về nước, cho nên dỗ ngọt ta,

đến khi về rồi, lại sinh l.ng khác, bấy giờ biết làm thế nào ? nay có công tử Chuyên là người

hiền mà thủ tín, nếu hắn nhận cho một lời th. sau này mới không thể sai được . Nghĩ xong liền

viết một tờ mật thư đưa lại cho Vệ Hiến công, đại lược nói rằng:

- "Đó là việc lớn nước nhà, một m.nh tôi không thể làm nổi . Người trong nước ngày nay ai

cũng có l.ng tin lời Tử Tiên (tên tự công tử Chuyên), nếu được công tử nhận cho một lời th.

mới có thể bàn định được".

Vệ Hiến công bảo công tử Chuyên rằng:

- Ta có phục quốc được là nhờ tay Ninh Hi, vậy em nên gắng đi cho ta một chuyến .

Công tử Chuyên tuy nhận lời, nhưng vẫn nấn ná không chịu đi . Vệ Hiến công cố giục m.i .

Công tử Chuyên nói:

- Thiên hạ có vua nào lại không nắm quyền chính! chúa công bảo rằng giao hết quyền chính

cho Ninh Hi, tôi chắc sau này không giữ lời được, chẳng khiến cho tôi thất tín với Ninh Hi lắm

sao! bởi vậy tôi không dám vâng lệnh .

Vệ Hiến công nói:

- Nay ta nương náu ở đây th. lấy đâu làm quyền chính! nếu ta giữ được việc cúng tế tiền

nhân, th. cũng là m.n nguyện rồi, khi nào lại dám sai lời để lụy đến em .

Công tử Chuyên nói:

- Chúa công đ. nhất quyết th. tôi nào dám từ chối để hỏng việc của chúa công .

Nói xong, liền lẻn sang Đế Khâu, vào yết kiến Ninh Hi, lại thuật cái ước của Vệ Hiến công .

Ninh Hi nói:

- Nếu công tử nhận lời cho th. tôi xin hết sức!

Công tử Chuyên ngửa mặt lên trời mà thề rằng:

- Nếu tôi trái lời th. không được ăn thóc của nước Vệ!

Ninh Hi nói:

- Lời thề của công tử vững như núi Thái Sơn!

Công tử Chuyên về, thuật lại cho Vệ Hiến công nghe, Ninh Hi đem lời dặn của cha nói với

Cử Viên . Cử Viên bưng tai mà chạy, vừa chạy vừa nói:

- Tôi đ. không dự đến việc vua đi, có đâu dám biết đến việc vua về!

Cử Viên liền bỏ nước Vệ sang ở nước Lỗ . Ninh Hi lại đem chuyện nói với quan đại phu là

Thạch Ác (con Thạch Giả, cháu Thạch Tắc) và Bắc Cung Di (con Bắc Cung Quát) . Thạch Ác và

Bắc Cung Di đều tán thành . Ninh Hi lại đem chuyện nói với hữu tề Cốc .

Hữu tề Cốc gạt đi mà bảo rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 649 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

- Không nên! lập vua mới đ. mười một năm rồi, vua mới chưa có điều g. thất đức, nay định

đem vua cũ về, tất phải bỏ vua mới . Nếu vậy th. cha con nhà ngươi, hai đời đều có tội cả, thiên

hạ c.n ai tha được nữa!

Ninh Hi nói:

- Ta chịu lời dặn của tiền nhân ta, không thể không làm việc này được .

Hữu tể Cốc nói:

- Ta thử đi yết kiến vua cũ, xem đức tính có hơn ngày xưa không, rồi mới có thể bàn được .

Ninh Hi khen phải . Hữu tể Cốc bèn lẻn sang Di Nghi, xin vào yết kiến Vệ Hiến công, Vệ Hiến

công đang rửa chân, nghe tin hữu tể Cốc đến, không kịp xỏ giày, đi chân đất mà ra, hớn hở bảo

hữu tể Cốc rằng:

- Nhà ngươi từ chỗ quan tả tướng (trỏ Ninh Hi) mà đến đây, tất có tin hay .

Hữu tể Cốc nói

- Tôi tiện đường sang thẳng đây, quan tả tướng không biết .

Vệ Hiến công nói:

- Nhà ngươi chỉ có việc nói giúp cho ta với quan tả tướng rằng nên mau mau làm xong việc

lớn ấy đi . Quan tả tướng dẫu không muốn đem ta về, nhưng há lại không muốn được cầm

quyền chính nước Vệ hay sao ?

Hữu tể Cốc nói:

- Làm vua chỉ thích v. có quyền chính trong tay, nếu không có quyền chính th. làm vua làm

g. ?

Vệ Hiến công nói:

- Không phải thế! làm vua chỉ cốt được cái danh hiệu tôn qúi, ăn ngon mặc tốt, lên xe xuống

ngựa, cửa cao nhà rộng, của lắm tiền nhiều, vào trong th. vui thú với đám phi tần, ra ng.ai th.

dong chơi về sự săn bắn, cứ g. phải có cầm quyền chính, mới là sướng hay sao!

Hữu tể Cốc nín lặng mà lui ra, lại vào yết kíên công tử Chuyên, và thuật những lời nói của

Vệ Hiến công cho công tử Chuyên nghe . Công tử Chuyên nói:

- Bởi chúa công lưu lại lâu ngày, mong được về nước, cho nên nói như vậy! chứ làm vua th.

cốt phải kính lễ đại thần, thu dụng hiền tài, làm việc g. phải có l.ng nhân, nói câu g. phải giữ

chữ tín, như vậy th. mới giữ được cái danh hiệu tôn quí . Chúa công c.n lại g. mà không biết

điều ấy!

Hữu tể Cốc bảo Ninh Hi rằng:

- Ta vào yết kiến chúa công, nghe câu nói thêm bẩn cả tai! chúa công vẫn giữ thói cũ .

Ninh Hi nói:

- Thế nhà ngươi có vào yết kiến công tử Chuyên hay không ?

Hữu tể Cốc nói:

- Công tử Chuyên nói phải lắm nhưng chắc chúa công không theo được!

Ninh Hi nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 650 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

- Ta trông cậy vào công tử Chuyên, và lại ta vâng lời dặn của cha ta thuở xưa, thế nào ta

cũng phải giúp!

Hữu tể Cốc nói:

- Có muốn khởi sự cũng c.n phải chờ cơ hội đ. .

Bấy giờ Tôn Lâm Phủ đ. già, cùng với con trưởng là Tôn Khoái về ở Thích Ấp; mà để cho

con thứ là Tôn Gia và Tôn Tương ở trong triều . Tôn Gia phụng mệnh Vệ Thương công sang sứ

nước Tề, chỉ có một m.nh Tôn Tương ở nhà . Nhân bấy giờ Vệ Hiến công lại sai công tôn Đinh

đến giục Ninh Hi khởi sự, hữu tể Cốc mới bảo Ninh Hi rằng:

- Nhà ngươi muốn khởi sự, nên nhân dịp này! ta bắt được Tôn Tương th. xong việc!

Ninh Hi khen phải, liền sai hữu tể Cốc và công tôn Đinh đem quân đến bắt Tôn Tương . Phủ

đệ của họ Tôn kiên cố lắm, không kém g. cung vua, có gia giáp một ngh.n người, lại có hai viên

gia tướng là Ung Thư và Chử Đái thay nhau đi tuần ph.ng . Hôm ấy, Chử Đái đang đi tuần,

trông thấy hữu tể Cốc đem quân đến, vội vàng đóng cửa, trèo lên trên lầu đứng hỏi . Hữu tể

Cốc nói:

- Ta có việc cần muốn thương nghị với Tôn tướng quân .

Chử Đái nói:

- Muốn thương nghị, sao lại đem quân đến ?

Nói xong, toan giương cung ra bắn . Hữu tể Cốc vội vàng lui lại, rồi thúc quân phá cửa . Tôn

Tương cũng thân hành đứng ở trên cửa để đốc quân chống giữ . Chử Đái truyền cho quân sĩ

giương cung ch. ra cửa sổ mà bắn, có mấy người chết .

Ung Thư nghe nói có giặc, cũng đem quân đến tiếp ứng .

Hữu tể Cốc biết chừng không đánh nổi, bèn rút quân trở về . Tôn Tương thúc quân đuổi

theo . Khi đến nơi, Tôn Tương cầm cái câu liêm móc vào xe hữu tể Cốc mà lôi lại . Hữu tể Cốc

kêu to, bảo công tôn Đinh bắn mau . Công tôn Đinh trông thấy Tôn Tương, liền giương cung

ra, bắn trúng vào ngực . Ung Thư và Chử Đái vội vàng đến cứu đem về . Hữu tể Cốc về nói với

Ninh Hi rằng:

- Nhà họ Tôn khó đánh lắm . Nếu không nhờ về thần tiễn của công tôn Đinh bắn trúng Tôn

Tương th. hắn c.n đuổi theo ta m.i .

Ninh Hi nói:

- Lần thứ nhất mà đ. không đánh được hắn th. lần sau càn khó đánh nữa! nhưng đ. bắn

trúng được Tôn Tương th. quân sĩ tất nhiên rối loạn, đêm hôm nay ta lẻn đến mà đánh, nếu

không thành công, th. phải tức khắc trốn đi, để tránh tai vạ . Ta cùng họ Tôn quyết không thể

cùng sống đựơc .

Nói xong, liền một mặt sắp sửa đồ đạc, cho vợ con ra ngoài c.i trước, v. sợ thua quân, thóat

thân không kịp; lại một mặt sai người đi do thám tin tức nhà họ Tôn . Quân thám tử về bảo

rằng:

- Trong nhà họ Tôn, có tiếng kêu khóc . Kẻ ra người vào coi bộ bối rối lắm .

Ninh Hi nói:

- Đó tất là Tôn Tương bị thương nặng đ. chết rồi!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 651 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 65. Giïæt TïçQuang, Thöi, Khaánh Cûúáp Quyïçn

rûúác VïåKhaãn, Ninh Hó Chuyïn Chñnh

Nói chưa dứt lời th. bỗng thấy Bắc Cung Di đến, nói Tôn Tương đ. chết, nên đánh ngay mới

được . Canh ba đêm hôm ấy, Ninh Hi cùng với Bắc Cung Di, hữu tể Cốc và công tôn Đinh đem

quân đến nhà họ Tôn . Ung Thư và Chử Đái đang ôm lấy thi thể Tôn Tương mà khóc, nghe báo

có quân họ Ninh đến liền mặc áo giáp lên ngựa, th. quân họ Ninh đ. phá vỡ lần cửa ngoài . Bọn

Ung Thư vội vàng đóng cửa giữ lại, nhưng quân sĩ bỏ chạy tán loạn cả, không có người chống

giữ, cũng bị quân họ Ninh phá vỡ . Ung Thư trèo qua tường sau mà trốn, chạy say Thích Ấp .

Chử Đái chết trong đám loạn quân .

Bấy giờ trời đ. sáng r. . Ninh Hi chém lấy đầu Tôn Tương, đem vào yết kiến Vệ Thương công

mà nói rằng:

- Họ Tôn chuyên quyền đ. lâu, vẫn có . phản nghịch, tôi đ. đem quân đến đánh chém được

đầu Tôn Tương đây rồi .

Vệ Thương công nói:

- Họ Tôn phản nghịch, sao nhà ngươi không nói trước với ta ? Nhà ngươi đ. chẳng coi ta ra

g. th. c.n đến yết kiến ta làm g. nữa!

Ninh Hi đứng dậy, rút gươm mà nói rằng:

- Chúa công là bởi họ Tôn lập lên, không phải là do phụng mệnh tiên quân, nay dân nước Vệ

đều có l.ng nhớ vua cũ, xin chúa công nhường ngôi lại, để nên được cái đức Nghiêu Thuấn .

Vệ Thương công nổi giận nói:

- Nhà ngươi tự tiện giết kẻ thế thần, toan sự bỏ vua, chính là người bề tôi phản nghịch! ta

lên làm vua đ. mười ba năm trời nay, thà chết th. thôi chứ không chịu nhục!

Vệ Thương công tức th. cầm giáo đuổi theo Ninh Hi . Ninh Hi lui ra ngoài công môn . Vệ

Thương công trông thấy quân họ Ninh đ. đứng đầy cả ở ngoài cửa, mới lùi trở lại . Ninh Hi hô

quân xông lên bát Vệ Thương công . Thế tử Dốc tiến ra ngăn quân sĩ bị công tôn Đinh giết chết

. Quân sĩ của Ninh Hi bắt Vệ Thương công giam lại, sau đó buộc Thương công uống thuốc độc

chết .

Vệ Hiến công về thành Đế Khâu cho Ninh Hi làm tướng quốc; bọn công tôn Đinh, công tử

Chuyên, Bắc Cung Di, Tề Ác, Thạch Ác, công tôn Miễn Dư, Hữu tể Cốc, Cử Viên đều được phong

quan tước cả .

Riêng Thái Thúc Nghi là con Thành công, cháu Văn công không đến gặp Vệ Hiến công và

không chịu nhận quan tước Hiến công phải sai người thuyết phục m.i Thái Thúc Nghi mới nghe

lệnh .

Tôn Gia đi sứ ở Tề về nghe tin có biến liền không về Đế Khâu mà đến với Tôn Lâm Phủ ở

Thích Ấp . Tôn Lâm Phủ, Ung Thư, Tôn Gia biết không chống nổi Vệ Hiến công liền sai người

sang Tấn xin thần phục Tấn và xin Tấn đem quân đánh Vệ . Vua Tấn chỉ cho ba trăm quân sang

Vệ . Ninh Hi sai tướng đem quân vây chặt ba trăm quân Tấn . Tôn Lâm Phủ bàn với Tôn Gia và

Ung Thư:

- Chỉ có ba trăm quân Tấn th. làm sao chống được quân Vệ, chi bằng cứ để Ninh Hi giết hết

đám quân Tấn này, Tấn B.nh công sẽ căm giận mà mang đại quân diệt Vệ .

Thế là Tôn Lâm Phủ không cho người tiếp cứu quân Tấn và ba trăm quân Tấn bị tiêu diệt

hoàn toàn .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 652 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 66

Miễn Dư Giết Hại Nhà Ninh Hi

thôi Trữ Mắc Lừa Mưu Khánh

Phóng

Sau khi giết chết ba trăm quân Tấn, Ninh Hi sai Thực Xước đem quân đến Thích Ấp t.m cha con

Tôn Lâm Phủ hỏi tội . Tôn Khoái biết Thực Xước sức khỏe muôn người khôn địch nên phàn nàn

với Tôn Lâm Phủ . Tôn Lâm Phủ nổi giận mắng Tôn Khóai rằng:

- Chỉ mới mộ tên vô danh nước Tề mà đ. lo sợ hết vía th. làm sao chống lại được quân Vệ .

Thôi liệu mà đem quân ra trận chiến thắng trở về .

Tôn Khóai buồn rầu mà lui ra, cùng với Ung Thư thương nghị, Ung Thư nói:

- Thực Xước một m.nh địch nổi muôn người, khó l.ng đánh nổi, ta nên phải dùng kế mà lừa

th. mới được .

Tôn Khóai nói:

- Phía tây đất Mao Thị, có một chỗ tên gọi Vi Thôn, chung quanh cây cối rậm rạp; giữa thon

có một cái núi đất nhỏ, ta sai người đào hố ở trên núi, lấy cỏ phủ lên cho kín . Nhà ngươi dụ

hắn đến đấy, rồi ta đóng quân ở trên núi, xỉ mắng hắn một lúc, tất nhiên hắn phải nổi giận mà

xông lên đánh, tất là mắc kế của ta đó!

Ung Thư theo lời, đem quân sang đất Mao Thị, giả cách đi do dám . Khi gặp quân Thực

Xước, Ung Thư làm ra dáng sợ h.i, quay đầu bỏ chạy . Thực Xước cậy có sức khoẻ, lại thấy Ung

Thư ít quân, tức khắc đuổi theo . Ung Thư chạy quanh m.i về đến Vi Thôn, rồi đi tắt vào trong

đám cây rậm . Thực Xước nghi trong đám cây rậm có quân phục, không dám tiến vào; bỗng

thấy trên ngọn núi đất có một toán quân và một viên tướng h.y c.n trẻ tuổi . Viêng tướng ấy

réo tên Thực Xước mà mắng rằng:

- Mày là một đứa không ra g. ở nước Tề . Họ Loan đ. xem mày như đồ bỏ, không thể dùng

được; nay mày đem thân sang ăn hại nước Vệ, chẳng biết xấu hổ, lại c.n th. mặt ra . Mày không

biết họ Tôn ta là một nhà thế thần để tám đời rồi hay sao, mà dám xâm phạm, thật là không

bằng giống cầm thú!

Thực Xước nghe nói nổi giận . Trong quân có người biết mặt Tôn Khóai, mới nói với Thực

Xước rằng:

- Viên tướng ấy là con trưởng Tôn Lâm Phủ, tên gọi Tôn Khóai .

653

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

Thực Xước nói:

- Ta bắt được Tôn Khoái, tức là trừ được nửa Tôn Lâm Phủ!

Thực Xước tức th. giục ngựa thẳng tới chân núi, chẳng ngờ cả người lẫn ngựa, ng. lăn xuống

hố . Tôn Khoái đ. sai quân sĩ sắp sẵn cung tên, để khi Thực Xước ng. xuống th. xún lại mà bắn .

Thực Xước chết ở dưới hố . Tôn Khoái dùng câu liêm kéo thi thể lên rồi cắt lấy đầu đem về nộp

Tôn Lâm Phủ . Tôn Lâm Phủ nói:

- Bây giờ nếu nước Tấn trách ta không cứu để cho quân Tấn bị giết th. ta có lỗi, chi bằng ta

giấu việc này đi mà nói là thua .

Nói xong, liền sai Ung Thư sang cáo cấp với nước Tấn . Tấn B.nh công nghe tin quân Tấn

bị giết, có . giận, sai quan chính khanh là Triệu Vũ đại hội chư hầu ở đất Thiều Uyên, sắp đem

quân đánh Vệ . Vệ Hiến công và Ninh Hi thân hành sang nước Tấn kể tội Tôn Lâm Phủ . Tấn

B.nh công bắt giam lại . Quan đại phu nước Tề là Án Anh nói với Tề Cảnh công rằng:

- Vua Tấn v. Tôn Lâm Phủ mà bắt vua Vệ, như thế th. những đứa cường thần đều cậy quyền

mà làm càn! chúa công nen sang xin với vua Tán, khiến cho trọn cái ơn khi ở Lai Thành .

Tề Cảnh công khen phải, liền sai sứ ước với Trịnh Giản công để cùng sang nước Tấn xin hộ

cho vua Vệ . Tấn B.nh công dẫu có . nể, nhưng trước đ. nghe lời Tôn Lâm Phủ, cho nên chưa

kịp tha vua Vệ . Án Anh nói riêng với Dương Thiệt Bật rằng:

- Nước Tấn là bá chủ th. chức phận của nước Tấn là phải đè nén kẻ cường bạo, bênh vực kẻ

hèn yếu . Tôn Lâm Phủ khi trước đuổi vua, ta đ. không đem quân đến đánh, nay lại c.n bắt

giam vua Vệ để giúp Tôn Lâm Phủ, như thế phỏng c.n ai dám làm vua nữa ? ngày xưa Tấn Văn

công nghe lầm lời nói của Nguyên Huyến mà bắt Vệ Thành công đem nộp thiên tử nhà Chu,

thiên tử nhà Chu c.n chê là trái lễ, Văn công xấu hổ mà phải tha, huống chi m.nh là chư hầu

mà lại bắt giam vua chư hầu là nghĩa làm sao ? các ngài không biết can, thế là tư vị bề tôi mà

đè nén vua, tài nào cho khỏi mang tiếng! tôi chỉ sợ nước Tấn không giữ được nghiệp bá nữa,

cho nên phảii nói riêng với ngài .

Dương Thiệt Bật liền nói với Triệu Vũ để cố xin với Tấn B.nh công . Tấn B.nh công tha cho

Vệ Hiến công về nước, nhưng vẫn không chịu tha Ninh Hi . Hữu tể Cốc bảo Vệ Hiến công đem

mười hai nữ nhạc công sang dâng vua Tấn để xin chuộc Ninh Hi . Tấn B.nh công bằng l.ng, tha

cho Ninh Hi về . Ninh Hi từ khi về, càng có . tự phụ, việc g. cũng tự tiện quyết đoán, không

bẩm mệnh Vệ Hiến công . Các quan đại phu vẫn đến họp ở nhà riêng Ninh Hi để bàn việc chính

tri . Vệ Hiến công chỉ ngồi khoanh tay, không dự một việc g. cả .

Bấy giờ quan tá sư nước Tống là Hướng Thú (cháu huyền tôn của Tống Hoàn công) quen

thân với Triệu Vũ nước Tấn, lại quen thân cả với quan lệnh do.n nước Sở là Khuất Kiến nữa .

Hướng Thú sang sứ nước Sở, nói đến việc Hoa Nguyên nước Tống ngày xưa, muốn cho Tấn và

Sở giảng hoà với nhau . Khuất Kiến nói:

- Việc ấy rất hay! chỉ v. chư hầu chia rẽ mà cuộc giảng hoà không thành, bây giờ làm sao

cho các thuộc quốc của Tấn và Sơ đều giao hiếu với nhau, coi nhau như một nhà, th. nạn binh

đao mới có thể dẹp yên được .

Hướng Thú khen phải, liền xướng nghị vua Tấn và vua Sở hội nhau ở nước Tống để cùng

nhau giảng hoà . Nước Sở từ đời Cung Vương đến bấy giờ, thường bị nước Ngô xâm nhiễu .

Khuất Kiến muốn kết liên với Tấn để được chuyên một mặt chống cự nước Ngô; c.n Triệu Vũ

th. nhân thấy quân Sở hay sang đánh Trịnh, cũng muốn giảng hoà cho được yên việc, bởi vậy

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 654 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

hai bên đều đồng . sai sứ đi báo ngày hội với các thuộc quốc của m.nh . Khi sứ nước Tấn đến

nước Vệ, Ninh Hi không báo cho Vệ Hiến công biết, mà sai Thạch Ác đi dự hội . Vệ Hiến công

nghe nổi giận lắm, phàn nàn với công tôn Miễn Dư . Công tôn Miễn Dư nói:

- Tôi xin lấy lẽ phải đến trách bảo Ninh Hi .

Rồi đến bảo Ninh Hi rằng:

- Hội với chư hầu là một việc lớn, sao ngài lại không báo cho chúa công biết ?

Ninh Hi phật . nói:

- Khi trước công tử Chuyên đ. có ước với ta, ta ví như các bề tôi khác thế nào được!

Công tôn Miễn Dư về nói với Vệ Hiến công rằng:

- Ninh Hi vô lễ quá lắm, sao chúa công không giết đi .

Vệ Hiến công nói:

- Nếu khong có Ninh Hi th. sao ta được thế này! ta đ. có lời ước, không nên hối lại .

Công tôn Miễn Dư nói:

- Tôi chịu ơn chúa công, không biết lấy g. mà đền lại được, xin tự đem gia thuộc trừ bỏ họ

Ninh đi, nếu việc thành th. lợi cho chúa công, mà không thành th. chỉ một m.nh tôi chịu hại mà

thôi . Vệ Hiến công nói:

- Nhà ngươi liệu mà làm, chớ để di lụy đến ta .

Công tôn Miễn Dư đến bảo hai người em họ là công tô Vô Địa và công tôn Thần rằng:

- Quan tướng quốc (trở Ninh Hi) chuyên quyền, các ngươi hẳn đ. biết! chúa công ta câu nệ

một chữ tín, ẩn nhẫn không chịu nói, mai sau thế lực hắn một ngày một to th. tai vạ cũng chẳng

kém g. họ Tôn trước, biết làm thế nào ? công tôn Vô Địa và công tôn Thần nói:

- Sao không giết đi ?

Công tôn Miễn Dư nói:

- Ta đ. nói với chúa công, nhưng chúa công không theo chi bằng chúng ta nổi lên mà giết

hắn, may mà thành sự th. là phúc cho chúa công, nhược bằng không thành th. chúng ta chẳng

qua cũng đến trốn sang nước khác là cùng!

Công tôn Vô Địa nói:

- Hai anh em tôi xin đi tiên phong!

Công tôn Miễn Dư xin cùng thề . Bấy giờ nhà Ninh Hi đang mở tiệc xuân yến, công tôn Vô

Địa bảo công tôn Miễn Dư rằng:

- Nhà Ninh Hi đang mở tiệc xuân yến, tất không có ph.ng bị, để tôi xin thử vào trước, rồi

nhà ngươi vào theo sau .

Công tôn Miễn Dư nói:

- Sao không bói xem ?

Công tôn Vô Địa nói:

- Việc tất phải làm, c.n bói chi nữa!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 655 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

Công tôn Vô Địa và công tôn Thần đem quân đến nhà Ninh Hi . Phía trong cửa nhà Ninh Hi

xưa nay vẫn có đặt một cái cạm . Cái cạm ấy, là một cái hố sau, trên lát ván gỗ, dưới có cựa gà;

hễ chạm phải cựa gà th. ván gỗ ấy bật lên mà người ng. xuống hố . Thường th. cái cạm ấy ban

ngày cất đi, đêm lại đem ra, để ph.ng giữ quân gian .

Ngày hôm ấy, nhà Ninh Hi nhân có mở tiệc xuân yến; người nhà tụ họp cả ở nhà trong, đang

xem làm tr., không có ai trông cửa, nên mới đặt cái cạm ấy để khỏi phải canh giữ . Công tôn Vô

Địa không biết, chạm phải cựa gà, ng. lăn xuống hố . Người nhà Ninh Hi kinh động tranh nhau

kéo ra, bắt được công tôn Vô Địa . Công tôn Thần cầm giáo đến cứu, nhưng người nhà Ninh Hi

đông lắm, không thể nào địch nổi, liền bị giết chết .

Ninh Hi hỏi công tôn Vô Địa rằng:

- Ai xui nhà ngươi đến đây ?

Công tôn Vô Địa trừng mắt mắng rằng:

- Mày cậy công chuyên quyền, làm tôi không trung . Anh em ta v. nước giết mày, nay việc

không thành là tại số mệnh, ai xui ta được!

Ninh Hi giận lắm, trói công tôn Vô Địa vào cột, đánh cho đến chết, rồi mới đem chém . Hữu

tể Cốc nghe tin Ninh Hi bắt được quân gian, đang đêm đi xe đến để hỏi thăm . Người nhà Ninh

Hi vừa mới ra mở cửa th. gặp công tôn Miễn Dư đem quân đến; công tôn Miễn Dư thưa cơ lẻn

vào, chém ngay hữu tể Cốc ở bên ngoài cửa . Người nhà Ninh Hi bấy giờ náo động cả lên . Ninh

Hi trong khi hoảng hốt, chưa hiểu đầu đuôi, liền hỏi:

- Người nào nổi loạn làm vậy ?

Công tôn Miễn Dư nói:

- Cả nước đều một l.ng như thế, định hỏi người nào!

Ninh Hi sợ h.i bỏ chạy . Công tôn Miễn Dư cầm gươm đuổi theo, chạy quanh cái cột ba v.ng

. Ninh Hi bị hai mũi gươm, chết ở chân cột . Công tôn Miễn Dư giết hết người nhà Ninh Hi, rồi

về báo với Vệ Hiến công . Vệ Hiến công truyền đem thi thể Ninh Hi và hữu tể Cốc bày ở trong

triều . Công tử Chuyên nghe nói, vội vàng đi chân vào thẳng trong triêu, ôm lấy thi thể Ninh Hi

mà khóc rằng:

- Không phải là chúa công thất tín, chính tại ta lừa nhà ngươi! nhà ngươi chết, ta c.n mặt

mũi nào đứng ở triều đ.nh nước Vệ này nữa!

Khóc xong, lại kêu trời ba tiếng thật to, rồi về nhà, tức khắc đem cả vợ con trốn sang nước

Tấn . Vệ Hiến công sai người mời ở lại . Công tử Chuyên không nghe . Khi đi đến sông Hà, Vệ

Hiến công lại sai quan đại phu là Tề Ác đuổi theo mời lại . Công tử Chuyên nói:

- Muốn cho ta trở về nước Vệ . Phải làm thế nào cho Ninh Hi sống lại mới được .

Tề ác biết là không thể nói được, phải quay trở về . Công tử Chuyên trốn sang nước Tấn,

ẩn ở đất Hàm Đan . Vợ chồng con cái làm nghề khâu giày để kiếm ăn, cả đời không nói g. đến

chuyện nước Vệ nữa . Tề Ác về nói với Vệ Hiến công . Vệ Hiến công thở dài, truyền mai táng cho

Ninh Hi và hữu tể Cốc, lại muốn lập công tôn Miễn Dư làm chức chính khanh . Công tôn Miễn

Dư nói:

- Tôi chưa có danh vọng g. cả, xin chúa công h.y dùng Thái Thúc Nghi .

Vệ Hiến công liền cho Thái Thúc Nghi coi giữ quyền chính . Từ bấy giờ nước Vệ mới hơi được

yên ổn .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 656 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

Lại nói chuyện quan tả sứ nước Tống xướng nghị Tấn, Sở b.i binh . Bấy giờ quan chính

khanh nước Tấn là Triệu Vũ, quan lệnh do.n nước Sở là Khuất Kiến, đều đến hội ở nước Tống .

Các quan đại phu các nước cũng đều lục tục đến cả . Thuộc quốc của nước Tấn và Lỗ, Vệ, Trịnh

theo nước Tấn đóng dinh ở phía tả . Thuộc quốc của nước Sở là Sái, Trần, Hứa theo nước Sở

đóng dinh ở phía hữu . Nướg Tống là chủ .

Hai bên nghị định : cứ chiếu lệ đến kỳ triều sinh th. thuộc quốc nước Sở đến triều sinh nước

Tấn, thuộc quốc nước Tấn đến triều sinh nước Sở . C.n nước lớn như Tề, Tống th. cho là ngang

hàng, không thể vào số thuộc quốc . Thuộc quốc nhỏ của Tấn như Châu, Cử, Đằng, Tiết; thuộc

quốc nhỏ của Sở như Đốn, Hổ, Thẩm, Mi nước nào có đủ vật lực triều sính được th. tuy ., bằng

không th. cho phụ theo với các nước lân cận . Nghị định như vậy, rồi sắp sửa làm lễ ăn thề ở cửa

tây nước Tống . Khuất Kiến nước Sở mật truyền cho quân sĩ đều mặc áo giáp ở trong m.nh, để

định đến lúc thề th. xông vào mà giết Triệu Vũ nước Tấn . Bá Châu Lê cố can, Khuất Kiến mới

thôi . Triệu Vũ nghe nói quân Sở mặc áo giáp ở trong, mới hỏi Dương Thiệt Bật để nghĩ cách

ph.ng bị . Dương Thiệt Bật nói:

- Hội thề lần này là cốt để b.i binh, nếu nước Sở làm như vậy th. nước Sở thất tín với chư

hầu trước, chư hầu c.n ai phục nữa . Ngài nên thủ tín, không can chi mà lo ngại!

Đến lúc sắp hội thề, Khuất Kiến nước Sở muốn vào sáp huyết trước, mới sai Hướng Thú

truyền bảo cho nước Tấn biết . Hướng Thú đến dinh quân Tấn, không dám nói ra, người theo

hầu phải nói thay cho Hướng Thú . Triệu Vũ nói:

- Tiên quân ta là vua Văn công ngày xưa, phụng mệnh thiên tử nhà Chu ở đất Tiễn Thổ, làm

chủ chư hầu, th. sao nước Sở lại sáp huyết trước nước Tấn được ?

Hướng Thú về, thuật chuyện lại với Khuất Kiến, Khuất Kiến nói:

- Nếu nói đến vương mệnh th. nước Sở ta cũng phụng mệnh vua Huệ vương nhà Chu . Tấn

và Sở ngang hàng với nhau, Tấn làm chủ đ. lâu ngày nên phải nhường lại cho Sở, nếu không

th. hóa ra Sở vẫn phải chịu kém Tấn, sao gọi là ngang hàng được!

Hướng Thú lại sang nói lại với Triệu Vũ . Triệu Vũ nhất định không nghe . Dương Thiệt Bật

bảo Triệu Vũ rằng:

- Làm bá chủ cốt ở đức, chứ không ở thề! có đức th. dẫu sáp huyết sau, chư hầu cũng vẫn

tin theo; không có đức th. dẫu sáp huyết trước, chư hầu cũng làm phản . Vả chăng hội thề lần

này là chủ . để b.i binh, mà b.i binh là một việc lợi cho thiên hạ, nếu tranh nhau sáp huyết th.

phải dụng binh, dụng binh th. phải thất tín, ngài nên nhường cho Sở sáp huyết trước .

Triệu Vũ nghe lời, nhường cho nước Sở sáp huyết trước . Hai bên quyệt máu, cùng thề, rồi

đâu về đấy . Quan đại phu nước Vệ là Thạch Ác đang dự hội, nghe tin Ninh Hi bị giết, không

dám trở về nước Vệ, liền theo Triệu Vũ sang ở nước Tấn . Quan hữu tướng nước Tề là Thôi Trữ từ

khi giết vua Trang công, lập vua Cảnh công, uy danh lừng lẫy nước Tề . Quan tả tướng là Khánh

Phong, tính hay uống rượu, lại hay đi săn bắn, không mấy khi ở nhà, bởi vậy quyền chính ở tay

Thôi Trữ cả . Thôi Trữ lại càng ngang ngược lắm . Khánh Phong trong l.ng cũng có . ghét . Thôi

Trữ nguyên trước có hẹn với nàng Đường Khương định lập Thôi Minh là đích tử, nhưng thấy

trưởng là Thôi Thành bị g.y cánh tay, không nỡ nói ra . Thôi Thành biết y, xin nhường ngôi đích

tử lại cho Thôi Minh, mà xin cho m.nh đất Thôi Ấp để dưỡng l.o . Thôi Trữ thuận cho, Đông

Quách Yển và Đường Vô Cữu không nghe mà nói rằng:

- Thôi Ấp tất phải để cho đích tử!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 657 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

Thôi Trữ bảo Thôi Thành rằng:

- Ta muốn định đem Thôi Ấp phong cho nhà người, nhưng Đông Quách Yển và Đường Vô

Cữu không nghe, biết làm thế nào!

Thôi Thành nói chuyện với Thôi Cương. Thôi Cương nói:

- Ngôi đích tử anh đ. nhường cho, mà lại c.n tiếc một chỗ Thôi Ấp hay sao ? cha ta h.y

c.n mà bọn Đông Quách Yển đ. ngang ngược như thế; huống chi khi cha ta mất rồi th. anh em

chúng ta dẫu cầu làm đầy tớ vị tất đ. được!

Thôi Thành nói:

- Ta h.y nhờ quan tả tướng (tức là Khánh Phong) xin hộ cho!

Thôi Thành và Thôi Cương bèn đến nói với Khánh Phong . Khánh Phong nói:

- Thân phụ các ngươi chỉ một mực nghe lời Đông Quách Yển và Đường Vô Cữu, dẫu ta có

nói, cũng vị tất đ. nghe . Ta e sau này bọn ấy lại làm hại thân phụ các ngươi mà thôi, sao các

ngươi không trừ đi ?

Thôi Thành và Thôi Cương nói:

- Chúng tôi cũng muốn như vậy, nhưng sức hèn tài mọn, không thể làm nổi .

Khánh Phong nói:

- Để thong thả ta nghĩ xem đ.!

Thôi Thành và Thôi Cương về . Khánh Phong đem chuyện ấy nói với Lư Bồ Miết . Lư Bồ Miết

nói:

- Họ Thôi loạn th. họ Khánh ta càng lợi chứ sao!

Khánh Phong mới nghĩ ra . Được mấy ngày nữa, Thôi Thành và Thôi Cương lại đến, kể

những điều ác của Đông Quách Yển và Đường Vô Cữu . Khánh Phong nói:

- Nếu nhà ngươi xử sự th. ta giúp binh khí cho .

Nói xong, liền đưa cho Thôi Thành và Thôi Cương một trăm chiếc áo giáp rất tốt và binh khí

đủ số . Thôi Thành và Thôi Cương mừng lắm, đêm hôm ấy đem quân mặc áo giáp, cầm binh

khí, đến phục chung quanh nhà Thôi Trữ . Đông Quách Yển và Đường Vô Cữu ngày nào cũng

đến yết kiến Thôi Trữ . Thôi Thành và Thôi Cương chờ khi Đông Quách Yển và Đường Vô Cữu

vào cửa, truyền cho quân sĩ đổ ra đâm chết . Thôi Trữ nghe tin giận lắm, vội vàng gọi người nhà

thắng xe để đi thi người nhà đ. bỏ trốn sạch cả rồi, chỉ c.n có một người nuôi ngựa ở chuồng

ngựa, liền sai người ấy thắng xe và cho một tiểu thụ giong xe, đến yết kíến Khánh Phong, kể lại

việc biến ở trong nhà . Khánh Phong giả cách không biết, ngạc nhiên nói:

- Họ Thôi và họ Khánh cũng như một nhà . Mấy đứa trẻ con, sao dám càn dỡ như vậy! ngài

có muốn bắt, tôi xin giúp sức .

Thôi Trữ tưởng thật, tạ ân mà nói rằng:

- Nếu ngài trừ hộ hai đứa nghiệt tử ấy để nhà họ Thôi tôi được yên ổn th. tôi xin bắt Thôi

Minh phải thờ ngài làm cha .

Khánh Phong liền triệu Lư Bồ Miết đến, sai đem quân đi, rồi dặn kế riêng cho biết, để cứ

theo kế đó mà làm . Lư Bồ Miết phụng mệnh, tức khắc đem quân đi ngay . Thôi Thành và Thôi

Cương thấy Lư Bồ Miết đem quân đến, đóng cửa không cho vào . Lư Bồ Miết dụ rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 658 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

- Ta phụng mệnh qua tả tướng (tức là Khánh Phong) tới đây là để làm lợi cho các ngươi, chứ

có làm hại g. nhà các ngươi đâu!

Thôi Thành bảo Thôi Cương rằng:

- Hay là quan tả tướng muốn trừ khử Thôi Minh đó chăng ?

Thôi Cương nói

- Cũng có lẽ!

Thôi Cương bèn mở cửa cho Lư Bồ Miết vào . Lư Bồ Miết vào trước, giáp sĩ kéo ồ theo sau .

Thôi Thành và Thôi Cương ngăn lại không được, mới hỏi Lư Bồ Miết rằng:

- Quan tả tướng ngài dạy thế nào ?

Lư Bồ Miết nói:

- Thân phụ các ngươi đến kêu với quan tả tướng, quan tả tướng sai ta đi lấy đầu các ngươi .

Nói xong, truyền cho quân giáp sĩ chém lấy đầu Thôi Thành và Thôi Cương . Thôi Thành và

Thôi Cương chưa kịp trả lời th. đầu đ. rơi xuống đất . Lư Bồ Miết thả cho quân giáp sĩ cướp bóc

trong nhà, xe ngựa, phục sức, không c.n cái g., lại đem cửa ng. phá tan . Nàng Đường Khương

sợ h.i, thắt cổ ở trong ph.ng mà chết; chỉ có Thoi Minh đi vắng, nên không mắc nạn . Lư Bồ

Miết treo đầu Thôi Thành và Thôi Cương ở trên xe, rồi về nói lại với Thôi Trữ . Thôi Trữ trông

thấy hai đầu con, vừa thương vừa giận, hỏi Lư Bồ Miết rằng:

- Chẳng hay có kinh động nội thất ta hay không ?

Lư Bồ Miết nói:

- Bẩm không, hiện người đang ngủ yên chưa dậy .

Thôi Trữ có . mừng, bảo Khánh Phong rằng:

- Ta muốn về, ngặt v. đứa tiểu thụ này không quen giong xe, xin cho mượn một người khác

.

Lư Bồ Miết nói:

- Để tôi xin giong xe hầu quan tướng quốc .

Thôi Trữ tạ ơn Khánh Phong hai ba lần, rồi lên xe trở về . Khi đến phủ, thấy cửa mở toang

cả, không có một người nào, liền đi thẳng vào, đến ph.ng trong th. thấy nàng Đường Khương

thắt cổ, h.y c.n treo ở đấy . Thôi Trữ chẳng c.n hồn vía nào, toan quay lại hỏi Lư Bồ Miết th.

Lư Bồ Miết đ. về từ bao giờ rồi! Thôi Trữ đi t.m khắp cả, không thấy Thôi Minh đâu, liền khóc

oà lên rằng:

- Nay ta bị Khánh Phong đánh lừa, cửa nhà tan nát, c.n sống làm chi nữa!

Nói xong, cũng thắt cổ mà chết . Nửa đêm hôm ấy Thôi Minh lẻn về phủ, lấy trộm thi thể

Thôi Trữ và Đường Khương bỏ vào trong một cai áo quan, để lên xe đem ra, đào một cái huyệt

ở bên cạnh tổ mộ mà chôn giấu xuống đấy . Chỉ có một m.nh người coi ngựa biết mà thôi, ngoài

ra không ai biết cả . Chôn xong, Thôi Minh trốn sang nước Lỗ .

Khánh Phong tâu với Tề Cảnh công rằng:

- Thôi Trữ có tội giết tiên quân ta thuở xưa, vậy nên tôi phải trừ bỏ .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 659 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

Tề Cảnh công chỉ ư ừ mà thôi . Từ bấy giờ Khánh Phong một m.nh làm tướng quốc, sai người

đi triệu Trần Tu Vô trở về nước Tề . Trần Tu Vô cáo l.o . Con là Trần Vô Vũ được nối chức cha .

Bấy giờ Ngô và Sở thường đánh nhau luôn . Sở Khang vương luyện tập thủy sư để sang đánh

Ngô, nhưng Ngô có ph.ng bị, Sở không làm g. nổi, lại phải rút về . Vua nước Ngô là Dư Sái

mới lên làm vua được hai năm, vốn là người cậy có sức khoẻ, hay liều chết, giận nước Sở đến

đánh m.nh, liền sai quan tướng quốc là Khuất Hồ Dung (con Vu Thần) sang dụ nước Thư Cưu

là thuộc quốc nước Sở làm phản nước Sở .

Quan lệnh do.n nước Sở là Khuất Kiến đem quân đánh nước Thư Cửu . Dưỡng Do Cơ (tướng

nước Sở) nói với Khuất Kiến xin đi làm tiên phong, Khuất Kiến nói:

- Tướng quân già lắm rối! Thư Cưu là một nước nhỏ, đánh tất phải được, không dám phiền

đến tướng quân .

Dưỡng Do Cơ nói:

- Nước ta đánh Thư Cưu th. Ngô tất đem quân sang cứu, tôi đ. nhiều lần đánh nhau với

quân Ngô, biế hết t.nh h.nh, vậy xin theo đi, dẫu chết cũng thoả !

Khuất Kiến thấy Dưỡng Do Cơ nói đến chết, trong l.ng cũng hơi áy náy . Dưỡng Do Cơ nói:

- Tôi chịu ơn tiên vương thuở trước vẫn muốn liều m.nh để báo đáp mà chưa có dịp nào, nay

đầu râu đ. khác xưa cả, nếu một mai ốm chết ở xó nhà, th. chẳng hóa ra ngài phụ l.ng tôi lắm

sao!

Khuất Kiến thấy . Dưỡng Do Cơ đ. nhất quyết mới thuận cho đi, sai quan đại phu là Tức

Hoàn đi giúp . Dưỡng Do Cơ đi đến Ly Thành (kinh thành nước Thư Cưu) . Em vua Ngô là Di

Muội cùng quan tướng quốc là Khuất Hồ Dung đem quân sang cứu nước Thư Cưu . Tức Hoàn

muốn đợi đại bih nước Sở kéo đến, rồi mới khai chiến . Dưỡng Do Cơ nói:

- Người nước Ngô chỉ giỏi nghề đánh thuỷ, nay bỏ thuyền lên cạn, mà lại không giỏi bắn

cung và giong xe, ta nên nhân lúc họ mới đến mà đánh ngay đi th. có thể phá vỡ được .

Dưỡng Do Cơ tay mang cung tên, xông vào đánh trước, bắn chỗ nào th. chỗ ấy có người chết

. Quân Ngô lui chạy, Dưỡng Do Cơ đuổi theo, trông thấy Khuất Hồ Dung ở trên xe, liền mắng

rằng:

- Thằng giặc phản quốc kia! mày c.n mặt mũi nào mà trông thấy ta nữa!

Dưỡng Do Cơ toan bắn Khuất Hồ Dung . Khuất Hồ Dung quay xe trở lại, đi nhanh như bay .

Dưỡng Do Cơ kinh sợ mà nói rằng:

- Người nước Ngô cũng tài nghề dong xe hay sao! tiếc thay ta không bắn ngay một phát!

Nói chưa dứt lời th. quân Ngô đ. đem xe vay kín bốn mặt . Các tướng sĩ ở trên xe đều là

những tay bắn giỏi cả, hàng vạn cung nỏ cùng bắn một lúc, Dưỡng Do Cơ chếtngay dưới trận

mưa tên . Tức Hoàn chạy về báo với Khuất Kiến . Khuất Kiến thở dài mà rằng:

- Dưỡng thúc (tức là Dưỡng Do Cơ) thật là muốn t.m cái chết .

Khuất Kiến liền phục quân ở Nhi Sơn, rồi sai Tử Cương đem quân đi dụ quân Ngô . Tử Cương

giao chiến với quân Ngô dược hơn mười hợp th. vội vàng bỏ chạy . Khuất Hồ Dung nghi là có

quân phục, không dám đuổi theo . Di Muội trèo lên chỗ cao đứng trông, không thấy quân Sở,

bèn bảo Khuất Hồ Dung rằng:

- Quân Sở đ. trốn hết rồi!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 660 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long HÖÌI 66. Miïén Dû Giïæt Haåi NhaâNinh Hi

thöi TrûäMùæc Lûâa Mûu Khaánh Phoáng

Di Muội liền kéo ra đuổi . Đuổi đến chân núi Nhi Sơn th. Tử Cương quay lại đánh, phục binh

bốn mặt đổ ra, vây kín Di Muội lại . Di Muội cố sức đánh giải vây mà không ra nổi . May nhờ

có quân Khúât Hồ Dung đến, mới phá vỡ v.ng vây, đem được Di Muội ra . Quân Ngô bị thua bỏ

về . Khuất Kiến liền diệt nước Thư Cưu .

Năm sau, Sở Khang vươnng lại muốn đánh Ngô, sai sứ sang mượn quân nước Tấn . Tấn Cảnh

công sai em là công tôn Hàm sang giúp . Nước Ngô đem quân giữ vững cửa sông . Quân Sở

không thể vào được, liền sang xâm Trịnh v. nước Trịnh lâu nay vẫn thần phục nước Tấn . Quan

đại phu nước Sở là Xuyên Phong Thú, bắt được tướng nước Trịnh là Hoàng Hiệt ở trận tiền .

Công tử Vi muốn tranh lấy để nhận công . Xuyên Phong Thú không nghe . Công tử Vi lại vào

kêu với Sở Khanh vương rằng:

- Tôi đ. bắt được tướng nước Trịnh là Hoàng Hiệt, lại bị Xuyên Phong Thú tranh mất .

Được một lúc, Xuyên Phong Thú giải Hoàng Hiệt đến nộp và cũng nói là công tử Vi muốn

tranh công . Sở Khanh vương không biết quyết đóan thế nào, mới sai quan thái tể là Bá Châu

Lê xét việc ấy . Bá Châu Lê tâu rằng:

- Tù nước Trịnh (trỏ Hoàng Hiệt) là quan đại phu, chứ không phải dân thường, ta hỏi tù

nhân th. khắc biết .

Bá Châu Lê để Hoàng Hiệt đứng ở dưới sân, Bá Châu Lê đứng ở bên hữu, công tử Vi và

Xuyên Phong Thú đứng ở bên tả, Bá Châu Lê chắp tay hướng vào công tử Vi mà bảo Hoàng Hiệt

rằng:

- Ông này là công tử Vi, là em đại vương ta đó .

Lại hướng vào Xuyên Phong Thú, là quan huyện do.n ở ngoài Phương Thành! trong hai ông

này, ông nào bắt được nhà ngươi, nhà ngươi phải nói thực .

Hoàng Hiệt nghe nói, hiểu . Bá Châu Lê thiên vị công tử Vi, mới giả cách trừng mắt nh.n kỹ

công tử Vi mà nói rằng:

- Tôi bị công tử bắt được .

Xuyên Phong Thú giận lắm, liền rút ngay cái giám cắm ở giá gần đó, toan đâm chết công tử

Vi . Công tử Vi sợ h.i bỏ chạy Xuyên Phong Thú đuổi theo không kịp . Bá Châu Lê khuyên giải

m.i, Xuyên Phong Thú mới thôi . Bá Châu Lê nói với Sở Khang vương chia đôi công ấy, rồi lại

bày một tiệc rượu, bắt hai người phải giảng hoà với nhau .

Nước Việt giáp giới nước Ngô . Vua nước Việt là d.ng d.i vua Vũ nhà hạ, được phong tử Vô

Dư, truyền m.i cho đến Do.n Thường . Do.n Thường chăm lo chính sự, nước Việt mới cường

thịnh . Nước Ngô thấy nước Việt cường thịnh, lấy làm lo lắm . Vua nước Ngô là Dư Sái lên nối

ngôi, mới được bốn năm, đ. đem quân sang đánh nước Việt, bắt được một người tôn tộc nước

Việt, đem về chặt chân, sai giữ chiếc thuyền Dư Hoàng . Một hôm, Dư Sái đi chơi thuyền, say

rượu nằm ngủ, người tôn tộc cởi thanh gươm của Dư Sái, đâm chết Dư Sái, bấy giờ nội thị mới

biết, liền giết người tôn tộc ấy đi . Em Dư Sái là Di Muội theo thứ tự lên nối ngôi, giao quyền

chính cho Qui Trát . Quí Trát xin b.i việc chiến tranh và thông hiếu với các nước lớn . Di Muội

theo lời, liền sai Quí Trát sang sứ nước Lỗ, để xét xem âm nhạc của đời Ngũ đại và của các nước;

Quí Trát xem đến đâu, b.nh phẩm đến đấy, câu nào cũng đích đáng, người nước Lỗ phục là một

tay tri âm . Sau sang sứ nước Trịnh, chơi thân với công tôn Kiều; sang nước Vệ, chơi thân với

Cử Viên; sang nước Tấn, chơi thân với Triệu Vũ, Hàn Khởi và Ngụy Thư, toàn là những bậc hiền

thần đời bấy giờ, xem thế cũng đủ biết Quí Trát là một người hiền đức .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 661 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 67

Lư Bồ Quí Đuổi Được Khánh Phong

sở Linh Vương Tranh Làm Bá Chủ

Con trưởng vua Linh vương nhà Chu tên là Tấn, tên tự là Tử Kiều, vốn người thông minh trời

phú, hay thổi ống sinh, theo tiếng chim phượng hoàng . Chu Linh vương lập làm thái tử . Năm

mười bảy tuổi, đi chơi sông Y và sông Lạc, lúc về ốm chết . Linh vương thương xót vô cùng . Có

người báo rằng:

- Chúng tôi trông thấy thái tử cưỡi con hạc trắng, đang thổi ống sinh, lại nhắn bảo cư dân

nói lại với thiên tử rằng thái tử the Phù Khâu (một vị tiên) đi chơi Tung Sơn, vui vẻ lắm, thiên

tử chớ nên thương nhớ .

Chu Linh vương sai đào mộ lên xem th. chỉ thấy có áo quan không, mới biết là đ. lên tiên

rồi . Mấy năm sau, Linh vương nằm một thấy thái tử Tấn cưỡi hạc đến đón; khi tỉnh dậy, c.n

nghe văng vẳng có tiếng sinh ở ngoài cửa . Linh vương nói:

- Con ta đ. đến đón thi ta nên đi!

Bèn truyền ngôi cho con thứ là Quí, rồi không bệnh mà chế . Qúi lên nối ngôi, tức là Chu

Cảnh vương . Năm ấy, Sở Khang vương cũng chết . Quan lệnh do.n là Khuất Kiến liền lập người

em cùng mẹ với Sở Khang vương lên làm vua . Chưa được bao lâu Khuất Kiến cũng chết . Công

tử Vi thay làm lệnh do.n .

Lại nói chuyện quan tướng quốc nước Tề là Khánh Phong từ khi chuyên giữ quyền chính,

càng sinh ra hoang dâm vô độ . Một hôm, uống rượu ở nhà Lư Bồ Miết . Lư Bồ Miết sai vợ ra

mời rượu . Khánh Phong trông thấy làm vừa ., liền cùng với vợ Lư Bồ Miết tư thông, rồi gia cả

quyền chính cho con là Khánh Xá, đem vợ cùng nàng hầu và của cải sang ở nhà Lư Bồ Miết .

Khánh Phong tư thông với vợ Lư Bồ Miết . Lư Bồ Miết cũng cùng với vợ và nàng hầu của Khánh

Phong tư thông, hai bên không kiêng kỵ g. nữa, nhiều khi họp nhau uống rượu đùa bỡn, khi đ.

say th. chung chạ lăng nhăng, các người xung quanh ai cũng phải bưng miệng mà cười . Lư Bồ

Miết nói với Khánh Phong xin triệu nguời anh là Lư Bồ Quí ở nước Lỗ về, Khánh Phong thuận

cho . Khi Lư Bồ Quí về đến nước Tề, Khánh Phong để cho theo hầu người con là Khánh Xá .

Khánh Xá sức khoẻ hơn người, thấy Lư Bồ Quí cũng có sức khoẻ và lại khéo nói, nên có l.ng

yêu, bèn gả con gái là Khánh Khương cho Lư Bồ Quí . Lư Bồ Quí chỉ dốc một l.ng báo thù cho

Tề Trang công, nhưng không biết ai là người cùng l.ng, mới nhân khi theo Khánh Xá đi săn, hết

sức khen tài vũ dũng của Vương Hà . Khánh Xá hỏi:

- Vương Hà bây giờ ở đâu ?

662

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

Lư Bồ Quí nói:

- Hiện đang ở nước Cử .

Khánh Xá sai nguời đi triệu Vương Hà về, Vương Hà về nước, Khánh Xá cũng có l.ng yêu .

Từ khi Thôi Trữ và Khánh Phong nổi loạn, hai người sợ bị ám sát, nên đi đâu cũng có quân sĩ

cầm giáo hộ vệ, sau thành ra lệ quen . Khánh Xá tin yêu Lư Bồ Qúi và Vương Hà, mới dùng hai

người ấy cầm giáo theo hầu ở bên cạnh .

Theo lễ cũ, nhà công dọn bữa ăn cho các quan khanh và đại phu th. mỗi ngày dùng hai con

gà . Bấy giờ Tề Cảnh công hay ăn chân gà, một bữa hết mấy chục con; các quan đại phu cũng

đều bắt chước, thành ra gà là một món ăn quí, giá mua vọt lên, nhà bếp chi tiêu không đủ, phải

sang nói với Khánh Xá để xin thêm .

Lư Bồ Quí muốn tỏ điều ác của Khánh Xá, mới xui Khánh Xá không cho, bảo rằng:

- Đồ ngự thiện (món ăn của vua) tuỳ . mà làm, cứ g. phải gà!

V. vậy nhà bếp lấy thịt vịt thế vào . Lũ nhà bếp lại tưởng thịt vịt không phải là đồ ngự thiện

nên đ. ăn vụng đi cả . Ngày hôm ấy, quan đại phu là Cao Mại (tên tự là Tử Vĩ) và Loan Táo (tên

tự là Tử Nh.) ngồi hầu cơm . Tề Cảnh công trông thấy mâm cơm không có món chân gà, chỉ có

xương vịt mà thôi bèn nổi giận nói rằng:

- Họ Khánh cầm quyền chính mà dám bớt ngự thiện, khinh ta đến thế là cùng!

Nói xong liền bỏ ăn mà đi ra . Cao Mại toan đến trách Khánh Phong . Loan Táo can ngăn

m.i, Cao Mại mới thôi . Sau có người nói chuyện với Khánh Phong . Khánh Phong bảo Lư Bồ

Miết rằng:

- Cao Mại và Loan Táo có . giận ta, biết làm thế nào ?

Lư Bồ Miết nói:

- Giết th. giết đi, can chi mà sợ!

Lư Bồ Miết đem chuyện nói với anh là Lư Bồ Quí . Lư Bồ Quí bàn mưu với Vương Hà rằng:

- Cao Mại và Loan Táo đang giận nhau với họ Khánh, ta có thể nhờ sức được .

Đêm hôm ấy, Vương Hà đến yết kiến Cao Mại, nói với Cao Mại rằng:

- Họ Khánh đang muốn trị họ Cao và họ Loan .

Cao Mại nổi giận nói:

- Khánh Phong ngày xưa đồng mưu với Thôi Trữ để giết Trang công, nay họ Thôi đ. diệt rồi,

chỉ c.n có họ Khánh, ta nên báo thù cho tiên quân .

Vương Hà nói:

- Tôi vẫn có chí ấy! quan đại phu mưu việc ngoài, tôi mưu việc trong, làm g. mà không nổi!

Cao Mại liền đi bàn mưu với Loan Táo định thừa cơ khởi sự . Bọn Trần Vô Vũ, B.o Quốc

(cháu B.o Thúc Nha) và Án Anh đều biết cả, nhưng ai cũng ghét họ Khánh chuyên quyền,

không ai chịu nói . Lư Bồ Quí và Vương Hà bói việc đánh họ Khánh, trong quẻ có câu rằng:

- "Con hổ dời huyệt con bưu thấy huyết".

Lư Bồ Quí đem đến hỏi Khánh Xá rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 663 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

- Có người muốn đánh kẻ thù, bói được quẻ này không biết tốt hay xấu ?

Khánh Xá nói:

- Đánh được! Hổ cùng bưu là cha con, đ. phải dời huyệt và thấy huyết, c.n g. mà không

đánh được! chẳng hay kẻ thù là ai ?

Lư Bồ Quí nói:

- Một người trong đám hương l. .

Khánh Xá không nghi hoặc g. cả . Tháng tám năm ấy Khánh Phong đem Khánh Tự và Khánh

Di đi săn bắn ở Đổng Lai; lại cho Trần Vô Vũ đi theo . Trần Vô Vũ từ biệt cha là Trần Tu Vô . Trần

Tu Vô bảo rằng:

- Họ Khánh nguy đến nơi! ta e rằng nếu con cùng đi th. sẽ mắc nạn, sao không từ chối đi ?

Trần Vô Vũ nói:

- Nếu từ chối th. hắn sinh nghi, vậy nên con không dám từ chối . Để khi con đ. đi rồi, thân

phụ sẽ lấy cớ khác mà triệu con về .

Nói xong, liền đi thao Khánh Phong . Khi Khánh Phong đ. ra đi, Lư Bồ Quí mừng lắm, nói:

- Trong quẻ bói có câu "con hổ dời huyệt" thật là nghiệm lắm!

Lư Bồ Qúi định chờ khi Khánh Xá ra tế thu th. khởi sự . Trần Tu Vô biết tin, sợ con là Trần

Vô Vũ mắc nạn với Khánh Phong, liền nói dối là vợ m.nh ốm, sai người đi triệu Trần Vô Vũ về .

Trần Vô Vũ nhờ Khánh Phong bói hộ một quẻ, nhưng trong l.ng khấn thầm xin bói sự lành dữ

của họ Khánh .

Khánh Phong bói xong, đoán rằng:

- Quẻ này là quẻ diệt thân . Bệnh của l.o phu nhân chưa khỏi được .

Trần Vô Vũ nước mắt chảy xuống r.ng r.ng . Khánh Phong thương lắm, liền cho về . Khánh

Tự, trông thấy Trần Vô Vũ lên xe, hỏi rằng:

- Nhà ngươi đi đâu ?

Trần Vô Vũ nói:

- Mẹ tôi ốm, vậy nên tôi phải về .

Khánh Tự nói với Khánh Phong rằng:

- Trần Vô Vũ nói dối, chứ không phải mẹ ốm! tôi sợ trong nước có biến, tướng công nên

chóng về .

Khánh Phong nói:

- Đ. có con ta ở nhà, c.n lo g. nữa!

Trần Vô Vũ về qua sông Hà, phá cầu mà đục thuyền ra, khíến cho Khánh Phong không có

đường về, Khánh Phong vẫn không biết . Bấy giờ đ. thượng thần tháng tám . Lư Bồ Qúi tụ tập

quân sĩ để khởi sự . Vợ là nàng Khánh Khương (con gái Khánh Xá) hỏi rằng:

- Phu quân làm việc mà không bàn với thiếp th. tất không thành .

Lư Bồ Quí cười mà nói rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 664 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

- Đàn bà biết g. mà đ.i dự bàn!

Nàng Khánh Khương nói:

- Phu quân không nghe nói có người đàn bà tài trí hơn đàn ông hay sao! vua Vũ vương có

mười người bề tôi giỏi; trong mười người ấy có bà Áp Khương . Sao lại bảo đàn bà không dự

bàn được ?

Lư Bồ Quí nói:

- Ngày xưa quan đại phu nước Trịnh là Ung Củ, đem mật mưu của vua Trịnh tiết lộ ra cho

vợ là nàng Ung Cơ biết, mà đến nỗi bị giết, lại hại cả vua, ta rất lấy làm sợ .

Nàng Khánh Khương nói:

- Đàn bà phải theo chồng, chồng nói th. vợ nghe, huống chi lại có mệnh vua . Nàng Ung Cơ

nghe mẹ mà hại chồng, đó là con sâu trong đám khuê các, không đáng kể .

Lư Bồ Quí nói:

- Giả sử nàng là Ung Cơ th. nàng xử thế nào ?

Nàng Khánh Khương nói:

- Giúp được th. giúp, bằng không th. thôi, cũng không tiết lộ cho ai biết .

Lư Bồ Quí nói:

- Nay chúa công ta ghét họ Khánh chuyên quyền, có bàn mưu với họ Cao và họ Loan để đuổi

họ Khánh nàng, nên ta phải ph.ng bị, nàng chớ tiết lộ cho ai biết .

Nàng Khánh Khương nói:

- Quan tướng quốc (trỏ Khánh Phong) vừa mới đi săn có thể thừa cơ được .

Lư Bồ Quí nói:

- Ta muốn đợi đến ngày thu tế .

Nàng Khánh Khương nói:

- Thân phụ thiếp vốn người ngang ngạnh, lại đam mê tửu sắc, không có ai nói khích th. hoặc

giả lại không đi, biết làm thế nào ? Thiếp xin về bên ấy cố . ngăn lại th. việc đi tế thu tế mới

xong được .

Lư Bồ Qúi nói:

- Ta đem tính mệnh mà phó thác cho nàng, nàng chớ bắt chước Ung Cơ ngày trước .

Nàng Khánh Khương đến bảo Khánh Xá rằng:

- Con nghe nói họ Cao và họ Loan định đến ngày thu tế này th. hại thân phụ, xin thân phụ

chớ đi .

Khánh Xá nổi giận, nói:

- Hai họ ấy như giống cầm thú, sống chết ở trong tay ta, khi nào dám như vậy ! mà dẫu có

thế nữa, ta cũng không sợ!

Nàng Khánh Khương về nói với Lư Bồ Quí . Đến kỳ tế thu, Tề Cảnh công vào làm lễ ở nhà

thái miếu . Các quan đại phu đều đi theo cả . Khánh Thăng hiến tước . Quân họ Khánh đóng

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 665 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

giữ chung quan nhà thái miếu . Lư Bồ Qúi và Vương Hà cầm giáo đứng ở bên cạnh Khánh Xá,

không rời một bước . Họ Trần và họ B.o, hai nhà ấy có một người coi ngựa, khéo làm tr., cho

ra múa hát ở đường Ngư Ly, cố . làm cho ngựa của Khánh Xá phải lồng chạy . Quân họ Khánh

đuổi theo bắt được ngựa, rồi đem buộc một chỗ và cởi áo giáp ra, xúm lại xem làm tr. .

Quân họ Cao, họ Loan, họ Trần và họ B.o họp cả ở trước cửa nhà thái miếu . Lư Bồ Qúi

giả cách ra ngoài, mật truyền cho quân sĩ vây kín xung quanh, rồi lại trở vào, đứng ở sau lưng

Khánh Xá, cầm ngược ngọn giáo, để ra hiệu cho Cao Mại biết . Cao Mại hiểu ., sai người nhà g.

cửa ba tiếng, quân sĩ kéo ồ cả vào .

Khánh Xá kinh sợ đứng dậy . Lư Bồ Quí ở sau lưng đâm ngay một cái, trúng vào cạnh sườn

. Vương Hà cầm giáo đánh vào vai bên tả, g.y hẵn bả vai . Khánh Xá trông thấy Vương Hà, liền

nói:

- Thế ra chúng bay nổi loạn à ?

Nói xong, giơ tay phải cầm cái hồ rượu ném vào Vương Hà . Vương Hà chết ngay lập tức .

Lư Bồ Miết truyền cho giáo sĩ bắt ngay Khánh Thăng giết đi . Khánh Xá bị thương nặng, đau

quá không thể chịu được, ôm lấy cột nhà thái miếu mà rung, chuyển động cả nhà thái miếu, rồi

kêu to lên một tiếng mà chết . Tề Cảnh công thấy vậy, kinh sợ toan chạy . Án Anh mật tâu rằng:

- Các quan triều thần v. tiên quân mà diệt họ Khánh để yên nước nhà, chứ không có . g.

khác cả .

Tề Cảnh công mới yên l.ng, lên xe về cung . Lư Bồ Miết đem quân đi trừ họ Khánh, rồi chia

giữ các cửa thành để chống nhau với Khánh Phong . Khánh Phong đi săn, về đến nửa đường,

gặp người nhà đến báo tin, giận lắm, tiến quân vào phía cửa tây, nhưng trong thành canh ph.ng

nghiêm mật, không thể phá nổi . Quân Khánh Phong dần dần bỏ trốn hết cả . Khánh Phong sợ

h.i chạy sang nước Lỗ . Tề Cảnh công sai người nói với nước Lỗ, chớ nên dung nạp đứa phản

nghịch . Người nước Lỗ toan bắt Khánh Phong đưa trả nước Tề . Khánh Phong nghe tin sợ h.i,

chạy sang nước Ngô .

Vua Ngô là Di Muội để cho Khánh Phong ở đất Chu Phương, và cấp lương cho rất hậu, có

phần hơn khi ở nước Tề, để khiến Khánh Phong d. xét t.nh h.nh nước Sở . Quan đại phu nước

Lỗ là Tử Phục Hà nghe tin, báo Thúc Tôn Bảo rằng:

- Khánh Phong sang ở Ngô, lại càng giàu lắm, chẳng lẽ, trời giáng phúc cho đứa dâm nhân

hay sao!

Thúc Tôn Báo nói:

- Người thiện mà giàu th. là phúc, đứa dâm mà giàu th. là hoạ . Cái họa của Khánh Phong

sắp đến nơi, sao gọi là phúc được ?

Nước Tề từ khi Khánh Phong trốn th. Cao Vĩ cùng Loan Táo cầm quyền chính, mới tuyên

bá tội trạng của Thôi Trữ và Khánh Phong cho người trong nước biết, rồi đem phơi thây Khánh

Xá ở trong triều; lại treo giải thưởng để t.m áo quan của Thôi Trữ, hễ ai biết mà cáo tố ra th.

cho một viên ngọc bích của Thôi Trữ ngày trước . Người coi ngựa nhà Thôi Trữ tham được ngọc

bích, liền chỉ dẫn chỗ chôn Thôi Trữ . Đào lên th. thấy hai cái thây (Thôi Trữ và nàng Đường

Khương). Tề Cảnh công toan đem cả hai cái thây ấy mà phơi ra . Án Anh can rằng:

- Hành hạ thi thể của người đàn bà là không hợp lễ .

Tề Cảnh công mới truyền đem thây Thôi Trữ căng ra giữa chợ . Người nước Tề xúm lại xem,

nhiều người c.n nhớ mặt, bảo nhau rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 666 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

- Chính là thây Thôi Trữ đó!

Các quan đại phu chia nhau các thái ấp của Thôi Trữ và Khánh Phong, thấy gia tài của

Khánh Phong đều ở nhà Lư Bồ Miết, liền trị Lư Bồ Miết về tội dâm loạn, đuổi sang ở nước Bắc

Yên . Lư Bồ Qúi cũng theo sang . Bao nhiêu gia tài của hai họ ấy, các quan triều thần mỗi người

lấy một ít, tan nát cả, chỉ có Trần Vô Vũ không lấy một tí g. . Nhà Khánh Phong c.n hơn trăm

xe gỗ, các quan đại phu bàn để cho Trần Vô Vũ . Trần Vô Vũ lại đem phân phát cho người trong

nước tất cả . Bởi vậy người trong nước đều ca tụng Trần Vô Vũ là người nhân đức .

Năm sau, Loan Táo chết, con là Loan Thi nối làm quan đạii phu, cùng với Cao Mại cùng cầm

quyền chính . Cao Mại ghét con Cao Hậu là Cao Chỉ, và không muốn trong một nước mà hai

người họ Cao đắc dụng, mới đuổi Cao Chỉ . Cao Chỉ cũng chạy sang Bắc Yên . Con Cao Chỉ là

Cao Kiên chiếm giữ đất Lư Ấp . Tề Cảnh công sai quan đại phu là Lư Khâu Anh đem quân đến

vây . Cao Kiên nói:

- Ta không phải làm phản, chỉ vị sợ họ Cao không có người cúng tế .

Lư Khâu Anh hứa lời lập hậu cho họ Cao . Cao Kiên bỏ trốn sang nước Tấn . Lư Khâu Anh về

nói với Tề Cảnh công . Tề Cảnh công truyền lập Cao Yên để giữ việc cúng tế họ Cao . Cao Mại

căm tức mà rằng:

- Sai Lư Khâu Anh đi là cốt để trừ bỏ họ Cao, nay bỏ một người lại lập một người, nào có

khác g. ?

Cao Mại mật sai người giết chết Lư Khâu Anh . Các công tử như bọn Tử Sơn, Tử Thương và

Tử Chu thấy vậy, đều có . bất b.nh, thường thường nghị luận về việc ấy . Cao Mại giận lắm,

mượn việc khác mà đuổi hết các công tử đi . Người trong nước ai cũng sợ h.i . Chưa được bao

lâu, Cao Mại chết, con là Cao Cương nối làm đại phu . Cao Cương h.y c.n ít tuổi, chưa được

làm thượng khanh, vậy nên quyền chính nước Tề về cả một tay Loan Thi .

Bấy giờ Tấn và Sở giảng hoà, các nước đều được yên nghỉ . Quan đại phu nước Trịnh là

Lương Tiêu (tên tự là Bá Hữu, con công tôn Triếp, cháu công tử Khứ Tật) đang làm thượng

khanh, cầm quyền chính nước Trịnh . Lương Tiêu kiêu ngạo xa xỉ, lại thích uống rượu, mỗi

bận uống rượu thường uống suốt đêm; trong khi uống rượu, không muốn tiếp một người nào,

không muốn nghe một việc g., mới sai làm một cái nhà hầm ở dưới đất, đem đồ uống rượu và

nhạc khí xuống đấy để uống rượu, cả bọn gia thần đến cũng không được vào yết kiến . Một hôm

đang giữa trưa, Lương Tiêu nhân khi say rượu, vào triều nói với Trịnh Giản công, định sai công

tôn Hắc (tên tự là Từ Tích, con công tử Tứ, sau đổi là họ Từ) sang sứ nước Sở . Công tôn Hắc

đang cùng với công tôn Hạ (tên tự là Từ Nam, con công tôn Mại) tranh nhau định lấy em gái

Từ Ngô Phạm, cho nên không muốn đi xa, mới đến yết kiến Lương Tiêu để xin miễn cho việc đi

sứ . Người canh cửa không cho vào mà bảo rằng:

- Quan tướng quốc đ. xuống nhà hầm rồi, tôi không dám vào hầm .

Công tôn Hắc giận lắm, đêm hôm ấy cùng với Ấn Đoàn (con công tử Phong) đem quân vây

nhà Lương Tiêu, rồi phóng hoả đốt cháy .

Lương Tiêu đang say rượu, người nhà vực lên xe, chạy sang đất Ung Lương (đất nước Trịnh)

. Khi tỉnh rượu, nghe tin công tôn Hắc đem quân đánh m.nh, Lương Tiêu căm tức vô cùng . Ở

Ung Lương được mấy ngày th. các gia thần dần dần kéo đến, thuật lại chuyện trong nước, nói

các họ đang kết ước với nhau để chống cự họ Lương, chỉ có họ Quốc và họ H.n là không dự vào

việc ấy . Lương Tiêu mừng mà nói rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 667 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

- Tất thế nào họ Quốc và họ H.n cũng có l.ng giúp ta!

Nói xong, liền đem quân về đánh cửa bắc nước Trịnh . Công tôn Hắc sai cháu là Tử Đái cùng

với Ấn Đoàn đem quân ra đánh . Lương Tiêu thua, trốn vào trong hàng thịt dê, bị quân Tử Đái

giết chết . Bao nhiêu gia thần Lương Tiêu cũng bị giết sạch cả . Công Tôn Kiều (tên tự là Từ Sản,

con công tử Phát) nghe tin Lương Tiêu chết, vội vàng đi sang Ung Lương, ôm lấy thi thể Lương

Tiêu mà khóc rằng:

- Anh em cùng hại nhau! trời ơi! sao mà thảm vậy!

Công tôn Kiều thu thập thi thể bọn gia thần đem chôn chung với Lương Tiều ở thôn Đẩu

Thành . Công tôn Hắc giận lắm, nói:

- Tử Sản (tức công tôn Kiều) lại vào cánh với họ Lương hay sao!

Nói đoạn toan đem quân đi đánh công tôn Kiều . Quan thượng khanh là H.n Hổ (tên tự là

Tử B., con công tôn Xá) can rằng:

- Từ Sản biết giữ lễ cả với người chết, huống chi là người sống! đ.ều lễ là gốc trong nước,

giết người biết giữ lễ là không hay . Công tôn Hắc mới thôi .

Trịnh Giản công giao quyền chính cho H.n Hổ . H.n Hổ nói:

- Tôi không bằng Tử Sản .

Trịnh Giản công liền giao cho công tôn Kiều cầm quyền chính . Công tôn Kiều lên cầm quyền

chính nước Trịnh, chính đốn pháp luật, phong tục và cách thứ làm ruộng; lại kể tội công tôn

Hắc mà giết đi, đúc ra h.nh thư để dân biết sợ phép; lập ra hương hiệu để dân biết lỗi m.nh, bởi

vậy người trong nước ai cũng ca tụng công đức .

Một hôm, một người nước Trịnh đi ra cửa bắc, trong khi hoảng hốt, trông thấy Lương Tiêu

m.nh mặc áo giáp, đầu đội mũ trụ, tay cầm cái giáo, vừa đi vừa nói:

- Tử Đái và Ấn Đoàn hại ta, ta tất phải giết chết!

Người ấy về thuật chuyện với người khác, rồi thành bệnh ốm . Bấy giờ trong nước huyên

truyền nhau, cho là hồn Lương Tiêu hiện lên, kéo nhau chạy trốn như chạy loạn . Chưa được

bao lâu th. Tử Đái bị bệnh mà chết . Mấy ngày nữa Ấn Đoàn cũng chết . Người trong nước đều

sợ, ngày đêm náo động . Công tôn Kiều nói với Trịnh Giản công, cho con Lương Tiêu là Lương

Chỉ làm đại phu, để giữ việc cúng tế họ Lương; lại lập con công tử Gia là công tử Tiết . Từ bấy

giờ người trong nước mới không huyên náo nữa . Chức hành nhân là Du Cát (tên tự là Tử Vũ)

hỏi công tôn Kiều rằng:

- Lập hậu cho Lương Tiêu mà trong nước khỏi huyên náo là cớ làm sao ?

Công tôn Kiều nói:

- Phàm những đứa hung ác, khi chết đi th. hồn phách không tan được, hay làm tai làm quái,

nếu có chỗ nương tựa th. không thế nữa . Ta lập hậu cho y là muốn cho y có chỗ nương tựa .

Du Cát nói:

- Nếu vậy th. lập Lương Chi mà thôi, cần g. phải lập đến công tôn Tiết, chẳng lẽ lại lo công

tử Gia cũng hiện lên làm tai làm quái nữa sao ?

Công tôn Kiều nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 668 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

- Lương Tiêu có tội, không nên lập hậu, nếu nhân việc làm tai làm quái mà lập hậu th. người

trong nước tất mê hoặc về chuyện quỷ thần, cho nên ta mượn cớ khác mà lập hậu cả cho họ

Lương và họ Khổng, để cho người trong nước khỏi mê hoặc .

Du Cát nghe nói, mới chịu phục là người giỏi .

Sái Cảnh công cưới con gái nước Sở là Vu thị làm vợ thế tử Ban, rồi lại tư thông với Vu thị .

Thế tử Ban giận lắm nói:

- Cha đ. chẳng ra g. th. con cần g. phải giữ đạo con!

Thế tử Ban lập kế nói dối đi săn, rồi cùng với mấy người nội thị tâm phúc phục sẵn ở trong

ph.n Vu thị . Sái Cảnh công tưởng là thế tử Ban đi vắng, liền đi thẳng vào ph.ng Vu thị . Thế

tử Ban và mấy người nội thị đổ ra đâm chết, rồi sai người cáo với chư hầu là Sái Cảnh công ngộ

cảm mà chết . Ban lại tự lập lên làm vua, tức là Sái Linh công .

Năm ấy trong cung nước Tống đang đêm thất hỏa . Các cung nữ trông thấy lửa cháy, bẩm

với vợ vua Tống là nàng Bá Cơ (con gái nước Lỗ) để tránh ra nơi khác . Bá Cơ nói:

- Theo lễ th. người đàn bà, nếu không có phó mẫu ở bên cạnh th. đang đêm không được đi

đâu cả . Dẫu lửa cháy dữ dội đến đâu, ta đây cũng không nên trái lễ .

Khi phó mẫu đến nơi th. Bá Cơ đ. chết cháy rồi, người nước Tống ai cũng thương tiếc . Tấn

B.nh công thương nước Tống có cái công hợp thành mà lại bị hoả hoạn, mới họp chư hầu ở đất

Thiên Uyên, quyên tiền để giúp nước Tống .

Năm thứ tư đời Chu Cảnh vương, Tấn và Sở v. khi trước hội thề ở nước Tống, nay lại định hội

nhau ở đất Quắc (đất nước Trịnh). Bấy giờ công tử Vi nước Sở thấy Khuất Kiến làm lệnh do.n .

Công tử Vi là thứ tử của Sở Cung vương, là người lớn tuổi hơn hết, tính t.nh ngang ngược ngạo

mạn cậy tài không muốn ở dưới người . Công tử Vi thấy vua sở hèn yếu, việc g. cũng chuyên

quyết cả; thấy Viễn Yên là người trung thực, th. vu cho tội phản nghịch, bắt đem giết đi mà cướp

lấy nhà, lại giao kết với quan đại phu là Viễn B.i và Ngũ Cử, để âm mưu làm những sự phản

nghịch . Một hôm, công tử Vi đi săn, dùng tinh kỳ của vua Sở . Đi đến Vu Ấp, quan trấn thủ đất

Vu Ấp là Thần Vô Vũ kể tội công tử Vi tiếm phận, thu lấy tinh kỳ cất vào kho, bởi vậy công tử

Vi hơi nhụt . Đến bấy giờ công tử Vi sắp sang dự hội ở đất Quắc, liền nói với vua Sở, xin sang

nước Trịnh trước, để định hỏi con gái họ Phong làm vợ . Lúc công tử Vi sắp đi, tâu với vua Sở là

Hùng Mi rằng:

- Nước Sở ta đ. xưng vương th. ngôi ở trên chư hầu . Phàm sứ thần nước Sở ra ngoài xin

cho dùng lễ vua chư hầu, để cho các nước biết nước Sở là đấng tôn trọng .

Vua Sở thuận cho . Công tử Vi tiếm dùng nghi vệ của vua chư hầu có hai người cầm giáo đi

dàn mặt . Khi đến địa giới nước Trịnh, người nước Trịnh tưởng là vua Sở, vội vàng phi báo với

vua Trịnh .

Vua Trịnh sợ h.i, thân hành ra ngoài thành để nghênh tiếp, khi trông thấy, mới biết là công

tử Vi . Công tôn Kiều thấy vậy, có . ghét công tử Vi, sợ để hắn vào thành th. sinh biến, liền sai

chức hành nhân là Du Cát từ chối rằng nhà công quán trong thành đổ nát, chưa kịp chữa lại, xin

mời ở tạm ngoài thành . Công tử Vi sai Ngũ Cử vào trong thành để xin cưới con gái họ Phong

. Vua nước Trịnh, thuận cho . Khi sắp cưới, công tử Vi lại nảy ra . muốn đánh lẻn nước Trịnh,

định mượn tiếng đón con gái họ Phong rồi sắm sửa xe cột rất nhiều để thừa cơ đánh Trịnh .

Công tôn Kiều nói:

- Công tử Vi, là người bất trắc, ta phải bắt để quân sĩ ở cả ngoài thành rồi mới cho vào .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 669 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

Du Cát nói:

- Để tôi ra thương thuyết với công tử Vi .

Du Cát ra yết kiến công tử Vi, nói rằng:

- Quan lệnh do.n (trỏ công tử Vi) định đem quân vào đón con gái họ Phong, nhưng thành

nước tôi nhỏ hẹp, không thể dùng nổi, xin dọn một chỗ ở ngoài thành để làm lễ cưới .

Công tử Vi nói:

- Chúa công đ. có l.ng yêu tôi mà cho cưới con gái họ Phong, nếu lại đón ở ngoài thành sao

cho thành lễ ?

Du Cát nói:

- Cứ theo như lễ th. đồ binh khí không được đem vào thành, nay quan lệnh do.n muốn dùng

quân để đón dâu cho trọng thể th. nên bỏ binh khí đi .

Ngũ Cử mật nói với công tử Vi rằng:

- Người nước Trịnh đ. ph.ng bị rồi, ta bỏ binh khí đi .

Ngũ Cử bèn truyền cho quân sĩ bỏ hết binh khí mà vào đón con gái họ Phong .

Lễ cưới xong, công tử Vi mới ra dự hội với chư hầu . Triệu Vũ nước Tấn cùng với các quan

đại phu Tống, Lỗ, Vệ, Trần, Sái, Trịnh và Hứa đều đ. có đấy cả . Công tử Vi sai người nói với

Triệu Vũ rằng:

- Sở và Tấn khi trước đ. hội thề với nhau, ngày nay bất tất phải sáp huyết nữa, chỉ đem hoà

ước cũ mà tuyên bá lại để cho các ngài chớ quên mà thôi .

Kỳ Ngọ bảo Triệu Vũ rằng:

- Công tử Vi nói thế là có . sợ nước Tấn ta vào sáp huyết trước, bởi v. lần trước ta nhường

cho Sở, lần này Sở tất phải nhường cho ta, nếu chỉ đọc lại minh ước cũ th. bao giờ Sở cũng vẫn

ở trước, ngài nghĩ thế nào ?

Triệu Vũ nói:

- Công tử Vi sang dự hội mà nghi vệ theo như vua Sở, không những chống đối với nước

ngoài, mà c.n có mưu gian ở trong nước, vậy ta h.y theo lời nó, để cho nó sinh kiêu .

Kỳ Ngọ nói:

- Đành vậy, nhưng lần trước Khuất Kiến cho quân sĩ mặc áo giáp ở trong để đến dự hội, may

mà không xảy ra chuyện g.; nay công tử Vi lại quá hơn nữa, ngài nên ph.ng bị mới được .

Triệu Vũ nói:

- Việc hội chư hầu này cốt để theo cái ước b.i binh, ta chỉ biết thủ tín mà thôi, c.n điều khác

ta không biết .

Khi khai hội, công tử Vi xin đọc lại minh ước cũ . Triệu Vũ vâng lời . Khi tan hội, công tử Vi

vội về . Các quan đại phu đều biết công tử Vi rồi sau tất nhiên làm vua nước Sở . Trong l.ng

Triệu Vũ vẫn lấy việc đọc lại bản ước cũ, để Sở đứng trước Tấn làm xấu hổ, sợ người ta nghị

luận, mới đem cái nghĩa thủ tin, nói đi nói lại m.i cho quan đại phu các nước nghe . Khi Triệu

Vũ về đi qua nước Trịnh, có quan đại phu nước Lỗ là Thúc Tôn Báo cùng đi . Triệu Vũ lại nói với

Thúc Tôn Báo .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 670 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

Thúc Tôn Báo nói:

- Có phải tướng công cho rằng cái ước b.i binh có thể giữ được m.i không ?

Triệu Vũ nói:

- Chúng ta giữ được ngày nào hay ngày ấy, việc g. mà lo đến chuyện lâu dài .

Thúc Tôn Báo nói riêng với quan đại phu nước Trịnh và Hàn Hổ rằng:

- Triệu Vũ sắp chết đến nơi! ta nghe lời nói thấy có . trễ biếng lắm không nghĩ g. đến chuyện

lâu dài . Vả lại Triệu Vũ chưa đầy năm mươi tuổi, mà đ. bo bo như ông già tám mươi, c.n sống

lâu sao được!

Chưa được bao lâu th. Triệu Vũ quả nhiên ốm chết . Hàn Khởi thay cầm quyền chính nước

Tấn .

Công tử Vi nước Sở về nước gặp Hùng Mi đang ốm ở trong cung, bèn vào cung hỏi thăm,

giả cách nói có việc cơ mật, đuổi hết nội thị đi, rồi cởi giải mũ, buộc vào cổ Hùng Mi mà thắt

. Một lúc th. Hùng Mi chết . Hùng Mi có hai con là Hùng Mô và Hùng B.nh, nghe có biến cầm

gươm vào đâm công tử Vi; nhưng công tử Vi sức khoẻ lắm, hai người không thể địch nổi, đều

bị công tử Vi giết chết . Em Hùng Mi là Hùng Tị (tên tự là Tử Can) và Hùng Hắc Quang (tên tự

là Tử Tích) nghe tin cha con Hùng Mi bị hại, sợ mắc tai vạ, đều trốn đi cả . Hùng Tị trống sang

nước Tấn . Hùng Hắc Quang trốn sang nước Trịnh .

Công tử Vi báo tang với chư hầu rằng:

- "Vua nướcc tôi là Hùng Mi thất lộc đi, quan đại phu là công tử Vi là người thừa kế".

Ngũ Cử đổi lại rằng:

- "Các con vua Cung vương tôi th. có công tử Vi nhiều tuôi hơn cả".

Bấy giờ công tử Vi lên làm vua, đổi tên là Hùng Kiền, tức là Sở Linh vương . Sở Linh vương

cho Viễn B.i làm lệnh do.n, Trịnh Đan làm hữu do.n, Ngũ Cử làm tả do.n, Đấu Thành Nhiên

làm giao do.n . Quan thái tể là Bá Châu Lê, bấy giờ đang có việc công ở đất Giáp . Sở Linh

vương sợ Bá Châu Lê không phục, sai người đi giết chết, rồi cho Viễn Khải Cương làm quan thái

tể . Lại lập trưởng tử là Hùng Lộc lên làm thế tử . Sở Linh vương từ khi đắc chí lại càng kiêu

căng, ngang ngược, muốn làm bá chủ ở trung nguyên, sai Ngũ Cử sang nước Tấn đ.i họp chư

hầu; lại nghĩ con gái họ Phong hèn hạ, không đáng làm phu nhân, mới sai người sang cầu hôn

ở nước Tấn, Tấn B.nh công thấy Triệu Vũ mới mất, sợ thế nước Sở, không dám trái ., điều g.

cũng nghe cả . Năm ấy Trịnh Giản công và Hứa Điệu công sang nước Sở . Sở Linh vương lưu lại

để đợi tin báo của Ngũ Cửu . Khi Ngũ Cửu về Sở, nói vua Tấn thuận cả hai việc . Sở Linh vương

bằng l.ng, sai sứ ước với chư hầu đến tháng ba năm sau th. đại hội ở đất Thân . Trịnh Giản

công xin đến đất Thân trước, để nghênh tiếp chư hầu . Sở Linh vương thuận cho . Mùa xuân

năm sau, chư hầu lục tục đến dự hội, chỉ có Lỗ và Vệ mượn cớ khác từ chối không đến . Nước

Tống sai quan đại phu là Hướng Thú đi thay, c.n các nước nhỏ như Sái, Trần, Từ và Đằng đều

đến cả . Sở Linh vương đem quân đến đất Thân . Chư hầu đều lại yết kiến .

Quan tả do.n là Ngũ Cửu tâu rằng:

- Tôi nghe nói muốn làm bá chủ, tất phải được l.ng chư hầu; muốn được l.ng chư hầu, tất

phải giữ lễ . Nay đại vương mới hội chư hầu, có Hướng Thú nước Tống và công tôn Kiều nước

Trịnh đều là người biết lễ, ta càng phải nên cẩn thận mới được .

Sở Linh vương nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 671 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

- Đời xưa, lễ hội chư hầu như thế nào ?

Ngũ Cửu nói:

- Vua Khải nhà Hạ hội chư hầu ở Quân Đài, vua Thang nhà Thương hội chư hầu ở Cảnh Bạc,

vua Vũ vương nhà Chu hội chư hầu ở Mạch Tân, vua Thành vương hội chư hầu ở Kỳ Dương, vua

Khang vương hội chư hầu ở Phong cung, vua Mục vương hội chư hầu ở Đồ Sơn, Tề Hoàn công

hội chư hầu ở Thiệu Lăng, Tấn Văn công hội chư hầu ở Tiễn Thổ . Sáu vua thiên tử và hai vua

chư hầu ấy làm cuộc hội minh, đều có đặt ra lễ, tuỳ . đại vương chọn đấy mà dùng .

Sở Linh vương nói:

- Nay ta muốn làm bá chủ th. nên dùng lễ của Hoàn công nước Tề hội chư hầu ở Thiệu Lăng,

nhưng chẳng hay lễ ấy thế nào ?

Ngũ Cửu nói:

- Tôi nghe nói Hoàn công nước Tề đánh được Sở lui quân về Thiệu Lăng . Nước Sở sai quan

đại phu Khuất H.an sang quân Tề . Vua Hoàn công dàn quân tám nước để cho Khuất Hoàn biết

là Tề cường thịnh, rồi mới họp chư hầu cùng với Khuất Hoàn cùng thề . Nay chư hầu mới phục,

đại vương cũng nên phô trương thế lực, khiến cho chư hầu sợ h.i, không c.n nước nào dám trái

mệnh nữa .

Sở Linh vương nói:

- Ta muốn dùng binh để ra uy với chư hầu, bắt chước như việc Hoàn công nước Tề đánh Sở

khi xưa, chẳng hay trước hết nên đánh nước nào ?

Ngũ Cửu nói:

- Khánh Phong nước Tề giết vua, trốn sang nước Ngô; nước Ngô đ. không trị tội lại cấp

lương vào cho ở đất Chu Phường, khiến cho hắn lại giàu có hơn trước, bởi vậy người nước Tề

oán giận lắm! nước Ngô là cừu địch với ta, nếu ta mượn tiếng hỏi tội Khánh Phong mà đem

quân đánh Ngô th. thật là nhất cử lữơng đắc .

Sở Linh vương khen phải, liền dàn quân để doạ chư hầu, rồi hội thề ở đất Thân . Sở Linh

vương thấy mẹ vua nước Từ là con gái nước Ngô, nghi vua Từ cùng cánh với nước Ngô, bắt

giam lại trong ba ngày . Vua Từ xin đi hướng đạo để đánh Ngô . Sở Linh vương mới tha cho

rồi sai quan đại phu là Khuất Thân, đem quân chư hầu đi đánh Ngô, vây đất Chu Phương, bắt

KhánhPhong và giết hết gia thuộc . Khuất Thân nghe nói người nước Ngô có ph.ng bị, liền thu

quân về, đem Khánh Phong nộp Sở Linh vương, Sở Linh vương toan giết Khánh Phong để tuyên

bá cho chư hầu biết .

Ngũ Cửu can rằng:

- M.nh không có điều g. trái th. mới để tội người khác được, nếu ta giết Khánh Phong th. tất

thế nào hắn cũng quai mồm kể xấu ta .

Sở Linh vương không nghe, truyền trói Khánh Phong đem ra trước hàng quân, kề dao vào

cổ, rồi bắt Khánh Phong phải tự m.nh kể tội m.nh rằng: "quan đại phu các nước nghe ta nói:

chớ ai như Khánh Phong nước Tề, giết vua đi rồi hiếp con mồ côi mà hội thể với các quan đại

phu".

Khánh Phong quát to lên rằng:

- Quan đại phu các nước có nghe ta nói: "Chớ ai như thứ tử Sở Cung vương, tên là Vi, giết

vua là Hùng Mi, rồi cướp lấy ngôi vua mà hội thề với chư hầu".

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 672 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 67. Lû BöçQuñ Àuöèi Àûúåc Khaánh Phong

súãLinh Vûúng Tranh Laâm BaáChuã

Các người đứng xem, đều bưng miệng cười . Sở Linh vương hổ thẹn, truyền giết ngay Khánh

Phong . Sở Linh vương tự đất Thân trở về nước Sở, thấy Khúât Thân ở đất Chu Phương đ. rút

quân trở về, không chịu tiến binh, liền nghi là tư thông với Ngô, bắt đem giết đi, rồi cho Khuất

Sinh (con Khuất Kiến) thay làm quan đại phu . Viễn B.i sang nước Tấn đón nàng Cơ thị về, lập

làm Sở Linh vương phu nhân . Năm ấy, vua Ngô là Di Muội đem quân đánh Sở, tiến vào đất

Cúc, đất Linh và đất Ma, để báo thù trận đánh ở Chu Phương . Sở Linh vương giận lắm, đem

quân chư hầu sang đánh Ngô .

Vua nước Việt là Do.n Thường giận nước Ngô hay sang quấy nhiễu, cùng quan đại phu là

Thường Thọ Qúa đem quân đến hội với nước Sở . Tướng nước Sở là Viễn Khải Cương đi tiên

phong, đem quân thủy đến Thước Ngạn, bị người nước Ngô phá vỡ . Sở Linh vương thân hành

đem đại quân đến đất La Nhuế . Vua Ngô là Di Muội sai người em họ là Quệ Do đến khao

thưởng quân sĩ nước Sở . Sở Linh vương giận lắm, bắt Quệ Do, toan giết để lấy máu bôi vào mặt

trống trận nhưng sai sứ giả ra hỏi trước một câu rằng:

- Khi nhà ngươi sang đây, có bói xem tốt xấu thế nào không ?

Quệ Do nói:

- Bói được qủe tốt lắm!

Sứ giả nói:

- Đại vương ta định lấy máu nhà ngươi đem bôi mặt trống, c.n tốt về nỗi g.!

Quệ Do nói:

- Nước tôi chỉ bói việc chung của nhà nước chứ có bói sự xấu tốt riêng của một người đâu!

chúa công tôi sai tôi sang tới đây khao thưởng quân sĩ là để d. xem đại vương nóng nảy hay là

khoan hoà mà nghĩ cách đối đ.i . Đại vương vui vẻ mà nghênh tiếp sứ thần th. nước tôi sinh

l.ng trễ biếng, tất có ngày phải suy mất; nếu dùng máu sứ thần mà bôi mặt trống, th. nước tôi

biết là đại vương căm tức, mà hết sức ph.ng bị th. chắc là đủ sức để chống với đại vương, c.n

g. tốt hơn điều ấy!

Sở Linh vương nói:

- Người ấy thật là hiền sĩ!

Nói xong, liền tha cho về, Sở Linh vương đem quân đến địa giới nước Ngô, thấy nước Ngô

ph.ng bị nghiêm mật lắm, không thể đánh nổi, liền rút quân về . Bây giờ Sở Linh vương mới

thở dài mà nói rằng:

- Ngày trước ta giết oan Khuất Thân!

Sở Linh vương từ khi về nước, xấu hổ về việc đánh trận vô công, mới bày ra việc thổ mộc,

muốn đem của cải và công binh để khoe với chư hầu . Sở Linh vương truyền làm một cái cung

gọi là cung Chương Hoa, dài rộng bốn mươi dặm; ở giữa xây một cái đài cao, trông ra bốn mặt,

gọi là Chương Hoa đài, cũng gọi là Tam Hưu đài .

Trong cái cung ấy cửa nhà rất là mỹ lệ, cho dân chúng ở chung quanh . Bao nhiêu kẻ có tội

trốn đi, đều gọi cho về ở đấy . Khi làm xong cái cung ấy, Sở Linh vương sai sứ đi triệu chư hầu

đến để khánh thành .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 673 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 68

Tấn B.nh Công Thích Nghe Âm

Nhạc

trần Vô Vũ Chịu Phóng Gia Tài

Sở Linh vương có tính thiên là yêu người lưng nhỏ . Bất cứ trai gái, phàm người nào v.ng lưng

thô lớn th. Sở Linh vương ghét, không muốn nh.n . Khi đ. dựng xong cung Chương Hoa, liền

truyền những gái đẹp có v.ng lưng nhỏ, cho vào ở đấy, lại đặt tên là Tế Yêu cung . Các cung

nhân muốn được Linh vương yêu, đều ăn ít hoặc nhịn đói để cho lưng nhỏ lại, thậm chí có

người đói quá, đến nỗi chết mà cũng đành . Người trong nước bắt chước, đều cho lưng to là

xấu, không ai dám ăn no; dẫu các quan trong khi triều, cũng dùng dây nịt thắt chặt lại để cho

vua khỏi ghét . Linh vương luôn ở Tế Yêu cung, ngày đêm uống rượu mua vui, tiếng ca tiếng

nhạc không lúc nào ngớt . Một hôm, Linh vương đang uống rượu ở trên đài, bỗng thấy ở dưới

đài có tiếng huyên náo, lúc sau th. Phan Tử Thần điệu một viên quan đến trước mặt nhà vua

Linh vương nh.n xem ai th. là quan trấn thủ ở Vu Ấp tên gọi Thân Vô Vũ . Linh vương kinh h.i

hỏi cớ g. .

Phan Tử Thần nói:

- Thân Vô Vũ không phụng mệnh mà dám tự tiện vào chốn vương cung, bắt tên lính canh,

thế là một người vô lễ, vậy nên tôi bắt giải tới đây, để đại vương trị tội .

Linh vương hỏi Thân Vô Vũ rằng:

- Nhà ngươi bắt ai vậy ?

Thân Vô Vũ nói:

- Tôi bắt một tên lính canh của tôi . Nguyên trước tôi sai nó canh cửa, nó lấy trộm tửu khí

của tôi, rồi trèo tường trốn đi; tôi t.m đ. hơn một năm nay mà không bắt được, bây giờ nó sung

vào làm lính canh ở đây, vậy nên tôi bắt .

Linh vương nói:

- Hắn đ. làm lính canh ở đây th. nhà ngươi nên tha cho hắn .

Thân Vô Vũ nói:

- Tôi nghe nói trong một nước có người trên kẻ dưới, kẻ dưới có phục tùng người trên th.

nước mới khỏi loạn . Tôi có một tên lính canh cửa mà tôi không thi hành được pháp lệnh, khiến

674

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

nó ẩn núp vào chỗ vương cung . Một đứa như vậy mà có chỗ ẩn núp, th. trộm cướp sẽ hoành

hành c.n ai ngăn cấm được nữa . Chẳng thà tôi chịu tội chết, chứ không dám vâng mệnh .

Sở Linh vương khen phải, liền bắt tên lính ấy giao giả Thân Vô Vũ và xá cái tội tự tiện vào

chốn vương cung . Thân Vô Vũ lạy tạ, lui ra .

Qua mấy ngày nữa, quan đại phu nước Sở là Viễn Khải Cương sang nước Lỗ, mời được Lỗ

Chiêu công đến nước Sở . Linh vương mừng lắm . Viễn Khải Cương tâu rằng:

- Vua Lỗ lúc trước không chịu đi, tôi đem cái t.nh hoà hiếu của Lỗ Thành công khi trước với

quan đại phu nước ta là Anh Tề hai người cùng nhau hội thề ở đất Thục, mà kể lại hai ba lần và

lấy nạn binh đao ra dọa, bấy giờ vua Lỗ mới sợ mà phải đi . Vua Lỗ là người hiểu lễ phép lắm,

xin đại vương phải lưu tâm, chớ để cho vua Lỗ chê cười .

Linh vương hỏi:

- Vua Lỗ là người thế nào ?

Viễn Khải Cương nói:

- Vua Lỗ mặt trắng m.nh cao, râu dài hơn thước, rất là uy nghi .

Sở Linh vương liền mật truyền chọn lấy mười người to lớn râu dài, cho đội mũ mặc áo thật

đẹp bắt tập lễ trong ba ngày, rồi sai làm chức thấn tướng, để ra tiếp kiến Lỗ Chiêu công .

Lỗ Chiêu công thoắt thấy th. lấy làm lạ, trong l.ng tấm tắc m.i bèn cùng với người ấy vào

chơi cung Chương Hoa . Khi vào đến cung Chương Hoa, Lỗ Chiêu công trông thấy lâu đài mỹ

lệ, th. khen ngợi không ngớt mồm! Sở Linh vương hỏi rằng:

- Bên quí quốc có cái cung nào đẹp như thế này không ?

Lỗ Chiêu công đứng khúm núm mà đáp lại rằng:

- Nước tôi nhỏ mọn có đâu dám sánh với quí quốc .

Sở Linh vương không khỏi lộ vẻ tự kiêu, bèn cùng với Lỗ Chiêu công trèo lên Chương Hoa

đài . Đài cao chót vót, mỗi tầng lại có một bọn mỹ đồng múa hát và chuốc rượu; khi lên đến

tầng cao nhất, tiếng tơ tiếng trúc, nghe văng vẳng như ở lưng chừng trời, chẳng khác g. một nơi

thiên tiên động phủ . Lỗ Chiêu công uống rượu say, cáo từ lui ra . Sở Linh vương đem một cái

cung Đại Khuất đưa tặng Lỗ Chiêu công. Hôm sau, Sở Linh vương nghĩ đếnc cái cung ấy, lại có

. tiếc mới nói chuyện với Viễn Khải cương . Viễn Khải Cương nói:

- Tôi xin báo vua Lỗ trả lại cái cung ấy .

Viễn Khải Cương liền đến yết kiến Lỗ Chiêu công, giả cách không biết mà hỏi rằng:

- Hôm qua nhà vua ngự tiệc với đại vương tôi, đại vương tôi có tặng nhà vua cái g. không ?

Lỗ Chiêu công đưa cái cung cho Viễn Khải Cương xem . Viễn Khải Cương trông thấy cái

cung, sạp lạy mà chúc mừng, Lỗ Chiêu công nói:

- Làm g. một cái cung mà phải chúc mừng ?

Viễn Khải Cương nói:

- Cái cung này có danh tiếng lắm . Khi trước Tề, Tấn và Việt đều sai người đến cầu, mà đại

vương tôi vẫn không cho ai cả, ngày nay lại đưa tặng nhà vua, tất thế nào Tề, Tấn và Việt cũng

có l.ng ghen tức; qúi quốc nên ph.ng bị ba nước kia mà giữ lấy của báu này, vậy tôi xin chúc

mừng .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 675 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

Lỗ Chiêu công có . buồn mà nói rằng:

- Tôi không biết cái cung này qúi đến thế, nếu vậy th. tôi không dám nhận .

Lỗ Chiêu công liền sai người đem cái cung ấy trả lại Sở Linh vương, rồi cáo từ về . Ngũ Cử

nghe thấy chuyện ấy, thở dài mà nói rằng:

- Đại vương ta khó l.ng mà toàn được! v. viẹc khánh thành, sai sứ đi triệu chư hầu, không

nước nào chịu đến, chỉ có một m.nh nước Lỗ, mà lại c.n tiếc một cái cung để thất tín với người

ta . Đ. tiếc của m.nh như thế tất muống lấy của người, tài nào không có kẻ thù oán, giữ sao cho

toàn được !

Tấn B.nh công nghe tin nước Sở v. việc khánh thành cung Chương Hoa mà sai sứ đi triệu

chư hầu mới bảo các quan đại phu rằng:

- Sở là một nước rợ mọi mà c.n biết đem lâu đài mỹ lệ khoe với chư hầu, huống chi nước

Tấn ta lại chịu kém hay sao!

Quan đại phu là Dương Thiệt Bật nói:

- Bá chủ mà được chư hầu tâm phục là cốt ở đức, chứ không ở lâu đài . Cung Chương Hoa

là một điều dở của nước Sở, sao chúa công lại muốn bắt chước ?

Tấn B.nh công không nghe, liền sai dựng một cái cung ở bên sông Phần, thuộc địa giới Khúc

Ốc, làm theo kiều cung Chương Hoa nước Sở, to lớn không bằng, nhưng tinh xảo th. có phần

hơn, đặt tên là Kỳ cung; cũng sai sứ đi bá cáo chư hầu . Các vua chư hầu nghe tin ấy, đều lấy

làm chê cười, nhưng cũng phải sai sứ đến chúc mừng . Chỉ có Trịnh Giản công khi trước sang

dự hội với Sở Linh vương, chưa đến triều nước Tấn bao giờ và Vệ Linh công mới lên nối ngôi

cũng chưa đến triều nước Tấn, hai vua ấy đều định nhân việc khánh thành Từ Kỳ cung để thân

hành đến yết kiến Tấn B.nh công . Vệ Linh công đi đến sông Bộc Thủy, trời tối, nằm ngủ ở quán

xá . Đêm hôm ấy, nằm m.i không ngủ được, nghe văng vẳng có tiếng đàn cầm, liền khóac áo

trở dậy, ngồi tựa gối mà nghe . Tiếng đàn ty tỷ rất nhỏ mà có thể nghe r. được, xưa nay chưa

có ai gảy được như thế! Vệ Linh công hỏi các người xung quanh th. đều tâu là không nghe thấy

tiếng g. cả .

Vệ Linh công vốn là người thích âm nhạc có quan thái sư tên là Quyên, tinh nghề âm nhạc,

Vệ Linh công yêu lắm, đi đâu cũng đem đi theo, bấy giờ sai người triệu Sư Quyên (tức là quan

thái sư tên là Quyên) . Sư Quyên đến . Tiếng đàn vẫn chưa dứt, Vệ Linh công bảo Sư Quyên

rằng:

- Nhà ngươi thử lắng tai nghe, tựa hồ tiếng ma qủi .

Sư Quyên nghe một

lâu th. tiếng đàn im .

Sư Quyên nói:

- Tôi đ. nhận được đại lược rồi . Nếu nghe thêm một đêm nữa th. tôi có thể gảy được .

Vệ Linh công truyền ở thêm lại một đêm nữa . Nửa đêm hôm ấy, lại nghe có tiếng đàn . Sư

Quyên lấy đàn cầm mà tập gảy theo, bắt chước được hết cái thần diệu của tiếng đàn . Khi đến

nước Tấn, triều kiến xong rồi, Tấn B.nh công bày tiệc ở trên đài Từ Kỳ để thết đ.i Vệ Linh công .

Rượu đ. ngà ngà say, Tấn B.nh công nói với Vệ Linh công rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 676 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

- Tôi vẫn nghe noi nước Vệ có Sư Quyên là người tinh nghề âm nhạc, chẳng hay nhà vua có

cho theo đó không ?

Vệ Linh công nói:

- Hiện đang đứng ở dưới đài .

Tấn B.nh công nói:

- Cho gọi lên đây .

Vệ Linh công bèn cho gọi Sư Quyên lên . Tấn B.nh công cũng cho gọi Sư Khoáng đến . Người

hầu tức khắc dắt Sư Khoáng đến . Sư Quyên và Sư Khoáng hai người chào nhau . Tấn B.nh công

cho Sư Khoáng ngồi, rồi bảo Sư Quyên ngồi ở bên cạnh Sư Khoáng, và hỏi Sư Quyên rằng:

- Độ này có khúc âm nhạc nào mới không ?

Sư Quyên nói:

- Mới rồi trong khi đi đường, tôi có được nghe một khúc đàn, xin cho tôi mượn cây đàn cầm

để gảy .

Tấn B.nh công sai người bắc ghế, đem một cây đàn cầm để ở trước mặt Sư Quyên . Sư Quyên

lên dây gảy . Mới gảy được mấy tiếng, Tấn B.nh công đ. khen hay . Khi gảy đến nửa chừng, Sư

Khóang lấy tay gạt đi mà bảo rằng:

- Thôi thôi, khúc nhạc vong quốc ấy chớ nên gảy!

Tấn B.nh công nói:

- Tại sao biết ?

Sư Khoáng nói:

- Về cuối đời nhà Ân, có Sư Diên là quan âm nhạc, cùng với vua Trụ làm ra khúc nhạc uỷ mị,

vua Trụ nghe lấy làm thích lắm, tức là khúc này . Đến khi Vũ vương ta đánh vua Trụ, Sư Diên

ôm đàn chạy về phía đông, nhảy xuống sông Bộc Thuỷ . Từ bấy giờ có ai thích âm nhạc đi qua

đấy th. lại có tiếng đàn văng vẳng ở dưới nước . Khúc này Sư Quyên nghe được ở trong khi đi

đường, tất là khúc đàn ở trên sông Bộc .

Vệ Linh công nghĩ thầm lấy làm lạ . Tấn B.nh công lại bảo Sư Khóang rằng:

- Đó là âm nhạc của đời trước, dẫu gảy nghe chơi, phỏng có hại g.!

Sư Khoáng nói:

- Vua Trụ v. mê khúc đàn ấy mà đến nỗi mất nước, đó là một thứ âm nhạc bất tường, vậy

chớ nên gảy .

Tấn B.nh công nói:

- Ta thích nghe âm nhạc mới, Sư Quyên h.y v. ta gảy nốt khúc đàn ấy .

Sư Quyên lại lựa dây rồi gảy nốt khúc đàn ấy . Tiếng đàn êm ái, lên bổng xuống trầm, như

than như khóc .

Tấn B.nh công bằng l.ng, hỏi Sư Khoáng rằng:

- Khúc đàn này là điệu g. ?

Sư Khoáng nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 677 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

- Đó là điệu Thanh thương .

Tấn B.nh công nói:

- Điệu Thanh thương nghe bi ai như thế à ?

Sư Khoáng nói:

- Điệu Thanh thương dẫu bi ai, cũng chưa bằng điệu Thanh chuỷ .

Tấn B.nh công nói:

- Nhà ngươi có thể gảy cho ta nghe điệu Thanh chuỷ được không ?

Sư Khoáng nói:

- Không nên! ông vua có đức mới được nghe điệu ấy, nay chúa công bạc đức, không nên

nghe .

Tấn B.nh công nói:

- Ta thích nghe âm nhạc mới, nhà ngươi chớ nên chối từ .

Sư Khoáng bất đắc dĩ phải cầm lấy đàn mà gảy . Mới gảy được một khúc, th. có một đàn

chim hạc ở phương nam bay đến, đậu trước cung môn, đếm cả thảy được tám đôi . Gảy khúc

nữa th. chim hạc bay xuống, đứng sắp hàng ở dưới thềm, mỗi bên tám con . Gảy thêm khúc nữa

th. chim hạc vỗ cánh mà múa, vươn cổ mà kêu, theo vần cung thương, tiếng vang đến tận trời .

Tấn B.nh công vỗ tay mà khen . Các người đứng xem ai cũng lắc đầu lè lưỡi, lấy làm sự lạ . Tấn

B.nh công truyền lấy chén bạch ngọc, rót đầy rượu vào, rồi đứng dậy cầm đưa cho Sư Khoáng .

Sư Khoáng đỡ lấy uống .

Tấn B.nh công khen rằng:

- Âm nhạc đến như điệu Thanh chuỷ th. không c.n g. hơn nữa!

Sư Khóang nói:

- C.n chưa bằng điệu Thanh dốc .

Tấn B.nh công ngạc nhiên mà hỏi rằng:

- Lại c.n có điệu hay hơn Thanh thuỷ nữa! sao nhà ngươi không cho ta nghe nốt ?

Sư Khóang nói:

- Điệu Thanh dốc không như điệu Thanh chuỷ, tôi không dám gảy . Ngày xưa vua Hoàng

đến hội các thần ở núi Thái Sơn, rồi làm ra điệu Thanh dốc; vua đời sau đức bạc, không sai

khiến được các thần, vậy nên thần và người cách biệt nhau . Nếu bây giờ gảy khúc ấy th. các

thần lại hiện xuống cả, không khéo th. có tai vạ .

Tấn B.nh công nói:

- Ta nay đ. già rồi, nếu được nghe điệu Thanh dốc mà chết th. cũng thoả l.ng!

Sư Khóang nhất định không chịu gảy . Tấn B.nh công đứng dậy, hai ba lần cố . nài ép . Sư

Khoáng bất đắc dĩ lại phải ômg cầm mà gảy . Mới gảy một khúc, có đám mây đen ở phương tây

hiện lên; gảy khúc nữa th. bỗng nổi một cơn dông, bao nhiêu ngói ở trên nóc điện bay tung lên

và cột hiên g.y hết, lại thấy có tiếng sét dậy trời, rồi mưa như trút nước . Dưới đài ngập mấy

thước, trong đài chỗ nào cũng ước cả, Tấn B.nh công sợ h.i, cùng với Vệ Linh công nằm phục

vào một nơi . Khi mưa gió đ. im lặng rồi, nội thị mới vực Tấn B.nh công và Vệ Linh công ở trên

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 678 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

đài xuống . Đêm hôm ấy, Tấn B.nh công v. sợ mà thành bệnh, nằm mộng thấy một vật sắc vàng,

to bằng cái xe, lù lù đến trước mặt . Trông kỹ ra th. h.nh như con ba ba, phía trước hai chân,

phía sau một chân, đi dến đâu th. nước tuôn ra đến đấy . Tấn B.nh công kêu lên một tiếng, rồi

giật m.nh tỉnh dậy .

Sáng hôm sau, các quan vào cung vấn an . Tấn B.nh công kể chuyện chiêm bao cho các quan

nghe . Các quan đều không hiểu ra làm sao cả . Được một lúc, nghe báo có Trịnh Giản công

đến, hiện đ. ở ngoài công quán . Tấn B.nh công sai Dương Thiệt Bật ra tiếp kiến . Dương Thiệt

Bật mừng mà nói rằng:

- Nếu vậy th. cái mộng của chúa công có thể đóan ra được .

Các quan đều xúm lại hỏi cớ . Dương Thiệt Bật nói:

- Quan đại phu nước Trịnh là Tử Sản (tên tự của công tôn Kiều) vốn người học rộng biết

nhiều, tất thế nào vua Trịnh cũng cho người ấy đi theo . Ta sẽ đem mộng của chúa công ta mà

hỏi người ấy .

Dương Thiệt Bật ra tiếp kiến Trịnh Giản công và nói cho Trịnh Giản công biết là vua Tấn có

bệnh, không thể ra tiếp kiến được . Bấy giờ Vệ Linh công cũng v. sợ mà hơi mệt trong m.nh, mới

cáo từ về nước . Trịnh Giản công cũng cáo từ xin về, cho công tôn Kiều ở lại, để hỏi han bệnh

t.nh của Tấn B.nh công . Dương Thiệt Bật hỏi công tôn Kiều rằng:

- Chúa công tôi nằmg mộng thấy một vật h.nh như con ba ba, m.nh vàng mà ba chân, không

hiểu là thế nào ?

Công tôn Kiều nói:

- Ngày xưa vua Nghiêu sai ông Cổn đi trị thuỷ, ông Cổn làm không được việc, vua Nghiêu

mới chặt một chân mà đem đầy ra Đông Hải . Về sau, hồn ông Cổn hóa làm con rồng vàng .

Từ khi con ông Cổn là Vũ lên nối ngôi, cho đến bây giờ vẫn tế thần ấy; nhà Chu suy đồi, quyền

chính ở bá chủ, bá chủ nên giúp thiên tử để tế các thần, hoặc giả vua Tấn bấy giờ chưa tế thần

ấy chăng ?

Dương Thiệt Bật đem lời công tôn Kiều tâu lại với Tấn B.nh công . Tấn B.nh công sai quan

đại phu là Hàn Khởi đi tế thần Cổn, bấy giờ bệnh mới hơi bớt . Tấn B.nh công khen công tôn

Kiều rằng:

- Tử Sản thật là một người bác vật!

Khi công tôn Kiều sắp về nước Trịnh, th. nói riêng với Dương Thiệt Bật rằng:

- Nhà vua không biết thương dân mà lại bắt chước sự xa xỉ của nước Sở, thế là cái tâm đ.

thiên đi rồi, nếu cơn bệnh trở lại, th. không cứu được nữa! mới rồi, tôi nói chuyện thần Cồn là

muốn mượn chuyện ấy để khiến cho nhà vua được nguôi l.ng đó mà thôi .

Bấy giờ có người hành khách đang buổi sáng sớm đi qua đất Ngụy Du (đất nước Tấn), nghe

ở dưới chân núi có tiếng mấy người họp bàn việc nước Tấn; khi tới gần, nom kỹ th. chẳng thấy

người nào cả, chỉ có hơn chục viên đá mà thôi . Đi khỏi rồi, lại nghe thấy như trước . Người ấy

vội vàng ngảnh cổ lại th. ra tiếng nói ở trong viên đá mà ra, mới giật m.nh kinh sợ, rồi thuật

chuyện lại cho người ở đấy biết . Người bản xứ nói:

- chúng tôi nghe thấy đá nói đ. mấy ngày nay rồi, chỉ v. chuyện quái dị nên không dám nói

đến .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 679 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

Sau có tiếng đồn đến Giáng Đô (kinh thành nước Tấn). Tấn B.nh công triệu Sư Khóang đến

mà hỏi rằng:

- Tại sao đá lại biết nói ?

Sư Khóang tâu rằng:

- Đó tất là quỷ thần xui khiến ra như vậy . Quỷ thần dựa vào dân, dân có yên th. quỷ thần

mới yên, nay chúa công sửa sang lâu đài, khiến cho dân tốn tiền hao sức, bởi thế mà đá biết nói

.

Tấn B.nh công nín lặng . Sư Khóang lui ra, bảo Dương Thiệt Bật rằng:

- Thần và nguời đều oán giận cả th. chúa công chắc không sống lâu được .

Được hơn một tháng nữa, Tấn B.nh công lại ốm nặng rồi chết . Các quan triều thần lập thế

tử Di lên nối ngôi, tức là Tấn Chiêu công .

Lại nói đến chuyện quan đại phu nước Tề là Cao Mại đuổi Cao Chỉ và giết Lư Khâu Anh, cả

triều ai cũng không bằng l.ng, đến đời con là Cao Cương nối cha làm chức đại phu, đang ít tuổi

mà lại nghiện rượu, bấy giờ Loan Thi cũng nghiện rượu, bởi vậy hai người rất là tương đắc với

nhau, mà không có . thân thiết với Trần Vô Vũ và B.o Quốc . Bốn họ Cao, Loan, Trần, B.o ấy

chia làm hai cánh . Họ Cao cùng họ Loan, mỗi khi họp nhau uống rượu say, lại nói xấu họ Trần

và họ B.o . Họ Trần và họ B.o biết chuyện, mới đem l.ng nghi kỵ họ Cao và họ Loan .

Một hôm, Cao Cương nhân khi say rượu, đánh đứa hầu trai . Loan Thi đ. không xin hộ, lại

xúc thêm vào . Đứa hầu trai căm tức, đêm hôm ấy sang báo với Trần Vô Vũ rằng:

- Họ Cao cùng họ Loan đang họp quân, để định đến sáng ngày mai th. sang đánh họ Trần

và họ B.o .

Nói xong, nó lại sang báo với B.o Quốc . B.o Quốc tin lời, vội vàg sai đứa hầu đến ước với

Trần Vô Vũ để cùng đánh họ Cao và họ Loan . Trần Vô Vũ tức khắc trao áo giáp cho bọn người

nhà rồi cùng lên xe, định sang nhà B.o Quốc . Đi đến nửa đường, gặp Cao Cương đang đi xe .

Cao Cương đ. ngà ngà say, ngồi trên xe chắp tay chào và hỏi rằng:

- Đem người nhà mặc áo giáp đi đâu ?

Trần Vô Vũ nói:

- Tôi đi bắt một đứa đầy tớ làm phản .

Trần Vô Vũ lại hỏi Cao Cương rằng:

- Ngài định đi đâu ?

Cao Cương nói:

- Tôi định sang uống rượu với họ Loan .

Trần Vô Vũ từ biệt Cao Cương, rồi thẳng tới nhà B.o Quốc, đ. thấy B.o Quốc đang họp quân

để sắp đi . Trần Vô Vũ thuật lại lời Cao Cương cho B.o Quốc nghe và nói với B.o Quốc rằng:

- Không biết hắn có sang uống rượu với họ Loan thật không ? Âu là ta thử sai người đi d.

xem .

B.o Quốc sai người nhà sang d. thám nhà Loan . Người nhà về báo rằng:

- Họ Cao và họ Loan đang cởi hết cả mũ áo ra, rồi cùng nhau ngồi xổm uống rượu .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 680 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

B.o Quốc nói:

- Nếu vậy th. đứa hầu kia nói càn rồi .

Trần Vô Vũ nói:

- Đứa tiểu thụ dẫu nói càn, nhưng Cao Cương gặp ta ở giữa đường, thấy ta đem quân đi, có

hỏi ta đi đâu th. ta trả lời là đi đánh đứa đầy tớ làm phản . Nay Cao Cương thấy ta không đánh

ai cả, tất sinh l.ng nghi, hoặc lập mưu mà đuổi ta trước th. bấy giờ ta hối lại sao kịp, chi bằng

ta nhân lúc này hắn uống rượu say mà đánh trước th. hơ .

B.o Quốc khen phải, tức khắc cùng với Trần Vô Vũ đem quân đến nhà Loan thi, vây kín cả

bốn mặt . Loan Thi đang cầm chén rượu sắp uống, nghe tin họ Trần và họ B.o đem quân đến

vây, th. giật m.nh kinh h.i, đánh rơi chén rượu xuống đất . Cao Cương dẫu say rượu, nhưng c.n

có chủ kiến, bảo Loan Thi rằng:

- Chúng ta vào triều, phụng mệnh chúa công để đánh họ Trần và họ B.o th. tất phải được .

Loan Thi tức khắc cùng với Cao Cương đem quân mở cửa sau, phá v.ng vây chạy vào tới

cung môn . Trần Vô Vũ và B.o Quốc đem quân đuổi theo . Tề Cảnh công ở trong cung, thấy bốn

họ đem quân kéo đến, không biết là việc g., vội vàng truyền cho quân sĩ đóng chặt cửa Hổ Môn

lại . Cao Cương và Loan Thi không được vào, mới đóng quân ở bên hữu Hổ Môn . Trần Vô Vũ và

B.o Quốc cũng đóng quân ở bên tả . Hai bên cùng chống giữ nhau . Được một lúc th. Án Anh

đi xe đến . Bốn họ đều sai người gọi .

Án Anh không ngảnh lại, nói rằng:

- Tôi chỉ biết theo mệnh vua, không dám có . riêng với ai cả .

Quân sĩ mở cửa cho Án Anh vào . Án Anh vào yết kiến Tề Cảnh công . Tề Cảnh công hỏi

rằng:

- Nay bốn họ cùng đánh nhau, đem quân tới đây, ta nên xử ra thế nào ?

Án Anh nói:

- Họ Cao và họ Loan chuyên quyền cậy thế, kể đ. lâu ngày, đuổi Cao Chi, giết Lư Khâu Anh,

người trong nước ai cũng tức giận, nay lại đem quân tiến vào Hổ Môn, tội ấy không thể tha

được; c.n họ Trần và họ B.o chưa phụng mệnh vua mà dám đem quân đến đây, cũng không

phải là vô tội, xin chúa công định đoạt .

Tề Cảnh công nói:

- Tội của họ Cao, họ Loan nặng hơn tội họ Trần, họ B.o, ta nên trừ họ Cao, họ Loan đi .

Nhưng bây giờ biết sai ai cho được ?

Án Anh nói:

- Quan đại phu là Vương Hắc có thể sai được .

TỀ Cảnh công truyền cho Vương Hắc đem quân giúp họ Trần cùng họ B.o, để đánh họ Cao

và họ Loan . Cao Cương và Loan Thi đánh thua, rút lui ra đường cái . Người trong nước ghét

Cao Cương và Loan Thi, đều xúm lại đánh . Cao Cương vẫn chưa tỉnh rượu, không thể đánh nổi

. Loan Thi chạy ra cửa đông . Cao Cương cũng chạy theo, Vương Hắc cùng với họ Trần và họ

B.o đuổi kịp đến nơi, lại cùng nhau giao chiến ở cửa đông . Quân Cao Cương và Loan Thi bỏ

chạy tán loạn cả . Cao Cương và Loan Thi trốn sang nước Lỗ . Trần Vô Vũ cùng với B.o Quốc

đuổi hết vợ con họ Cao và họ Loan đi, rồi chiếm lấy gia sản . Án Anh bảo Trần Vô Vũ rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 681 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 68. Têæn Bònh Cöng Thñch Nghe Êm Nhaåc

trêçn Vö VuäChõu Phoáng Gia Taâi

- Nhà người tự tiện đuổi kẻ thế thần mà lại chiếm lấy của cải, rồi thế nào người ta cũng nghị

luận; sao không biết đem những của cải ấy mà nộp vào công khố, như thế có phải ai cũng bảo

nhà ngươi là người có đức, sẽ có ích cho nhà ngươi về sau này nhiều lắm .

Trần Vô Vũ nói:

- Đa tạ lời ngài chỉ giáo, tôi xin vâng mệnh .

Trần Vô Vũ liền đem những của cải đ. chiếm được của họ Cao và họ Loan mà biên và một

quyển sổ, rồi đem dâng Tề Cảnh công . Tề Cảnh công bằng l.ng . Trần Vô Vũ lại có lễ vật riêng

đem dâng bà Mạnh Cơ là thân mẫu Tề Cảnh công, bà Mạnh Cơ nói với Tề Cảnh công rằng:

- Trần Vô Vũ trừ bỏ kẻ quyền thần khiến cho nước nhà được cường thịnh, mà bao nhiêu tài

lợi, lại nộp vào công khố cả . Cái nhượng đức ấy thật là đánh khen! Sao không đem đất Cao

Đường mà phong cho hắn ?

Tề Cảnh công theo lời . Từ đó họ Trần thành ra giàu có . Trần Vô Vũ muốn được tiếng là

người tốt, mới nói với Tề Cảnh công, xin triệu các công tử về, v. các công tử khi trước bị Cao Mại

đuổi, thật là vô tội . Tề Cảnh công nghe lời . Trần Vô Vũ sai người đi triệu các công tử về, phàm

những mùng màn đồ đạc của các công tử và áo quần dày dép của các người hầu đều do Trần

Vô Vũ xuất của nhà ra để cung đốn cả . Các công tử thấy vậy, cảm kích vô cùng . Trần Vô Vũ lại

thi ân với họ nhà vua, phàm các công tử, công tôn người nào không có lương, đều xuất của nhà

mà chu cấp cho . Những người ngheo khổ trong nước đến vay thóc, lúc cho vay th. đong đấu

lớn, lúc đem trả th. đong đấu nhỏ; người nào cùng quá, không thể trả được th. đốt văn tự đi .

Bởi vậy, người trong nước ai cũng ca tụng l.ng nhân đức của Trần Vô Vũ .

Tề Cảnh công dùng Án Anh làm tướng quốc . Án Anh thấy l.ng dân đều mến phục họ Trần,

thường nói riêng với Tề Cảnh công và khuyên Tề Cảnh công phải mở l.ng làm ơn với dân th.

mới thu được nhân tâm, nhưng Tề Cảnh công không biết theo .

Lại nói chuyện Sở Linh vương khánh thành cung Chương Hoa, các vua chư hầu đến ít lắm,

sau nghe nói nước Tấn khánh thành cung Từ Kỳ, chư hầu đều đến đông cả, th. có . bất b.nh,

mới triệu Ngũ Cửu vào để thương nghị, muốn cất quân sang đánh Trung nguyên . Ngũ Cửu nói:

- Đại vương lấy nghĩa l. triệu chư hầu, nếu chư hầu không đến th. mới nên trách, chứ lấy

việc thổ mộc triệu chư hầu, mà trách chư hầu không đến th. sao cho người ta phục ? đại vương

muốn đánh trung nguyên, th. nên t.m kẻ nào có tội mà đánh, mới khỏi mang tiếng .

Sở Linh vương nói:

- Ngày nay nước nào là nước có tội nên đánh ?

Ngũ Cửu nói:

- Thế tử Ban nước Sái giết cha mà cướp lấy ngôi vua, đến nay đ. chín năm . Lúc đại vương

mới hội chư hầu, vua Sái có đến dự hội, bởi vậy ẩn nhẫn mà không giết, nhưng những đứa loạn

tặc, dẫu đến đời con cháu cũng không khỏi tội, huống chi là đang đời m.nh . Nước Sái lại tiếp

giáp với nước Sở ta, nếu đánh Sái mà chiếm lấy đất th. nghĩa và lợi đều trọn cả đôi đường .

Ngũ Cửu nói chưa dứt lời th. có tin báo Trần Ai Công (Nịch) chết, con là công tử Lưu lên nối

ngôi . Ngũ Cửu nói với Sở Linh vương rằng:

- Thế tử Yển Sư nước Trần đ. có tên ở trong sổ sách của chư hầu, nay lại lập công tử Lưu,

th. thế tử Yển Sư ở vào địa vị nào! cứ như . tôi, th. tất là nước Trần lại có biến loạn .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 682 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 69

Sở Linh Vương Cậy Thế Hùng

Cường

án B.nh Trọn Thi Tài Ăn Nói

Trần Ai công tên là Nịch . Người chánh phi là Trịnh Cơ, sinh con là Yển Sư, đ. được lập làm thế

tử . C.n người thứ phi sinh ra công tử Lưu; người thứ ba sinh ra công tử Thắng . Người thứ phi

khéo nịnh được yêu, khi đ. sinh được công tử Lưu th. Trần Ai công yêu lắm, trong l.ng những

muốn cho làm thế tử, nhưng v. trót đ. lập Yển Sư làm thế tử, không v. cớ g. mà bỏ được, mới

lấy người em là công tử Chiêu làm thái phó, công tử Quá làm thiếu phó để giúp cho công tử

Lưu, và dặn Yển Sư ngày sau phải truyền ngôi cho công tử Lưu . Năm ấy Trần Ai công ốm nặng,

đ. lâu không ra coi triều, công tử Chiêu bảo công tử Qúa rằng:

- Con thế tử Yển Sư là công tôn Ngô, năm nay đ. lớn tuổi . Nếu thế tử Yển Sư lên nối ngôi

th. tất là lập công tôn Ngô làm thế tử, bao giờ truyền đến công tử Lưu được . Nay chúa công ốm

nặng, quyền chính ở trong tay chúng ta, chi bằng ta giả cách phụng mệnh chúa công giết thế tử

Yển Sư đi mà lập công tử Lưu th. sau mới khỏi hối .

Công tử Qúa khen phải, liền cùng với quan đại phu là Trần Khổng Hoán thương nghị . Trần

Khổng Hoán nói:

- Thế tử Yển Sư ngày nào cũng vào cung hỏi thăm chúa công ba lần, sớm tối ở bên cạnh

chúa công, ta không thể nói dối được, chi bằng sai người nấp ở cửa cung, đợi khi ra vào mà

đâm chết đi là hơn .

Công tử Qúa ban nhau với công tử Chiêu, rồi giao việc ấy cho Trần Khổng Hoán, và ước với

Trần Khổng Hóan rằng khi đ. lập công tử Lưu rồi, sẽ phong cho một ấp lớn .

Trần Khổng Hóan sai một lực sĩ tâm phúc đứng lẫn vào trong đám quân sĩ canh cửa . Quân

sĩ canh cửa tưởng là người theo hầu thế tử Yển Sư, không nghi ngờ g. cả . Thế tử Yển Sư vào

thăm bệnh xong, đang đêm ra đến cửa cung, người lực sĩ bèn tắt đèn, rồi đâm chết đi . Cửa

cung náo loạn . Được một lúc, công tử Chiêu và công tử Quá đến, giả cách kinh sợ, một mặt sai

người tầm n. quân giặc, c.n một mặt nói vua Trần ốm nặng, nên lập công tử Lưu lên nối ngôi .

Trần Ai công biết chuyện, giận quá thắt cổ mà chết . Công tử Chiêu phụng công tử Lưu đứng

chủ tang, rồi lập lên làm vua; lại sau quan đại phu là Vu Trưng Sư đến cáo với vua Sở là Trần

Ai công ốm nặng mà chết . Bấy giờ Ngũ Cử đang đứng hầu ở bên cạnh Sở Linh vương thấy nói

683

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

nước Trần đ. lập công tử Lưu lên làm vua, không biết thế tử Yển Sư đi đâu, có . nghi hoặc, bỗng

nghe báo có người con thứ ba của Trần Ai công là công tử Thắng và người cháu gọi bằng chú là

công tôn Ngô (con thế tử Yển Sư) xin vào yết kiến . Sở Linh vươg cho vào . Công tử Thắng và

công tôn Ngô sụp lạy, khóc lóc mà nói rằng:

- Đích huynh tôi là thế tử Yển Sư bị công tử Chiêu và công tử Qúa bày mưu giết đi, để đến

nỗi thân phụ tôi phải thắt cổ mà chết, rồi bọn kia lại tự tiện lập công tử Lưu lên làm vua . Chúng

tôi sợ bị hại, vậy phải đem nhau sang đây để nhờ ơn qúi quốc .

Sở Linh vương hỏi Vu Trưng Sư . Vu Trưng Sư c.n chối, nhưng bị công tử Thắng biện bác,

không thể c.i lại được . Sở Linh vương nổi giận mà mắng rằng:

- Nhà ngươi tức là vây cánh công tử Chiêu và công tử Quá!

Nói xong truyền quân đao phủ trói lại đem ra chém . Hành h.nh xong, Ngũ Cử tâu rằng:

- Đại vương đ. giết Vu Trưng Sư th. nên giúp công tôn Ngô để trị tội công tử Chiêu và công

tử Quá, danh chính ngôn thuận, ai mà không phục . Đ. dẹp yên nước Trần rồi, sẽ đến lượt nước

Sái, như thế tôi chắc rằng có thể noi theo được sự nghiệp của vua Trang vương ta thuở xưa .

Sở Linh vương bằng l.ng, mới đem quân sang đánh Trần . Công tử Lưu nước Trần nghe tin

Vu Trưng Sư bị giết, sợ có tai vạ, không dám lên làm vua, liền trốn sang nước Trịnh . Có người

bảo công tử Chiêu sao không đi theo công tử Lưu . Công tử Chiêu nói:

- Nếu quân Sở đến, ta sẽ có kế làm cho phải lui .

Sở Linh vương đem quân đến nước Trần . Người nước Trần đều thương thế tử Yển Sư chết

oan, trông thấy công tôn Ngô về, ai cũng mừng rỡ, kéo nhau ra mà đón rước . Công tử Chiêu

thấy việc đ. nguy cấp lắm, sai người mời công tử Quá đến thương nghị . Công tử Quá đến, hỏi

công tử Chiêu rằng:

- Khi trước ngài nói có kế làm cho quân Sở phải lui, chẳng hay là kế g. ?

Công tử Chiêu nói:

- Tất phải dùng một vật mới lui được quân Sở, ta muốn mượn nhà ngươi vật đó .

Công tử Quá hỏi:

- Chẳng hay vật g. ?

Công tử Chiêu nói:

- Cái đầu nhà ngươi!

Công tử Quá kinh sợ, vừa toan đứng dậy th. quân hầu xúm lại đánh chết mà chém lấy đầu .

Công tử Chiêu đem đầu công tử Quá sang quân Sở, sụp lạy Sở Linh vương mà tâu rằng:

- Việc giết thế tử Yển Sư mà lập công tử Lưu, đều là công tử Quá làm . Tôi núp dưới uy của

đại vương, chém đầu công tử Quá mà đem nộp, xin đại vương xá tội .

Sở Linh vương thấy công tử Chiêu nói năng khiêm tốn, đ. có . bằng l.ng . Công tử Chiêu

lại quỳ gần ở trước mặt, mà mật tâu rằng:

- Vua Trang vương nước Sở ngày xưa dẹp yên nước Trần, đ. lấy nước Trần làm quận huyện,

sau lại phong cho nước Trần, thành ra uổng công; nay công tử Lưu sợ tội bỏ trốn, nước Trần

không có ai làm chủ, xin đại vương lấy làm quận huyện, chớ để cho lại về quyền họ khác .

Sở Linh vương mừng rỡ nói rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 684 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

- Lời nói nhà ngươi chính hợp . ta ? nhà ngươi h.y về trước, quét dọn cung thất để đợi ta

đến .

Công tử Chiêu lạy tạ rồi lui ra . Công tử Thắng nghe nói Sở Linh vương tha cho công tử

Chiêu về nước, lại vào tâu với Sở Linh vương rằng:

- Việc giết thế tử Yển Sư, thủ mưu tự công tử Chiêu, đến lúc định khởi sự th. công tử Quá

sai quan đại phu là Trần Khổng Hoán làm . Nay Chiêu lại đổ tội cho công tử Quá để mong được

khỏi chết, như thế th. tiên quân và tiên thế tử tôi ở dưới suối vàng, sao cho được hả l.ng ?

Công tử Thắng vật m.nh lăn khóc, quân sĩ trông thấy, ai cũng cảm động .

Sở Linh vương dỗ bảo rằng:

- Công tử chớ lo, ta sẽ liệu cách phân xử .

Ngày hôm sau, công tử Chiêu sắp sửa xa giá ra đón Sở Linh vương vào thành . Sở Linh vương

ngồi ở trên triều đường, các quan văn v. đều đến yết kiến . Sở Linh vương gọi Trần Khổng Hoán

đến trước mặt mà mắng rằng:

- Việc giết thế tử Yển Sư, đều bởi tay nhà ngươi, nếu không giết nhà ngươi th. sao làm gương

cho kẻ khác được!

Nói xong truyền cho quân sĩ đem Trần Khổng Hoán ra chém, rồi đem đầu Trần Khổng Hoán

và đầu công tử Quá bêu ở cửa thành . Sở Linh vương lại bảo công tử Chiêu rằng:

- Ta cũng mốn dung tha cho nhà ngươi, nhưng v. công luận, không thể dùng được . Nay ta

tha tội chết cho, nhà ngươi phải đem ngay gia quyến ra xứ Đông Hải mà ở .

Công tử Chiêu sợ quá, không dám c.i lạ, sụp lạy rồi lui ra . Sở Linh vương sai người đem

công tử Chiêu ra an trí ở nước Việt . Công tử Thắng và công tôn Ngô sụp lạy Sở Linh vương, tạ

cái ơn dẹp hộ quân giặc . Sở Linh vương bảo công tôn Ngô rằng:

- Ta vẫn muốn lập nhà ngươi lên làm vua nước Trần, nhưng vây cánh công tử Chiêu và công

tử Quá c.n nhiều, tất lại thù oán, làm hại nhà ngươi, nhà ngươi nên theo ta về nước Sở .

Bèn truyền đổi nước Trần làm quận huyện nước Sở . Sở Linh vương thấy Xuyên Phong Thú

khi trước dám tranh cái công bắt Hoàng Hiệt nước Trịnh, thế là người không siềm nịnh, mới

cho Xuyên Phong Thú trấn thủ ở đó, gọi là Trần Công . Người nước Trần đều không bằng l.ng

. Sở Linh vương đem công tôn Ngô về nước, nghỉ quân một năm rồi mới đi đánh Sái . Ngũ Cử

hiến kế rằng:

- Cái tội ác của vua Sái, nay đ. lâu ngày, nếu ta đem quân hỏi tội th. hắn tất c.i lại, chi bằng

ta dụ đến mà giết đi .

Sở Linh vương theo kế ấy, mới giả cách ra tuần du Thân Địa và sai người đem lễ vật sang

mời Sái Linh công . Sứ nước Sở đem quốc thư đệ tr.nh Sái Linh công, đại lược nói rằng:

"Tôi trông mong được thấy mặt nhà vua, xin mời nhà vua dời gót đến đất Thân . Theo đây,

gọi là có những lễ vật nhỏ mọn để khao thưởng kẻ hầu hạ nhà vua, xin nhà vua nhận cho".

Sái Linh công truyên sắp xa giá để đi . Quan đại phu là công tôn Quí Sinh can rằng:

- Vua Sở là người tham mà không thực, nay sai sứ tới đây, lễ nhiều nói ngọt, tất có . dụ ta.

Chúa công chớ nên đi .

Sái Linh công nói:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 685 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

- Nước Sái ta không bằng một huyện của nước Sở, nếu vua Sở triệu mà ta không đi, tất

người ta đem quân đến đánh, tài nào mà địch lại nổi!

Công tôn Quí Sinh nói:

- Nếu vậy xin lập thế tử rồi h.y đi .

Sái Linh công nghe lời, lập con là Hữu làm thế tử, và giao cho công tôn Qúi Sinh giúp thế

tử Hữu giữ nước, rồi tức khắc đi xe sang đất Thân, xin vào yết kiến Sở Linh vương . Linh vương

nói:

- Tôi cùng nhà vua biệt nhau, thấm thoát đ. tám năm, mừng cho nhà vua thần sắc vẫn c.n

như cũ .

Sái Linh công nói:

- Nước tôi nhờ ơn đại vương mà được dự hội với chư hầu, chưa biết lấy g. đền ơn lại . Mới

rồi, nghe nói đại vương đánh được nước Trần, đ. toan sang mừng, chẳng ngờ đại vương lại cho

sứ đến triệu, vậy tôi xin sang đây để bái yết .

Sở Linh vương bày tiệc thết đ.i, hát xướng linh đ.nh, chủ khách thù tạc rất là vui vẻ, lại sai

Ngũ Cử cho các người theo hầu Sái Linh công uống rượu ở ngoài quán . Sái Linh công vui chén

uống m.i thành ra qúa say . Khi SỞ Linh vướng ném chén rượu làm hiệu th. quân sĩ ở xung

quanh đổ ra, trói Sái Linh công lại, mà Sái Linh công vẫn c.n say rượu chẳng biết g. cả . Sở Linh

vương sai người tuyên bố rằng:

"Vua Sái giết cha cướp ngôi, nay ta phải thay trời mà trị tội, c.n những người theo hầu vua

Sái, ai xin hàng th. có thưởng và cũng tha cho được về".

Sái Linh công xưa nay tiếp đ.i các tướng sĩ rất có ân lễ, bởi vậy các tướng sĩ không ai chịu

hàng cả . Sở Linh vương truyền cho quân Sở vây kín lại rồi bắt tất cả . Bấy giờ Sái Linh công đ.

hơi tỉnh rượu, mới biết m.nh bị trói, trừng mắt nh.n Sở Linh vương mà hỏi rằng:

- Tôi có tội g. ?

Sở Linh vương nói:

- Mày giết cha cướp ngôi, thật là một đứa vô đạo, bây giờ mới chết, cũng là muộn lắm rồi!

Sái Linh công thở dài mà nói rằng:

- Tiếc thay ta không nghe lời công tôn Qúi Sinh!

Sở Linh vương truyền đem Sái Linh công nện đá cho chết, những người tuỳ tùng, dẫu đến

kẻ lao dịch; đẩy xe cũng đều bị giết, cả thảy là bảy mươi người . Sở Linh vương ghi tội Sái Linh

công vào một cái mộc bản, đem yết lên cho người trong nước biét, và sai công tử Khí Tật đem

quân thẳng đường sang nước Sái .

Thế tử Hữu nước Sái, từ khi Sái Linh công sang Thân Địa rồi, vẫn sai người d. thám tin tức,

bỗng nghe báo Sái Linh công bị giết, quân Sở sắp sang đến nơi, liền sửa soạn quân m. để ph.ng

giữ . Quân Sở kéo đến, vây kín thành nước Sái đến hai ba v.ng . Công tôn Qúi Sinh nói với thế

tử Hữu rằng:

- Nước Sái ta dẫu phụ thuộc nước Sở đ. lâu, nhưng khi Tấn và Sở giao ước b.i binh với

nhau, tôi cũng dự vào đó, chi bằng ta sai sứ sang càu cứu nước Tấn, nước Tấn nghĩ đến lời giao

ước ấy tất phải cứu ta .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 686 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

Thế tử Hữu nghe lời, muốn t.m một người để sai sang sứ nước Tấn . Nguyên trong số bảy

mươi người bị Sở Linh vương giết ở Thân Địa khi trước, có một người tên gọi Sái Lược, tức là

thân phụ Sái Vi . Sái Vi muốn báo thù cho cha, mới nói với thế tử Hữu xin sang sứ nước Tấn .

Sái Vi đang đem trèo qua thành ra, đi sang nước Tấn, vào yết kiến Tấn Chiêu công, vừa khóc

vừa kể hết nông nỗi Sái Linh công bị giết . Tấn Chiêu công họp triều thần lại để thương nghị .

Tuân Ngô (con Tuân Yển) nói rằng:

- Nước Tấn ta làm bá chủ th. chức trách là phải bênh vực chư hầu . Trước đ. không cứu

Trần, nay lại không cứu Sái th. sao gọi là bá chủ được!

Tấn Chiêu công nói:

- Vua Sở tàn bạo, nhưng binh lực ta không địch nổi th. biết làm thế nào ?

Hàn Khởi nói:

- Dẫu biết là không địch nổi, nhưng chẳng lẽ cứ ngồi yên hay sao! ta nên họp quân chư hầu

mà đi đánh mới phải .

Tấn Chiêu công liền sai Hàn Khởi hội chư hầu ở đất Quyết Ngận . Tống, Tề, Lỗ, Vệ, Trịnh và

Tào đều sai quan đại phu đến để dự hội . Hàn Khởi nói đến việc cứu Sái, quan đại phu các nước

đều lắc đầu cả, không ai dám nhận lời . Hàn Khởi nói:

- Các ngài sợ nước Sở như thế, là muốn để mặc nước Sở cứ mỗi ngày một lấn dần như tằm

ăn dâu hay sao! nếu quân Sở đánh xong Trần Sái, rồi dần dần đến các nước th. bấy giờ chúa

công tôi cũng không dám bàn g. nữa!

Mọi người đều nh.n nhau, không ai trả lời . Bấy giờ quan hữu sư nước Tống là Hoa Hợi cũng

dự hội . Hàn Khởi bảo Hoa Hợi rằng:

- Khi trước quna hữu sư nước Tống là Hoa Nguyên xướng nghị lên mà khiến họ Tấn và SỞ

hội nhau ở nước Tống để gia ước b.i binh, nếu nước nào trái lời th. các nước cùng đánh . Nay

nước Sở bội ước đánh Trần và Sái mà nhà ngươi cứ khoanh tay không nói một câu nào, thế th.

không phải, là tại nước Sở thất tín, chính là tại nước ngươi khinh mạn chư hầu đó!

Hoa Hợi sỡ h.i mà đáp rằng:

- Khi nào nước tôi lại dám khinh mạn chư hầu, chẳng qua là tại nước Sở mọi rợ, không nghĩ

g. đến tín nghĩa, nước tôi cũng không thể làm thế nào được . Nay các nước nghĩ quân đ. lâu mà

bỗng nhiên khơi sự chiến tranh th. vị tất đ. thắng được Sở, chi bằng ta theo lời giao ước ấy mà

sai sứ đến xin vua Sở tha cho nước Sái, chắc vua Sở không thể chối từ được .

Hàn Khởi thấy quan đại phu các nước đều sợ nước Sở, liệu việc cứu Sái không thể thành

được, mới bàn viết một bức thư sai quan đại phu là Hồ Phủ sang đất Thân Địa đệ tr.nh Sở Linh

vương . Sái Hữu thấy các nước không chịu đem quân cứu Sái, khóc mà trở về . Hồ Phủ sang đến

Thân Địa, vào yết kiến Sở Linh vương, đệ tr.nh bức thư, đại lược nói rằng:

"Ngày trước hai nước Sở, Tấn hội thề ở nước Tống, có giao ước cùng nhau b.i binh, đến khi

hội thề ở đất Quắc lại nhớ lại ước cũ, đ. có qúi thần chứng giám . Chúa công tôi cùng chư hầu

noi theo lời giao ước ấy, không dám gây việc chiến tranh . Nay Trần, Sái có tội, quí quốc đem

quân đi đánh, dẫu bởi việc nghĩa, nhưng chẳng qua cũng là t.ng quyền . Chư hầu thấy đ. giết

được tội nhân rồi, mà việc binh h.y c.n chưa b.i, đều đến trách chúa công tôi sao không biết

bênh vực những kẻ hèn yếu, chúa công tôi lấy làm xấy hổ lắm, nhưng vẫn chưa dám cất quân,

là v. sợ trái lời giao ước, vậy phải sai tôi là Hàn Khởi, cùng với quan đại phu các nước, đưa bức

thư này, xin đại vương tha cho nước Sái . Nếu đại vương nghĩ đến lời giao ước mà để cho nước

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 687 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

Sái được toàn vẹn th. chẳng những là người nước Sái mà chúa công tôi và các nước đồng minh

đều cám ơn đại vương lắm".

Cuối bức thư, quan đại phu các nước đều k. tên cả . Sở Linh vương trông thấy cười mà nói

rằng:

- Ta đ. sắp phá vỡ được nước Sái mà các ngươi muốn đem một câu nói lại đến giải vây, coi

ta như đứa trẻ con hay sao! nhà ngươi về nói lại cho vua Tấn biết: Trần Sái là nước phụ thuộc

của ta, không phiền các nước phương bắc phải trông nom hộ .

Hồ Phủ toan cố . nàn xin th. Sở Linh vương đứng dậy trở vào, cũng không viết thư

đáp . Hồ Phủ căm tức mà trở về . Vua tôi nước Tấn dẫu giận nước Sở nhưng cũng không biết

làm thế nào . Sái Hữu về đến nước Sái, bị quân Sở bắt được, giải đến nộp công tử Khí Tật . Công

tử Khí Tật bắt hiếp Sái Hữu phải đầu hàng . Sái Hữu không chịu, Khí Tật bèn đem giam ở hậu

quân . Công tử Khí Tật biết quân Tấn không đến cứu, lại càng cố sức đánh thành nước Sái .

Công tử Qúi Sinh nói với thể tử Hữu rằng:

- Bây giờ việc đ. nguy cấp rồi, tôi xin liều m.nh sang dinh quân Sở để xin quân Sở rút về,

nếu quân Sở nghe cho th. dân ta không đến nỗi tàn hại .

Thế tử Hữu nói:

- Công việc trong thành, trông cậy ở một tay đại phu, sao đại phu nỡ bỏ tôi mà đi .

Công tôn Qúi Sinh nói:

- Nếu thế tử không bằng l.ng cho tôi đi th. con tôi là Triều Ngô, có thể sai đi được .

Thế tử Hữu gọi Triều Ngô đến, khóc mà sai đi . Triều Ngô vào yết kiến công tử Khí Tật .

Công tử Khí Tật tiếp đ.i tử tế . Triều Ngô nói:

- Công tử đem quân đánh nước tôi, nước tôi chắc thế nào cũng mất, nhưng chưa được r. là

v. tội g. ? nếu v. tội tiên quân tôi thất đức th. thế tử nước tôi có tội g. ? tôn x. nước tôi có tội g.

? xin công tử thương mà xét cho .

Công tử Khí Tật nói;

- Ta cũng biết nước Sái không đáng phải tuyệt diệt, nhưng ta phụng mệnh vua SỞ sang đây,

nếu không thành công th. tất phải chịu tội .

Triều Ngô nói:

- Tôi c.n có một câu nữa, xin đuổi hết người xung quanh, cho tôi được nói .

Công tử Khí Tật nói;

- Nhà ngươi cứ noi, người xung quanh ta không hề chi cả .

Triều Ngô nói:

- Vua Sở lên ngôi, không do đường chính, công tử hẳn cũng đ. biết . Phàm người biết nghĩ,

ai là không giận . Nay lại trong làm khổ dân về việc thổ mục, ngoài là khổ dân về việc can qua,

l.ng tham không chán, năm trước diệt Trần, năm sau lừa Sái . Công tử không nghĩ đến thù vua

mà lại ra sức để giúp, tôi e rằng đến khi ta vạ, chắc là công tử cũng phải chịu một phần . Công

tử vốn có tiếng là người hiền hậu, sáng suốt, lại có cái điềm đương bích, người nước Sở ai cũng

muốn cho công tử lên làm vua; nay công tử đem quân quay về mà trị tội kẻ giết vua hại dân ấy

th. c.n ai dám chống lại với công tử nữa . Chẳng hơn là thờ một ông vua vô đạo, mà mua oán

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 688 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

với thiên hạ hay sao! nếu công tử nghe lời tôi, th. tôi xin đem quân nước tôi đi làm tiên phong

giúp công tử .

Công tử Khí Tật nổi giận, nói:

- Đứa thất phu kia, dám đem lời nói khéo để chia rẽ vua tôi nước ta, tội đáng chém chết,

nhưng ta hay gửi cái đầu ở trên cổ nhà ngươi đó, cho nhà ngươi về truyền báo thế tử Hữu mau

mau ra hàng đi th. c.n được toàn tính mệnh!

Công tử Khí Tật truyền quân sĩ đuổi Triều Ngô ra . Nguyên khi trước Sở cung vương có một

người thiếp yêu, sinh được năm con: con trưởng là Hùng Chiêu, tức là Sở Khang vương; người

thứ hai là Vi, tức là Sở Linh vương; người thứ ba là Tị, tên tự là Tử Can; người thứ tư là Hắc

Quang, tên tự là Tử Tích; c.n người thứ năm là công tử Khí Tật . Trong năm người con ấy, Sở

Cung vương muốn chọn một người để lập làm thế tử mà chưa biết lập ai, muốn tế các thần,

rồi chôn một viên ngọc bích ở giữa ở trong sân nhà thái miếu, đánh dấu chỗ chôn rồi đến canh

năm cho năm người con vào yết tổ, xem người nào đứng làm lễ đúng vào chỗ chôn ngọc bích,

th. người ấy được qủi thần chọn làm vua . Khang vương vào trước, đứng cách ngọc bích xa lắm

. Công tử Khí Tật bấy giờ tuổi h.y c.n nhỏ, người vú ẵm vào lễ đứng chính giữa ở trên ngọc

bích, Sở Cung vương biết là có thần giúp, bởi vậy rất yêu công tử Khí Tật . Khi Sở Cung vương

chết, công tử Khí Tật h.y c.n nhỏ, thành ra Khang vương lên nối ngôi, nhưng các quan đại phu

nước Sở nghe thấy việc chôn ngọc bích ấy, ai cũng biết rằng về sau công tử Khí Tật tất lên làm

vua .

Bấy giờ Triều Ngô nước Sái nói đến cái điềm "đương bích", công tử Khí Tật sợ lời nói ấy

truyền bá ra th. tất Sở Linh vương ghen ghét, vậy nên giả cách đuổi Triều Ngô ra, Triều Ngô trở

vào trong thành, thuật lại lời nói của công tử Khí Tật cho thế tử Hữu nghe . Thế tử Hữu nói:

- Làm vua th. phải v. nước mà chết, đó là lẽ chính, ta đây dẫu chưa nối ngôi, nhưng cũng

là phụng mệnh giữ nước, th. cũng nên v. nước mà liều m.nh, chẳng hơn chịu cúi đầu làm nô lệ

mà thờ kẻ cừu địch hay sao!

Thế tử Hữu nói thế, rồi lại càng cố sức chống với quân Sở . Thành nước Sái bị vây từ tháng

bảy mùa hạ, đến tháng mười một mùa đông, công tôn Qúi Sinh mệt nhọc thành bệnh, nằmg

không dậy được . Trong thành lương hết, chết đói mất quá nửa . Quân Sở trèo lên mặt thành

đông như đàn kiến, liền phá vỡ thành nước Sái . Thế tử Hữu đành ngồi mà chịu trói . Công tử

Khí Tật vào thành phủ dụ nhân dân, rồi bắt thế tử Hữu và Sái Hựu giải về nộp Sở Linh vương,

c.n Triều Ngô v. có câu nói "đương bích" mà được tha . Chưa được bao lâu, công tôn Quí Sinh

chết, Triều Ngô mới theo công tử Khí Tật .

Bấy giờ Sở Linh vương đ. về Sính Đô nằmg mộng thấy một người vào yết kiến, tự xưng là

thần Cửu Cương sơn, bảo Sở Linh vương rằng:

- Nhà ngươi tế ta, ta cho nhà ngươi được thiên hạ!

Khi SỞ Linh vương tỉnh dậy, mừng lắm, liền sắp xa giá ra Cửu Cương sơn nhân gặp công tử

Khí Tật báo tin đ. diệt được nước Sái . Sở Linh vương toan giết thế tử Hữu để tế thần . Thân Vô

Vũ can rằng:

- Ngày xưa, Tống Tương công giết vua Tắng để tế thần Thư Thuỷ mà chư hầu làm phản, đại

vương chớ nên theo điều dở ấy .

SỞ Linh vương nói:

- Thế tử Hữu là con một người có tội, ta cũng coi như là giống súc sinh mà thôi .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 689 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

Thân Vô Vũ lui ra, thở dài mà nói rằng:

- Đại vương bạo ngược như vậy th. toàn vẹn làm sao cho được!

Thân Vô Vũ liền cáo l.o về làm ruộng . Sái Vi thấy thế tử Hữu bị giết, thương khóc trong ba

ngày . Sở Linh vương cho là trung, rồi tha tội và thu dụng . Sái Vi nghĩ đến cha là Sái Lược khi

trước cũng bị Sở Linh vương giết, vẫn c.n nuôi l.ng báo thù bảo Sở Linh vương rằng:

- Các nước theo Tấn mà không theo Sở, là v. Tấn gần mà Sở xa, nay đại vương đ. đánh được

Trần, Sái, tiếp giáp với trung nguyên nếu đắp thành cho cao rộng, rồi đặt thêm quân để thị uy

với chư hầu th. nước nào không phải sợ . Bấy giờ tiến sang đánh Ngô và Việt, trước tự phía đông

nam, sau đến phía tây bắc, tôi chắc có thể thay nhà Chu mà làm thiên tử được .

Sở Linh vương nghe nói bằng l.ng, từ bấy giờ mới có . tin dùng Sái Vi . Rồi truyền đắp

thành ở Trần, Sái, cao rộng thêm ra, lại cho công tử Khí Tật trấn thủ ở nước Sái, để đền lại cái

công diệt Sái . Lại đắp hai cái thành ở phía đông và phía tây, gọi là Bất Lang thành, để giữ chỗ

hiểm yếu của nước Sở . Sở Linh vương cho rằng thiên hạ không nước nào cường thịnh bằng

nước Sở, chẳng bao lâu nước Sở sẽ thu được cả thiên hạ, mới gọi quan thái bốc vào để bói xem

bao giờ th. được làm thiên tử . Quan thái bốc nói:

- Nhà vua đ. xưng vương tức là thiên tử rồi, c.n bói làm g. ?

Sở Linh vương nói:

- Nay c.n có nhà Chu th. Sở ta chưa phải là vương thật; có lấy được hết thiên hạ mới thật là

vương .

Quan thái bốc hơ mai rùa để bói . Tự nhiên mai rùa vỡ . Quan thái bốc nói:

- Thế này là việc không thành!

Sở Linh vương cầm mai rùa ném xuống đất, rồi vùng vằng đứng dậy mà kêu to lên rằng:

- Trời ơi! trời tiếc g. mà không cho ta được thiên hạ! nếu vậy th. trời sinh ta làm g. !

Sái Hựu tâu rằng:

- Việc cốt tại người, chứ cái xương khô ấy biết g.!

Sở Linh vương bằng l.ng . Chư hầu thấy nước Sở cường thịnh, đều có . sợ h.i, sai sứ đến

triều cống . Quan đại phu nước Tề là Án Anh (tên tự là B.nh Trọng) phụng mệnh Tề Cảnh công

sang sứ nước Sở . Sở Linh vương bảo triều thần rằng:

- Án Anh m.nh không đầy năm thước, mà chư hầu đều khen là người giỏi . Nay các nước chỉ

có Sở ta là cường thịnh hơn cả, ta muốn làm cho Án Anh phải sỉ nhục, để nâng cao cái uy của

nước Sở, các ngươi thử nghĩ xem có kế g. ?

Quan thái tể là Viễn Khải Cương mật tâu rằng:

- Án Anh là người tài ứng đối, tất phải dùng nhiều cách mới sỉ nhục được hắn .

Viễn Khải Cương liền đem mưu kế nói với Sở Linh vương . Sở Linh vương nghe lời . Đêm

hôm ấy, Viễn Khải Cương đem quân ra khoét một cái lỗ nhỏ ở bên cửa đông, vừa vặn độ năm

thước, rồi truyền cho quân canh cửa, đợi khi nào sứ nước Tề đến th. đóng chặt cửa giữ lại, rồi

bảo chui qua cái lỗ nhỏ ấy mà vào . Được một lúc, Án Anh mặc áo cừu rách, đi cái xe xấu và con

ngựa gầy, đến cửa đông, trông thấy cửa thành đóng, liền dừng xe lại, sai người gọi cửa . Quân

canh cửa trỏ vào cái lỗ nhỏ ở bên cạnh mà bảo Án Anh rằng:

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 690 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

- Ngài đi qua cái chỗ ấy, cũng rộng r.i chán, cần g. phải mở cửa!

Án Anh nói:

- Đó là chỗ chó chui, chứ không phải chỗ người đi . Có sang sứ nước chó th. mới vào cửa

chó, chứ sang sứ nước người th. tất phải đi cửa người .

Quân canh cửa đem lời nói ấy phi báo với Sở Linh vương . Sở Linh vương nói:

- Ta muốn dỡn hắn, ai ngờ lại bị hắn dỡn lại!

Nói xong truyền mở cửa thành cho Án Anh vào . Án Anh vào trong thành, thấy có một toán

xa kỵ, người nào cũng to lớn lực lưỡng và rậm râu, tay cầm một ngọn giáo thật dài, trông như

vị thiên thần, đến đón Án Anh, có . muốn tỏ r. Án Anh là người thấp lùn bé nhỏ, Án Anh nói:

- Ta sang sứ hôm nay là v. việc giao hiếu, chứ không phải là muốn gây việc chiến tranh,

dùng làm chi những kẻ vũ sĩ ấy!

Án Anh nói xong b.o vũ sĩ đứng ra một bên, rồi giục xe thẳng tới cửa triều . Ngoài cửa triều

có hơn mười viên quan, đều mũ cao áo dài, đứng sắp hàng hai d.y . Án Anh xuống xe, chắp tay

vái chào . Trong hàng các quan, có một viên trẻ tuổi hỏi Án Anh rằng:

- Ngài có phải là Án B.nh Trọng, người ở đất Di Duy (tức là Lai Địa) đó không ?

Án Anh nh.n xem ai th. tức là con Đấu Vi Qúi, tên gọi Đấu Thành Nhiên, hiện đang làm

quan giao do.n . Án Anh đáp rằng:

- Phải! chính tôi đó! chẳng hay ngài định dạy điều g. ?

Đấu Thành Nhiên nói:

- Nước Tề, kể từ đời Thái công thuở xưa, vốn là một nước cường thịnh, sao từ khi Hoàn công

mất đi rồi, trong nước nhiều loạn, tranh cướp lẫn nhau, hết bị Tấn đánh, lại bị Tống đánh . Vua

Tề ngày nay, cũng chẳng kém g. Hoàn công, mà cái hiền đức của ngài phỏng có thua g. Quản

Trọng (tức là Quản Di Ngô), sao ngài không biết giúp vua Tề để chấn hưng cơ nghiệp cũ, mà

chịu cúi đầu thờ nước lớn như đám nô bộc, thật tôi không hiểu ra làm sao!

Án Anh đáp rằng:

- Có biết thời thế mới gọi là tuấn kiệt, có thông cơ biến mới gọi là anh hào . Từ khi nhà Chu

suy, Tề và Tấn làm bá chủ ở Nam Man, dẫu bởi có nhân tài, nhưng chẳng qua cũng là do khí vận

. K.a như Tấn Tương công và Tần Mục công cường thịch biết bao mà sau cũng phải hèn yếu;

nước Sở từ khi vua Trang vương mất đi, cũng thường bị quân Tấn và quân Ngô đến đánh, cứ g.

một nước Tề! chúa công tôi hiểu lẽ ấy, cho nên vẫn luyện tập quân m. để đợi thời; nay sai tôi

sang đây là theo lễ giao hiếu với lân quốc, sao gọi là nô bộc được ? ngài có phải là d.ng d.i Tử

Văn đó không ? Tử Văn khi xưa là một bậc danh thần ở nước Sở, biết thời thế, thông cơ biến,

mà sao lời nói của ngài nghe trái với Tử Văn nhiều lắm!

Đấu Thành Nhiên thẹn đỏ mặt lên, cúi đầu lui ra . Được một lúc, trong hàng bên tả lại có

người hỏi Án Anh rằng:

- Án B.nh Trọng tự phụ là người biết thời thế, thông cơ biến, nhưng trong khi Thôi Trữ và

Khán Phong nổi loạn, th. triều thần nước Tề, tử Giải Cử trở xuống, bao nhiêu tử tiết, Trần Văn

Tử cũng bỏ cả cơ nghiệp mà đi . Ngài là thế gia nước Tề, đ. không dám đánh giặc, cũng không

biết tử tiết, c.n bo bo giữ lấy danh vị làm chi!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 691 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

Án Anh nh.n xem ai th. tức là quan thượng đại phu nước Sở, tên gọi Dương Mang, tên tự là

Tử Hà . Án Anh đáp rằng:

- Người có tiết lớn th. không cần những điều nhỏ mọn, người biết lo xa th. không nghĩ đến

những sự tầm thường . Ông vua v. nước mà chết th. bề tôi nên chết theo, nay vua Trang công

tôi không phải v. nước mà chết, những người chết theo, toàn là v. t.nh riêng, tôi dẫu hèn mạt,

có đâu dám liều chết để mua lấy cái hư danh ấy! vả bề tôi gặp lúc trong nước có nạn không

thể làm g. được th. mới nên bỏ đi, tôi không đi là để lập vua mới mà giữ lấy nước, chứ có phải

là v. tham danh vị đâu! huống chi việc biến loạn, nước nào chẳng có, ngài chắc các quan triều

thần nước Sở đều là những người một l.ng tử tiết cả hay sao!, sao ngài chỉ biết trách người mà

không biết trách m.nh ?

Dương Mang nín lặng không đáp được nữa . Bỗng thấy trong hàng bên hữu lại có một người

ra hỏi Án Anh rằng:

- Ngài nói là ngài muốn lập vua mới để giữ lấy nước, câu nói ấy có . khoe khoang quá! trong

khi họ Thôi và họ Khánh giết nhau, họ Trần và họ B.o tranh quyền nhau, chẳng thấy ngài có

mưu kế g. lại cả, nếu quả ngài có l.ng báo quốc th. sao lại như thế!

Án Anh cười mà nói rằng:

- Ngài biết điều ấy, nhưng chưa biết điều khác! lúc bấy giờ, tôi ở liền bên cạnh chúa công,

tôi bày mưu lập kế, để giữ yên nước nhà, những kẻ bàng quan tài nào biết r. được ?

Trong hàng bên tả lại có một người ra bảo Án Anh rằng:

- Đại trượng phu gặp thời, đ. có đại tài lược, tất có đại qui mô! tôi xem ra th. ngài khó l.ng

mà tránh khỏi được cái tiếng bỉ lận .

Án Anh nh.n xem ai th. là quan thái tể nước Sở tên gọi Viên Khải Cương . Án Anh nói:

- Tại sao ngài lại biết là tôi bỉ lận ?

Viễn Khải Cương nói:

- Thân danh ngài làm tướng quốc th. mũ áo và xe ngựa, tưởng cũng nên trang sức để tỏ cái

ân huệ của vua, cớ sao lại mặc áo cừu rách, cưỡi con ngựa gầy, mà đi xứ nước ngoài như vậy,

chẳng lẽ lương ăn không đủ hay sao ? tôi nghe nói cái áo cừu của ngài, may từ thuở bé, đ. ba

mươi năm nay không thay; mà mỗi khi tế lễ, ngài dùng con lợn nhỏ quá, đến nỗi vai lợn không

chật mâm, như thế không phải bỉ lận là g.!

- Án Anh vỗ tay cười rầm lên mà nói rằng:

- Sao kiến thức của ngài thiển cận như vậy! tôi từ khi làm tướng quốc đến giờ, suốt trong

họ hàng nhà tôi đều được mặc áo đẹp, ăn miếng ngon, không ai phải đói rét; những nguời hàn

sĩ nhờ tôi mà được ấm no, cả thẩy đến hơn bảy mươi nhà, thế th. muốn tỏ cái ân huệ của vua,

c.n g. bằng điều ấy!

Án Anh nói chưa dứt lời th. trong hàng bên hữu lại thấy có một người trỏ tay vào mặt Án

Anh mà cười vừa nói:

- Tôi nghe nói vua Thành Thang m.nh cao chín thước là bậc hiền vương, Tử Trang sức địch

muôn người là bậc danh tướng . Nay ngài m.nh thấy không đầy năm thước, sức yếu không tr.i

nổi một con gà, chỉ nghề bẻo lẻo mồm miệng, tự phụ là tài gỉoi, tôi tưởng nên lấy làm xấu hổ

lắm mới phải!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 692 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

Án Anh nh.n xem ai th. tức là cháu công tử Chân, tên gọi Nang Ngo., tên tự là Tử Thường,

hiện đang làm chức xa hữu . Án Anh tủm tỉm cười mà đáp rằng:

- Tôi nghe nói cái quả cân dẫu nhỏ, bao giờ cũng đè được ngh.n cân; cái chèo dẫu dài, bao

giờ cũng ngâm ở dưới nước . Trương Địch người cao mà bị giết ở Lỗ, Nam Cung Trường vạn sức

khỏe mà bị giết ở Tống; túc hạ m.nh dài sức khỏe, có lẽ cũng giống hai người ấy . Tôi biết thân

không có tài cái g., nhưng hỏi th. phải nói, sao ngài lại chê là bẻo lẻo mồm miệng ?

Nang Ngo. không biết nói thế nào nữa . Bỗng nghe báo cáo quan lệnh do.n và Viễn Bái đến

. Các quan đều sắp hàng đứng đợi . Ngũ Cử mời Án Anh vào triều, rồi bảo các quan đại phu

rằng:

- Án B.nh Trọng là hiền sĩ nước Tề, sao các ngài lại nói quá như vậy ?

Được một lúc Sở Linh vương ra ngự triều . Ngũ Cử đưa Án Anh vào yết kiến . Sở Linh vương

trông thấy Án Anh liền hỏi rằng:

- Nước Tề quả thật không có người hay sao ?

Án Anh nói:

- Người nước Tề tôi, hà hơi th. thành ra mây, vẩy mồ hôi th. thành ra mưa, đi th. phải chen

vai, đứng th. phải chen chân, sao gọi là thiếu người ?

Sở Linh vương nói:

- Thế th. sao lại sai tiểu nhân sang sứ nước ta ?

Án Anh nói:

- Nước tôi vẫn có lệ: người hiền sang sứ nước hiền, người ngu sang sứ nước ngu, đại nhân

sang sứ đại quốc, tiểu nhân sang sứ tiểu quốc . Tôi là tiểu nhân, bất tài bất đức, vậy mới phụng

mệnh sang sứ nước Sở .

Sở Linh vương nghe nói có . hổ thẹn, nhưng trong l.ng lấy làm lạ . Gặp bấy giờ có người ở

ngoại thành đem dâng hộp hoan quất (quít). Sở Linh vương vỗ tay cười ầm lên mà bảo rằng:

- Người nước Tề dễ thường không ăn quít bao giờ! cớ sao lại không bóc vỏ ?

Án Anh nói:

- Cứ theo trong lễ th. vua đưa cho quả g., bề tôi cũng không được bóc v. mà quẳng đi . Nay

đại vương đưa cho tôi, cũng như là chúa công tôi đưa cho tôi vậy . Đại vương không truyền cho

bóc v., nên tôi phải ăn cả .

Sở Linh vương bất giác kính phục, mời ngồi uống rượu . Được một lúc, có ba bốn vũ sĩ giải

một tên tù đi qua dưới thềm . Sở Linh vương nói:

- Tên tù ấy người ở đâu ?

Vũ sĩ tâu:

- Người nước Tề .

Sở Linh vương hỏi:

- Phạm tội g. ?

Vũ sĩ tâu :

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 693 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 69. SúãLinh Vûúng Cêåy ThïæHuâng Cûúâng

aán Bònh Troån Thi Taâi Øn Noái

- Tội ăn trộm .

Sở Linh vương ngảnh lại bảo Án Anh rằng:

- Người nước Tề dễ thường quen tính ăn trộm hay sao!

Án Anh biết là Sở Linh vương cố . bày ra chuyện ấy để chế nhạo m.nh, mới đáp lại rằng:

- Tôi nghe nói giống quít ở xứ Giang Nam, đem sang trồng ở xứ Giang bắc th. hóa ra chua, là

tại thổ nghi không giống nhau . Nay người nước Tề, khi ở nước Tề thi không ăn trộm, khi sang

Sở th. hóa ra ăn trộm, thế là tại thổ nghi nước Sở, chứ có tại g. người nước Tề!

Sở Linh vương nín lặng

lâu rồi nói rằng:

- Ta định chế nhạo nhà ngươi, chẳng ngờ lại bị nhà ngươi chế nhạo!

Bèn tiếp đ.i Án Anh rất trọng thể, cho đến khi về nước Tề . Tề Cảnh công khen công Án Anh,

tôn làm thượng tướng, ban cho một cái áo câu giá ngh.n lạng vàng, lại muốn phong thêm thái

ấp cho nữa, nhưng Án Anh đều từ chối cả . Tề Cảnh công lại muốn lam cho Án Anh một cái nhà

mới . Án Anh cũng cố xin thôi .

Một hôm, Tề Cảnh công ra chơi nhà, trông thấy vợ Án Anh, mới hỏi Án Anh rằng:

- Đó là nội tử của khanh đấy à ?

Án Anh tâu rằng:

- Phải!

Tề Cảnh công cười mà nói rằng:

- Chao ôi! già mà xấu lắm! ta có đứa ái nữ, trẻ mà đẹp, để ta gả cho khanh .

Án Anh nói:

- Lúc trẻ trung, người ta lấy m.nh, là mong lúc già nua có thể nhờ vả được; vợ tôi dẫu già

mà xấu, nhưng khi nào tôi nỡ phụ!

Tề Cảnh công khen rằng:

- Vợ con chẳng nỡ phụ, huống chi là vua!

Từ bấy giờ Tề Cảnh công có l.ng tin cậy Án Anh lắm .

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 694 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 70

Giết Ba Anh, Sở B.nh Vương Lên

Ngôi

hội Chiêu Hầu, Tấn Chiêu Công

Làm Chủ

Bấy giờ năm thứ 12 đời Chu Cảnh Vương, Sở Linh Vương đ. diệt được Trần và Sái rồi, lại thêm

sáu nước nhỏ là Hứa,

, Trần, Đạo, Ph.ng, Thân sang đất Kinh Sơn, trăm họ phải bỏ nhà bỏ cửa mà đi nơi khác,

tiếng than khóc rộn lên khắp đường xá. Sở Linh Vương vẫn cho là thiên hạ đ. nắm chắc trong

tay m.nh nên chỉ ngày đêm vui chơi ở Chương Hoa Đài, lại toan sai sứ sang nhà Chu đ.i lấy

chín cái đỉnh đem về nước Sở. Quan hữu do.n là Trịnh Đan can rằng :- Nay Tề, Tấn c.n mạch,

Ngô, Việt chưa theo th. nhà Chu dẫu sợ ta, chư hầu tất cũng không phục.Sở Linh Vương không

bằng l.ng nói rằng :- Có một điều này, xu.t nữa ta quên đi mất ! Khi trước ta hội chư hầu ở

Thân Địa, xá tội cho vua Từ, ai ngờ vua Từ lại bội ta mà theo Ngô; nay ta nên đánh Từ trước,

rồi đánh Ngô sau, khiến cho các nước từ Trường Giang trở về phía đông, đều là thuộc quốc của

ta cả, thế th. thiên hạ về tay đến một nửa rồi.Sở Linh Vương giao cho Viễn Bài và Sái Hựu giúp

thế tử Lộc giữ nước, c.n m.nh th. đi luyện tập quân m. ở cuối sông Di Thuỷ, và sai quan tư m.

Đốc đem quân sang vây thành nước Từ.Đại binh Sở Linh Vương đóng ở Kiên Khê, để làm thanh

viện (phô trương thanh thế để khiến người ta sợ) . Mùa đông năm ấy tuyết xuống nhiều lắm,

đóng dày mặt đất đến hơn ba thước. Sở Linh Vương hỏi nội thị rằng :- Ngày trước, nước Tần có

dâng ta cái áo cầu “Phục đào” và cái mền “Thu. Vũ”, các người đem ra đây cho ta.Nội thị đưa

áo và mền ra, Sở Linh Vương mặc áo và khoác mền vào, đầu đội mũ dạ, chân đi giầy da, tay

cầm cái roi bằng tơ tía ra ngoài trướng đứng xem tuyết. Gặp có quan hữu do.n là Trịnh Đan đến

yết kiến. Sở Linh Vương bỏ mũ và mền, vứt roi xuống, rồi đứng nói chuyện với Trịnh Đan, Linh

Vương nói :- Trời rét quá đi mất !Trịnh Đan nói :- Đại vương mặc mấy lần áo cừu đứng trong

trướng hồ mà c.n rét như thế, huống chi quân sĩ áo th. ít, chân th. trần, đầu đội mũ trụ, m.nh

mặc áo giáp, tay cầm binh khí đứng ở trong đám gió tuyết, th. khổ biết dường nào ! Sao đại

vương không tạm rút quân đánh Từ về, đợi đến qua xuân, khí giời ấm áp sẽ hay ?Linh Vương

nói :- Nhà ngươi nói rất phải ! Nhưng từ khi khởi binh đến nay, ta đánh đâu được đấy, chắc rằng

chỉ nay mai tất có tin thắng trận.Trịnh Đan thưa rằng :- Từ không phải như Trần và Sái. Từ cách

nước Sở đến hơn ba ngh.n dặm, mà lại c.n dựa vào nước Ngô nữa. Nếu nhà vua tham đánh

Tùu, khiến cho ba quân ở ngoài giá rét khổ sở, vạn nhất trong nước có biến, l.ng quân ly tán,

695

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 70. Giïæt Ba Anh, SúãBònh Vûúng Lïn Ngöi

höåi Chiïu Hêçu, Têæn Chiïu Cöng Laâm Chuã

th. tôi dám lấy làm nguy cho đại vương lắm.Linh Vương cười mà nói rằng :- Xuyên Phong Thu

ở Trần, Khí Tật ở Sái, Ngũ Cử giữ nước với thái tử, thế là có đến ba nước Sở ta c.n lo g. nữa

?Vừa lúc ấy có quan thái sử là Ỷ Tướng đi qua.Linh Vương trỏ Ỷ Tướng mà bảo Trịnh Đan rằng

:- Đây là một nhà bác vật, phàm các sách như “Tam phần”, “Ngũ điển”, “Bát sách”, “Cửu khâu”,

đều thông hiểu cả, nhà người nên trọng đái người ta.Trịnh Đan nói :- Đại vương khen quá lời

! Ngày xưa vua Mục vương nhà Chu đi dong chơi khắp thiên hạ. Sái công tức là Mưu Phủ làm

thơ “Kỳ thiểu” để can ngăn. Mục vương nghe lời mà trở về tránh khỏi được tai vạ. Thế mà tôi

đem thơ ấy hỏi Ỷ Tướng, . Tướng không biết, việc bản triều mà c.n không biết, huống chi là

việc đời xưa !Linh Vương hỏi :- Bài thơ “Kỳ thiểu” thế nào, nhà ngươi đọc cho ta nghe. Trịnh

Đan đọc. Sở Linh vương lại hỏi nghĩa. Trịnh Đan cắt nghĩa. Sở Linh vương biết là Trịnh Đan có

. can m.nh, mới nín lặng không nói g. cả, ngẫm nghĩ

lâu rồi bảo Trịnh Đan rằng :- Nhà ngươi h.y lui ra, để ta nghĩ lại xem.Đêm hôm ấy, Linh

vương đ. toan rút quân về, bỗng nghe báo quân tư m. Đốc đ. thắng nhiều trận, hiện đang vây

kinh thành nước Từ. Linh vương nói :- Nếu vậy th. nước Từ có thể diệt được !Linh vương bèn

nhất định cứ đóng quân ở Kiên Khê, từ đông sang xuân, ngày nào cũng lấy săn bắn làm vui; lại

toan bắt dân phải sửa soạn lâu đài ở đấy, không nghĩ g. đến việc về nước cả.Bấy giờ có Triều

Ngô (con quan đại phu nước Sái là Quí Sinh), theo hầu công tử Khí Tật, ngày đêm vẫn nghĩ

mưu để khôi phục nước Sái, mới cùng với Quan T.ng (người nước Sở) thương nghị. Quan T.ng

nói :- Vua Sở gây ra việc tranh chiến, đem quân đi lâu ngày không về, nhân dân ai cũng oán

giận, ta nên nhân cơ hội này mà khôi phục lại nước Sái.Triều Ngô nói :- Bây giờ làm thế nào

khôi phục được ?Quan T.ng nói :- Hùng Kiên (tên sở Linh vương) được lập lên làm vua, ba vị

công tử (Tử Can, Tử Tích và Khí Tật) đều không phục, nhưng sức không làm g. nổi. Nay ta giả

mệnh Sái công (tức Khí Tật) mà triệu Tử Can và Từ Tích về, rồi bức hiếp Sái công phải khởi sự

mà chiếm lấy nước Sở. Nước Sở đ. mất th. Hùng Kiên mất sào huyệt, c.n làm g. được nữa. Đến

đời vua sau, tất nhiên ta phục được nước Sái.Triều Ngô nghe lời, sai Quan T.ng giả mệnh lệnh

của Sái công đi triệu Tử Can (tức công tử Tị) ở nước Tấn, và Tử Tích (tức là công tử Hắc Quang)

ở nước Trịnh về, nói là Khí Tật định lấy quân Trần, Sái đưa hai vị công tử về nước để chống

nhau với Hùng Kiên. Tử Can và Tử Tích mừng lắm, tức khắc đi sang nước Sái để hội nhau với

Khí Tật. Quan T.ng về trước báo với Triều Ngô. Triều Ngô đón đường nói với Tử Can và Tử Tích

rằng :- Sái công chưa hề ra lệnh, nhưng ta có thể bức hiếp Sái công bắt phải theo ta.Tử Can và

Tử Tích nghe nói, đều sợ h.i biến sắc, Triều Ngô nói :- Hùng Kiên đem quân đi, lâu ngày không

về, trong nước không có ph.ng bị. Sái Vĩ nghĩ đến cái thù giết cha, chỉ mong cho có loạn. Đấu

Thành Nhiên làm chức giao do.n, vẫn thân nhau với Sái công; nếu Sái công cử sự th. hắn tất

làm nội ứng. Xuyên Phong Thu dẫu đ. được phong ở Trần, nhưng vẫn không phục Hùng Kiên,

nếu Sái công cho người triệu th. hắn tất theo ngay. Đem quân Trần Sái đánh một nước Sở không

có ph.ng bị, khác nào như lấy của ở trong túi m.nh, hai công tử c.n lo nỗi g.!Tử Can và Tử Tích

nghe nói, mới được yên l.ng, liền cùng với Triều Ngô hội thể. Trong ước thư lại đề tên Sái công

đứng đầu. Thể xong, Triều Ngô đưa Tử Can và Tử Tích lẻn vào Sái thành. Sái công đang ngồi ăn

cơm sáng bất ngờ thấy Tử Can và Tử Tích đến, th. hốt hoảng sợ h.i toan đứng dậy tránh mặt.

Triều Ngô chạy đến, nắm lấy vạt áo Sái công mà bảo rằng :- Việc đ. đến nơi rồi, ngài c.n định

đi đâu !Tử Can và Tử Tích ôm lấy Sái công vừa khóc vừa nói :- Hùng Kiên vô đạo, giết anh và

cháu, lại đuổi bọn chúng tôi. Hai tôi tới đây là muốn nhờ binh lực nhà ngươi để báo thù cho

anh. Khi thành sự rồi, sẽ để ngôi vua cho nhà ngươi.Khí Tật thảng thốt không biết làm thế nào,

mới đáp lại rằng :- Xin để thong thả, rồi sẽ thương nghị.Triều Ngô nói :- Hai công tử đói rồi h.y

cùng ăn cơm với Sái công.Tử Can và Tử Tích ăn cơm xong, Triều Ngô giục phải làm ngay, liền

tuyên cáo cho mọi người biết rằng:- Sái công triệu hai công tử đến đây, để cùng khởi sự, hiện đ.

cùng nhau hội thề ở ngoài c.i, nay cho hai công tử vào Sở trước.Khí Tật ngăn lại mà bảo rằng :-

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 696 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 70. Giïæt Ba Anh, SúãBònh Vûúng Lïn Ngöi

höåi Chiïu Hêçu, Têæn Chiïu Cöng Laâm Chuã

Sao lại nói oan cho ta ?Triều Ngô nói :- Mới rồi, thề ở ngoài c.i, trong ước thư có tên ngài đứng

đầu, ngài c.n giấu chi nữa ! Âu là h.y mau mau khởi sự để cùng hưởng phú quí.Triều Ngô lại

tuyên cáo ở ngoài chợ cho người nước Sái biết rằng :- Vua Sở vô đạo, diệt nước Sái ta, nay Sái

công cho ta phục quốc. Bọn các người đều là dân nước Sái, nỡ nào để cho nước nhà phải suy

vong, nên rủ nhau theo Sái công và hai công tử cùng sang đánh Sở.Người nước Sái nghe nói,

đều bảo nhau cầm binh khí đến họp ở cửa Sái công. Triều Ngô nói với Sái công rằng :- L.ng

dân đ. quả quyết như vậy, ngài nên phủ dụ mà dùng, nếu không th. sinh biến.Khí Tật nói :- Nhà

ngươi bắt ta phải trèo lên m.nh hổ hay sao ? Bây giờ nên làm thế nào ?Triều Ngô nói :- Hai công

tử c.n ở ngoài thành, ngài nên mau mau đem quân nước Sái họp với hai công tử,rồi tôi xin sang

bảo Trần công (tức Xuyên Phong Thu) đem quân theo ngài.Khí Tật theo lời, đem quân hợp với

Tử Can và Tử Tích. Triều Ngô sai Quan T.ng sang Trần, để nói với Trần công. Quan T.ng đi đến

nửa đường gặp một người nước Trần, tên gọi Hạ Khiết, tức là cháu huyền tôn Hạ Trung Thư,

cùng với Quan T.ng vốn quen biết nhau. Quan T.ng mới đem việc phục Sái nói với Hạ Khiết. Hạ

Khiết nói :- Ta theo hầu Trần công, cũng là có . muốn phục Trần, nay Trần công ốm nặng , nhà

ngươi bất tất phải sang nữa, cứ về trước đi, rồi ta sẽ đem quân Trần sang giúp.Quan T.ng về

báo với Sái công. Triều Ngô lại viết một tờ mật thư đưa cho Sái Hậu, bảo làm nội ứng. Sái công

sai gia thần tà Tu Vụ Mâu làm tiên phong. Sử Ấp làm phó tiên phong, lại sai Quan T.ng làm

hướng đạo, đem quân đi trước. Gặp bấy giờ Hạ Khiết cũng đem quân Trần đến. Hạ Khiết nói với

Sái công rằng :- Xuyên Phong Thu đ. chết rồi, tôi đem đại nghĩa hiểu dụ người nước Trần, ai

cũng vui l.ng theo cả.Sái công mừng lắm, sai Triều Ngô đốc xuất quân Sái và Hạ Khiết đốc xuất

quân Trần, thẳng đường tiến sang Sinh Đô. Sái Hựu nghe tin Sái công đem quân đến, tức khắc

sai người tâm phúc ra ngoài thành để giúp đỡ lương thực. Đấu Thành Nhiên thân hành ra đón

Sái công. Quan lệnh do.n là Viễn Bái đang đem quân để giữ thành th. Sái Hựu đ. mở cửa cho

quân Sái vào. Tu Vụ Mâu vào trước reo lên to rằng :- Sái công đ. giết được vua Sở ở Kiên Khê

rồi, đại binh sắp sửa tới đây !Người trong nước ghét Sở Linh vương vô đạo, đều muốn cho Sái

công làm vua, nên không chống cự g. cả. Viễn Bái toan đem thế tử Lộc đi trốn, nhưng quân Tu

Vụ Mâu đ. vây kín vương cung. Viễn Bái không vào được, liền về nhà đâm cổ mà chết. Sái công

đem đại binh vào đến vương cung, gặp thế tử Lộc và công tử Bái Địch, đều giết chết cả, rồi lập

Tử Can lên làm vua. Tử Can từ chối.Sái công nói :- Bao giờ cũng phải lập người nhiều tuổi hơn,

chớ nên từ chối.Tử Can mới lên nối ngôi, rồi cho Tử Tích làm lệnh do.n và Sái công làm tư m..

Triều Ngô nói riêng với Sái công rằng :- Việc này thủ xướng tự ngài, sao ngài lại nhường cho

người khác làm vua ?Sài công nói :- Vua Sở h.y c.n ở Kiên Khê, đ. lấy g. làm yên được. Vả lại ta

tranh ngôi với hai anh th. người ta cũng chê cười ta.Triều Ngô hiểu . mới hiến kế rằng :-Quân sĩ

theo vua Sở ra ở Kiên Khê, bị nhiều sự khổ sở, tất nhiên muốn về; nếu ta sai người đến dụ, chắc

hẳn chúng bỏ hết, bấy giờ đại binh ta kéo đến th. có thể bắt được vua Sở.Sái công khen phải,

liền sai Quan T.ng đến Kiên Khê dụ quân sĩ rằng :- Sái công đ. vào kinh thành nước Sở, giết

hai con vua Sở và lập Tử Can lên làm vua rồi. Vua mới có lệnh rằng : “Phàm quân sĩ, hễ ai về

ngay th. tha tội cho, ai về sau th. bắt tội cắt mũi; nếu ai theo vua Sở cũ th. trị tội ba họ, ai đem

đồ ăn, đồ uống cho vua Sở cũ th. cũng bị tội như thế.”Quân sĩ nghe lệnh, tức khắc tan mất quá

nửa. Sở Linh vương h.y c.n say rượu, nằm ngủ ở trên đài. Trịnh Đan hoảng hốt vào báo. Linh

vương nghe nói hai con bị giết, th. từ trên giường ng. lăn xuống đất, khóc lóc rầm rĩ. Trịnh Đan

nói :- Quân sĩ đ. tan r. như vậy th. đại vương nên mau mau trở về.Linh vương gạt nước mắt nói

rằng :- Có ai yêu con như ta hay không ?Trịnh Đan nói :- Giống chim muông c.n biết yêu con,

huống chi là người !Sở Linh vương thở dài nói rằng :- Ta giết con của ngườita nhiều lắm th. bây

giờ người ta lại giết con ta !Được một lúc, nghe báo vua mới (tức là Tử Can) sai Sái công làm

đại tướng, cùng với Đấu Thành Nhiên đem quân Trần và Sái tiến đến Kiên Khê, Sở Linh vương

giận lắm, nói :- Ta đ.i Đấu Thành Nhiên không có điều g. tệ bạc, hắn lại phản ta ! Chẳng thà

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 697 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 70. Giïæt Ba Anh, SúãBònh Vûúng Lïn Ngöi

höåi Chiïu Hêçu, Têæn Chiïu Cöng Laâm Chuã

ta liều chết mà đánh, c.n hơn ngồi để chịu trói !Linh vương bèn rút quân đi qua Tương Châu,

toan về đánh Sính Đô. Trong khi đi đường, quân sĩ bỏ trốn nhiều lắm. Linh vương rút gươm

chém chết mấy người mà vẫn không ngăn cấm được. Khi đến đất Si Lương, chỉ c.n độ một trăm

người đi theo mà thôi. Sở Linh vương nói :- Hỏng việc rồi !Nói xong, liền cởi mũ áo treo lên

cành liễu. Trịnh Đan nói :- Đại vương h.y về gần đô thành, để xét xem l.ng người trong nước

thế nào ?Linh vương nói :- Người trong nước đều đ. phản lại ta, hà tất phải xem xét nữa.Trịnh

Đan nói :- Nếu không th. xin trốn sang nước khác, rồi mượn quân về đánh cũng có thể được.Sở

Linh vương nói :- Chư hầu c.n ai yêu ta nữa, điều đại phúc lẽ đâu gặp được m.i, chẳng qua chỉ

thêm nhục mà thôi !Trịnh Đan thấy Linh vương không nghe lời, sợ mắc tại vạ, liền cùng với Y

Tướng trốn về nước Sở. Linh vương không thấy Trịnh Đan sợ h.i rụng rời, cứ quanh quẩn ở đất

Ly Trạch. Quân sĩ chẳng c.n ai cả, chỉ trơ có một m.nh, đói quá, toan t.m vào chốn hương thôn

để kiếm cái ăn, th. lại không biết đường. Dân ở đấy có kẻ biết là vua Sở, nhưng thấy bọn quân

sĩ đi trốn nói rằng pháp lệnh của vua mới nghiêm khắc lắm, th. đều sợ h.i mà tránh xa cả. Linh

vương suốt trong ba ngày không được một hột cơm, một giọt nước nào vào miệng đói quá nắm

lả ở dưới đất, chỉ c.n có hai con mắt mở trừng trừng, nh.n kẻ qua người lại, xem có ai quen biết

cứu m.nh chăng.Bỗng gặp một người đi đến. Linh vương nh.n xem ai th. là một người lính canh

cửa trước tên gọi Quyên Nhân Trù. Linh vương bèn gọi mà bảo rằng :- Quyên Nhân Trù ! Nhà

ngươi cứu ta với !Quyên Nhân Trù nghe tiếng gọi liền đến trước mặt sụp lạy.Linh vương, nói :-

Ta đói đ. ba ngày nay rồi ! Nhà ngươi kiếm cho ta một bát cơm, hoạ may có sống được chăng

?Quyên Nhân Trù nói :- Ai cũng sợ lệnh vua mới, tôi c.n kiếm đâu được cơm.Linh vương thở

dài, bảo Quyên Nhân Trù đến ngồi gần ở bên cạnh, rồi gối đầu vào đùi Quyên Nhân Trù để ngủ.

Quyên Nhân Trù chờ cho Linh vương ngủ say, liền nhấc đầu Linh vương gối lên tảng đất, rồi bỏ

trốn đi. Khi Sở Linh vương tỉnh dậy, gọi Quyên Nhân Trù không thấy thưa, mời rờ tay lên đầu

th. thấy m.nh gối vào tảng đất. Linh vương kêu trời mà khóc, tiếng đ. khản cả đi. Lúc sau nữa,

lại có một người đi xe qua, thấy tiếng Linh vương, xuống xe để nom th. quả là Linh vương thật,

mới sụp lạy dưới đất mà hỏi rằng :- Làm sao đại vương đến nỗi thế này !Linh vương ràn rụa

nước mắt hỏi rằng :- Nhà ngươi là ai ?Người ấy tâu rằng :- Tôi là Thân Hợi, con quan trấn thủ

ở Vu Điạ, tên gọi Thân Vô Vũ. Cha tôi hai lần đắc tội với đại vương, mà đại vương không giết,

nên khi cha tôi gần mất, có dặn tôi rằng : “Khi nào đại vương có hoạn nạn g. th. phải cố sức mà

theo”. Tôi không bao giờ dám quên lời dặn ấy. Mới rồi, nghe tin kinh thành bị phá, Tử Can cướp

ngôi, tôi tức khắc ngày đêm thẳng tới Kiên Khê, để t.m đại vương, nhưng t.m m.i không thấy.

May sao l.ng trời run rủi, lại gặp đại vương ở đây. Bây giờ chỗ nào cũng là vây cánh Sái công,

đại vương không nên đi đâu cả. Tôi có nhà tại Cúc Thôn, cũng gần ở đây, xin đại vương tạm

vào nhà tôi, rồi sẽ bàn chuyện sau.Nói xong, liền đem lương khô dâng Linh vương, Linh vương

cố nuốt xuống cổ, mới dần dần tỉnh lại. Thân Hợi vực Linh vương lên xe, rồi đưa về Cúc Thôn.

Linh vương xưa nay ở cung Chương Hoa, nguy nga tráng lệ, nay thấy nhà Thân Hợi lụp xụp, cúi

đầu mới chui vào được, nghĩ lấy làm đau l.ng, nước mắt tuôn ra không ngớt. Thân Hợi quỳ mà

tâu rằng :- Xin đại vương cứ yên l.ng, ở đây tĩnh mịch lắm, không có ai qua lại. Đại vương h.y

đợi mấy ngày xem t.nh h.nh thế nào, rồi sẽ liệu sau.Linh vương thổn thức không nói ra tiếng.

Thân Hợi lại quỳ để dâng thực phẩm. Linh vương chỉ khóc mà không ăn uống g. cả. Thân Hợi

lại sai hai đứa con gái vào hầu, để Linh vương vui l.ng, nhưng Linh vương không cởi đai áo,

than thở cả đêm, đến đầu canh năm th. không nghe thấy tiếng thở nữa.Hai người con gái mở

cửa ra, báo với cha rằng :- Đại vương đ. thắt cổ chết rồi !Thân Hợi nghe nói Linh vương chết,

ngậm ngùi thương tiếc, rồi khâm liệm đem chôn, lại bắt hai người con gái đem chôn theo.Sái

công cùng với Đấu Thành Nhiên, Triều Ngô, và Hạ Khiết sang Kiên Khê để đánh Linh vương. Đi

đến nửa đường gặp Trịnh Đan và Y Tướng thuật chuyện : Quân sĩ Linh vương bỏ trốn hết, Linh

vương chỉ có một thân một m.nh, đánh liều chịu chết, hai người không nỡ trông thấy phải bỏ

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 698 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 70. Giïæt Ba Anh, SúãBònh Vûúng Lïn Ngöi

höåi Chiïu Hêçu, Têæn Chiïu Cöng Laâm Chuã

mà về.Sái công nói :- Bây giờ hai người định đi đâu ?

Trịnh Đan và Y Tướng nói :- Chúng tôi định về nước Sở.Sái công nói :- Hai người h.y theo ta,

t.m xem tông tích vua Sở ở đâu rồi sau sẽ về một thể.Sái công đem đại binh đến đất Si Lương,

chẳng thấy vua Sở đâu cả. Có người dân ở đấy biết là Sái công, liền đem mũ áo vua Sở đến nộp

và nói rằng :- Mũ áo này tôi bắt được ở trên cành liễu ba hôm trước.Sái công hỏi rằng :- Vua

Sở đ. chết hay là c.n sống, nhà ngươi có biết không ?Người ấy nói :- Không biết.Sái công nhận

lấy mũ áo, trọng thưởng cho người ấy, rồi lại cố t.m Linh vương. Triều Ngô nói rằng :- Vua Sở

bỏ mũ áo thế này, là thế cùng lực kiệt lắm rồi, chắc cũng chết ở noi ng.i r.nh, bất tất phải cố

t.m nữa; nhưng nay Tử Can đ. lên ngôi, nếu để chậm th. hắn được l.ng người, ta khó l.ng trừ

nổi !Sái công nói :- Thế th. nên làm thế nào ?Triều Ngô nói :- Người trong nước chưa r. vua

Sở sống chết thế nào, ta nhân lúc l.ng dân chưa định này, sai vài mươi tên quân gỉa cách thua

trận chạy về, nói đại binh của vua Sở sắp tới, rồi lại sai Đấu Thành Nhiên về báo tin với Tử Can,

Tử Can và Tử Tích đều là những kẻ dút dát vô mưu, nghe thấy tin ấy, tất nhiên kinh khiếp mà

tự tử, bấy giờ ngài cứ việc đem quân về, ung dung lên ngôi làm vua, chẳng c.n lo ngại điều g.

nữa !Sái công khen phải, liền sai Quan T.ng đem hơn một trăm quân giả cách thua trận chạy

về Sính Đô, vừa chạy vừa kêu rằng :- Sái công thua trận bị giết rồi ! Đại binh của vua Sở cũng

sắp sửa tới nơi !Người trong nước tin là thực, ai cũng kinh sợ. Được một lúc, Đấu Thành Nhiên

đến, cũng nói như vậy, người trong nước lại càng tin lắm, đều trèo cả lên mặt thành để trông

ngóng. Đấu Thành Nhiên vào báo với Tử Can rằng :- Vua Sở giận lắm, định đem quân về trị tội

đại vương, đại vương nên liệu kế, khỏi đến bị nhục. Tôi đây cũng xin đi trốn !Đấu Thành Nhiên

nói xong, hoảng hốt bỏ đi ngay. Tử Can triệu Tử Tích vào, nói lại chuyện cho Tử Tích nghe .

Hai anh em ôm nhau mà khóc. Liền đó, lại nghe tin quân Linh vương đ. kéo vào thành. Tử

Tích rút gươm đâm cổ mà chết. Tử Can kinh sợ, cũng rút gươm tự tử. Trong cung náo động,

hoạn quan và cung nữ sợ mà tự tử cũng nhiều, chết nằm ngổn ngang ở trong cung.

Tiếng kêu khóc như ri. Đấu Thành Nhiên lại đem quân vào, thu dọn những thây người chết,

rồi đem quân thần ra đón Sái công. Khi Sái công đến, người trong nước chưa biết, vẫn tưởng

là Linh vương; đến lúc thấy Sái công, mới biết rằng những tin hoảng báo trước đều là mưu kế

của Sái công bày ra cả. Sái công vào thành lên ngôi, đổi tên là Hùng Cư, tức là Sở B.nh vương.

Dân nước Sở chưa ai biết là Sở Linh vương chết, thường thường náo động, có khi đang đêm

huyên truyền nhau là Sở Linh vươngvề, ai nấy đều kinh sợ.B.nh vương lo lắm, mới bàn mưu vơi

Quan T.ng, mặt sai người lấy một cái thây người chết, đội mũ mặc áo Sở Linh vương vào, thả ở

thượng lưu sông Hán để cho trôi trở xuống, nói dối là thi thể Sở Linh vương, vớt lên đem quàn

ở đất Si Lương, và hiểu dụ cho người trong nước biết : từ bấy giớ dân Sở mới được yên l.ng.

Cách ba năm sau, B.nh vươnglại sai người t.m thi thể Linh vương. Thân Hợi mới chỉ chỗ cho

biết, Sở B.nh vương lại đem về làm lễ an táng.Lại nói chuyện tư m. Đốc ang vây nước Từ, lâu

ngày không đánh được, sợ tội không dám rút quân về, liền tư thông với nước Từ, cứ đóng đồn

giữ ở đấy; sau nghe tin Linh vương chết, mới dám rút quân về. Về đến đất Dự Chương, bị công

tử Quang nước Ngô (con trưỏong Chư Phán) đem quân đón đánh. Công tử Quang nước Ngô

bắt được tư m. Đốc, rồi thừa thế chiếm lấy ấp Châu Lai của nước Sở.B.nh vương lên ngôi, làm

lễ an táng cho Tử Can và Tử Tích, cho Đấu Thành Nhiên làm lệnh do.n, Dương Mang (tên tự

là Tử Hà) làm tả do.n. V. nghĩ thương Viễn Yểm và Bá Châu Lê khi trước bị oan mà chết, B.nh

vươngcho con Bá Châu Lê là Bá Khước Uyển làm hữu do.n, và em Viễn Yểm là Viễn Xạ cùng

Viễn Việt đều làm đại phu; con Triều Ngô, Hạ Khiết và Sái Hựu, đều cho làm quan hạ đại phu

cả; lại thấy công Phường là người dũng cảm, cho làm chức tư m..Bấy giờ Ngũ Cử đ. chết rồi,

B.nh vương nghĩ đến khi trước Ngũ Cử là người trực tính, hay can gián nhà vua, mới phong cho

con là Ngũ Xa ở đất Liêu, gọi là Liên công. Con Ngũ Xa là Ngũ Thượng, cũng được phong ở đất

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 699 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 70. Giïæt Ba Anh, SúãBònh Vûúng Lïn Ngöi

höåi Chiïu Hêçu, Têæn Chiïu Cöng Laâm Chuã

Đường, gọi là Đường công. C.n như bọn Viễn Khải Cương, Trịnh Đan, và các quan triều thần

đều được giữ nguyên chức cũ. Sở B.nh vương lại muốn phong chức cho Quan T.ng. Quan T.ng

nói là cha đời trước đ. có nghề bói, nay xin làm chức bốc đoán. Sở

B.nh vương thuận cho. Các quan triều thần đều sụp lạy tạ ơn, chỉ có Triều Ngô và Sái Hựu

xin từ chức mà đi. Sở B.nh vương hỏi cớ làm sao. Triều Ngô và Sái Hựu đều nói :- Chúng tôi

đem quân giúp đại vương là có . muốn cầu phục nước Sái. Nay đại vương đ. lên ngôi, mà tôn

tự nước Sái chúng tôi vẫn chưa có ai cúng tế, chúng tôi c.n mặt mũi nào đứng ở trong triều

đại vương nữa. Ngày xưa Linh vương tham sự chiếm đất, để cho l.ng người oán giận, bây giờ

đại vương muốn thu lấy l.ng người th. nên phục quốc cho nước Trần và nước Sái mới phải.Sở

B.nh vương khen phải, mới sai người t.m d.ng d.i vua Trần và vua Sái, t.m được con thế tử Yến

Sư nước Trần tên là Ngô và con thế tử Hữu nước Sái tên là Lư; liền sai quan thái sư chọn ngày

tốt phong cho Ngô làm Trần hầu tức là Trần Huệ công; Lư làm Sái hầu tức là Sái B.nh công.

Triều Ngô và Sái Hựu theo Sái B.nh công trỏ về nước Sái. Hạ Khiết theo Trần Huệ công trở về

nước Trần. Quân Trần, quân Sái đều được khao thưởng, rồi quân nước nào lại rút về nước ấy.

Bao nhiêu châu báo của Trần, Sái khi trước Sở Linh vương lấy về, chứa ở trong kho nước Sở,

bấy giờ đều được trả lại cho Trần và Sái cả. Sáu nước nhỏ khi trước Sở Linh vương bắt thiên

về phía Kinh Sơn, bấy giờ đều được trở về chốn cũ. Vua tôi các nước ấy đều mừng rỡ và cảm

ơn Sở B.nh vương khôn xiết.Con trưởng Sở B.nh vương tên là Kiến, tên tự là Tử Mộc (mẹ là

con gái nước Sái) bấy giờ tuổi đ. lớn, được làm thế tử. Sở B.nh vương lại cho Liên công là Ngũ

Xa làm chức thái sư ( Thái sư và thiếu sư đều là chức quan để dạy thế tử, cũng như chức thái

phó và thiếu phó.) Có một người nước Sở tên là Phi Vô Cực, xưa nay vẫn theo hầu B.nh vương,

khéo du nịnh lắm. B.nh vương có l.ng yêu, cho làm đại phu. Phi Vô Cực xin theo thế tử Kiến.

Sở B.nh vương mới cho làm chức thiếu sư; lại cho Phấn Dương làm đông cung tư m.. Sở B.nh

vương thấy trong nước được thái b.nh, chỉ ngày đêm vui chơi hưởng thanh sắc.Nước Ngô chiếm

ấp Châu Lai, B.nh vương cũng chẳng nghĩ g. đến sự báo phục. Phi Vô Cực làm chức thiếu sư,

nhưng ngày nào cũng theo hầu ở bên cạnh B.nh vương. Thế tử Kiến ghét Phi Vô Cực là người

du nịnh, có . khinh bỉ. Quan lệnh do.n là Đấu Thành Nhiên cậy công chuyên quyền, Phi Vô

Cực gièm với B.nh vương đem giết đi, rồi cho Dương Mang làm lệnh do.n. Thế tử Kiến thương

nói Đấu Thành Nhiên chết oan. Phí Vô Cực lo sợ, sinh l.ng hiềm khích với thế tử Kiến. Phí Vô

Cực lại tiến dẫn Yên Tương Sư, B.nh vươngcho làm chức hữu lệnh cũng có l.ng yêu lắm.Lại nói

chuyện nước Tấn từ khi lập ra Tử Kỳ cung, chư hầu đều biết là có . trễ n.i, không phục nữa.

Tấn Chiêu công lên ngôi muốn phục hưng bá nghiệp đời trước, nghe nói Tề Cảnh công cho Án

Anh sang sứ nước Sở, cũng sai người đến trách nước Tề sao không sang triều kiến nước m.nh.

Tề Cảnh công thấy Tần và Sở trong nước nhiều việc biến loạn, có . muốn thừa thế lên làm bá

chủ, mới định nhân liệu sang triều kiến nước Tấn, cho kẻ dũng sĩ là Cổ Gia Tử đi theo. Khi qua

sông Hoàng Hà, có con ngựa tả tham (con ngựa buộc ở bên tả xe) buộc ở man thuyền. Tề Cảnh

công vốn yêu con ngựa ấy lắm, đang đứng xem kẻ ngự nhân (giữ ngựa) cho ngựa ăn, bỗng thấy

có một trận mưa to, sóng gió rào rạt, thuyền nghiêng muốn úp, có con giải lớn th. đầu lên trên

mặt nước, há miệng thật to, ghếch vào mạn thuyền, ngoạp con ngựa tả tham là lặn xuống sông.

Tề Cảnh công kinh sợ. Cổ Gia Tử đứng bên cạnh, tâu rằng :- Chúa công chớ sợ ! Tôi xin đi t.m

!Nói xong, cởi áo cầm gươm, nhảy xuống dưới nước, rẽ sóng mà bơi, khi nổi khi ch.m, trôi đi

đến chín dặm, rồi chẳng thấy tông tích đâu cả. Tề Cảnh công thở dài mà nói rằng :- Cổ Gia Tử

chết mất rồi !Được một lúc, sóng gió im lặng, trông thấy có máu chảy ở mặt nước. Cổ Gia Tử

tay trái kéo đuôi con ngựa tả tham, tay phải xách cái đầu con giải, đầm đ.a những máu, ở dưới

nước lên. Tề Cảnh công kinh sợ mà khen rằng :- Thế th. thật là thần dũng ! Tiên quân ta ngày

xưa đặt ra đội dũng tước, cũng chưa có ai giỏi như vậy !Nói xong liền hậu thưởng cho Cổ Gia

Tử. Khi đến nước Tấn. Tề Cảnh công vào yết kiến Tấn Chiêu công. Tấn Chiêu công bày tiệc để

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 700 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 70. Giïæt Ba Anh, SúãBònh Vûúng Lïn Ngöi

höåi Chiïu Hêçu, Têæn Chiïu Cöng Laâm Chuã

thết đ.i. Nước Tấn th. có Tuân Ngô làm tướng lễ (Khi ăn tiệc hay tiếp khách vẫn có một người

đứng coi sóc hoặc chỉ bảo gọi là tướng lễ). Nước Tề có A1n Anh. Khi rượu đ. ngà ngà say. Tấn

Chiêu công nói với Tề Cảnh công rằng :- Bây giờ không biêt lấy g. làm vui, xin đánh đầu hồ (

là cầm cái thẻ ném vào miệng bầu để cầu được trúng).Tề Cảnh công vâng lời. Thị vệ lấy cái hồ

ra và dâng một nắm thẻ để đánh. Tề Cảnh công nhường cho Tấn Chiêu công đánh trước. Tấn

Chiêu công đang cầm cái thẻ ở trong th. Tuân Ngô hát ví rằng :“Có g. thịt cao,

Có ao rượu sâu

Chúa công tôi trúng

Làm chủ chư hầu”.Tấn Chiêu công ném mạnh một cái th. thẻ trúng vào hồ, bèn ném cả bó

thẻ xuống đất. Các quan nước Tấn thấy vậy, đều sụp lạy chúc mừng. Tề Cảnh công có . không

bằng l.ng, khi cầm cái thẻ lên để đánh đầu hồ, cũng hát rằng :“Có g. thịt cao

Có ao rượu sâu

Thẻ này tôi trúng

Thay chân quân hầu”.Tề Cảnh công cũng buông mạnh một cái, trúng ngay vào trong hồ,

bèn cười to lên, rồi ném nắm thẻ xuống đất. Án Anh cũng sụp lạy chúc mừng. Tấn Chiêu công

đổi ngay sắc mặt. Tuân Ngô nói với Tề Cảnh công rằng :- Nhà vua lỡ lời mất rồi ! Chỉ v. nước

Tấn tôi nối đời làm bá chủ mà nay nhà vua tới đây, sao nhà vua lại nói thay chúa công tôi làm

chủ chư hầu ?Án Anh thay lời Tề Cảnh công mà đáp rằng :- Ngôi bá chủ có nhất định thuộc về

ai bao giờ, ai có đức th. người ấy được. Ngày xưa nước Tề làm bá chủ, rồi đến nước Tấn thay;

nước Tấn có đức th. ai dám không phục, nhược bằng không có đức th. Ngô và Sở cũng có thể

thay Tấn được, huống chi là Tề !Dương Thiệt Bật nói :- Hiện nay nước ta đang làm chủ chư hầu,

việc g. phải bói đầu hồ mới biết ! Tuân Ngô nói thế cũng là không phải !Tuân Ngô biết lỗi, nín

lặng không nói g. cả. Cổ Gia Tử đứng ở dưới thềm nói to lên rằng :- Ngày đ. về chiều, nên b.i

cuộc rượu !Tề Cảnh công cáo từ lui ra. Ngày hôm sau, trở về nước Tề.

Dương Thiệt Bật nói với Tấn Chiêu công rằng :- Chư hầu sắp có l.ng ly tán, nếu không dùng

binh lực th. sao giữ được quyền bá chủ.Tấn Chiêu công khen phải, liền truyền lệnh luyện tập

quân m. và sai sứ sang nhà Chu xin cho một vương thần (người bề tôi của vương tử nhà Chu)

đến, hẹn tới tháng bảy năm ấy th. đại hội chư hầu ở đất B.nh Khâu (đất nước Vệ). Chư hầu

nghe nói có vương thần dự hội, đều phải đến cả. Tấn Chiêu công giao cho Hàn Khởi giữ nước

rồi đem đại binh thẳng đường tiến sang Bộc Dương(kinh thành nước Vệ). Quân đông cả thảy

ba mươi trại. Chư hầu thấy quân Tấn rầm rộ như vậy đều có . sợ.Khi khai hội, Dương Thiệt Bật

bưng chậu máu dâng lên mà nói rằng :- Tiên thần nước tôi là Triệu Vũ, quá tin lời ước b.i binh

mà giao hiếu với nước Sở. Vua Sở là Hùng Kiến (tức là Sở Linh vương) thất tín, đến nỗi diệt

vong. Nay chúa công tôi muốn bắt chước như kỳ hội Tiền Thổ trước, trên nhờ ơn thiên tử, dưới

dẹp yên trung nguyên, xin các nước cùng thề để làm tin.Các chư hầu đều cúi đầu đáp rằng :-

Xin vâng lệnh !Chỉ có Tề Cảnh công nín lặng không nói g. cả. DươngThiệt Bật nói với vua Tề

rằng :- Nhà vua có . không muốn thề hay sao ?Tề Cảnh công nói :- Chư hầu không phục th.

mới phải thề, nếu ai cũng vâng mệnh th. c.n thề làm g. nữa !Dương Thiệt Bật nói :- Kỳ hội ở

Tiền Thổ khi trước, nước nào là nước không phục, sao cũng phải thề! Nhà vua không theo th.

chúa công tôi thế tất phải đem quân đến hỏi tội.Dương Thiệt Bật nói chưa dứt lời th. nghe hiệu

trống đánh, các trại quân đều cấm cờ đại bái ( cờ dùng trong khi giao chiến). Tề Cảnh công có

. sợ, mới đổi giọng mà đáp rằng :- Qu. quốc c.n cho việc thề là không thể bỏ được, có đâu

tôi lại không dám theo !Bấy giờ Tấn Chiêu công thề trước, rồi sau đến chư hầu, từ Tề, Tống trở

xuống đều thề cả. Vương thần là Lưu Trí không phải thề, chỉ đứng chứng kiến mà thôi. Nước

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 701 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 70. Giïæt Ba Anh, SúãBònh Vûúng Lïn Ngöi

höåi Chiïu Hêçu, Têæn Chiïu Cöng Laâm Chuã

Châu và nước Cứ đem việc nước Lỗ thường sang xâm nhiễu cáo với Tấn Chiêu công, Tấn Chiêu

công trách Lỗ Chiêu công rồi bắt quan thượng khanh nước Lỗ là Thúc Tôn . Như giam lại một

chỗ. Từ Phục Huệ Bá nói riêng với Tuân Ngô rằng :- Nước Lỗ to gấp mười nước Châu và nước

Cử, nếu Tấn bỏ Lỗ th. Lỗ tất theo Tề và Sở, chẳng cũng thiệt cho Tấn lắm ru ! Và khi Sở đánh

Trần và Sái, Tấn đ. không cứu, mà nay lại bỏ một nước anh em hay sao!Tuân Ngô khen phải,

nói chuyện với Hàn Khởi. Hàn Khởi vào tâu với Tấn Chiêu công. Tấn Chiêu công liền tha cho

Thúc Tôn . Như về nước Lỗ. Từ bấy giờ chư hầu đều có . không tôn phục nước Tấn.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 702 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 71

V. Quả Đào, Cùng Nhau Sống Chết

tham Gái Đẹp, Quên T.nh Cha Con

Tề Cảnh công đến dự hội ở B.nh Khâu, dẫu sợ binh uy nước Tấn mà phải thề, nhưng trong l.ng

biết là nước Tấn không có chí lớn, th. muốn khôi phục lại sự nghiệp bá chủ của Tề Hoàn công

thuở xưa. Khi về nước, Cảnh công bảo quan tướng quốc là Án Anh rằng :- Nước Tấn làm bá chủ

ở phía tây bắc, ta làm bá chủ ơ phía đông nam, cũng được chứ sao!Án Anh nói :- Nước Tấn xây

đắp lâu đài để làm khổ dân, bởi vậy mà chư hầu ly tán. Nay chúa công muốn làm bá chủ, không

g. bằng thương dân !Tề Cảnh công nói :- Thương dân th. làm thế nào ?Án Anh nói :- Giảm bớt

h.nh phạt th. dân khỏi oán, nhẹ bớt thuế má th. dân biết ơn. Tiên vương ngày xưa, hễ thấy dân

nghèo khổ, tất lấy thóc kho mà chu cấp, nay chúa công cũng nên bắt chước.Tề Cảnh công nghe

lời Án Anh, lấy thóc kho ra để chu cấp cho những người nghèo khổ. Người trong nước ai cũng

bằng l.ng. Nước Tề lại đ.i các nước ở phía đông triều cống. Nước Từ không chịu theo. Tề Cảnh

công sai Điền Khai Cương làm tướng, đem quân đi đánh. Hai bên đánh nhau ở đất Bồ Toại (đất

Từ). Điền Khai Cương chém được tướng nước Từ là Doanh Sáng và bắt giáp sĩ năm trăm người.

Vua Từ sợ lắm, sai sứ đến cầu hoà.Tề Cảnh công liền ước với vua Đàm, vua Cừ và vua Từ cùng

ăn thề ở đất Bồ Toại. Vua Từ đem cái đỉnh của nước Thân Phủ đến lễ đút Tề Cảnh công. Vua tôi

nước Tấn dẫu biết như vậy, mà không dám hỏi đến. Từ bấy giờ nước Tề mỗi ngày một cường

thịnh cùng với nước Tấn cùng làm bá chủ. Tề Cảnh công thường cùng Điền Khai Cương dẹp

được nước Từ, và cùng Cổ Gia Tử chém được con giải, đều cho vào hàng “ngũ thặng tân”. Điền

Khai Cương lại tiến dẫn cùng tên Tiệp là người vũ dũng. Nguyên công tôn Tiệp mặt như chàm

đổ, hai mắc ốc n

, m.nh cao hơn trượng, sức khoẻ mang nổi mấy ngh.n cân. Tề Cảnh công trông thấy lấy làm

lạ, mới cùng công tôn Tiệp đi săn ở Đông Sơn.Đang săn, bỗng trông thấy một con hổ, trán có

đốm trắng, ở khe núi gầm thét chạy ra, toan vồ con ngựa của Tề Cảnh công. Tề Cảnh công kinh

h.i. Công tôn Tiệp ở trên xe nhảy xuống, chẳng có gươm giáo g. cả, hai tay không xông vào

bắt con hổ ấy, tay trái nắm lấy gáy con hổ, tay phải đấm mạnh một cái, con hổ chết ngay lập

tức, Tề Cảnh công khen là vũ dũng, cũng cho dự vào hàng “ngũ thặng tân”. Công tôn Tiệp liền

cùng với Điền Khai Cương và Cổ Gia Tử kết làm anh em, tự xưng là “tam kiệt” ở nước Tề. Bọn

“tam kiệt” cậy m.nh có công to và sức khoẻ, vẫn thường khinh bỉ các quan triều thần, nhiều khi

ở trước mặt Tề Cảnh công mà ăn nói hỗn láo, chẳng có lễ phép chút nào cả. Tề Cảnh công tiếc

cái tài ba của ba người ấy cũng có . khoan dung cho.Bấy giờ trong triều có một kẻ nịnh thần

là Lương Khâu Cứ, Tề Cảnh công cũng yêu lắm. Lương Khâu Cứ trong th. siểm nịnh Tề Cảnh

công để được tin dùng, ngoài th. giao kết với “tam kiệt” để thêm vây cánh. Bấy giờ có Trần Vô

703

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

Vũ đang phóng tiền của thu l.ng người, có . muốn chiếm nước Tề, mà Điền Khai Cương lại là

thân thuộc với Trần Vô Vũ, Án Anh lấy làm lo lắm, vẫn muốn lập kế trừ đi, nhưng sợ Tề Cảnh

công không nghe, lại sinh kết oán với bọn “tam kiệt” v. thế cũng không dám nói.Một hôm, Lỗ

Chiêu công cũng v. cớ không phục nước Tấn, muốn kết giao với Tề, thân hành sang triều kiến

Tề Cảnh công. Tề Cảnh công bày tiệc để thết đ.i. Nước Lỗ th. Thúc Tôn Nhược (con Thúc Báo)

làm tướng lễ. Nước Tề th. Án Anh làm tướng lễ. Bọn “tam kiệt” chống gươm đứng ở dưới thềm;

kiêu căng ngạo mạn, không coi ai ra g. ! Lỗ Chiêu công và Tề Cảnh công rượu đ. ngà ngà say.

Án Anh tâu rằng :- Trong vườn quả kim đào đ. chín, xin sai người ra trẩy để chúc thọ hai vua.Tề

Cảnh công nghe lời, truyền cho người giữ vườn đem kim đào vào dâng. Án Anh tâu rằng :- Kim

đào là một của báu, tôi xin thân hành đi coi xét việc trẩy quả.

Án Anh bèn lĩnh ch.a khoá cửa vườn rồi đi ngay. Tề Cảnh công nói với Lỗ Chiêu công rằng

:- Đời Tiên công tôi ngày xưa, có người Đông Hải, đem cái hột đào đến để dâng, nói là giống

“Vạn thọ kim đào”, nguyên giống ở Độ Sách sơn ngoại bể, cũng gọi tên là “Bàn đào” nữa. Nước

tôi trồng đ. hơn ba mươi năm, cành lá rất tốt, nhưng chỉ khai hoa mà không kết quả; m.i đến

năm nay, mới bói được mấy quả, tôi lấy làm qu. lắm, nên phải khoá cửa vườn lại, nay nhân có

nhà vua tới đây, tôi xin đem ra để dâng nhà vua.Lỗ Chiêu công chấp tay cảm ơn, lát sau th. Án

Anh đưa người giữ vườn bưng mâm đào vào dâng. Trong mâm có sáu quả đào, quả nào cũng

to bằng cái bát, sắc đỏ như viên than hồng, mùi hương bay ngào ngạt, thật là một thứ của quí.

Tề Cảnh công hỏi rằng :- Chỉ có bấy nhiêu quả đào thôi à ?Án Anh nói :- C.n ba, bốn quả nữa

chưa chín, bởi vậy chỉ trẩy có sáu quả.

Tề Cảnh công sai Án Anh mời rượu, Án Anh tay bưng chén ngọc, đến dâng trước mặt Lỗ

Chiêu công. Thị vệ bưng mâm đào đến. Án Anh chúc một câu rằng :“Đào to bằng đấu

Thiên hạ ít có

Hai vua cùng ngự

Ngh.n năm hưởng thọ !”Lỗ Chiêu công uống xong chén rượu, cầm ăn một quả đào, thấy

ngon ngọt lạ thường, nên ngợi khen m.i không ngớt mồm. Đến lượt Tề Cảnh công, cũng uống

một chén rượu, cầm ăn một quả đào, ăn xong, lại bảo quan đại phu nước Lỗ là Thúc Tôn Nhược

rằng :- Thứ đào này quí lắm! Quan đại phu có tiếng là người giỏi, nay lại làm tướng lễ ở đây,

cũng nên xơi một quả.Thúc Tôn Nhược qu. xuống mà tâu rằng:- Hiền đức của tôi, c.n kém quan

tướng quốc (trỏ Án Anh) muôn phần. Quan tướng quốc trong th. sửa sang chính trị, ngoài th.

khiến cho chư hầu phải phục, có công to lắm, vậy thứ đào này nên nhường để quan tướng quốc

xơi, tôi đâu dám tiếm!Tề Cảnh công nói :- Đ. như vậy th. ban cho cả hai người, mỗi người một

chén rượu và một quả đào.Án Anh và Thúc Tôn Nhược lạy tạ rồi lĩnh lấy. Án Anh tâu với Tề Cảnh

công rằng :- Trong mâm c.n hai quả đào, chúa công nên truyền lệnh cho các quan, người nào

có công lao nhiều th. ra mà lĩnh lấy quả đào ấy.Tề Cảnh công khen phải, rồi sai thị vệ truyền dụ

cho các quan rằng :- Trong hàng các quan ai cũng có công lao nhiều, đáng ăn quả đào này th.

cho được đứng ra mà tâu. Đ. có quan tướng quốc xét công lao mà cho đào.Công tôn Tiệp đứng

ra tâu rằng :- Ngày xưa tôi theo chúa công đi săn ở Đông Sơn, ra sức giết được hổ th. công ấy

thế nào ?Án Anh nói :- Cái công bảo giá (bảo vệ nhà vua) to ngất trời ấy, c.n g. hơn nữa !

Án Anh nói xong, đưa cho một chén rượu và một quả đào. Công tôn Tiệp l.nh lấy rồi lui

xuống. Cổ Gia Tử đứng ra mà tâu rằng :-Giết hổ chưa lấy g. làm lạ! Khi trước tôi giết được con

giải yêu quái ở sông Hoàng Hà, khiến chúa công nguy mà lại yên, công ấy thế nào ?Tề Cảnh

công nói :- Ta c.n nhớ lúc bấy giờ sóng gió dữ dội, nếu không có tướng quân chém được con

giải ấy th. thuyền ta tất phải đắm, đó thật là một kỳ công trên đời, đáng uống rượu và ăn đào

lắm!Án Anh vội đưa rượu và đào cho Cổ Gia Tử. Bỗng thấy Điền Khai Cương bước lên mà nói

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 704 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

rằng :- Tôi phụng mệnh chúa công đi đánh Từ, chém được tướng Từ, bắt sống được hơn năm

trăm quân Từ, vua Từ cùng vua Đàn, vua Cử đều sợ h.i mà phải xin hoà, tôn chúa công lên làm

chủ, cái công ấy có đáng ăn đào hay không ?Án Anh tâu với Tề Cảnh công rằng :- Cái công của

Điền Khai Cương ví với hai tướng trước, lại c.n gấp mười, nhưng nay hết đào rồi th. h.y tạm

thưởng cho một chén rượu, đợi đến năm khác sẽ hay.Tề Cảnh công bảo Điền Khai Cương rằng

:- Công nhà ngươi to lắm, chỉ tiếc thay nói chậm, thành ra hết cả đào.

Điền Khai Cương chống gươm nói rằng :- Giết hổ và chém giải, chẳng qua là những việc

nhỏ mà thôi. Ta đây xông pha tên đạn ở ngoài ngh.n dặm, biết bao nhiêu công khó nhọc, lại

không được ăn đào, chịu nhục ở trước mặt hai vua, để tiếng cười về mai hậu, c.n mặt mũi nào

mà đứng trong triều đ.nh nữa !Nói xong, đâm cổ chết ngay. Công Tôn Tiệp giật m.nh, cũng rút

gươm mà nói rằng :- Chúng ta công nhỏ mà được ăn đào, họ Điền công to mà không được ăn.

Ta ăn đào mà không biết nhường, sao gọi là liêm; thấy người ta chết mà không theo, sao gọi

là dũng !Nói xong, cũng đâm cổ chết. Cổ Giả Tử kêu rầm lên rằng :- Ba chúng ta kết nghĩa với

nhau, thề cùng nhau sống chết, nay hai người đ. chết, ta c.n ham sống làm g.!Nói xong, lại

cũng lấy gươm đâm cổ chết. Tề Cảnh công vội vàng sai người ngăn lại, nhưng không kịp. Lỗ

Chiêu công cũng đứng dậy nói :- Tôi nghe ba tướng ấy đều là những bậc tài giỏi nhất thiên hạ,

tiếc thay trong một buổi sớm mà chết mất cả ba người !Tề Cảnh công nghe nói, th. biến sắc,

chỉ làm thinh không đáp. Án Anh thong dong đáp rằng :- Đó chẳng qua là mấy kẻ vũ dũng ở

nước tôi mà thôi, dẫu có chút công nhỏ mọn, cũng không đáng tiếc.Lỗ Chiêu công nói :- Ở bên

quí quốc, những kẻ vũ dũng như thế phỏng được mấy người ?Án Anh đáp rằng :- Những kẻ

bày mưu lập kế ở chốn miếu đường, có tài làm tướng quốc hoặc làm nguyên soái th. dến vài

ba mươi người, c.n những kẻ vũ dũng ấy th. chẳng qua chỉ để chúa công tôi sai khiến mà thôi,

dẫu sống hay chết, nước Tề tôi cũng không hơn thiệt g. cả !Tề Cảnh công nghe nói, mới được

yên l.ng. Án Anh lại rót rượu mời Lỗ Chiêu công và Tề Cảnh công. Hai vua cùng uống rượu

thật vui rồi tan về. Khi Lỗ Chiêu công về rồi, Tề Cảnh công gọi Án Anh mà hỏi rằng :- Trong

tiệc mới rồi, khanh nói khoe khoang để giữ thể diện cho nước Tề ta; nhưng ta chỉ lo không biết

lấy ai thay vào bọn “tam kiệt” ?Án Anh nói :- Tôi xin tiến cử một người giỏi hơn “tam kiệt”.Tề

Cảnh công hỏi :- Khanh định tiến cử ai?Án Anh nói :- Có Điền Nhượng Thư, văn v. toàn tài,

dùng làm đại tướng được.Tề Cảnh công nói :- Người ấy cùng một họ với Điền Khai Cương phải

không ?Án Anh nói :- Người ấy dẫu cùng họ với Điền Khai Cương nhưng về ngành thứ mà Điền

Khai Cương không biết trọng đ.i, cho nên vẫn ẩn ở Đông Hải. Chúa công muốn tuyển tướng th.

không ai bằng người ấy.Tề Cảnh công nói :- Khanh đ. biết là người giỏi, sao không tâu ngay ?Án

Anh nói :- Người giỏi, chẳng những chọn cho được vua mới chịu ra làm quan, lại cần phải chọn

bạn nữa, như bọn Điền Khai Cương và Cổ Gia Tử th. khi nào Điền Nhượng Thư chịu đứng cùng

hàng!Tề Cảnh công ngoài miệng dẫu không nói ra, nhưng trong l.ng vẫn hiềm về nỗi họ Điền

thân thuộc với Trần Vô Vũ, vậy nên ngần ngại không quyết định. Một hôm, có biên lại (chức

quan ngoài biên thuỳ) báo tin rằng :- Nước Tấn thấy nói “tam kiệt” đ. chết, cât quân sang đánh

mặt đông; nước Yên cũng thừa cơ đem quân sang xâm nhiễu mặt bắc.Tề Cảnh công sợ lắm, liền

sai Án Anh đem lễ vật ra Đông Hải đón Điền Nhượng Thư vào triều. Điền Nhượng Thư giảng

giải binh pháp, hợp . Tề Cảnh công lắm. Ngay ngày hôm ấy, Tề Cảnh công cho Điền Nhượng

Thư làm nguyên soái, đem quân đi đánh Tấn và Yên. Điền Nhượng Thư tâu với Tề Cảnh công

rằng :- Tôi vốn con nhà hèn hạ ở chốn thôn d., nay chúa công giao binh quyền cho, e rằng l.ng

người không phục xin chúa công chọn một người nào được trọng vọng trong nước xưa nay, để

làm giám quân, th. hiệu lệnh của tôi mới có thể thi hành được.Tề Cảnh công theo lời, sai quan

đại phu là Trang Giả đi làm giám quân, Điền Nhượng Thư và Trang Giả cùng lạy ta lui ra. Ra

đến ngoài triều, Trang Giả hỏi Điền Nhượng Thư rằng :- Quan nguyên soái định đến bao giờ th.

cất quân đi?Điền Nhượng Thư nói :- Giờ ngọ ngày mai, tôi xin đợi ngài ở quan môn để cùng

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 705 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

đi, xin ngài chớ sai hẹn.Đến giờ ngọ ngày hôm sau, Điền Nhượng Thư truyền cho quân sĩ cấm

cây gỗ làm nêu để xem bóng mặt trời, và sai người đến giục Trang Giả. Trang Giả c.n ít tuổi,

vốn thấy m.nh được quí hiển mà kiêu căng lại cậy thế Tề Cảnh Công yêu v., nên chẳng coi Điền

Nhượng Thư ra g.; vả lại vẫn tưởng là m.nh làm giám quân th. muốn thế nào cũng được. Ngày

hôm ấy, họ hàng đều bày tiệc tiễn chân. Trang Giả vui chén quá say, thấy sứ đến giục, cũng

chẳng buồn đứng dậy. Điền Nhượng Thư đợi m.i, mặt trời đ. xế về tây, mà vẫn chưa thấy Trang

Giả đến, mới trèo lên tướng đài để truyền hiệu lệnh cho quân sĩ. Trang Giả đi đến quan môn,

thủng thỉnh xuống xe, trèo lên tướng đài. Điền Nhượng Thư cứ nghiểm nhiên ngồi không đứng

dậy mà hỏi Trang Giả rằng :- Quan giám quân v. cớ g. bây giờ mới đến ?Trang Giả chắp tay vái

mà đáp rằng :- Nhân v. tôi sắp khởi hành, họ hàng bạn hữu đều bày tiệc tiễn chân, thành ra đến

hơi chậm mất một chút.Điền Nhượng Thư nói :- Phàm người làm tướng, trong ngày chịu mệnh

vua th. phải quên nhà; khi đ. truyền lệnh cho quân sĩ th. phải quên cha mẹ; khi tay cầm dùi

trống, xông pha tên đạn th. phải quên cả thân m.nh. Nay nước giặc sang xâm nhiễu, ngoài biên

thuỳ náo động, chúa công ta ngủ không yên giấc, ăn không ngon miệng, đem việc đánh giặc uỷ

thác cho hai ta, cùng mà sớm tối lập công để cứu khổ cho trăm họ, c.n l.ng nào mà cùng với

họ hàng bạn hữu bày cuộc vui nữa !Trang Giả tủm tỉm cười, đáp rằng :- Cũng may mà c.n kịp,

quan nguyên soái bất tất phải quá trách.

Điền Nhượng Thư nổi giận, đạp bàn mà mắng rằng :- Nhà ngươi cậy được chúa công yêu,

làm cho quân sĩ sinh l.ng trễ biếng, nếu lúc ra trận cũng như thế th. hỏng hết cả công việc

!Điền Nhượng Thư truyền gọi chức quân chính đến hỏi rằng :- Cứ theo quân pháp, hễ hẹn mà

đến chậm th. nên bắt tội g. ?Chức quân chính đáp rằng :- Cứ theo quân pháp th. phải xử trảm

!Trang Giả nghe nói phải đem chém mới có . sợ, vội vàng ở trên tướng đài chạy xuống. Điền

Nhượng Thư truyền cho quân sĩ trói lại, rồi đem ra cửa quân để chém. Bấy giờ Trang Giả không

c.n một chút hơi rượu nào cả, van van lạy lạy xin tha. Những người theo hầu Trang Giả chạy

đến báo tin với Tề Cảnh công. Tề Cảnh công kinh h.i, liền gọi Lương Khâu Cứ, sai cầm cờ tiết

đến bảo Điền Nhượng Thư tha tội chết cho Trang Giả, lại dặn phải đi xe thật mau, kẻo không

kịp, nhưng đi đến nơi th. Trang Giả đ. chết rồi. Lương Khâu Cứ không biết, tay cầm cờ tiết, đi

xe thẳng tiến vào cửa quan.Điền Nhượng Thư truyền cho quân sĩ ngăn lại, rồi hỏi chức quân

chính rằng :- Vào quan môn mà dám đi xe nhanh như vậy, th. nên bắt tội g. ?

Chức quân chính đáp rằng :- Cứ theo quân pháp th. cũng phải xử trảm.Lương Khâu Cứ mặt

như chàm đổ, kêu là phụng mệnh mà đến, chứ không phải tự m.nh. Điền Nhượng Thư nói :-

Đ. có mệnh vua th. tha cho không chém, nhưng làm thể nào cũng phải giữ quân pháp, vậy th.

ta phá xe, giết ngựa đi để thay mạng cho sứ giả.Lương Khâu Cứ được khỏi chết, cúi đầu len lét

mà đi. Quân sĩ thấy vậy, ai cũng sợ h.i. Đại binh của Điền Nhượng Thư chưa kéo ra đến nơi,

mà quân Tấn nghe tin đ. bỏ trốn đi rồi. Quân Yên cũng rút về. Điền Nhượng Thư đuổi theo

mà đánh, chém được hơn một vạn đầu giặc. Người nước Yên thua to, phải đem lễ vật sang xin

hoà.Khi Điền Nhượng Thư rút quân về, Tề Cảnh công thân hành ra đón, phong làm chức đại tư

m., sai giữ binh quyền. Chư hầu nghe tiếng Điền Nhượng Thư, ai cũng kính phục. Tề Cảnh công

trong có Án Anh, ngoài có Điền Nhượng Thư, trong nước mỗi ngày một cường thịnh. Tề Cảnh

công thấy nước nhà đ. được cường thịnh, ngày nào cũng đi săn và uống rượu để cầu vui, c.n

quyền chính giao hết cho Án Anh, khác nào như Tề Hoàn công dùng Quản Di Ngô khi trước.Một

hôm, Tề Cảnh công ở trong cung cùng với cung nữ uống rượu; đến nửa đêm, bỗng nhớ đến Án

Anh, truyền cho nội thị đem tửu khí và các thức nhắm đến nhà Án Anh, rồi báo trước cho Án

Anh biết rằng :- Chúa công sắp đến !Án Anh đội mũ mặc áo, cầm hốt đứng chắp tay ở ngoài

cửa để đón. Tề Cảnh công chưa kịp xuống xe, Án Anh đ. chạy lại, sợ h.i mà rằng :- Chư hầu có

việc g. chăng, hay nước nhà có việc g. chăng ?Tề Cảnh công nói :- Không.Án Anh nói :- Thế th.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 706 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

sao đang đêm chúa công lại thân hành đến nhà tôi ?Tề Cảnh công nói :- Quan tướng quốc công

việc khó nhọc, nay ta có rượu ngon và các thứ âm nhạc, không dám vui một m.nh, xin cùng với

quan tướng quốc cùng vui.Án Anh nói :- Việc giao kết chư hầu và giữ yên nước nhà th. tôi xin

hết sức; c.n những việc bày cuộc vui để hầu hạ chúa công th. đ. có người khác, tôi không dám

dự đến.Tề Cảnh công quay xe trở lại, rồi sang nhà quan tư m. là Điền Nhượng Thư. Nội thị đến

báo trước cho Điền Nhượng Thư biết. Điền Nhượng Thư đầu đội mũ trụ, m.nh mặc áo giáp, tay

cầm kích, đứng ở ngoài cửa để đón. Khi xe Tề Cảnh công đến. Điền Nhượng Thư cúi đầu mà hỏi

rằng :

- Chư hầu có nước nào quấy nhiễu hay đại thần có người nào phản nghịch chăng ?Tề Cảnh

công nói :- Không.Điền Nhượng Thư nói :- Thế th. sao đang đêm chuá công lại thân hành ra

nhà tôi ?Tề Cảnh công nói :- Nào có biết g. khác đâu, chỉ v. ta nghĩ đến cái công khó nhọc của

tướng quân, vậy có rượu ngon và các thứ âm nhạc, muốn cùng với tướng quân cùng vui !Điền

Nhượng Thư nói :- Việc đánh nước thù và dẹp kẻ phản nghịch th. tôi xin hết sức; c.n những

việc bày cuộc vui để hầu hạ chúa công th. thiếu g. người, sao chúa công lại hỏi đến kẻ giới trụ

(giới áo giáp trụ, Giới trụ nghĩa là những tướng v.).Tề Cảnh công có . không được vui. Nội thị

hỏi :- Chúa công định về cung hay đi đâu ?Tề Cảnh công nói :- Đi sang nhà quan đại phu là

Lương Khâu Cứ.Nội thị lại báo trước cho Lương Khâu Cứ biết.Lương Khâu Cứ tay trái ôm đàn

cầm, tay phải cấp ống kèn, miệng hát nghêu ngao mà ra đón Tề Cảnh công ở tận ngoài đường.

Tề Cảnh công bằng l.ng, mới cởi áo ra, rồi cùng với Lương Khâu Cứ uống rượu vui, và nghe các

thứ âm nhạc m.i đến gà gáy, mới trở về cung.

Ngày hôm sau, Án Anh và Điền Nhượng Thư cùng vào triều tạ tội, lại can Tề Cảnh công

không nên đang đêm ra uống rượu ở nhà các quan, Tề Cảnh công nói :- Ta không có hai người

th. lấy ai trị nước, không có Lương Khâu Cứ th. lấy ai mua vui? Ta không làm trở ngại đến công

việc của hai ngươi, hai ngươi chớ nên can dự đến công việc của ta !Bấy giờ Trung Nguyên nhiều

việc, nước Tấn không thể quản cố được. Tấn Chiêu công lên làm vua được sáu năm th. mất, thế

tử Khứ Tật lên nối ngôi, tức là Tấn Khoảnh công. Năm thứ nhất đời Tấn Khoảnh công, Hàn Khởi

và Dương Thiệt Bật đều ốm chết cả. Nguỵ Thư cầm quyền chính. Tuân Lịch và Phạm Uông đều

có tiếng là người hay ăn lễ. Kẻ gia thần của Kỳ Doanh, tên là Kỳ Thắng, tư thông với vợ Ô Tang

(cũng là gia thần của Kỳ Doanh). Kỳ Doanh bắt Kỳ Thắng, Kỳ Thắng lễ đút Tuân Lịch. Tuân

Lịch nói với Tấn Khoảnh công mà gièm Kỳ Doanh. Tấn Khoảnh công lại bắt Kỳ Doanh. Dương

Thiệt Thực Ng. (con Dương Thiệt Bật) là phái Kỳ Doanh, liền giết Kỳ Thắng. Tấn Khoảnh công

nổi giận, giết Kỳ Doanh và Dương Thiệt Thực Ng., lại diệt cả họ Kỳ và họ Dương Thiệt. Người

nước Tấn nghe nói, ai cũng thương là oán. Sau Lỗ Chiêu công bị kẻ cường thần là Quí Tôn .

Như đuổi, Tuân Lịch (nước Tấn) lại ăn tiền của Quí Tôn . Như, không cho Lỗ Chiêu công chạy

vào nước Tấn. Tề Cảnh công hội chư hầu ở Yên Lăng, để bàn mưu giúp cho Lỗ Chiêu công về

nước, bởi vậy ai cũng kính phục. Từ bấy giờ uy danh Tề Cảnh công mới lừng lẫy.Lại nói chuyện

vua nước Ngô là Di Muội lên ngôi được bốn năm th. ốm nặng, theo lời cha anh dặn ngày trước,

muốn truyền ngôi cho em là Qúi Trát. Qúi Trát từ chối mà nói rằng :- Ta quyết không bao giờ

chịu nhận ! Dẫu tiên vương ta ngày xưa có trối lại, nhưng ta cũng không dám theo, bởi v. ta coi

sự phú quí khác nào như gió thu thoảng qua mà thôi, có thiết g. !Quí Trát liền trốn về ở Diên

Lang. Triều thần nước Ngô bèn lập con Di Muội là Châu Vu lên làm vua, cải tên là Liêu, tức là

Vương Liêu. Con Chư Phán là công tử Quang giỏi về việc binh, Vương Liêu dùng làm tướng.

Công tử Quang cùng với quân sĩ Sở giao chiến ở đất Trường Ngạn (đất nước Sở), giết được quan

tư m. nước Sở là công tử Phương. Người nước Sở kinh sợ, phải đắp thành ở đất Châu Lai để

ph.ng giữ nước Ngô. Bấy giờ Phí Vô Cực khéo du nịnh, Sở B.nh vương (Lư) yêu lắm. Sái B.nh

công đ. lập đích tử tên là Chu làm thế tử, người thứ tư tên là Đông Quốc muốn tranh, mới

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 707 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

lễ tiền cho Phí Vô Cực, để nhờ nói hộ với B.nh vương ( Phí Vô Cực là quan nước Sở, được Sở

B.nh vương yêu lắm. Bấy giờ Sái thuộc Sở, vậy nên phải nhờ Phí Vô Cực nói hộ).Sở B.nh vương

thấy vậy, hỏi Phí Vô Cực rằng :- Tại sao người nước Sái đuổi thế tử Chu ?Phí Vô Cực nói :- Thế

tử Chu định làm phản nước Sở ta, người nước Sái không bằng l.ng, vậy nên đuổi đi.Sở B.nh

vương cũng không hỏi g. đến nữa. Phí Vô Cực ghét thế tử Kiến (con Sở B.nh vương), bèn muốn

làm cho cha con phải l.a rẽ nhau, nhưng chưa có kế g.. Một hôm, Phí Vô Cực tâu với Sở B.nh

vương rằng :- Thế tử đ. lớn tuổi, sao đại vương không cầu hôn cho thế tử, mà muốn cầu hôn

th. không đâu bằng nước Tần. Tần là một nước cường thịnh xưa nay vẫn giao hiếu với Sở, nếu

ta kết hôn với Tần th. thế lực nước Sở càng thêm vững vàng.Sở B.nh vương nghe lời, sai Phí Vô

Cực sang nước Tần cầu hôn cho thế tử Kiến. Tần Ai công cũng họp triều thần để thương nghị.

Các quan đều nói :- Xưa nay nước Tần ta, và nước Tấn vẫn kết hôn với nhau, nay nước Tấn đ.

lâu không đi lại với ta, mà nước Sở hiện đang cường thịnh, vậy ta nên cho nước Sở kết hôn.Tần

Ai công liền hẹn g. em gái là nàng Mạnh Doanh cho nước Sở. Sở B.nh vương lại sai Phí Vô Cực

đem lễ vật sang nước Tần xin cưới. Phí Vô Cực sang đến nước Tần, đem lễ vật đệ tr.nh lên. Tần

Ai công bằng l.ng, sai công tử Bồ đưa nàng Mạnh Doanh sang nước Sở. Hành trang có cả thảy

một trăm cổ xe, các dâng thiếp theo hầu kể có vài ba mươi người. Nàng Mạnh Doanh vào từ

biệt anh rồi đi. Trong khi đi đường Phí Vô Cực thấy nàng Mạnh Doanh nhan sắc tuyệt trần; lại

thấy trong đám dâng thiếp có một người dáng điệu đứng đắn lắm, hỏi d. ra mới biết là Tề nữ

(con gái nước Tề). Nguyên trước thân phụ Tề nữ sang làm quan ở nước Tần. Tề nữ theo sang

từ thuở bé, đến sau vào làm thị nữ trong cung, hầu nàng Mạnh Doanh. Phí Vô Cực d. biết như

vậy, nhân đêm hôm ấy ngủ ở quán xa, mật triệu Tề nữ đến mà bảo rằng :- Ta trông thấy nàng

có qu. tướng, muốn giúp cho nàng được làm vợ ngôi thế tử, nếu nàng chịu theo kế ta th. sau

này phú quí không biết đâu mà kể !Tề nữ cúi đầu nín lặng. Phí Vô Cực về trước một hôm, vào

tâu với Sở B.nh vương, nói nàng mạnh Doanh đ. đến, c.n cách xa độ ba xá. Sở B.nh vương hỏi

rằng :- Nhà ngươi đ. được trông thấy mặt nàng chưa? Nhan sắc thế nào ?

Phí Vô Cực biết Sở B.nh vương là người ham tửu sắc, định khoe khoang vẻ đẹp của nàng

Mạnh Doanh để làm cho Sở B.nh vương phải động l.ng, may sao lại gặp Sở B.nh vương hỏi

đến, chính trúng vào kế của m.nh, bèn tâu rằng :- Mắt tôi trông thấy con gái đ. nhiều, nhưng

chưa thấy người nào đẹp như nàng Mạnh Doanh! Chẳng những trong cung nước Sở không có

ai bằng, dẫu tượng truyền các bậc tuyệt sắc đời xưa như Đắc Kỹ và Ly Cơ, cũng chỉ nghe tiếng

đồn mà thôi, chứ e rằng nàng Mạnh Doanh đẹp muôn phần, vị tất những người kia đ. được

một !Sở B.nh vương nghe nói, mặt đỏ bừng lên, ngẫm nghĩ

lâu, rồi thở dài mà nói rằng :- Ta xưng vương làm g. cho uổng ! Chẳng gặp được người tuyệt

sắc ấy, thật cũng phí một đời !Phí Vô Cực xin đuổi hết những người chung quanh rồi mật tâu

với Sở B.nh vương rằng :- Nếu đại vương yêu sắc đẹp của nàng Mạnh Doanh th. sao đại vương

không lấy đi ?Sở B.nh vương nói :- Ta đ. cưới về cho thế tử, làm vậy sợ hại đến luân l..Phí Vô

Cực tâu rằng :- Việc g. mà hại ! Nàng Mạnh Doanh dẫu cưới cho thế tử, nhưng chưa hề đến nơi;

nay đại vương đón nàng vào cung, c.n ai dám nghị luận nữa.

Sở B.nh vương nói :- Ta khoá được miệng các quan, chứ bưng thế nào được miệng thế tử ?

Phí Vô Cực nói :- Tôi xem trong đám dâng thiếp có Tề nữ là người dáng điệu đứng đắn, cho

giả làm nàng Mạnh Doanh được. Tôi xin đưa nàng Mạnh Doanh vào cung, rồi đem Tề nữ tiến

cho thế tử, như vậy th. hai bên cùng phải giấu kín cả, thật là trọn vẹn mọi bề !Sở B.nh vương

mừng lắm, dặn Phí Vô Cực phải bí mật lắm mới được. Phí Vô Cực bảo công tử Bồ nước Tần

rằng :- Hôn lễ nước Sở, không giống các nước, tân nhân tất phải vào cung yết kiến đại vương

tôi đ., rồi mới cùng với thế tử thành thân.Công tử Bồ xin vâng lệnh. Phí Vô Cực bèn đưa nàng

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 708 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

Mạnh Doanh và các dâng thiếp vào cung để yết kiến Sở B.nh vương, rồi để nàng Mạnh Doanh

ở lại đấy; lại bắt các cung nữ giả làm dâng thiếp nước Tần, c.n Tề nữ th. gỉa làm nàng Mạnh

Doanh, đưa sang cung thế tử Kiến. Các quan và thế tử Kiến đều không biết mưu gian của Phí

Vô Cực. Sở B.nh vương sợ thế tử Kiến biết việc nàng Mạnh Doanh, mới cấm thế tử Kiến không

cho vào cung, rồi ngày đêm chỉ cùng với nàng Mạnh Doanh uống rượu mua vui, chẳng thiết g.

đến chính sự cả.Bấy giờ bên ngoài cũng có nhiều người th. thào nghi việc nàng Mạnh Doanh.

Phí Vô Cực sợ thế tử Kiến biết, mới bảo B.nh vương rằng :- Nước Tấn làm bá chủ được lâu năm,

chỉ v. tiếp giáp với Trung Nguyên. Vua Linh vương ta ngày xưa đắp thành ở Trần và Sái là có .

muốn tranh nghiệp bá, nay hai nước được phục quốc, Sái mà Sở lui về ở phương nam th. làm

sao mà tranh nghiệp bá được, sao đại vương không sai thế tử ra trấn thử ở đất Thành Phủ, để

giao thông với phương bắc, c.n đại vương th. chuyên một mặt mà mở mang về phương nam,

như vậy th. có thể thu hết được thiên hạ.B.nh vương c.n ngần ngừ chưa quyết. Phí Vô Cực lại

ghé tai mật tâu rằng :- Việc nàng Mạnh Doanh, lâu ngày tất phải tiết lộ, nếu để cho thế tử đi

xa, chẳng cũng lợi cả đôi đường hay sao!B.nh vương nghĩ ra, liền sai thế tử Kiến đi trấn thủ ở

đất Thành Phủ, cho Phấn Dương làm quan tư m. ở đất Thành Phủ. Lại dặn Phấn Dương rằng :-

Nhà người thờ thế tử, cũng như là thờ ta !Ngũ Xa biết Phí Vô Cực gièm pha, đ. toan can ngăn

B.nh vương.

Phí Vô Cực biết vậy, lại tâu với B.nh vương sai Ngũ Xa sang Thành Phủ để giúp thế tử. Khi

thế tử Kiến đ. đi rồi. B.nh vương lại lập nàng Mạnh Doanh làm chánh hậu và đuổi Sái Cơ (mẹ

thế tử Kiến) về đất Viên Dương; bấy giờ thế tử Kiến mới biết chuyện nàng Mạnh Doanh đ. bị

cha đổi mất, nhưng không thể làm thế nào được. Nàng Mạnh Doanh dẫu được B.nh vương yêu

dấu, nhưng thấy biết vậy cũng không dám hỏi. Được hơn một năm, nàng Mạnh Doanh sinh con

trai, B.nh vương yêu quí lắm, đặt tên là Trân.Khi Trân đ. được đầy tuổi tôi, B.nh vương hỏi

nàng Mạnh Doanh rằng :

- Từ khi nàng vào cung đến giờ, thường hay buồn rầu ít được vui vẻ, là cớ làm sao ?Nàng

Mạnh Doanh nói :- Thiếp vâng mệnh vua anh, sang hầu hạ đại vương, vẫn tưởng rằng Tần Sở

một nhà, thanh xuân đôi lứa; khi đ. vào tới cung, mới biết đại vương đ. nhiều tuổi. Thiếp

không dám oán đại vương, nhưng chỉ tiếc rằng sinh sau đẻ muộn quá !Sở B.nh vương cười mà

nói rằng :- Cái đó là bởi số phận ! Khanh về với quả nhân th. muộn, nhưng làm chánh hậu th.

đ. sớm được không biết mấy năm rồi !Nàng Mạnh Doanh nghe nói, trong l.ng nghi hoặc, mới

d. hỏi các cung nữ. Các cung nữ không thể giấu được, bèn thuật chuyện lại cho nghe. Nàng

Mạnh Doanh thở dài, rồi ứa nước mắt khóc. B.nh vương biết ., hết sức chiều chuộng, hẹn lập

Trân làm thế tử, bấy giờ nàng Mạnh Doanh mới hơi yên l.ng. Phí Vô Cực vẫn lấy việc thế tử

Kiến làm e ngại, sợ sau này Kiến nối ngôi th. tất trị tội m.nh, mới tâu với B.nh vương rằng :- Tôi

nghe tin thế tử cùng với Ngũ Xa bàn mưu phản nghịch, mật sai người giao thông với Tề và Tấn,

đại vương phải ph.ng bị mới được.

B.nh vương nói :- Thế tử vốn là người hiếu thuận, có đâu có những việc ấy !Phí Vô Cực nói

:- Thế tử v. việc nàng Mạnh Doanh mà đem l.ng oán giận. Nay ở đất Thành Phủ, vẫn luyện tập

binh m., thường khen Mục vương ngày xưa nổi loạn mà được hưởng nước Sở, con cháu phồn

thịnh, thế là có . muốn bắt chước. Nếu đại vương không trừ bỏ đi th. tôi xin muốn trốn trước

để khỏi tai vạ.B.nh vương vẫn muốn bỏ thế tử Kiến, lập Trân làm thế tử, lại nghe lời nói của Phí

Vô Cực, cũng hơi động l.ng, toan hạ lệnh bỏ thế tử Kiến.Phí Vô Cực lại tâu rằng :- Thế tử đang

giữ binh quyền ở ngoài, nếu hạ lệnh bỏ th. khác nào như giục thế tử làm phản. Ngũ Xa sẽ làm

chủ mưu cho thế tử. Chi bằng đại vương triệu Ngũ Xa về đ., rồi sau đem quân bắt thế tử, mới

có thể trừ bỏ được.B.nh vương khen phải, sai người triệu Ngũ xa. Ngũ xa về. B.nh vương hỏi

rằng :- Thế tử Kiến đem l.ng phản nghịch, nhà ngươi có biết không ?Ngũ Xa vốn là người chính

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 709 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

trực, đáp rằng :- Đại vương chiếm lấy vợ thế tử, cũng đ. quá lắm rồi, nay lại nghe lời đứa tiểu

nhân mà bỏ t.nh cốt nhục, th. sao cho đành ?B.nh vương có . hổ thẹn, truyền bắt Ngũ Xa giam

lại. Phí Vô Cực tâu rằng :- Ngũ Xa dám nói như vậy, quả là có l.ng oán vọng. Nếu thế tử biết

Ngũ Xa bị bắt th. tất nổi loạn, đem quân Tề và quân Tấn về, ta khó l.ng đương nổi !B.nh vương

nói :- Ta muốn sai người đi giết thế tử, chưa biết dùng ai.Phí Vô Cực nói :- Sai người khác đi th.

thế tử tất chống cự được, chi bằng mật dụ cho quan tư m. là Phấn Dương phải bắt thế tử mà

giết đi.B.nh vương liền sai người mật dụ Phấn Dương rằng :- Giết thế tử th. được trọng thưởng,

tha thế tử th. phải tội chết.Phấn Dương tức khắc sai người tâm phúc báo cho thế tử Kiến biết,

dặn phải mau mau đi trốn.Thế tử Kiến kinh sợ. Bấy giờ Tề nữ đ. sinh con trai, đặt tên là Thắng.

Thế tử Kiến liền đem vợ con chạy sang nước Tống. Phấn Dương biết thế tử Kiến đ. trốn rồi,

mới bảo người Thành Phủ trói m.nh lại, giải về Sinh Đô nộp Sở B.nh vương. Phấn Dương tâu

với B.nh vương, nói thế tử đ. trốn mất rồi. B.nh vương nổi giận mắng rằng :- Việc này tự miệng

ta nói ra, vào đến tai nhà ngươi, c.n ai biết nữa mà báo thế tử !Phấn Dương nói :- Chính tôi

báo thế tử ! Ngày trước đại vương có dặn tôi rằng : “Nhà ngươi thờ thế tử, cũng tức như là thờ

ta!” Tôi vâng lời dặn ấy, không dám hai l.ng, cho nên phải bảo cho thế tử biết. Sau nghĩ ra mới

biết là mắc tội, hối lại không kịp !B.nh vương nói :- Nhà người đ. tha thế tử, lại dám đến yết

kiến ta, không sợ chết hay sao ?Phấn Dương nói :- Tôi đ. không theo được lời dặn sau cùng của

đại vương nếu lại sợ chết mà không đến th. thành ra hai tội. Và chưa có tang chứng g. là thế

tử phản nghịch cả, nếu đem trị tội chẳng cũng oan lắm sao! Thế tử sống th. tôi dẫu chết cũng

được thoả l.ng !B.nh vương động l.ng, và có . thẹn, ngẫm nghĩ

lâu, rồi bảo Phấn Dương rằng :- Phấn Dương dẫu có trái mệnh, nhưng tấm l.ng trung trực

cũng đáng khen !B.nh vương xá tội cho Phấn Dương, vẫn cho được làm quan tư m. ở Thành

Phủ. B.nh vương lập con nàng Mạnh Doanh là Trân làm thế tử, lại cho Phí Vô Cực làm chức thái

sư. Phí Vô Cực tâu rằng :- Ngũ Xa có hai con là Ngũ Thượng và Ngũ Viên, đều là bậc tài giỏi,

nếu để trốn sang nước Ngô th. tất hại cho nước Sở, chi bằng ta bắt Ngũ Xa phải viết thư triệu

về. Kẻ kia tin lời cha, tất rủ nhau về cả, bấy giờ ta giết hết đi, mới có thể trừ được hậu hoạn.

Sở B.nh vương mừng lắm, sai người vào ngục đem Ngũ Xa ra, rồi đưa giấy bút cho mà bảo

rằng :- Nhà ngươi xui thế tử làm phản, đáng lẻ phải chết chém, nhưng ta nghĩ đến cái công tổ

phụ nhà ngươi, không nỡ bắt tội. Nhà ngươi nên viết thư triệu hai con về, ta sẽ phong quan chức

cho.Ngũ Xa biết là B.nh vương đánh lừa, để triệu về mà giết cả đi, mới tâu rằng :- Con trưởng

tôi là Ngũ Thượng, nhân hậu ôn hoà, nghe tôi triệu th. tất về ngay; c.n con thứ tôi là Ngũ Viên

th. văn vũ toàn tài, mà tính nhẫn nại, mai sau có thể làm nên việc được, nó tinh khôn lắm, vị

tất đ. chịu về.B.nh vương nói :- Nhà ngươi cứ theo lời ta mà triệu về, c.n về hay không, không

can dự đến nhà ngươi !Ngũ Xa không dám trái mệnh, liền viết một bức thư, đại lược nói rằng

:“Ta có lời cho hai con là Thượng và Viên biết rằng : Ta v. nói thẳng trái . đại vương mà phạm

tội, nhưng đại vương nghĩ đến công của tổ phụ ta ngày xưa, không nỡ giết chết, vậy có theo lời

bàn của các quan mà tha tội cho , lại muốn phong quan chức cho hai con nữa. Hai con nên mau

mau về triều, nếu chậm th. có tội.”Ngũ Xa viết xong, đệ tr.nh B.nh vương, B.nh vương xem qua,

lại truyền giam Ngũ xa vào ngục, và sai Yên Tương Sư đem thư sang Đường Ấp để triệu Ngũ

Thượng và Ngũ Viên. Khi Yên Tương Sư sang đến Đường Ấp th. Ngũ Thượng cùng Ngũ Viên đ.

sang Thành Phủ rồi. Yên Tương Sư lại sang Thành Phủ, đến gặp Ngũ Thượng, liền đem lời chúc

mừng. Ngũ Thượng nói :- Thân phục tôi đang bị giam, c.n vui g. mà chúc mừng ?Yên Tương

Sư nói :- Đại vương quá nghe người ta nói, bắt giam tôn công (trỏ Ngũ Xa ), may có các quan

bảo lịnh, tâu rằng nhà tôn công về trước đ. ba đời trung trực, cho nên đại vương nghĩ lại, bèn

phong cho tôn công làm tướng quốc, và phong cho hai ngài làm Hồng Đô hầu (Thượng) và Cái

hầu (Viên). Tôn công bị giam đ. lâu, nay mới được tha, mong nhớ hai ngài lắm, vậy có sai tôi

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 710 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 71. Vò QuaãÀaâo, Cuâng Nhau Söæng Chïæt

tham Gaái Àeåp, Quïn Tònh Cha Con

mang thư đến đây để đón.Ngũ Thượng nói :- Thân phụ tôi bị giam, l.ng tôi thật đau như cắt,

nay được tha là may, khi nào lại dám mong quan chức !Yên Tương Sư nói :- Đó là mệnh vua,

ngài chớ nên từ chối !Ngũ Thượng mừng lắm, liền đem thư vào nhà trong cho em là Ngũ Viên

xem.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 711 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 72

Dụ Hai Con, Sở B.nh Lập Kế

nghĩ Một Đêm, Ngũ Viên Bạc Đầu

Ngũ Viên, tên tự là Tử Tư, người ở Giám Lợi, m.nh cao một trượng, lưng rộng người ôm, mày

rộng một thước (đời thượng cổ, thước (xích) tấc (thần) rất nhỏ ), mắt sáng như điện, sức khoẻ

lạ thường, lại văn vũ toàn tài, là con Ngũ Xa, em Ngũ Thượng. Ngũ Thượng cùng với Ngũ Viên

đều theo cha sang đất Thành Phủ. Yên Tương Sư phụng mệnh Sở B.nh vương ra dụ Ngũ Thượng,

Ngũ Viên vào triều. Yên Tương Sư vào yết kiến Ngũ Thượng trước, đưa bức thư của Ngũ Xa, rồi

xin vào yết kiến Ngũ Viên. Ngũ Thượng cầm bức thư vào nhà trong cho Ngũ Viên xem và bảo

rằng :

- May thay, phụ thân được khỏi tội, hai ta được phong hầu, em nên ra tiếp kiến sứ giả.

Ngũ Viên nói :

- Phụ thân được khỏi tội, cũng đ. là may, ta có công g. mà được phong hầu, chẳng qua chỉ

là triều đ.nh lừa ta đó thôi. Ta về th. tất bị hại.

Ngũ Thượng nói :

- Hiện có thư của thân phục ta, khi nào lại là giả dối được.

Ngũ Viên nói :

- Phụ thân một l.ng tận trung với nước, nay bị tội oan, biết là thế nào rồi sau chúng ta cũng

báo thù, cho nên phụ thân muốn cho chúng ta hiến thân cho nước để khỏi lo về sau.

Ngũ Thượng nói :

- Em nói thế chẳng qua là phỏng đoán thôi, vạn nhất bức thư là chân t.nh th. cái tội bất hiếu

của chúng ta để đâu cho hết !

Ngũ Viên nói :

- Để em xin bói một quẻ.

Ngũ Viên nói xong, liền đoán rằng :

- Cứ như quẻ bói này, th. vua dối bề tôi, cha dối con. Nếu về tất bị hại, chứ chẳng khi nào

được phong hầu cả !

Ngũ Thượng nói :

712

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

- Không phải ta tham g. chuyện phong hầu, mà ta chỉ mong được trông thấy phụ thân mà

thôi.

Ngũ Viên nói :

- Người nước Sở sợ có anh em ta ở ngoài, vậy nên chưa dám giết phụ thâh, nếu ta lầm mà

về th. chỉ khiến cho phụ thân chóng chết mà thôi.

Ngũ Thượng nói :

- Cái t.nh cha con, nếu ta được trông thấy mặt th. ta chết cũng thoả l.ng !

Ngũ Viên thở dài mà rằng :

- Về mà cũng chết, phỏng có ích g. ! Nếu anh muốn về th. từ đây em xin vĩnh biệt .

Ngũ Thượng khóc hỏi rằng :

- Em định đi đâu ?

Ngũ Viên nói :

- Ở đâu có thể báo thù được nước Sở, th. em đi.

Ngũ Thượng nói :

- Trí lực của anh thua em xa lắm. Vậy anh nên về Sở, c.n em th. đi nước khác. Anh lấy sự

theo cha làm hiếu, em lấy sự báo thù làm hiếu, mỗi người một chí. Từ đây trở đi, anh em ta

không được trông thấy nhau nữa !

Ngũ Viên sụp lạy bốn lạy để từ biệt Ngũ Thượng. Ngũ Thượng gạt nước mắt, ra tiếp kiến

Yên Tương Sư nói em là Ngũ Viên không muốn phong hầu, không thể cưỡng được. Yên Tương

Sư đưa Ngũ Thượng về yết kiến B.nh vương. B.nh vương truyền bắt Ngũ Thượng giam lại. Ngũ

Xa thấy một m.nh Ngũ Thượng về triều, liền thở dài mà nói rằng :

- Ta vẫn biết Ngũ Viên không chịu về.

Phí Vô Cực lại tâu với B.nh vương rằng :

- C.n một Ngũ Viên, nên sai bắt ngay, nếu chậm th. hắn trốn mất !

B.nh vương nghe lời, liền sai quan đại phu là Vũ Thành Hắc đem quân đi bắt Ngũ Viên. Ngũ

Viên nghe tin quân Sở sắp đến bắt m.nh, khóc mà nói rằng :

- Nếu vậy th. cha tôi và anh tôi không khỏi chết được !

Liền bảo vợ là Gĩa thị rằng :

- Ta muốn trốn sang nước khác, mượn quân về để báo thù cho cha, anh, nên không thể trông

nom đến nàng được, biết làm thế nào ?

Gĩa thị trừng mắt nh.n Ngũ Viên mà nói rằng :

- Đại trượng phu nghĩ đến cái thù của cha, anh, l.ng đau như cắt , c.n l.ng nào mà tưởng

đến người đàn bà ! Phu quân nên mau mau trốn đi, chớ nghĩ đến thiếp !

Gĩa thị nói xong, liền vào trong nhà thắt cổ mà chết. Ngũ Viên vật m.nh lăn khóc, đem thi

thể Gi. thị chôn tạm vào một nơi, rồi thu xếp khăn gói, m.nh mặc áo bào trắng, đeo kiếm cầm

cung trốn đi. Ngũ Viên chưa đi được nửa ngày th. quân Sở đ. kéo đến vây nhà, không t.m thấy

Ngũ Viên, đoán chừng Ngũ Viên tất chạy về phía đông, mơí tức khắc đuổi theo. Ước độ ba trăm

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 713 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

dặm, đến một chỗ đồng không mông quạnh, Ngũ Viên giương cung bắn chết người dong xe

của Vũ Thành Hắc; lại nhắm Vũ Thành Hắc, toan bắn luôn một phát nữa. Vũ Thành Hắc sợ h.i

xuống xe bỏ chạy. Ngũ Viên bảo Vũ Thành Hắc rằng :

- Ta định bắn chết nhà ngươi, nhưng h.y tha cho để nhà ngươi về báo cho vua Sở biết rằng :

“Nước Sở muốn c.n giữ được cúng tế th. chớ giết cha và anh ta, bằng không th. tất ta phải diệt

nước Sở, mới hả được l.ng căm tức của ta!”

Vũ Thành Hắc cúi đầu đi thẳng, về báo với Sở B.nh vương. Sở B.nh vương giận lắm, sai Phí

Vô Cực giải cha con Ngũ Thượng ra chợ để chém. Khi sắp bị chém, Ngũ Thượng nhiếc mắng Phí

Vô Cực là một đứa du nịnh, làm hại kẻ trung lương. Ngũ Xa ngăn Ngũ Thượng mà bảo rằng :

- Cần g. phải nói cho rởm, ai nịnh ai trung, sau này sẽ có công luận ! Ta chắc rằng Ngũ Viên

c.n sống th. vua tôi nước Sở cũng khó l.ng ngồi yên được mà ăn !

B.nh vương nói :

- Ngũ Viên dẫu trốn, nhưng đi tất chưa xa, ta nên sai người đuổi theo.

B.nh vương bèn truyền cho quan tả tư m. là Thẩm Do.n Thu phải đem quân đi duổi bắt cho

kỳ được. Ngũ Viên đi đến bờ sông Đại Giang, liền nghĩ ngay một kế : cởi cái áo bào trắng đang

mặc treo lên cành liễu, lại đem đôi giầy bỏ ở bên bờ, rồi thay đôi giầy cỏ, cứ men bờ sông mà

đi. Thẩm Do.n Thu đuổi theo đến bờ sông, bắt được giầy và áo của Ngũ Viên, đem về tâu với

B.nh vương rằng :

- Không biết Ngũ Viên đi phương nào mất !

Phí Vô Cực tâu rằng :

- Tôi có một kế làm cho Ngũ Viên không c.n đường nào mà trốn.

B.nh vương hỏi kế g. ? Phí Vô Cực nói :

- Một mặt chiên yết các nơi, bất cứ người nào, hễ bắt được Ngũ Viên th. thưởng năm vạn

thạch thóc, và cho làm thượng đại phu; c.n ai chứa chấp hoặc buông tha Ngũ Viên th. cả nhà

đều bị chết chém; bao nhiêu những người qua lại ở bến sông hoặc cửa ải, đều phải khám xét

thật kỹ. Lại sai sứ đi báo khắp các nước, không nước nào được dùng Ngũ Viên. Như thế th. Ngũ

Viên sẽ không có đường trốn, dẫu chưa bị bắt mà cô thế cũng chẳng làm g. nổi !

B.nh vương theo kế ấy, sai người vẽ h.nh tượng Ngũ Viên để cho đi tầm n. các nơi.

Ngũ Viên men bờ sông đi về phía đông, định trốn sang nước Ngô, nhưng ngặt v. đường sá

xa xôi, chưa thể đi được; lại nghĩ muốn sang nước Tống để t.m thế tử Kiến, mới theo con đường

Thu Dương mà đi. Đi đến nửa đường, bỗng trông thấy một toán xe ngựa tấp nập, Ngũ Viên ngờ

là có quân Sở đón đường, phải đứng nấp ở trong bụi rậm; sau nh.n kỹ mới biết là người bạn cũ

của m.nh tên gọi Thân Bao Tư, nhân đi sứ nước ngoài về qua đấy. Ngũ Viên chạy ra, đứng ở bên

xe. Thân Bao Tư vội vàng xuống xe tiếp kiến và hỏi Ngũ Viên rằng :

- Nhà ngươi v. cớ g. mà lủi thủi một m.nh như vậy ?

Ngũ Viên đem việc B.nh vương giết oan cha và anh m.nh nói cho Thân Bao Tư nghe, vừa

nói vừa khóc. Thân Bao Tư nghe nói, cũng động l.ng mà hỏi rằng :

- Bây giờ nhà ngươi định đi đâu ?

Ngũ Viên nói :

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 714 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

- Ta nghe nói kẻ thù của cha mẹ th. không cùng đội trời chung, nay ta định trốn sang nước

khác, mượn quân về đánh Sở, ăn thịt vua Sở, xé thây Phí Vô Cực, cho hả tấm l.ng căm tức của

ta !

Thân Bao Tư can rằng :

- Vua Sở dẫu vô đạo, nhưng dù sao cũng là vua, nhà ngươi đ. mấy đời ăn lộc vua, nỡ nào

lại làm phản ?

Ngũ Viên nói :

- Ngày xưa Kiệt và Trụ bị kẻ bề tôi giết, cũng chỉ v. vô đạo, nay vua Sở dâm loạn, lấy tranh

vợ của con, lại nghe lời du nịnh mà làm hại kẻ trung lương, ta mượn quân về Sinh Đô là để quét

rửa những sự ô uế cho nước Sở đó; huống chi lại là báo thù cho cha và anh ta nữa. Ta thề rằng

nếu ta không diệt Sở th. không c.n đứng ở trên đời !

Thân Bao Tư nói :

- Nếu ta bảo nhà ngươi báo thù nước Sở th. ta là kẻ bất trung, mà bảo nhà ngươi đừng báo

thù lại là đẩy nhà ngươi vào chỗ bất hiếu. Thôi tuỳ . nhà ngươi, ta cũng v. t.nh bạn hữu mà

không tiết lộ cho ai biết cả. Nhưng nhà ngươi định diệt Sở th. ta đây quyết cứu Sở, nhà ngươi

định làm cho Sở nguy th. ta đây quyết giữ cho Sở yên !

Ngũ Viên từ biệt Thân Bao Tư rồi đi ngay. Đến nước Tống t.m thấy thế tử Kiến, hai người

cùng ôm nhau mà khóc, rồi kể những tội ác của Sở B.nh vương. Ngũ Viên nói :

- Thế tử đ. vào yết kiến vua Tống chưa ?

Thế tử Kiến nói :

- Nước Tống đang có loạn, nên ta chưa vào yết kiến được.

Lại nói chuyện vua Tống tên là Tá, là con một người thiếp yêu của Tống B.nh công. Tống

B.nh công nghe lời kẻ hoạn quan là Y Lệ, giết thế tử Toạ mà lập Tá. Tống B.nh công mất, Tá

lên nối ngôi, tức là Tống Nguyên công. Tống Nguyên công người xấu xí, mà tính nhu nhược, lại

không có tín nghĩa, ghét họ thế khanh là họ Hoa cường thịnh, mới cùng với bọn công tử Dán,

công tử Ngự Nhung, Hướng Thắng và Hướng Hành bàn mưu trừ bỏ họ Hoa. Hướng Thắng nói

lộ cho Hướng Ninh (con Hướng Thư) biết. Hướng Ninh quen thân với Hoa Hướng, Hoa Định và

Hoa Hợi, mới báo bọn ấy nổi loạn trước. Hoa Hợi giả cách cáo ốm. Các quan đều đến hỏi thăm.

Hoa Hợi bắt công tử Dán và công tử Ngự Nhung đem giết đi, giam Hướng Thắng, Hướng Hành

vào trong kho. Tống Nguyên công nghe tin, vội vàng lên xe thân hành đến nhà họ Hoa xin tha

cho Hướng Thắng và Hướng Hành. Hoa Hợi lại bức hiếp Tống Nguyên công phải giao thế tử và

một người thân thuộc để làm tin, mới chịu nghe lời.

Tống Nguyên công nói :

- Ngày xưa nhà Chu và nước Trịnh cùng trao đổi con tin với nhau, nay ta giao thế tử cho

nhà ngươi th. nhà ngươi cũng phải giao con tin với ta.

Hoa Hợi thương nghị, rồi cho con m.nh là Hoa Vô Cảm cùng con Hoa Định là Hoa Khải, con

Hướng Ninh là Hướng La sang ở làm con tin cho Tống Nguyên công. Tống Nguyên công cũng

cho thế tử Loan và người em là công tử Địa sang ở làm con tin cho Hoa Hợi. Hoa Hợi mới tha

cho Hướng Thắng và Hướng Hành theo Tống Nguyên công về triều. Tống Nguyên công và phu

nhân nhớ thế tử Loan lắm, ngày nào cũng đến nhà Hoa Hợi để thăm thế tử Loan, ăn cơm xong

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 715 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

mới về. Hoa Hợi lấy thế làm bất tiện, toan đưa thế tử Loan sang trả. Tống Nguyên công mừng

lắm. Hướng Ninh không nghe, bảo Hoa Hợi rằng :

- Ta phải bắt thế tử sang làm tin v. chúa công không biết thủ tín, nếu ta trả thế tử th. tai vạ

tất đến nơi!

Tống Nguyên công nghe tin Hoa Hợi không chịu trả thế tử Loan, tức th. nổi giận, sai quan

tư m. là Hoa Phí Toại đem quân đánh Hoa Hợi. Hoa Phí Toại nói :

- C.n thế tử ở đấy, sao chúa công không nghĩ ?

Tống Nguyên công nói :

- Chết sống đ. có mệnh, ta không thể nào chịu được những điều sĩ nhục này !

Hoa Phí Toại nói :

- Chúa công đ. nhất quyết th. có đâu tôi dám trái ..

Hoa Phí Toại liền sửa soạn quân m. để sắp sang đánh Hoa Hợi. Tống Nguyên công đem

những con tin của Hoa Hợi là Hoa Vô Cảm, Hoa Khải và Hướng La chém tất cả. Con Hoa Phí

Toại là Hoa Đăng quen thân với Hoa Hợi, liền chạy sang báo Hoa Hợi. Hoa Hợi vội vàng sắp

quân để nghênh chiến, nhưng lại bị thua.

Hướng Ninh toan giết thế tử Loan. Hoa Hợi nói :

- Ta đ. đắc tội với vua, nay lại c.n giết thế tử th. ngươita tất nghị luận !

Liền đem con tin giao trả, rồi cùng với bè cánh trốn sang nước Trần. Hoa Phí Toại có

ba con : con trưởng là Hoa Khu, con thứ là Hoa Đa Liêu, c.n Hoa Đăng tức là con thứ ba.

Hoa Đa Liêu vốn đ. bất hoà với Hoa Khu, nhân cái loạn họ Hoa, mới tâu với Tống Nguyên

công rằng :

- Hoa Khu đồng mưu với Hoa Hợi và Hoa Định, nay sai người sang nước Trần triệu Hoa Hợi

là có . muốn làm nội ứng.

Tống Nguyên công nghe lời, sai kẻ hoạn quan là Nghi Liêu đi bảo Hoa Phí Toại. Hoa Phí Toại

nói :

- Việc này tất là tại Hoa Đa Liêu nói gièm, nhưng chúa công đ. nghi Hoa Khu th. xin đuổi

đi.

Kẻ gia thần của Hoa Khu là Trương Mang nghe được tin ấy, sang hỏi Nghi Liêu. Nghi Liêu

không chịu nói. Trương Mang rút gươm mà bảo rằng :

- Nếu nhà ngươi không nói ta đâm chết.

Nghi Liêu sợ h.i, nói thực tất cả. Trương Mang về báo với Hoa Khu, xin giết Hoa Đa Liêu.

Hoa Khu nói :

- Một m.nh Hoa Đăng phải đi trốn đ. đau l.ng thân phụ lắm rồi, nay anh em ta lại tàn hại

lẫn nhau th. c.n ra thế nào, âu là ta chịu nhường mà tránh đi.

Hoa Khu từ biệt với cha là Hoa Phí Toại. Trương Mang đi theo. Vừa gặp Hoa Phí Toại ở trong

triều ra, Đa Liêu cầm cương, Trương Mang trông thấy, hầm hầm nổi giận, chém chết Hoa Đa

Liêu và bức Hoa Phí Toại cùng chạy ra ở Nam L.. Lại sai người đến nước Trần triệu bọn Hoa Hợi

về để cùng mưu phản. Tống Nguyên công sai Nhạc Đại Tâm làm đại tướng đem quân vậy Nam

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 716 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

L.. Hoa Đăng lại sang mượn quân nước Sở. Sở B.nh vương sai Viễn Việt đem quân sang giúp

họ Hoa. Ngũ Viên nghe tin quân Sở sắp đến, liền cùng thế tử Kiến chạy sang nước Trịnh. Tấn

Khoảnh công cũng đem quân chư hầu đến giúp Tống Nguyên công. Chư hầu không muốn giao

chiến với Sở, liền khuyên Tống Nguyên công cũng rút quân vây Nam L. về, để thả cho bọn Hoa

Hợi chạy sang nước Sở, rồi hai bên cùng nhau b.i binh.

Bấy giờ quan thượng khanh nước Trịnh là công tôn Kiều mới mất, Trịnh Định công thương

tiếc vô cùng, lại vốn biết Ngũ Viên là anh hùng, và nước Trịnh đang giao hiếu với Tấn mà cừu

địch với Sở, cho nên khi nghe tin thế tử Kiến đến, th. lấy làm mừng lắm, sai người mời vào công

quán, và tiếp đ.i rất hậu. Thế tử Kiến và Ngũ Viên mỗi lần vào yết kiến Trịnh Định công lại kể

lể những nỗi oan t.nh, vừa nói vừa khóc. Trịnh Định công nói :

- Nước Trịnh ta nhỏ quân ít, không làm g. được. Nhà ngươi muốn báo thù th. sao không bàn

mưu với nước Tấn.

Thế tử Kiến để Ngũ Viên ở lại nước Trịnh rồi đi sang nước Tấn vào yết kiến Tấn Khoảnh

công. Tấn Khoảnh công hỏi hết đầu đuôi cho ra ở quán xá, rồi họp sáu quan khanh là Nguỵ

Thư, Hàn Bất Tin, Triệu Uông, Phạm Uông, Tuân Di, và Tuân Lịch, để thương nghị.

Bấy giờ sáu quan khanh cầm quyền chính, không ai chịu kém ai. Tấn Khoảnh công nhu

nhược, việc g. cũng không dám chuyên quyết, mà trong bọn sáu quan khanh, chỉ có Nguỵ Thư

và Hàn Bất Tín có tiếng là người giỏi, c.n bốn người kia toàn là những phường tham quyền cậy

thế, nhất là Tuân Di lại hay ăn lễ lắm. Khi công tôn Kiều c.n cầm quyền chính nước Trịnh, th.

các quan khanh đều phải sợ cả; đến khi Du Cát thay công tôn Kiều, Tuân Di nước Tấn mới đ.i

ăn lễ của Du Cát. Du Cát không theo, từ bấy giờ Tuân Di ghét nước Trịnh. Khi vào thương nghị,

Tuân Di mật tâu với Tấn Khoảnh công rằng :

- Nước Trịnh xưa nay vẫn là bất thường, lúc th. theo Tấn, lúc th. theo Sở. Nay thế tử Kiến ở

nước Trịnh, nước Trịnh tất tin lời. Nếu thế tử Kiến chịu làm nội ứng cho ta, để đem quân sang

đánh Trịnh th. khi đánh được Trịnh, ta sẽ phong cho thế tử Kiến, rồi sau này t.m cách diệt Sở,

chẳng cũng nên lắm ru !

Tấn Khoảnh công theo kế ấy, liền sai Tuân Di đến báo thế tử Kiến. Thế tử Kiến nhận lời, rồi

từ biệt Tấn Khoảnh công trở về nước Trịnh, bàn mưu với Ngũ Viên. Ngũ Viên can rằng :

- Ngày xưa tướng nước Tấn là Kỳ Tử và Dương Tôn cũng bàn mưu đánh nước Trịnh, đ. chẳng

được thành sự, lại không có chỗ mà dung thân. Người ta đang lấy điều trung tín mà đ.i m.nh,

sao lại nỡ hại người ta ? Việc ấy tôi thiết tưởng không nên làm.

Thế tử Kiến nói :

- Ta đ. nhận lời với vua tôi nước Tấn rồi !

Ngũ Viên nói :

- Ta không dám làm nội ứng cho Tấn, cũng chưa có tội g., nếu lập mưu lẻn đánh nước Trịnh,

th. tín nghĩa đều mất cả, c.n ra thế nào ! Thế tử làm việc này, tôi chắc rằng tai vạ sắp đến.

Thế tử Kiến tham được nước Trịnh, không nghe lời can của Ngũ Viên, liền đem gia tài mộ

riêng quân vũ dũng , lại giao kết với các người hầu gần Trịnh Định công để dùng làm vây cánh.

Tấn Khoảnh công mật sai người sang hẹn ngày với thế tử Kiến, nhưng chẳng ngờ việc tiết lộ ra,

có người vào đầu thú với Trịnh Định công. Trịnh Định công cùng Du Cát thương nghị, triệu thế

tử Kiến vào uống rượu ở trong vườn, nhưng cấm người hầu theo vào. Khi uống được mấy chén

Trịnh Định công hỏi thế tử Kiến rằng :

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 717 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

- Ta đây đem l.ng tử tế mà dung nạp thế tử, sao thế tử lại lập tâm định hại ta ?

Thế tử Kiến nói :

- Tôi có như thế bao giờ ?

Trịnh Định công gọi người đến đối chứng. Thế tử Kiến không thể chối được nữa. Trịnh Định

công truyền cho lực sĩ bắt thế tử Kiến mà đem giết đi, lại giết cả những người ăn tiền của thế

tử Kiến mà không đầu thú, cả thảy hơn hai chục người. Ngũ Viên đang ở quán xá, tự nhiên thấy

rùng m.nh, mới nghĩ thầm rằng :

- Không khéo th. thế tử nguy mất !

Được ít lâu, người theo hầu thế tử Kiến trốn về quán xá nói việc thế tử Kiến bị giết. Ngũ

Viên tức khắc cùng con thế tử Kiến là công tử Thắng thẳng đường sang nước Ngô, nhưng sợ có

quân Trịnh đuổi theo, vẫn phải ngày núp đêm đi, trăm cay ngh.n đắng, không kể hết được !

Đi qua nước Trần, biết không phải là chỗ dung thân được, lại đi về phía đông trong mấy

ngày nữa, sắp đến cửa Chiêu Quan. Chỗ này hai bên núi cả, ra khỏi cửa quan th. có một con

sông thông sang nước Ngô được. Mới rồi, nhân việc Ngũ Viên đi trốn, Sở B.nh vương sai quan

tư m. là Viễn Việt đóng quân ở đấy. Ngũ Viên đi đến Lịch Dương sơn, chỉ cách Chiêu Quan độ

sáu mươi dặm, ngần ngừ không dám đi vội, c.n ẩn núp trong rừng rậm. Bỗng gặp một ông l.o

chống gậy đi tắt vào trong rừng. Ông l.o ấy trông thấy Ngũ Viên có vẻ lấy làm lạ, mới đến trước

mặt mà vái chào. Ngũ Viên cũng chào lại.

Ông l.o nói :

- Nhà ngươi có phải là Ngũ Viên đó không ?

Ngũ Viên giật m.nh đáp rằng :

- Sao ngài lại hỏi câu ấy ?

Ông già nói :

- L.o đây là học tr. ông Biển Thước, tên gọi Đông Cao công. Thuở c.n trẻ lấy nghề làm

thuốc để đi choi khắp các nước, nay đ. tuổi tác, về nghỉ ở đây. Mấy năm trước, Viễn tướng quân

(trỏ Viễn Việt) có bệnh, mời l.o đến thăm; l.o trông thấy trên cửa quan có treo bức tranh vẽ

Ngũ Viên, giống nhà ngươi lắm, vậy nên l.o hỏi. Nhà ngươi bất tất phải giấu, l.o ở sau núi này,

nhà ngươi quá bộ lại chơi, l.o sẽ nói chuyện.

Ngũ Viên biết không phải là người thường, mới cùng công tử Thắng đi theo Đông Cao công.

Đi được vài dặm, có một cái nhà gianh. Đông Cao công vái Ngũ Viên mời vào. Vào đến trong

nhà, Ngũ Viên sụp lạy hai lạy. Đông Cao công vội vàng đáp lễ mà bảo rằng :

- Chỗ này không phải chỗ nhà ngươi ở được !

Nói đoạn lại đưa Ngũ Viên và công tử Thắng đi về phía tây, vào cái cửa nhỏ rồi sang qua

vườn trúc. Sau vườn có ba gian nhà đất, cửa bé bằng lỗ chui, cùng nhau cúi đầu mà vào. Trong

nhà có bày bàn ghế, hai bên khoét hai cửa sổ con cho sáng. Đông Cao công nhường cho Ngũ

Viên ngồi trên. Ngũ Viên trỏ vào công tử Thắng mà bảo :

- Có tiểu chủ tôi ở đâu, tôi xin đứng bên.

Đông Cao công hỏi là ai. Ngũ Viên nói :

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 718 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

- Đây tức là con thế tử Kiến nước Sở tên gọi công tử Thắng; c.n tôi chính thực là Ngũ Viên,

thấy ngài là bực trưởng giả, vậy không dám giấu, vua Sở giết cha và anh tôi, làm thế nào tôi

cũng phải báo thù, xin ngài chớ tiết lộ.

Đông Cao công mơi mời công tử Thắng ngồi trên, c.n m.nh và Ngũ Viên mỗi người ngồi

một bên. Ngồi xong, Đông Cao công bảo Ngũ Viên rằng :

- L.o đây chỉ biết cứu người, khi nào lại có l.ng hại người. Dẫu nhà ngươi ở đây một năm,

hai năm cũng không ai biết, nhưng cửa Chiêu Quan canh ph.ng nghiêm ngặt lắm, nhà ngươi

làm thế nào mà đi qua được, tất phải nghĩ một kế g. cho được vẹn toàn ?

Ngũ Viên quỳ xuống mà hỏi rằng :

- Ngài có kế g. cứu thoát tôi được th. sau này tôi xin hậu tạ .

Đông Cao công nói :

- Chỗ này hẻo lánh, không có ai biêt, nhà ngươi cứ ở đây, rồi l.o sẽ nghĩ một kế đưa nhà

ngươi và công tử đi qua cửa quan được.

Ngũ Viên lạy tạ. Đông Cao công ngày nào cũng làm rượu thết đ.i. Đ. được bảy ngày mà

Đông Cao công không nói g. đến kế đưa qua cửa quan cả. Ngũ Viên nói với Đông Cao công rằng

:

- Trong l.ng tôi đang nghĩ việc báo thù, coi một khắc như một nam, nếu nấn ná m.i ở đây

th. khác nào như kẻ chết rồi. Ngài đ. là người cao nghĩa th. cũng nên thương t.nh đôi chút .

Đông Cao công nói :

- L.o nghĩ đ. kỹ lắm, nhưng c.n đợi người nữa đến đây!

Ngũ Viên hồ nghi không quyết. Đêm ấy nằm không ngủ được, muốn từ gi. Đông Cao công

để đi th. sợ không qua được cửa quan, thêm mắc tai vạ, muốn cố ở để đợi th. lại sợ kéo dài ngày

tháng, mà cũng chưa biết là Đông Cao công đợi ai. Nghĩ quanh nghĩ quẩn, băn khoăn đau đớn,

như có người cầm dao đâm vào ruột, đang nằm bỗng đứng dậy chạy xung quanh nhà, trời đ.

tảng rạng mà không biết. Đông Cao công đẩy cửa bước vào, trông thấy Ngũ Viên, kinh h.i mà

hỏi rằng :

- Râu tóc nhà ngươi cớ sao mà khác hẳn đi như vậy! Hay là v. nghĩ quá mà hoá ra như thế?

Ngũ Viên không tin, cầm lấy gương soi th. ra râu tóc đ. trắng xoá cả. Ngũ Viên mới ném cái

gương xuống đất, rồi nức nở mà khóc rằng :

- Hai mái tóc đ. bạc cả mà chẳng làm nên được một việc g. ! Trời ơi là trời !

Đông Cao công nói :

- Túc hạ chớ lấy làm buồn, đó là một điều tốt !

Ngũ Viên lau nước mắt, mà hỏi rằng :

- Sao lại gọi là điều tốt ?

Đông Cao công nói :

- Túc hạ tướng mạo khôi ngô, người ta dễ nhận lắm, nay râu tóc trắng xoá, trông lạ hẳn đi,

có thể che được mắt thiên hạ. Và người bạn già của l.o cũng đ. tới nơi th. kế l.o may ra thành

được.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 719 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

Ngũ Viên hỏi :

- Ngài định làm thế nào ?

Đông Cao công nói :

- Người bạn của l.o tên gọi Hoàng Phủ Nột, ở Long Động sơn, cách đây bảy mươi dặm.

Người ấy m.nh cao chín trượng, trông dáng hơi giống nhà ngươi. Nay bảo hắn giả h.nh nhà

ngươi mà nhà ngươi th. giả h.nh làm đứa theo hầu. Khi hắn bị bắt, chúng đang lao nhao rối rít

th. nhà ngươi lẻn qua cửa quan mà đi.

Ngũ Viên nói :

- Cái kế của ngài dẫu khéo, nhưng để luỵ đến bạn của ngài th. tôi không đành l.ng !

Đông Cao công nói :

- Không hại g. cả, l.o sẽ có cách giải cứu. L.o đ. bàn kỹ với Hoàng Phủ Nột rồi. Ông ta là

người khẳng khái, nhận lời ngay, bất tất phải lo ngại.

Nói xong, sai người mời Hoàng Phủ Nột vào để chào Ngũ Viên. Ngũ Viên trông thấy quả

nhiên giống m.nh thật, trong l.ng mừng lắm. Đông Cao công lại dùng một thứ thuốc để Ngũ

Viên bôi mặt, làm cho khác hẳn đi. Khi trời đ. nhá nhem tối, Đông Cao công bảo Ngũ Viên cởi

áo trắng đưa cho Hoàng Phủ Nột mặc, c.n Ngũ Viên th. mặc áo cánh trắng, giả làm người theo

hầu. Công tử Thắng cũng ăn mặc như đứa trẻ con nhà quê.

Ngũ Viên và công tử Thắng sụp lạy Đông Cao công bốn lạy và nói rằng :

- Sau này nên việc được th. quyết xin hậu tạ.

Đông Cao công nói :

- L.o thương nhà ngươi bị oan, vậy nên muốn giúp, chứ có mong tạ làm g. !

Đêm hôm ấy, Ngũ Viên cùng với công tử Thắng theo Hoàng Phủ Nột đi sang cửa Chiêu

Quan. Mờ mờ sáng hôm sau th. vừa đi đến nơi. Tướng nước Sở là Viễn Việt truyền cho quân sĩ

canh ph.ng nghiêm mật. Phàm những người đi qua phải tra xét kỹ lưỡng. Trên cửa quan có treo

một bức tranh Ngũ Viên để đối chứng. Khi Hoàng Phủ Nột đến cửa quan, quân sĩ trông thấy

h.nh dáng giống người trong tranh lắm, m.nh mặc áo trắng, mà lại có vẻ sợ h.i, liền bắt giữ lại

rồi phi báo với Viễn Việt. Viễn Việt cưỡi ngựa ra xem, nhác trông đ. bảo “Chính phải rồi!”, bèn

truyền cho quân sĩ bắt lấy đem về. Hoàng Phủ Nột giả cách không biết chuyện g., chỉ van lạy

xin tha.

Bấy giờ quân sĩ và nhân dân ở xung quanh đấy nghe tin bắt được Ngũ Viên, đều nô nức kéo

nhau đến xem. Ngũ Viên nhân lúc cửa quan mở rộng, cùng công tử Thắng đi lẫn vào trong đám

đông người, ăn mặc đ. khác thường, râu tóc lại trắng xoá, vả lại ai cũng tưởng Ngũ Viên đ. bị

bắt rồi, nên không tra xét g. nữa, thành ra Ngũ Viên và công tử Thắng đi thoát qua được. Viễn

Việt đem Hoàng Phủ Nột ra tra hỏi, bắt làm tờ cung, để định giải về Sính Đô. Hoàng Phủ Nột

c.i rằng :

- Tôi là ẩn sĩ ở Long Động sơn, tên gọi Hoàng Phủ Nột có hẹn với một người bạn là Đông

Cao công cùng đi chơi, không dám làm điều g. trái phép cả, sao lại bắt trói thế này ?

Viễn Việt nghe tiếng Hoàng Phủ Nột nói, nghĩ thầm rằng :

- Ngũ Viên mắt sáng như điện, tiếng vang như chuông, người này h.nh dáng dẫu giống,

nhưng tiếng nói hơi nhỏ, hay v. cớ d.y gió dầm sương xui thành ra thế chăng ?

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 720 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

Viễn Việt c.n đang nghi hoặc th. nghe báo có Đông Cao công vào yết kiến. Viễn Việt truyền

đem Hoàng Phủ Nột giải đi một nơi, rồi mời Đông Cao công vào. Đông Cao công nói với Viễn

Việt rằng :

- Chúng tôi nhân đi chơi qua đây, nghe tin tướng quân đ. bắt được kẻ vong thân (viên quan

đi trốn) là Ngũ Viên, vậy tôi xin có lời mừng .

Viễn Việt nói :

- Quân sĩ có bắt được một người mặt giống Ngũ Viên, nhưng hắn vẫn chưa chịu thú nhận.

Đông Cao công nói :

-Quan tướng quân cùng cha con Ngũ Viên cùng làm quan một triều, có lẽ nào lại không

nhận được r. mặt ?

Viễn Việt nói :

- Ngũ Viên mắt sáng như điện, tiếng vang như chuông, người này mắt nhỏ mà tiếng bé. Ta

ngờ là v. cớ khổ sở lâu ngày mà thành ra thế.

Đông Cao công nói :

- Tôi cũng có biết mặt Ngũ Viên, xin cho tôi xem qua, sẽ r. hư thực.

Viễn Việt truyền giải Hoàng Phủ Nột đến. Hoàng Phủ Nột trông thấy Đông Cao công, vội

vàng gọi mà bảo rằng :

- Ông hẹn tôi cùng đi chơi, sao không đến mau, để tôi phải chịu nhục thế này!

Đông Cao công nói với Viễn Việt rằng :

-Tướng quân lầm rồi ! Đây là người bạn tôi, tên gọi Hoàng Phủ Nột, có hẹn tôi cùng đi chơi

ở đây, chẳng ngờ hắn lại đi trước. Nếu tướng quân không tin th. tôi đ. có tờ quá quan văn điệp

(giấy phép đi qua cửa quan) này, sao tướng quân lại vu cho là vong thân được ?

Đông Cao công liền th. tay vào trong ống áo lấy tờ quá quan văn điệp ra đệ tr.nh Viễn Việt.

Viễn Việt có . thẹn, đứng dậy cởi trói cho Hoàng Phủ Nột và rót một chén rượu mời uống mà

bảo rằng :

- Việc này là bởi quân sĩ bắt lầm, xin ông chớ lấy làm lạ !

Đông Cao công nói :

- Quan tướng quân giữ phép triều đ.nh, như thế là phải, có việc g. mà lạ !

Viễn Việt lại đem vàng lụa đưa tặng Đông Cao công và Hoàng Phủ Nột. Hai người tạ ơn lui

ra. Viễn Việt lại truyền lệnh cho quân sĩ phải canh giữ nghiêm ngặt như trước. Ngũ Viên qua

được cửa Chiêu Quan, trong l.ng mừng thầm, thẳng đường đi mau. Đi được mấy dặm, bỗng

gặp một người Ngũ Viên nh.n xem ai th. tức là Tả Thành, hiện đang làm lính canh cửa Chiêu

Quan. Nguyên hắn là người ở đất Thành Phủ, khi trước có theo hầu cha con Ngũ Viên đi săn

bắn, cho nên nhận được r. mặt Ngũ Viên lắm. Tả Thành trông thấy Ngũ Viên th. kinh sợ mà hỏi

rằng :

- Triều đ.nh đang tầm n. ngài gấp lắm, sao ngài lại qua được cửa quan ?

Ngũ Viên nói :

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 721 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

- Đại vương biết ta có một viên dạ minh châu, bắt ta phải đem nộp, nay viên hạt châu ấy

về tay người khác, ta c.n phải đi t.m. Mới rồi, ta đ. bẩm mệnh quan Viễn tướng quân (trỏ Viễn

Việt), ngài cho ta đi.

Tả Thành không tin mà nói rằng :

- Đại vương có truyền lệnh : ai tha ngài th. cả nhà bị chém. Vậy xin ngài h.y cùng tôi trở về

cửa quan, để tôi hỏi lại chủ tướng, rồi sau sẽ đi.

Ngũ Viên nói :

- Nếu bắt ta trở lại để hỏi chủ tướng th. ta nói là viên hạt châu ấy đ. giao cho nhà ngươi;

nhà ngươi khó l.ng mà gỡ tội được. Chi bằng nhà ngươi làm ơn tha cho ta đi, lại thành ra tử tế.

Tả Thành vốn biết Ngũ Viên là bậc anh hùng, không thể đương nổi, mới tha cho đi. Khi về

đến cửa quan, cũng giấu kín chuyện ấy, không dám nói đến. Ngũ Viên đi mau một qu.ng nữa,

trông thấy sông Đại Giang, mặt nước mênh mông, làn sóng cuồn cuộn, lại không có thuyền bè

g. cả. Ngũ Viên thấy mặt trước th. bị sông chắn, mặt sau th. bị quân theo, trong l.ng đang bồn

chồn hoảng hốt, bỗng thấy có một ông l.o đánh cá ngồi chiếc thuyền nhỏ, bơi ngược d.ng nước

đi lên. Ngũ Viên mừng mà nói rằng :

- Trời chưa nỡ hại ta !

Nói xong, liền gọi ông l.o đánh cá mà bảo rằng :

- Ông đánh cá ôi, cho tôi sang với ! Ông đánh cá ôi, mau mau cho tôi sang với !

Ông l.o đánh cá toan ghé thuyền để đón, nhưng trông thấy trên bờ có người đi, mới lên

tiếng mà hát rằng :

- Kia k.a bóng dâu

Đ. xế ngang đầu. . . .

Đôi ta hẹn nhau

Trong bụi hoa lau. . .

Ngũ Viên nghe câu hát hiểu ., liền men bờ sông đi thẳng xuống b.i, núp vào trong bụi hoa

lau. Một lúc lâu, ông l.o đánh cá ghé thuyền vào bờ, không thấy Ngũ Viên đâu cả, lại lên tiếng

hát rằng :

- Mặt trời đ. xế

L.ng ta thương lo. . . .!

Mặt trăng đ. mọc

Sao không sang đ.. . . . ?

Ngũ Viên và công tử Thắng ở trong bụi hoa lau chui ra. Ông l.o đánh cá vội vàng gọi xuống

thuyền. Khi hai người đ. xuống thuyền th. ông l.o đánh cá cầm mái chèo từ từ bơi đi. Một lúc

sang tới bờ bên kia, ông l.o đánh cá bảo Ngũ Viên rằng :

- Đêm qua nằm mộng thấy tướng tinh rơi vào trong thuyền. L.o biết là có người lạ qua đây,

vậy nên l.o đón, t.nh cờ lài gặp nhà ngươi. Nhà ngươi quyết không phải là người thường , nên

nói thực cho l.o biết.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 722 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

Ngũ Viên liền nói thực họ tên cho nghe. Ông l.o đánh cá ái ngại mà bảo rằng :

- L.o trông nét mặt nhà ngươi có . đói, để l.o đi lấy cơm cho ăn. Nhà ngươi h.y đợi đây

một chút.

Ông l.o đánh cá liền buộc thuyền ở dưới gốc cây, để đi vào trong xóm lấy cơm cho Ngũ Viên

và công tử Thắng ăn. Ông l.o đánh cá đi m.i không thấy trở lại. Ngũ Viên bảo công tử Thắng

rằng :

- L.ng người khó d. lắm, chắc đâu là hắn không gọi người để bắt ta.

Hai người lại cùng nhau núp vào trong bụi hoa lau. Một lúc lâu, ông l.o đánh cá đem cơm

canh, cá thịt đến dưới gốc cây, không trông thấy Ngũ Viên đâu cả mới gọi to lên rằng :

- Người trong bụi lau ơi! Người trong bụi lau ơi! L.o có định hại nhà ngươi để cầu lợi đâu!

Ngũ Viên ở trong bụi lau thưa mà đi ra.

Ông l.o đánh cá nói :

- L.o biết nhà ngươi đói, đi lấy cơm cho ăn, sao nhà ngươi lại trốn ?

Ngũ Viên nói :

- Tính mệnh tôi bây giờ ở trong tay cụ. Tôi đang lúc lo nghĩ, trong l.ng bàng hoàng, chứ

cũng không phải là bỏ trốn.

Ông l.o dọn cơm, Ngũ Viên và công tử Thắng ăn no. Lúc sắp đi, Ngũ Viên cởi thanh kiếm

đưa cho ông l.o đánh cá mà bảo rằng :

- Thanh kiếm này là của tiên vương ban cho. Ông cha tôi đeo thanh kiếm này đ. ba đời rồi.

Gía đáng trăm nén vàng, xin để đền ơn cụ.

Ông l.o đánh cá cười mà bảo rằng :

- L.o nghe nói vua Sở có treo giải : “Ai bắt được Ngũ Biên cho thóc năm vạn thạch và tước

thượng đại phu. Như thế l.o c.n chẳng tham, lẽ nào lại tham thanh kiếm trăm nén vàng làm

g.! Vả thanh kiếm này cần dùng cho nhà ngươi, chứ l.o có dùng chi đến!

Ngũ Viên nói :

- Cụ đ. không nhận thanh kiếm, xin cụ cho biết tên họ để sau này hậu tạ.

Ông l.o đánh cá nổi giận nói rằng :

- L.o thấy nhà ngươi bị oan, vậy nên thương mà giúp nhà ngươi, nhà ngươi lại đem câu hậu

tạ mà nhử l.o, thế th. sao gọi là trượng phu được !

Ngũ Viên nói :

- Cụ dẫu không mong báo, nhưng l.ng tôi sao đành !

Ngũ Viên lại cố nài ông l.o đánh cá nói họ tên.

Ông l.o đánh cá bảo rằng :

- Ngày nay gặp nhau đây, nhà ngươi là kẻ mang tội đi trốn, l.o là người tha kẻ có tội, c.n hỏi

họ tên làm g.! Huống chi l.o kiếm ăn ở trên mặt nước, bèo trôi sóng dạt, dẫu hỏi họ tên, cũng

không mấy khi đ. gặp. Vạn nhất l.ng trời xui khiến, lại được gặp nhau th. l.o gọi nhà ngươi là

“người trong bụi lau”, nhà ngươi gọi l.o là “ông l.o đánh cá”, thế cũng là đủ!

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 723 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 72. DuåHai Con, SúãBònh Lêåp Kïæ

nghô Möåt Àïm, NguäViïn Baåc Àêçu

Ngũ Viên lạy tạ rồi đi. Được mấy bước, lại quay trở lại bảo ông l.o rằng :

- Nếu mặt sau có quân đuổi theo th. xin cụ đừng tiết lộ g. hết.

hết chương 72

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 724 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 73

Ngũ Viên Giả Dại Hát Giữa Chợ

chuyên Chư Dâng Cá Giết Vương

Liêu

Ông l.o đánh cá đ. chở thuyền cho Ngũ Viên qua sông, lại dọn cơm cho Ngũ Viên ăn, mà không

chịu nhận thanh kiếm. Ngũ Viên đ. đi rồi nhưng lại sợ có quân đuổi theo, lại quay trở lại, dặn

ông l.o đánh cá chớ tiết lộ cho ai biết. Ông l.o đánh cá thở dài mà nói rằng :- L.o làm ơn cho

nhà ngươi mà nhà ngươi lại nghi l.o. Nếu bây giờ có quân đuổi theo, th. dẫu ai chở quân sang

sông, l.o cũng bị nghi mà không thể nào giải tỏ được. Thôi th. l.o liều chết để cho nhà ngươi

khỏi nghi !Ông l.o bèn cởi dây buộc thuyền ra, quẳng mái chèo đi, rồi lật thuyền tự đắm m.nh

chết đuối ở giữa d.ng sông. Ngũ Viên thở dài mà nói rằng :- Tôi gặp ông mà được sống, ông

v. tôi mà phải chết, thật đáng đau l.ng !Ngũ Viên và công tử Thắng đi đến đất Phiên Dương,

đói quá phải xin ăn, gặp một người đàn bà, đang ngồi giặt ở bến sông Lại Thuỷ, có đem theo

một đô cơm. Ngũ Viên dừng chân đứng lại hỏi người ấy rằng :- Bà làm ơn cho tôi xin một bữa

cơm có được không ?Người đàn bà cúi đầu đáp lại rằng :- Thiếp một m.nh ở nhà với mẹ, đ.

ba mươi năm nay chưa lấy chồng, có đâu lại dám đem cơm cho một người khách lạ !Ngũ Viên

nói :- Tôi gặp bước cùng khốn này, phải xin một bữa, bà rủ l.ng thương mà cho, c.n ngại nỗi

g. !Người đàn bà ngẩng đầu trông thấy Ngũ Viên mặt mũi khôi ngô, liền bảo Ngũ Viên rằng :-

Thiếp trông mặt nhà ngươi không phải người thường, chẳng lẻ lại v. một điều nhỏ mọn mà để

cho nhà ngươi phải đói khát hay sao ?Liền mở giỏ cơm ra đưa cho Ngũ Viên, Ngũ Viên và công

tử Thắng chỉ ăn một ít mà thôi. Người đàn bà ấy nói :- Các ngươi c.n phải đi xa, sao không ăn

cho no ?Hai người lại ngồi ăn hết cả. Lúc sắp đi Ngũ Viên bảo người đàn bà rằng :- Bà đ. rủ

l.ng thương mà cho ăn, chúng tôi không bao giờ dám quên ơn, xin nói thật, chúng tôi là những

người đi trốn, nếu gặp người khác hỏi, xin bà chớ tiết lộ.Người đàn bà có . buồn mà than rằng

:- Mẹ goá con côi, ba mươi năm nay thiếp vẫn một l.ng trinh tiết, nào ngờ v. một giỏ cơm mà

thành ra nói chuyện với đàn ông, c.n g. là trinh tiết nữa ! Thôi, các người cứ đi!

-

Ngũ Viên từ biệt rồi đi. Được mấy bước, ngoảnh đầu trông lại, thấy người đàn bà ấy đ. ôm

một viên đá lớn, nhảy xuống sông tự tử. Ngũ Viên thương xót vô cùng, mới cắn đầu ngón tay,

lấy máu viết hai mươi chữ lên trên một viên đá rằng :“Nàng ngồi giặt

Ta đi xin

Ta bụng đói

725

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

Nàng chết đuối

Sau mười năm nữa

Báo ơn ngh.n vàng . . . .”Ngũ Viên viết xong, lại sợ người khác trông thấy, bèn lấy đất lấp kín

lại. Ngũ Viên đi được hơn ba trăm dặm th. đến đất Ngô Xu, thấy một tráng sĩ trán dô, mắt sâu,

dáng dữ như hổ, tiếng to như sấm, đang đánh nhau với một tráng sĩ khác, ai can cũng không

được. Bỗng có một bà l.o ở trong nhà bước ra, gọi mà bảo rằng :- Chuyên Chư ! Không nên

thế !Tráng sĩ có . sợ h.i, ngừng tay trở vào trong nhà. Ngũ Viên lấy làm lạ, hỏi người đứng bên

rằng :- Tráng sĩ như thế kia, mà sao lại sợ một người đàn bà ?Người đứng bên nói :- Người ấy

sức khoẻ địch nổi muôn người, xưa nay không hề sợ ai cả; lại vốn là một người có nghĩa khí,

thấy ai có sự bất b.nh, thường liều chết để cứu giúp. Bà l.o đứng gọi trong cửa mới rồi, tức là

mẹ người ấy đó. Chuyên Chư, tức là họ tên người ấy đó! Người ấy có hiếu với mẹ lắm, dẫu đang

giận đến đâu mà nghe mẹ bảo, cũng phải thôi ngay.Ngũ Viên khen rằng :- Thế mới thật là người

giỏi!Hôm sau, Ngũ Viên t.m vào yết kiến Chuyên Chư, Chuyên Chư ra nghênh tiếp, hỏi lai lịch

của Ngũ Viên. Ngũ Viên nói thật họ tên, và kể hết những nông nổi m.nh bị oan. Chuyên Chư

nói :- Ngài bị cái oan to như thế, sao không t.m vào yết kiến vua Ngô để mượn quân báo thù

?Ngũ Viên nói :- V. chưa có người tiến dẫn.Chuyên Chư nói :- Hôm nay ngài hạ cố tới đây, định

bảo tôi điều g. chăng?Ngũ Viên nói :- Tôi mến hiếu đức của ngài, muốn cùng ngài kết giao.

-

Chuyên Chư mừng lắm, liền vào nói với mẹ, rồi cùng Ngũ Viên kết làm anh em. Ngũ Viên

hơn Chuyên Chư hai tuổi, Chuyên Chư gọi bằng anh. Ngũ Viên vào bái yết bà mẹ Chuyên Chư.

Chuyên Chư cũng đưa vợ con ra chào Ngũ Viên, rồi giết gà làm cơm ăn, vui vẻ như anh em ruột.

Chuyên chư lại mời Ngũ Viên và công tử Thắng ngủ đấy một đêm.Ngày hôm sau, Ngũ Viên bảo

Chuyên Chư rằng :- Anh xin từ gi. em vào kinh thành để t.m cơ hội phục sự Ngô vương.Chuyên

Chư nói :- Vua Ngô là người vũ dũng mà kiêu ngạo, không bằng công tử Quang biết tôn kính kẻ

hiền sĩ, sau này có cơ thành sự được. Ngũ Viên nói :- Em đ. chỉ bảo, anh xin nhớ lời. Sau này có

lúc dùng đến em, xin em chớ từ chối.Chuyên Chư nhận lời, Ngũ Viên và công tử Thắng từ gi.

rồi đi. Đến đất Mai L., th. thầy thành quách nhỏ hẹp, chợ búa lụp sụp, kẻ đi người lại, chẳng ai

quen thuộc với m.nh. Ngũ Viên mới giấu công tử Thắng ở ngoại thành, rồi bôi mặt, xoả tóc giả

cách điên cuồng, tay cầm ống tiêu, đến giữa chợ ngồi thổi, để xin ăn những khách qua đường.

Ngũ Viên cầm ống tiêu thổi một bài như sau này :“ Ngũ Tử Tư! Ngũ Tử Tư !

Tấm thân lưu lạc đến bao giờ!. . .

Trăm cay ngh.n đắng, chứ thương th. thương. . . .

Chưa báo thù được cho cha, dẫu sống cũng dư!

Ngũ Tử Tư! Ngũ Tử Tư!

Một đêm lo nghĩ đầu bạc phơ!. . .

Kinh hồn mất vía, chứ thương th. thương. . .

Chưa báo thù được cho anh, dẫu sống cũng dư!

Ngũ Tử Tư! Hoa lau bụi nọ, bến sông kia!. . .

Liều chết cố sống, chứ thương th. thương . . .

Chưa báo thù được cho thân, dẫu sống cũng dư!. . . ”Người trong chợ không ai hiểu g. cả.Lại

nói chuyện công tử Quang nước Ngô là con vua Ngô trước, tên gọi Chư Phàn. Khi Chư Phàn

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 726 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

chết, đáng lẽ công tử Quang được lên nối ngôi, nhưng Chư Phàn vâng lời cha dặn, muốn truyền

ngôi cho các em để theo thứ tự cho đến Qúi Trát, bởi vậy Dư Sái và Dư Muội (em Chư Phàn)

được theo thứ tự lên làm vua. Đến khi Dư Muội chết, Quí Trát không chịu nối ngôi, đáng lẽ

lại lập con Chư Phàn mới phải, nhưng Vương Liêu (con Dư Muội) có l.ng tham, tự lập lên làm

vua. Công tử Quang không phục, muốn giết Vương Liêu, ngặt v. bọn triều thần đều bè cánh với

Vương Liêu cả, không biết bàn mưu với ai. Công tử Quang vẫn ẩn nhẫn, t.m một người có tài

xem tướng, tên gọi Bị Ly, cử làm chức giữ chợ, dặn phải chú . t.m kẻ hào hiệp.Một hôm, Ngũ

Viên thổi ống tiêu đi qua chợ, Bị Ly thấy tiếng sầu thảm, mới lắng tai nghe, rồi chạy ra xem, th.

kinh h.i mà nói rằng :- Tôi xem tướng đ. nhiều, chưa có ai lạ như thế!Bị Ly liền vái chào Ngũ

Viên, mời ngồi lên trên, Ngũ Viên khiêm nhượng không dám ngồi. Bị Ly nói :-Tôi nghe tin nước

Sỏo giết một người trung thần là Ngũ Xa, con là Ngũ Tử Tư trốn đi nước ngoài, chẳng hay ngài

có phải là Ngũ Tử Tư chăng ?Ngũ Viên chưa kịp trả lời. Bị Ly lại nói :- Tôi không phải muốn

làm hại ngài, chỉ v. tôi thấy ngài tướng mạo kỳ dị, tôi muốn giúp ngài được nên phú qu..Ngũ

Viên mới nói thực tất cả. Người hầu Bị Ly, nghe được chuyện ấy, vào báo với Vương Liêu. Vương

Liêu gọi Bị Ly đến, bắt phải đưa Ngũ Viên vào yết kiến. Bị Ly một mặt sai người báo riêng cho

công tử Quang biết; c.n một mặt bảo Ngũ Viên tắm gội thay áo để vào yết kiến Vương Liêu.

Vương Liêu trông thấy mặt, có . lấy làm lạ, mới cùng Ngũ Viên nói chuyện, biết Ngũ Viên là

người giỏi, cho làm quan đại phu. Ngày hôm sau, Ngũ Viên vào lạy tạ, nói đến những sự cha

và anh m.nh bị oan, nghiến răng nghiến lợi, hai mắt quắc lên như nẩy lửa. Vương Liêu khen là

người khí khái, mới rủ l.ng thương nhận giúp quân cho để báo thù. Công tử Quang vốn biết

tiếng Ngũ Viên là người trí dũng, có . muốn dùng, nghe nói Ngũ Viên vào yết kiến Vương Liêu,

sợ Vương Liêu dùng mất liền vào nói với Vương Liêu rằng :- Tôi nghe nói kẻ vong thân nước Sở

là Ngũ Viên chạy sang nước ta, đại vương cho là người thế nào ?Vương Liêu nói :- Ngũ Viên là

người giỏi mà có hiếu.Công tử Quang nói :- Đại vương thấy thế nào mà biết là người giỏi và có

hiếu?Vương Liêu nói :- Ngũ Viên vũ dũng khác thường, cùng với ta bàn việc nước, đều hợp lẽ

cả, thế tức là giỏi. Ngũ Viên nghĩ đến t.nh oan của cha và anh mà không lúc nào dám quên, có

nói với ta xin mượn quân để báo thù, thế tức là hiếu.

Công tử Quang nói :- Đại vương có nhận lời cho mượn quân hay không ?Vương Liêu nói :-

Ta thương t.nh hắn, đ. nhận lời cho mượn rồi !Công tử Quang can rằng :- Xưa nay ông vua một

nước lớn, không v. kẻ thất phu mà cất quân bao giờ! Nước ta đ. nhiều phen giao chiến với Sở

mà chưa được lần nào đại thắng; nếu giúp quân cho Ngũ Viên, mà được th. kẻ kia hả dạ, nếu ta

thua th. quân ta thêm nhục, chẳng hoá ra coi một kẻ thất phu trọng hơn điều quốc sĩ hay sao?

Điều ấy quyết không nên!

Vương Liêu lấy làm phải, liền b.i cái nghị đánh Sở. Ngũ Viên nghe tin công tử Quang can

Vương Liêu như vậy, mới phàn nàn rằng :- Công tử Quang đang có mưu đồ ở bên trong, ta chưa

có thể nói chuyện bên ngoài được.

Ngũ Viên bèn xin từ chức đại phu.

Công tử Quang lại nói với Vương Liêu rằng :- Ngũ Viên thấy đại vương không chịu cất quân

mà xin từ chức đại phu, thế là có . oán giận, đại vương không nên dùng.

Vương Liêu không dùng Ngũ Viên nữa, chỉ cấp cho trăm mẫu ruộng ở Dương Sơn. Ngũ Viên

và công tử Thắng cùng nhau về cầy ruộng ở Dương Sơn. Công tử Quang liền t.m đến yết kiến

Ngũ Viên và giúp cho thóc lúa, lại hỏi Ngũ Viên rằng :- Nhà ngươi đi lại trong khoảng nước Ngô

và nước Sở, đ. từng gặp người nào tài dũng được gần như nhà ngươi không ?Ngũ Viên nói :-

Tôi th. ra g. mà kể, nhưng tôi có gặp Chuyên Chư, thật là một dũng sĩ !Công tử Quang nói :- Ta

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 727 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

muốn nhờ nhà ngươi mà giao kết với Chuyên Chư có được không ?Ngũ Viên nói :- Chuyên Chư

ở cách đây cũng không xa lắm, xin cho triệu đến, chỉ ngày mai th. tới nơi.

Công tử Quang nói :- Đ. là một tráng sĩ th. ta xin đến tận nơi mà mời, khi nào dám sai người

triệu.

Công tử Quang nói xong, liền cùng Ngũ Viên đi xe đến nhà Chuyên Chư. Chuyên Chư đang

ngồi mài dao ở ngoài phố, để đi làm thịt lợn cho người ta, trông thấy ngựa xe rộn rịp, đ. toan

chạy trốn.

Ngũ Viên ngồi trên xe gọi mà bảo rằng :- Anh đây mà!. . . Chuyên Chư vội vàng dừng tay

mài dao, chờ xe Ngũ Viên đến. Ngũ Viên xuống xe chào Chuyên Chư, lại trỏ công tử Quang mà

bảo Chuyên chư rằng :- Vị này là trưởng công tử của nước Ngô, mến yêu cái tài của em, muốn

đến yết kiến, em chớ nên từ chối.Chuyên Chư nói với công tử Quang rằng :

- Tôi là một kẻ hèn mọn, có tài năng g. mà làm phiền l.ng công tử.Chuyên Chư vái chào

công tử Quang mà mời vào. Nhà tranh cửa túp, mọi người phải cúi đầu mới vào được. Công

tử Quang vái chào Chuyên Chư và giải toả tấm l.ng kính mến. Chuyên Chư đáp lễ lại. Công

tử Quang đưa biếu các thứ vàng bạc. Chuyên Chư nhất định từ chối. Ngũ Viên ở bên cạnh cố

khuyên m.i. Chuyên Chư mới chịu nhận. Từ bấy giờ Chuyên Chư thành ra người của công tử

Quang. Công tử Quang ngày nào cũng sai người đưa cho gạo thịt, mỗi tháng lại cấp vải lụa cho,

và thỉnh thoảng đến hỏi thăm bà mẹ Chuyên Chư.Chuyên Chư cảm phục l.ng tử tế ấy, một hôm

hỏi công tử Quang rằng :-Tôi là một kẻ hèn mọn ở chốn thôn gi., đội ơn công tử chu cấp, không

biết lấy chi báo đáp, công tử có việc g. sai khiến tôi xin hết sức !Công tử Quang liền đuổi hết

người xung quanh mà bày tỏ . muốn giết Vương Liêu.

Chuyên Chư nói : - Vua trước là Dư Sái mất th. con là Vương Liêu đáng được nối ngôi, cớ

sao công tử lại muốn

giết ?Công tử Quang thuật lại di mệnh của tổ phụ ngày xưa, và bảo Chuyên Chư rằng :- Quí

Trát đ. không chịu nhận ngôi th. nên phải trả ngôi lại cho người con đích trưởng. Người con

đích trưởng tức là ta đây, chứ sao Vương Liêu lại được nối ngôi ? Ta đây sức yếu, không làm g.

nổi, muốn nhờ tay nhà ngươi.Chuyên Chư nói :- Sao không sai một cận thần, nhân lúc thong

thả, thuật lại những lời di mệnh của vua trước cho Vương Liêu nghe, khiến Vương Liêu phải

thoái vị, mà lại phải dùng đến kiếm khách cho thương tổn hoà khí trong nhà ?Công tử Quang

nói :

- Vương Liêu là người tham mà cậy khoẻ, chỉ biết điều lợi chứ không biết điều nghĩa, nếu nói

với hắn th. lại thêm hại m.nh. Ta cùng với Vương Liêu không thể nào cùng đứng được.Chuyên

Chư hăng hái mà đáp rằng :- Công tử nói phải lắm, nhưng tôi c.n có l.o mẫu, chưa dám liều

chết.Công tử Quang nói :- Ta cũng biết nhà người mẹ già con thơ, nhưng trừ phi nhà ngươi th.

không ai giúp ta được việc ấy. Nếu thành sự th. mẹ già và con thơ của nhà ngươi tức là mẹ già

và con thơ của ta, ta xin hết l.ng cấp dưỡng, không dám phụ ơn nhà ngươi.Chuyên Chư ngẫm

nghĩ

lâu, rồi đáp lại rằng :- Muốn làm việc g. tất phải nghĩ cho kỹ th. mới vẹn toàn. Con cá ở dưới

vực sâu mà vào trong tay người đánh cá là v. có cái mồi thơm. Nay muốn đâm chết Vương Liêu,

tất phải t.m xem Vuuơng Liêu thích cái g. để mà tiến dâng thi mới tiến gần được. Chẳng hay

Vương Liêu thích cái g. ?

Công tử Quang nói :- Vương Liêu chỉ thích ăn.Chuyên Chư nói :- Trong các món ăn th. món

nào Vương Liêu thích hơn cá ?Công tử Quang nói :- Thích nhất là món chả cá.Chuyên Chư

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 728 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

nói :-Như vậy th. tôi h.y xin từ gi. ngài một độ.Công tử Quang nói :- Nhà ngươi định đi đâu

?Chuyên Chư nói :- Tôi xin đi học làm món ăn, mới có cớ đến gần Vương Liêu được.Chuyên Chư

bèn đi sang Thái Hồ để học làm chả cá, trong ba tháng. Khi Chuyên Chư đ. học được thành

nghề rồi, lại về yết kiến công tử Quang. Công tử Quang giấu kín Chuyên Chư ở trong phủ và

gọi Ngũ Viên đến mà bảo rằng :- Chuyên Chư đ. học được nghề chả cá rồi, làm thế nào mà đến

gần Vương Liêu được ?Ngũ Viên nói :- Ta không trị nổi được chim hồng và chim hộc là v. nó có

lông cánh, vậy muốn trị chim hồng và chim hộc th. tất phải cắt lông cánh nó trước. Tôi nghe

nói con Vương Liêu là công tử Khánh Ky m.nh cứng như sắt, sức địch muôn người, tay vồ được

giống chim đang bay, chân đá được giống thú rất mạnh. Vương Liêu có Khánh Ky lúc nào cũng

đi liền bên cạnh, ta khó l.ng làm g. nổi. Huống chi lại c.n hai em là Yếm Dư và Chúc Dung,

đều là người tài giỏi, lại đang giữ b.nh quyền, vậy bây giờ muốn giết Vương Liêu, ắt phải trừ bỏ

ba người ấy trước. Nếu không trừ bộ ba người ấy th. dẫu may ra có thành sự nữa, công tử cũng

không ngồi yên mà nối ngôi được.Công tử Quang ngẫm nghĩ

lâu, rồi bảo Ngũ Viên rằng :- Nhà ngươi nghĩ phải lắm! Thôi th. nhà ngươi h.y về làm ruộng;

đợi có dịp nào, ta sẽ thương nghị.Ngũ Viên cáo từ lui ra .Năm ấy vua Cảnh vương nhà Chu mất.

Người đích tử đ. được lập làm thái tử tên là M.nh, người thứ tử tên là Mang, c.n người thứ tử

mà lớn tuổi hơn cả (nghĩa là con bà thứ mà lớn tuổi), tên là Triều. Chu Cảnh vương yêu vương

tử Triều lắm, dặn quan đại phu là Tân Mạnh, muốn cho vương tử Triều làm thái tử, nhưng chưa

kịp lập th. mất. Lưu Quyền vốn có hiềm khích với Tân Mạnh, cùng Đan Kỳ giết Tân Mạnh, rồi lập

thái tử M.nh, tức là Chu Diệu vương, Do.n Cố, Cam Du và Thiệu Hoán đều là vây cánh vương

tử Triều, mới cùng nhau họp quân, sai quan thượng tướng là Nam Cung Cực đến đánh Lưu

Quyền. Lưu Quyền bỏ chạy sang đất Dương. Đan Kỳ rước thái tử M.nh ra đóng ở đất Hoàng.

Vương tử Triều sai Tầm Miện đem quân sang đánh. Tầm Miện bị thua mà chết.Tấn Khoảnh công

nghe nói nhà Chu biến loạn, sai quan đại phu là Tịch Đàm và Tuân Lịch đem quân sang lập

thái tử M.nh, đóng ở Vương Thành. Do.n Cố cũng lập vương tử Triều ở đất Kính, chưa được

bao lâu, thái tử M.nh ốm chết. Đan Kỳ và Lưu Quyền lại lập người em là vương tử Mang, tức

là Chu Kinh vương, đóng ở Địch Toàn. Người nhà Chu gọi vương tử Mang là Đông vương, gọi

vương tử Triều là Tây vương. Hai bên cùng chống cự nhau, đ. sáu năm chưa thôi. Thiệu Hoán

chết. Nam Cung Cực cũng bị sét đánh mà chết. Quan đại phu nước Tấn là Tuân Lịch lại đem

quân chư hầu sang giúp Chu Kinh vương, đưa về Thành Chu bắt được Do.n Cố, vương tử Triều

vỡ quân. Con Thiệu Hoán là Thiệu Ngân lại đem quân đánh vương tử Triều. Vương tử Triều bỏ

chạy sang nước Sở. Chư hầu đắp thành hộ cho nhà Chu, rồi rút quân về. Chu Kinh Vương cho

Thiệu Ngân là người phản phúc, bắt đem ra cùng chém với Do.n Cố. Người nhà Chu đều lấy

làm vui mừng.Bấy giờ người mẹ thế tử Kiến nước Sở đang ở đất Vấn Dương. Phí Vô Cực sợ bà

này làm nội ứng cho Ngũ Viên, mới xui Sở B.nh vương giết đi. Người mẹ thế tử Kiến nghe tin,

mật sai người sang cầu cứu với vua Ngô là Vương Liêu. Vương Liêu sai công tử Quang đem quân

sang đất Vấn Dương để đem mẹ thế tử Kiến về nước Ngô. Công tử Quang đi đến đất Chung Ly,

tướng nước Sở là Viễn Việt đem quân ra chống cự, và sai người phi báo cho Sở B.nh vương biết.

Sở B.nh vương cho quan lệnh do.n là Dương Mang làm đại tướng, lại đ.i lấy quân sáu nước

là Trần, Sái, Hồ, Thẩm, Đốn và Hứa. Vua Hồ tên là Không, vua Thẩm tên là Bính, thân hành

đem quân đến. Trần sai quan đại phu là Hạ Khiết đến. Nước Đốn, nước Hứa, nước Sái cũng sai

quan đại phu đến. Quân Hồ, Thẩm, Trần đóng ở phía hữu. Quân Đốn, Hứa, Sái đóng ở phía tả.

Đại binh của Viễn Việt đóng ở giữa. Công tử Quang nghe tin, sai người phi báo với Vương Liêu.

Vương Liêu cùng công tử Yểm Dư (em Vương Liêu) đem đại binh đến đóng ở đất Kê Phủ (đất

nước Sở).Vừa lúc ấy, quan lệnh do.n nước Sở là Dương Mang ngộ cảm mà chết, Viễn Việt thay

làm đại tướng . Công tử Quang mới nói với Vương Liêu rằng :- Nước Sở mất quan đại tướng th.

quân sĩ đ. ng. l.ng rồi! Chư hầu theo Sở dẫu nhiều, nhưng đều là sợ thế mà theo, chứ không

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 729 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

phải thực l.ng. Vua Hồ và vua Thẩm không quen việc chiến tranh; Hạ Khiết nước Trần là người

vũ dũng mà không có mưu trí; c.n nước Đốn, nước Hứa và nước Sái xưa nay vẫn bị nước Sở ức

hiếp, trong l.ng không phục, khi nào chịu ra sức. Nay ta đem quân đánh Hồ, Thẩm, và Trần th.

mấy nước ấy phải vỡ chạy trước; mấy nước ấy đ. vỡ chạy th. đại binh nước Sở tất khiếp sợ mà

phải thua, xin đại vương cho quân già yếu ra trước để dụ Sở, c.n quân cường tráng th. phục

ở phía sau. Vương Liêu theo kế ấy, chia quân làm ba đạo : công tử Quang ở phía hữu; công tử

Yểm Dư ở phía tả; c.n m.nh đem đại binh đi ở giữa. Trước hết h.y sai ba ngh.n tội nhân xông

vào hữu dinh quân Sở. Bấy giờ đang ngày hối (ngày cuối cùng trong một tháng, hôm ấy trời

tối, không có trăng) tháng bảy mùa thu. Theo binh pháp th. phải kiêng ngày hối, không hành

quân nên vua Hồ, Thẩm và Hạ Khiết nước Trần đều không ph.ng bị, bỗng nghe quân Ngô kéo

đến, liền mở cửa dinh ra đánh. Bọn tội nhân nước Ngô không có kỷ luật nào cả, đứa chạy đứa

đứng. Quân Sở tranh nhau đuổi bắt, cũng thành ra chẳng có hàng ngũ nào. Công tử Quang ở

phía tả thừa cơ tiến đánh, đâm chết Hạ Khiết ở dưới chân ngựa. Vua Hồ và vua Thẩm sợ h.i

bỏ chạy, cũng bị công tử Yểm Dư bắt được. Quân Sở chết hại rất nhiều, c.n giáp sĩ bị bắt sống

hơn tám trăm người.Công tử Quang truyền đem vua Hồ và Thẩm ra chém, rồi tha bọn giáp

sĩ về, để báo cho tư dinh quân Sở biết rằng vua Hồ, vua Thẩm và Hạ Khiết nước Trần đều bị

giết cả rồi. Quân nước Đốn, nước Hứa và nước Sái sợ h.i, cùng nhau chạy trốn. Vương Liêu và

hai đạo quân tả hữu cùng tiến vào. Đại tướng nước Sở là Viễn Việt chưa kịp bày trận, quân sĩ

đ. trốn mất quá nửa. Quân Ngô ở phía sau xông đến giết được nhiều lắm, người chết như rạ,

máu chảy thành suối. Viễn Việt thua to, chạy thẳng một mạch năm mươi dặm đường. Công tử

Quang vào đất Vấn Dương, đem mẹ thế tử Kiến về nước Ngô.Viễn Việt nghe tin, lại đem quân

sang Vấn Dương th. quân Ngô đ. rút về từ bao giờ rồi. Viễn Việt biết cơ không đuổi theo được,

mới thở dài mà nói rằng :- Ta phụng mệnh vua Sở ra giữ cửa Chiêu Quan mà để cho Ngũ Viên

trốn thoát được, thế là vô công; nay đ. làm vỡ quân bảy nước, lại để mất mẹ thế tử Kiến thế là

có hai tội. Đ. vô công mà lại ó hai tội th. c.n mặt mũi nào trông thấy vua Sở nữa.Nói xong, bèn

thắt cổ mà chết. Sở B.nh vương nghe tin quân Ngô mạnh thế, trong l.ng lo sợ mới cho Nang

Ngoả thay Dương Mang làm lệnh do.n. Nang Ngo. hiến kế rằng Sính Thành thấp hẹp, lại mở

đất ở phía đông, đắp thêm một cái thành lớn, cao hơn thành cũ bảy thước và rộng thêm hơn

hai mươi dặm, gọi tên thành cũ là Kỳ Nam thành, v. ở phía nam núi Kỳ Sơn; c.n thành mới th.

gọi tên là Sính Thành, rời đô sang đóng ở đấy, lại đắp một thành về phía tây để làm cánh tay

hữu, gọi tên là Mạch Thành. Ba thành theo h.nh chữ “phẩm” liên lạc với nhau. Người nước Sở

ai cũng khen công của Nang Ngo.. Thẩm Do.n Thư cười mà nói rằng :- Tử Thường (tên tự của

Nang Ngo.) không nghĩ g. đến đức chính mà chỉ chăm việc đáp thành. Nếu quân Ngô kéo đến

th. dẫu mười Sính Thành cũng không giữ nổi !Nang Ngo. muốn báo thù trận Kê Phủ, mới hết

sức sửa sang thuyền bè và luyện tập quân thuỷ. Trong ba tháng, quân thuỷ đ. thành thuộc rồi.

Nang Ngo. theo sông Đại Giang tiến sang địa giới nước Ngô.Công tử Quang nước Ngô nghe tin

quân Sở kéo đến, vội vàng ra nghênh chiến th. Nang Ngo. đ. rút quân về rồi. Công tử Quang

nói :- Quân Sở vừa mới rút quân về, tất không ph.ng bị.Công tử Quang lẻn sang đánh ấp Sảo;

diệt được ấp Sào, lại diệt cả ấp Chung Ly nữa, rồi rút quân về. Sở B.nh vương nghe tin hai ấp

bị diệt, th. hoảng hốt sợ h.i, thành ra ốm nặng, mới triệu Nang Ngo. và công tử Thân (tên tự

là Tử Tây, là thứ trưởng tử của Sở B.nh vương) đến cạnh giường nằm mà đem thế tử Trân uỷ

thác cho hai người ấy. Dặn xong th. mất. Nang Ngo. bàn riêng với Bá Khước Uyên rằng :- Thế

tử Trân h.y c.n nhỏ. Và người mẹ đáng lẽ là vợ thế tử Kiến, không phải chính hậu. Tử Tây (tức

công tử Thân) đ. lớn tuổi mà lại có đức hạnh, nếu lập Tử Tây th. nước Sở mới có cơ cường thịnh

được !Bá Khước Uyển đem lời nói Nang Ngo. kể với công tử Thân. Công tử Thân nổi giận mà

nói rằng :- Nếu bỏ thế tử Trân, tức là tỏ sự xấu của đại vương ta trước. Mẹ thế tử Trân là con

gái nước Tần, đ. được lập làm phu nhân, nếu bỏ thế tử Trân th. mất l.ng một nước lớn ở ngoài.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 730 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

Thế là trong ngoài cùng oán cả, quan lệnh do.n muốn làm lợi cho ta mà lại gây vạ cho ta đấy!

Nếu c.n nói đến việc ấy nữa th. tất phải giết chết Nang Ngo. mới được !

Nang Ngo. sợ, mới lập thế tử Trân lên nối ngôi, cải tên là Chẩn, tức là Sở Chiêu vương.

Nang Ngo. vẫn làm lệnh do.n. Bá Khước Uyển làm tả do.n. Yên TươngSư làm hữu do.n. Phí

Vô Cực v. cái ơn trước làm sư phó nay cũng được cầm quyền chính. Trịnh Định công nghe nói

người nước Ngô đem mẹ thế tử Kiến về, mới sai người đem châu ngọc sang tiến công, để giải

cái thù khi trước giết thế tử Kiến. Mẹ thế tử Kiến đến nước Ngô. Vương Liêu cho ở ngoài Tây

Môn, sai công tử Thắng (con thế tử Kiến) phụng dưỡng. Ngũ Viên nghe tin Sở B.nh vương chết,

vật m.nh lăn khóc cả ngày không thôi. Công tử Quang lấy làm lạ mà hỏi rằng :- Vua Sở là kẻ

thù của nhà ngươi, nhà ngươi nghe tin ấy, nên lấy làm mừng, cớ sao lại khóc ?Ngũ Viên nói :-

Tôi khóc không phải là thương vua Sở, tôi tiếc rằng không được bêu đầu hắn để cho hả tấm

l.ng căm tức của tôi!Ngũ Viên nghĩ giận về việc không được bêu đầu Sở B.nh vương, suốt ba

đêm không ngủ, mới t.m được một kế, liền nói với công tử Quang rằng :- Công tử muốn khởi

sự, c.n chưa được dịp hay sao /Công tử Quang nói :- Ta nghĩ ngày nghĩ đêm mà chưa có dịp

nào.Ngũ Viên nói :- Nay vua Sở mới chết, trong triều nước Sở không có ai là người giỏi cả, sao

công tử không tâu với Vương Liêu đem quân sang đánh.Công tử Quang nói :- Nếu Vương Liêu

lại sai ta đi th. biết làm thế nào ?Ngũ Viên nói :- Công tử giả cách ng. xe đau chân th. tất Vương

Liêu không khi nào sai công tử. Bấy giờ công tử sẽ tiến dẫn công tử Yểm Dư và công tử Chúc

Dung làm tướng; lại sai công tử Khánh Ky đi mượn quân nước Trịnh và nước Vệ để cùng đánh

Sở. Thế là một lượt trừ được ba kẻ vây cánh của Vương Liêu. Vương Liêu sắp đến ngày tận số

đó!Công tử Quang lại hỏi rằng :- Ba đứa ấy dẫu đi rồi nhưng c.n Quí Trát ở trong triều. Qúi

Trát thấy ta cướp ngôi, khi nào chịu để yên ?Ngũ Viên nói :- Nay Ngô và Tấn đang giao hiếu

với nhau, công tử tâu với Vương Liêu sai Quí Trát sang sứ nước Tấn, để d. xét t.nh h.nh trung

nguyên. Vương Liêu là người kiêu ngạo, mà không có mưu trí, tất nhiên nghe lời. Khi Quí Trát

đi sứ về th. chuyện đ. xong rồi, c.n nói g. được nữa !Công tử Quang sụp lạy Ngũ Viên mà nói

rằng :- Ta được nhà ngươi thật là trời giúp !Ngày hôm sau, công tử Quang vào tâu với Vương

Liêu. VươngLiêu hớn hở theo lời. Công tử Quang nói :- Việc này đáng lẽ tôi xin ra sức, nhưng

ngặt v. ng. xe thành ra đau chân, đang phải chữa thuốc không thể đi được.Vương Liêu nói :-

Thế th. ta biết sai ai bây giờ ?Công tử Quang nói :- Việc này là một việc lớn, không phải người

rất thân th. không thể uỷ thác được. Xin đại vương phải chọn cho kỹ.Vương Liêu nói :- Yểm

Dư và Chúc Dung có nên không ?Công tử Quang nói :- Tất phải sai những người ấy mới được

việc !Công tử Quang lại nói :- Xưa nay Tấn và Sở tranh nhau làm bá chủ, nước Ngô ta vẫn là

thuộc quốc, bây giờ Tấn đ. suy rồi, mà Sở lại thua luôn, chư hầu đều có l.ng ly tán, chưa biết

về tay ai. Ta nên sai công tử Khánh Ky sang mượn quân nước Trịnh và nước Vệ, để cùng đánh

Sở, rồi lại sai Quí Trát sang sứ nước Tấn để d. xét xem t.nh h.nh trung nguyên thế nào, c.n đại

vương th. luyện tập quân thuỷ, ph.ng khi dùng đến, chắc có thể tranh đước nghiệp bá.Vương

Liêu mừng lắm, sai Yểm Dư và Chúc Dung đem quân đi đánh Sở, và sai Quí Trát sang sứ nước

Tấn. C.n công tử Khánh Ky th. không sai đi. Yểm Dư và Chúc Dung đem hai vạn quân sang vây

ấp Tiềm của Sở. Quan trấn thủ ở ấp Tiềm giữ thế thủ không ra đánh, rồi sai người cấp báo với

Sở Chiêu vương . Bấy giờ, Sở Chiêu vương mới lên nối ngôi, h.y c.n ít tuổi, nghe tin quân Ngô

vây ấp Tiềm th. hoảng hốt sợ h.i. Công tử Thân nói với Sở Chiêu vương rằng :- Người nước Ngô

nhân khi ta có tang mà đem quân sang đánh, ta nên cho những quân già yếu ra nghênh chiến,

để cho hắn khinh thường mà tiến vào, rồi sai quan tả tư m. là Thẩm Do.n Thư đem một vạn

quân bộ sang cứu ấp Tiềm, lại sai quan tả do.n là Bá Khước Uyển đem một vạn quân thuỷ đi

chận phía sau quân Ngô. Như thế th. ta có thể phá vỡ quân Ngô được.Sở Chiêu vương mừng

lắm, liền sai Thẩm Do.n Thư và Bá Khước Uyển đem quân đi. Yểm Dư và Chúc Dung đang vây

ấp Tiềm, nghe tin có quân Sở đến cứu, giật m.nh kinh sợ, chia quân làm hai đạo : một nửa vây

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 731 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

thành, c.n một nửa ra nghênh chiến. Thẩm Do.n Thư không đánh, sai quân đem đá lấp hết các

đường đi để cho quân Ngô không có lối mà kiếm củi và lấy nước. Bá Khước Uyển lại đem quân

thuỷ chẹn các cửa sông. Quân Ngô tiến thoái đều khó cả, mới phải đóng làm hai đồn, để nương

tựa nhau mà ra sức chống giữ với quân Sở, rồi sai người về cáo cấp cùng Vương Liêu. Công tử

Quang nói với Vương Liêu rằng :- Khi trước tôi muốn mượn quân Trịnh và Vệ chính v. cớ ấy.

Bây giờ sai ngay công tử Khánh Ky đi, tưởng cũng chưa chậm.Vương Liêu sai Khánh Ky đi mượn

quân Trịnh.Ngũ Viên bảo công tử Quang rằng :- Công tử có thanh kiếm truỷ thủ đó không ?

Muốn dùng Chuyên Chư chính là ở lúc này.Công tử Quang nói :- Phải đó! Ngày xưa vua nước

Việt là Do.n Thường, sai Âu Giả Tử làm năm thanh kiếm, đem ba thanh sang dâng nước Ngô

ta, một là “Trạm Lư”, hai là “Bàn Sính”, ba là “Ngư Trường”, “Ngư Trường” tức là thanh kiếm

truỷ thủ vậy. H.nh nó dầu bé nhỏ mà sắc lắm, chém vào sắt như chém vào bùn. Tiên vương ban

cho ta, ta vẫn lấy làm qu. báu, giấu ở đầu giường để ph.ng khi nguy cấp. thank kiếm ấy mấy

đêm nay cứ sáng rực lên, . chừng thần vật ấy muốn uống máu Vương Liêu đó chăng ?Công

tử Quang đem thanh kiếm truỷ thủ ra cho Ngũ Viên xem. Ngũ Viên ngợi khen một lúc, rồi gọi

Chuyên Chư đến, đưa cho xem. Chuyên Chư không đợi phải bảo, đ. hiểu . ngay, khẳng khái

mà đáp rằng :- Vương Liêu ngày nay thật là nên giết. Hai em và công tử đều đi xa cả, kẻ kia thế

cô, làm g. ta nổi! Nhưng việc liều chết này tôi không dám tự chủ, xin về nói lại với mẹ già tôi

đ., rồi mới dám vâng lệnh.Chuyên Chư về nhà, trông thấy mẹ, chưa nói đ. khóc. Người mẹ nói

:- Chuyên Chư, sao con buồn rầu như vậy? Hay là công tử định dùng con đó chăng ? Cả nhà ta

chịu ơn công tử đ. nhiều, chưa biết lấy g. báo đáp. Trung hiếu sao cho trọn cả đôi đường. Con

cứ đi đi, chớ có v. mẹ mà ngần ngại. Con giúp nên việc cho công tử, để danh tiếng đời sau, mẹ

đây dẫu chết cũng vui l.ng!Chuyên Chư cứ quyến luyến m.i, không nỡ bỏ đi. Người mẹ nói :-

Mẹ muốn uống một hớp nước suối thật trong, con h.y đi lấy cho mẹ uống.Chuyên Chư vội vàng

xuống suối lấy nước. Khi trở về nhà không trông thấy mẹ đâu cả, mới hỏi vợ.

Vợ nói :- Mới rồi, tôi thấy mẹ kêu mệt, vào buồng nằm nghỉ, dặn tôi chớ có làm náo động,

rồi đóng chặt cửa lại.Chuyên Chư trong l.ng nghi ngờ, mới mở cửa sổ d.m vào th. thấy mẹ đ.

thắt cổ chết. Chuyên Chư vật m.nh lăn khóc, đem thi thể chôn ở ngoài cửa tây. Chôn xong, bảo

vợ rằng :- Ta chịu ơn công tử nhiều lắm, vẫn muốn liều chết để báo đáp, chỉ v. c.n mẹ già, cho

nên chưa dám. Nay mẹ đ. mất rồi, ta phải đi báo ơn công tử. Sau khi ta chết th. mẹ con nhà

mày, thế nào công tử cũng cấp dưỡng cho. Chớ có ngăn trở việc ta !Chuyên Chư vào yết kiến

công tử Quang, thuật lại chuyện mẹ tự tử cho công tử nghe. Công tử Quang có . ngậm ngùi, rồi

t.m lời khuyên giải m.i; sau mới bàn đến việc giết Vương Liêu. Chuyên Chư nói :- Sau công tử

không bày một tiệc rượu để mời Vương Liêu. Nếu Vương Liêu chịu đến th. việc này mười phần

đ. xong được đến tám chín.Công tử Quang liền vào yết kiến Vương Liêu và nói rằng :- Tôi có

một tên nhà bếp ở Thái Hồ về, mới học được nghề làm chả cả khéo lắm, thật là một món ăn

khác thường ! Xin mời đại vương quá bộ đến nhà tôi nếm món ăn ấy.Vương Liêu xưa nay vốn

thích chả cá, nên vui l.ng nhận lời, hẹn đến ngày hôm sau th. sang chơi. Đêm hôm ấy, công tử

Quang sai giáp sĩ phục sẵn ở trong ph.ng kín, lại sai Ngũ Viên đem một trăm tử sĩ tiếp ứng mặt

ngoài. Ngày hôm sau, công tử Quang lại sang mời Vương Liêu. Vương Liêu vào nói với mẹ rằng

:- Công tử mời con sang uống rượu, hoặc giả có mưu g. chăng ?Người mẹ nói :- Công tử Quang

vẫn có l.ng uất ức, lần này mời con, tất có . khác, sao con không từ chối đi ?Vương Liêu nói

:- Từ chối th. sinh ra hiềm khích, chi bằng ta ph.ng giữ cho nghiêm mật, chắc y không làm g.

nổi.Vương Liêu mặc mấy lần áo giáp, rồi truyền cho quân sĩ sắp hàng từ cửa cung cho đến nhà

công tử Quang. Vương Liêu đi đến cửa nhà công tử Quang. Công tử Quang ra đón vào. Vương

Liêu ngồi chiếu giữa. Công tử Quang đứng hầu bên cạnh. Những người thân tín của Vương Liêu

đứng đầy c3 ở trong nhà và ngoài thềm. Hơn trăm lực sĩ đứng xung quanh Vương Liêu, đều cầm

giáo dài và gươm sắc. Nhà bếp dâng món ăn đi qua dưới sân, đều phải cởi áo, khám xét thật kỹ,

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 732 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

rồi mới cho quỳ gối xuống đất mà dâng lên; lại c.n hơn mười lực sĩ tuốt gươm đi kèm hai bên

cạnh . Nhà bếp đặt món ăn lên bàn, không dám ngẩng trông, lại quỳ gối mà lui xuống. Công tử

Quang rót chén rượu kính mời Vương Liêu, giả cách khuỵu chân, làm ra bộ đau đớn mà tâu với

Vương Liêu rằng :-Chân tôi, chỗ đau vẫn chưa khỏi, mỗi khi phát đau, buốt đến tận xương, phải

dùng lụa buộc chặt lại th. mới đỡ. Xin đại vương miễn thứ cho tôi được ra ngoài buộc chân,

rồi lại vào ngay.Vương Liêu nói :- Được ! Vương huynh cứ đi !Công tử Quang khập khiễng bước

dần từng bước, đi vào nhà trong. Được một lúc Chuyên Chư dâng món chả cả cũng bị khám xét

như mấy người trước, nhưng không ai ngờ lưỡi gươm truỷ thủ th. đ. được giấu ở trong bụng

con cá. Lực sĩ đi kèm hai bên. Chuyên Chư quỳ gối đi đến trước mặt Vương Liêu, lấy tay xé con

cá, bỗng rút lưỡi gươm ra, đâm thẳng vào bụng Vương Liêu. Sức đâm mạnh quá suốt ba lần áo

giáp, l.i lưỡi gươm ra phía sau lưng. Vương Liêu kêu một tiếng thật to, rồi chết ngay lập tức.

Lực sĩ xúm lại, đâm Chuyên Chư nát nhừ người ra. Công tử Quang ở trong nhà biết là Vương

Liêu chết rồi, mới đem quân ra giết hết những người tâm phúc của Vương Liêu. Quân theo hầu

Vương Liêu bỏ chạy tán loạn cả. Bao nhiêu thị vệ ở mặt ngoài, bị Ngũ Viên đuổi đánh cả.Công

tử Quang lên xe vào triều tuyên bố tội Vương Liêu bội ước tự lập, rồi quyền tạm nối ngôi, để đợi

Qúi Trát về nước; lại truyền đem thi thể Vương Liêu ra an táng theo như lễ thường, và hậu táng

cho Chuyên Chư, phong con là Chuyên Nghị làm thượng khanh, phong Ngũ Viên làm chức hành

nhân, đ.i như lễ khách mà không bắt làm tôi; chức thị lại là Bị Ly có cái công tiến thóc trong

kho cấp phát cho thăng làm đại phu; đem tiền thóc trong kho cấp phát cho những người cùng

khổ, người trong nước ai cũng bằng l.ng.Công tử Quang c.n e có công tử Khánh Ky ở ngoài, sai

người d. thám xem lúc nào về nước th. báo trước; thám tử về báo công tử Khánh Ky đ. về gần

đến kinh thành, công tử Quang bèn đem đại binh đóng ở trên sông Giang để đón đường. Khánh

Ky nghe tin, tức khắc bỏ trốn. Thám tử về báo, công tử Quang phi ngựa đuổi theo. Khánh Ky

bỏ xe mà chạy đất, chạy nhanh như bay, ngựa đuổi theo không kịp. Công tử Quang truyền cho

quân sĩ giương cung ra bắn. Khánh Ky giơ tay bắt lấy mũi tên, không phát nào vào m.nh cả.

Công tử Quang biết chừng không thể bắn được, mới truyền cho quân trấn thủ ở phía tây ph.ng

giữ nghiêm mật, rồi rút quân về.Mấy hôm sau Quí Trát ở nước Tấn về nước Ngô, biết tin Vương

Liêu đ. chết, liền đi thẳng ra mộ Vương Liêu khóc mà để tang. Công tử Quang thân hành ra

tận mộ, xin nhường ngôi vua cho Quí Trát và nói rằng :- Đó là theo . tổ phụ và các thúc phụ ta

ngày xưa đó!Qúi Trát nói :- Muốn thế nào th. được thế, c.n phải nhường làm g. ! Ai giữ được

cũng thế, yên được nhân dân th. tức là vua ta đó !Công tử Quang không thể nài ép được, mới

lên nối ngôi vua, xưng hiệu là Hạp Lư. Quí Trát lấy việc tranh nhau làm xấu hổ, cáo l.o về ở

đất Diên Lăng, suốt đời không nói g. đến việc nước Ngô nữa. Yểm Dư và Chúc Dung bị quân

Sở vây ở ấp Tiềm, mong m.i không thấy quân Ngô sang cứu, đang cùng nhau thương nghị để

t.m kế thoát thân. Bỗng nghe báo công tử Quang giết Vương Liêu cướp ngôi, hai người liền vật

m.nh lăn khóc, rồi bảo nhau rằng :- Công tử Quang đ. giết vua cướp ngôi như vậy th. tất không

để cho chúng ta được yên thân !Hai người nói xong, toan sang đầu nước Sở, nhưng lại sợ nước

Sở không tin, chưa biết làm thế nào. Chúc Dung nói :- Nay cứ giữ chết ở đây th. bao giờ cho

xong việc, chi bằng ta nhân đêm t.m đường trốn sang nước khác để liệu tính về sau.Yểm Dư nói

:- Hiện quân Sở đang vây kín bốn mặt, chúng ta như chim ở trong lồng, làm thế nào mà thoát

thân được ?Chúc Dung nói :

- Tôi có một kế. Truyền cho tướng sĩ hai đồn, hạn đến ngày mai th. khai chiến, rồi nửa

đêm hôm nay tôi cùng anh cải trang t.m đường lẻn trốn, quân Sở tất không ngờ.Yểm Dư và

Chúc Dung cùng mấy người tâm phúc giả h.nh làm quân tuần tiễu, rồi t.m đường lẻn trốn. Yểm

Dư trốn sang nước Từ. Chúc Dung trốn sang nước Chung Ngô. Sáng hôm sau, quân sĩ hai đồn

không thấy chủ tướng đâu cả, đem nhau chạy trốn, trở về nước Ngô, bỏ lại áo giáp và binh khí

rất nhiều, đều bị tướng nước Sở là Bá Khước Uyển bắt được. Các tướng nước Sở muốn nhân

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 733 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 73. NguäViïn GiaãDaåi Haát Giûäa Chúå

chuyïn Chû Dêng CaáGiïæt Vûúng Liïu

lúc nước Ngô có loạn, đem quân sang đánh. Bá Khước Uyển nói :- Khi trước nước Ngô nhân lúc

nước ta có tang mà sang đánh, thế là bất nghĩa. Ta lại c.n bắt chước làm g. !Bá Khước Uyển liền

cùng với Thẩm Do.n Thư rút quân trở về, đem những áo giáp và binh khí bắt được của quân

Ngô dâng nộp Sở Chiêu vương. Sở Chiêu vương chia ra làm hai phần, một phần th. ban thưởng

cho Bá Khước Uyển, lại có l.ng kính trọng, việc g. cũng hỏi Bá Khước Uyển. Phí Vô Cực thấy

vậy, ghét Bá Khước Uyển lắm, mới nghĩ ra một kế để làm hại Bá Khước Uyển.hết

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 734 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 74

Giết Vô Cực Tỏ L.ng Nang Ngo.

đâm Khánh Ky Nổi Tiếng Yêu Ly

Phí Vô Cực đem l.ng ghen ghét Bá Khước Uyển, mới cùng với Yên Tương Sư thương nghị, nghĩ

ra một kế, nói dối quan lệnh do.n nước Sở là Nang Ngo. rằng :- Tử Ác (tên tự Bá Khước Uyển)

muốn bày tiệc mời ngài, nhờ tôi nói trước để xem ngài có l.ng hạ cố đến chăng ?Nang Ngo.

nói :- Người ta có l.ng mời, lẽ nào lại không đi !Phí Vô Cực lại nói với Bá Khước Uyển rằng :-

Quan lệnh do.n có nói chuyện với tôi, muốn sang chơi uống rượu ở nhà ngài, chẳng hay ngài

có v. quan lệnh do.n mà sửa một tiệc rượu được không ?Bá Khước Uyển không biết là mưu,

liền đáp lại rằng :- Tôi phận hèn chức nhỏ, được quan lệnh do.n quá yêu đến, c.n g. vinh hạnh

bằng ! Sáng mai tôi xin sửa tiệc để mời quan lệnh do.n, nhờ ngài nói giúp cho.Phí Vô Cực nói

:- Ngài mời quan lệnh do.n, định dùng thứ g. để kính biếu ? Bá Khước Uyển nói :- Tôi không

biết quan lệnh do.n ngài thích thứ g. ?Phí Vô Cực nói :- Quan lệnh do.n chỉ thích áo giáp và

binh khí. Nay thấy các đồ giáp binh ta bắt được của quân Ngô khi trước, ngài được chia một

nửa, cho nên muốn uống rượu ở nhà ngài mà nhân tiện mượn xem các đồ giáp binh ấy. Ngài

nên cho đem cả ra đây, để tôi chọn xem những cái nào tốt.Bá Khước Uyển sai đem các đồ giáp

binh ra cho Phí Vô Cực xem. Phí Vô Cực chọn những cái tốt nhất, cả thảy được năm mươi chiếc,

rồi bảo Bá Khước Uyển rằng :- Thôi thế cũng là đủ ! ngài cho bày cả ở phía trong cửa, rồi che

màn đi, hễ quan lệnh do.n hỏi đến th. mang ra mà dâng, tất nhiên quan lệnh do.n lấy làm quí

báu; c.n các thứ khác th. quan lệnh do.n không thích g. cả.Bá Khước Uyển tin là thực, mới mắc

màn ở phía trong cửa, bày các đồ giáp binh, rồi nhờ Phí Vô Cực đi mời Nang Ngo.. Khi Nang

Ngo. sắp đi, Phí Vô Cực lại nói với Nam Ngo. rằng :- L.ng người ta không biết đâu mà lường !

Tôi xin sang trước để d. xét xem t.nh . thế nào rồi ngài h.y sang.Phí Vô Cực đi một lúc, chạy

hộc trở về, vừa nói vừa thở mà bảo Nang Ngo. rằng :- Xu.t nữa th. tôi làm hại quan lệnh do.n!

Tử Ác mời ngài hôm nay, không phải là l.ng tử tế, tất có . muốn hại ngài. Tôi trông thấy trong

màn ở phía bên cửa, có bày các đồ giáp binh. Ngài vô . mà sang hôm nay, tất nhiên bị hại.Nang

Ngo. nói :- Ta cùng Tử Ác không có hiềm khích g., làm sao lại thế ?Phí Vô Cực nói :- Kẻ kia cậy

được đại vương yêu, muốn thay ngài làm lệnh do.n. Và tôi nghe Tử Ác âm mưu với nước Ngô.

Khi quân ta sang cứu ấp Tiềm, các tướng quân nước Ngô có loạn, đem quân sang đánh; Tử Ác

ăn tiền của nước Ngô, cho là việc bất nghĩa, rồi bắt quan tả tư m. (tức là Thẩm Do.n Thư) phải

rút quân về. Ngày trước nước Ngô nhân nước ta có loạn mà sang đánh, chính là một dịp báo

thù, nếu không ăn tiền của Ngô, sao lại chịu rút quân ? Tử Ác mà đắc chí th. nước Sở nguy mất

!Nang Ngo. c.n chưa tin, lại sai người khác đi xem. Khi về đều nói trong màn ở phía bên cửa

nhà Bá Khước Uyển quả có giáp binh thật. Nang Ngo. nổi giận, liền sai người triệu Yên Tương

735

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 74. Giïæt Vö Cûåc ToãLoâng Nang Ngoaä

àêm Khaánh Ky Nöèi Tiïæng Yïu Ly

Sư đến, nói cho biết việc Bá Khước Uyển cùng với Dương Lập Trung, Dương Hoàn và Dương Đà

đồng mưu với nhau đ. lâu, vẫn muốn cầm quyền chính nước Sở.Nang Ngo. nói :- Nó là một

đứa thất phu ở nước khác đến (Bá Khước Uyển là con Bá Châu Lê. Bá Châu Lê vốn trước là quan

nước Tấn sang đầu nước Sở), mà lại dám làm loạn, ta quyết đâm chết mới nghe.Nang Ngo.

liền tâu với Chiêu vương, sai Yên Tương Sư đem quân đến bắt Bá Khước Uyển. Bá Khước Uyển

biết là mắc lừa Phí Vô Cực, bèn đâm cổ mà chết. Con Bá Khước Uyển là Bá hi sợ h.i bỏ trốn.

Nang Ngo. truyền đốt nhà Bá Khước Uyển. Người trong thành không ai chịu đốt. Nang Ngo.

càng giận lắm, liền hạ lệnh rằng :- Ai không chịu đốt nhà Bá Khước Uyển th. cùng bắt tội.Người

trong thành ai cũng biết Bá Khước Uyển là người hiền, nhưng v. có lệnh của Nang Ngo., đều

phải cầm một nắm rơm, ném vào nhà Bá Khước Uyển. Nang Ngo. truyền cho quân sĩ vây kín

nhà Bá Khước Uyển. Chỉ trong chốc lát, cả nhà Khước Uyển hoá ra tro cả. Nang Ngo. giết hết

vây cánh của Bá Khước Uyển lại bắt cả Dương Lập Trung, Dương Hoàn, và Dương Đà, vu cho

tội thông mưu với Ngô, đem giết chết. Người trong nước ai cũng thương là oan.Một hôm, Nang

Ngo. nhân đêm sáng trăng, trèo lên lầu chơi, nghe văng vẳng bên tai có tiếng hát ở phía ngoài

chợ. Bài hát như sau :“Đừng ai bắt chước Bá Khước Uyển, trung mà bị oan

Tấm thân đ. uổng, nắm xương cũng tàn !

Nước Sở không có vua, chỉ có họ Phí và họ Yên !

Quan lệnh do.n khác nào tượng gỗ, bị chúng sai khiến

Trời có thấu chăng ? Báo ứng hiển hiện ! “Nang Ngo. vội vàng sai người đi d. xét, xem ai

hát th. thấy trong phố xá nhà nào cũng bày đèn hương nghi ngút để cúng lễ. Hỏi ra mới biết,

là dân chúng cúng Bá Khước Uyển, v. trung mà bị oan, cầu cho được thấu đến trời. Người nhà

về báo với Nang Ngo.. Nang Ngo. mới vào hỏi các quan trong triều. Bọn công tử Thân đều

nói Bá Khước Uyển không có tư thông với Ngô bao giờ. Nang Ngo. có . hối. Thẩm Do.n Thư

nghe nói người trong nước đều nguyền rủa quan lệnh do.n, mới bèn vào cung bảo Nang Ngo.

rằng :- Người trong nước ai cũng oán ngài, ngài có biết không ? Phí Vô Cực là một kẻ dèm pha

ở nước Sở này, cùng với Yên Tương Sư kết làm vây cánh với nhau, lập mưu đuổi Triều Ngô và

Sái hầu Chu : lại xui tiên vương làm những điều càn dỡ, để đến nỗi thế tử Kiến chết tại đất

ngoài. Trước hắn đ. làm cho cha con Ngũ Xa chết oan, nay lại làm cho Bá Khước Uyển cùng ba

họ Dương đều chết oan cả. Người trong nước oán hai người ấy đến xương tuỷ, đều đổ lỗi là tại

ngài dung túng và ai cũng nguyền rủa ngài. Một mai nước Sở có việc g. th. giặc nổi mặt ngoài,

dân phản mặt trong, tôi lấy làm nguy cho ngài lắm! Chi bằng ngài trừ lũ ấy đi th. mới yên việc

được.Nang Ngo. sợ h.i, đang ngồi đứng dậy mà bảo Thẩm Do.n Thư rằng :- Đó thật là điều

lỗi của tôi ! Xin quan tư m. giúp tôi một tay để trừ bỏ hai thằng giặc ấy.Thẩm Do.n Thư nói :-

Nếu vậy th. phúc cho nước nhà lắm, tôi xin vâng mệnh.Thẩm Do.n Thư bèn sai người truyền bá

cho dân trong nước biết rằng :- Qaun tả do.n (tức là Bá Khước Uyển) bị chết oan đều là tại Phí

Vô Cực và Yên Tương Sư, quan lệnh do.n đ. r. mưu gian ấy, nay định đem quân đi đánh. Dân

trong nước ai muốn theo th. cho đi.Thẩm Do.n Thư nói chưa dứt lời, dân trong nước đều đua

nhau cầm binh khí đi trước. Nang Ngo. kể tội Phí Vô Cực và Yên Tương Sư, rồi bắt đem chém,

bêu đầu ở ngoài chợ. Người trong nước không đợi quan lệnh do.n truyền bảo, đều tranh nhau

đem lửa đốt nhà Phí Vô Cực và Yên Tương Sư. Nang Ngo. lại giết hết vây cánh Phí Vô Cực và

Yên Tương Sư, từ bấy giờ người trong nước mới không oán giận nữa.Vua nước Ngô là Hạp Lư

hỏi Ngũ Viên rằng :- Ta muốn cho nước được cường thịnh để tranh nghiệp bá, nên làm thế nào

?Ngũ Viên sụp lạy, rồi ứa nước mắt mà đáp rằng :- Tôi là một kẻ tội nhân ở nước Sở, cha và anh

tôi bị oan, chết chẳng ai chôn, giỗ chẳng ai cúng, nên tôi phải đem thân sang đây để trông nhờ

đại vương. Đại vương không bắt tội, là may rồi, khi nào lại c.n dám dự đến chính sự của nước

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 736 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 74. Giïæt Vö Cûåc ToãLoâng Nang Ngoaä

àêm Khaánh Ky Nöèi Tiïæng Yïu Ly

Ngô.Hạp Lư nói :- Không có nhà ngươi th. ta c.n phải chịu nhục ở dưới kẻ khác, nay nhờ nhà

ngươi chỉ bảo mà được thế này, c.n định đem chính sự trong nước phó thác cho nhà ngươi, cớ

sao đang nửa chừng mà nhà ngươi lại có . chán, hoặc là nhà ngươi cho ta không đáng giúp hay

sao ?Ngũ Viên nói :- Không phải thế ! Tôi nghe nói người thân bao giờ cũng hơn người sơ, người

gần bao giờ cũng hơn người xa. Tôi là một kẻ lưu lạc ở nước khác đến, có đâu lại dám ở trên các

mưu thần nước Ngô! Huống chi cái thù lớn của tôi chưa báo được th. l.ng tôi bối rối, c.n nghĩ

ra được mưu kế g. ?Hạp Lư nói :- Mưu thần nước Ngô không ai bằng nhà ngươi, nhà ngươi chớ

nên từ chối. Khi công việc nước ta được tạm yên, ta sẽ v. nhà ngươi báo thù. Nhà ngươi muốn

thế nào, ta xin theo ..Ngũ Viên nói :- Bây giờ đại vương muốn thế nào ?Hạp Lư nói :- Nước ta ở

xếch về phía đông nam, đất thấp mà ẩm, lại có cái nạn nước bể, ruộng nương không mở mang

ra được, nhân dân không vững l.ng để làm ăn. Nay muốn cho nước cường thịnh th. nên thế

nào ?Ngũ Viên nói :- Dân có yên ổn th. nước mới được cường thịnh, cho nên phải làm thế nào

để mặt trong có thể giữ dân mà mặt ngoài có thể đánh giặc được. Muốn như vậy th. phải làm

cho thóc lúa đầy đủ trong kho, phải sửa sang thành quách và luyện tập binh m..Hạp Lư nói :-

Nhà ngươi nói phải lắm ! Vậy th. việc ấy ta giao cho nhà ngươi.Ngũ Viên liền đi xem ngắm h.nh

thế, chọn được một nơi đất tốt ở phía đông bắc núi Cô Tô. Tức th. đắp một cái thành lớn, rộng

bốn mươi bảy dặm, chia làm tám cửa như sau : Bản Môn và Xà Môn ở phía nam; Tề Môn và

B.nh Môn ở phía bắc; Lâu Môn và Tượng Môn ở phía đông; Xương Môn và Tư Môn ở phía tây.

Thành quách đ. đắp xong rồi, Ngũ Viên đón Hạp Lư thiên đô vào đấy, rồi tuyển mộ quân sĩ,

dạy cho biết những phép chiến trận. Lại đắp một cái thành nữa ở phía nam Phượng Hoàng sơn,

để ph.ng giữ nước Việt, gọi là Nam Vũ thành. Hạp Lư cho lưỡi “Ngư Trường” (tức là lưỡi gươm

truy thủ mà Chuyên Chư đâm Vương Liêu) là vật chẳng lành, mới bỏ vào h.m, phong kín lại

mà không dùng đến nữa; lại đắp một cái thành ở Ngưu Thủ sơn, đúc mấy ngh.n thanh kiếm,

gọi là Biển Chư. Lại t.m được người nước Ngô tên gọi Can Tương, cùng học một thầy với Âu Giả

Sác. Can Tương đi t.m những kim loại, thiêt loại tinh anh, rồi chọn ngày chọn giờ, sai các đồng

nam và đồng nữ cả thảy ba trăm người, ngày đêm đốt than, nấu suốt ba tháng, mà vàng và sắt

đều không chảy. Can Tương không biết v. cớ làm sao. Người vợ là nàng Mạc Gia bảo Can Tương

rằng :- Thần vật, tất phải đợi sinh khí của con người mới thành được. Nay phu quân đúc kiếm,

trong ba tháng không xong, hoặc giả thần vật c.n phải đợi sinh khí của con người đó chăng ?

Can Tương nói :- Ngày xưa thầy ta cũng đúc m.i không thành kiếm, rồi hai vợ chồng đều

nhảy vào trong l., bấy giờ mới thành; về sau ai đúc kiếm ở chân núi ấy cũng phải làm lễ tế l.,

mới dảm mở ra. Nay ta đúc m.i không được, hay là cũng phải như thế !Nàng Mạc Gia nói :-

Thầy ta c.n bỏ thân để đúc nên kiếm thần, sao ta lại không bắt chước.Nàng Mạc Gia liền tắm

gội sạch sẽ ra đứng ở cửa l., rồi sai các đồng nam và đồng nữ kéo bễ đốt than. Khi lửa cháy dữ

th. nàng Mạc Gia nhảy vào trong l.. Được một lúc, vàng và sắt đều chảy ra cả, đúc nên được

hai thanh kiếm : thanh đúc trước đặt tên là Can Tương, thanh đúc sau, đặt tên là Mạc Gia. Can

Tương giấu thanh đúc trước (tức thanh kiếm Can Tương) đi, rồi đem thanh kiếm Mạc Gia đến

dâng Hạp Lư. Hạp Lư cầm thanh kiếm chém thử vào viên đá, viên đá tức th. đứt đôi ra. Hạp Lư

thưởng cho Can Tương một trăm nén vàng.Sau Hạp Lư biết là Can Tương giấu mất một thanh

kiếm, sai người đến đ.i, và bảo nếu không chịu trả th. sẽ bị giết. Can Tương đem thanh kiếm

ra xem . Thanh kiếm ở trong bao nhảy ra, hoá thành con rồng xanh. Can Tương cưỡi con rồng

xanh ấy bay lên trời mất. Sứ giả về nói với Hạp Lư. Hạp Lư thở dài, từ bấy giờ càng qu. thanh

kiếm Mạc Gia lắm. Thanh kiếm Mạc Gia sau không biết về đâu mất. Cách hơn sáu trăm năm,

đến triều nhà Tấn, có quan thừa tướng tên gọi Trương Hoa trông thấy trên trời có khí lạ, liền

triệu một người giỏi thiên văn là Lôi Hoán đến hỏi. Lôi Hoán nói :- Đó là cái tinh của bảo kiếm,

ở về địa phận Phong Thành.Trương Hoa tức khắc bổ cho Lôi Hoán làm huyện lệnh ở Phong

Thành. Lôi Hoán đào nền nhà ngục, bắt được cái h.m bằng đá, dài hơn sáu thước, mở ra xem,

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 737 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 74. Giïæt Vö Cûåc ToãLoâng Nang Ngoaä

àêm Khaánh Ky Nöèi Tiïæng Yïu Ly

trong có hai thanh kiếm, dùng thứ đất ở núi Tây Sơn mà đánh th. ánh sáng rực rỡ. Lôi Hoán đưa

một thanh kiếm cho Trương Hoa, c.n một thanh nữa lưu lại để dùng. Trương Hoa xem thanh

kiếm rồi bảo rằng :- Đây tức là thanh kiếm Can Tương, c.n thanh kiếm Mạc Gia đi đâu mất. Tuy

vậy mà thần vật thế nào rồi cũng lại hợp với nhau.Sau Lôi Hoán và Trương Hoa cùng đeo kiếm

đi qua bến Diên B.nh, tự nhiên hai thanh kiếm nhảy xuống nước mất, vội vàng sai người lặn

t.m, th. thấy có hai con rồng ngũ sắc vểnh râu trừng mắt, làm cho người ấy sợ mà trở về. Từ bấy

giờ mất tích hai thanh kiếm ấy.Vua nước Ngô là Hạp Lư qu. thanh kiếm Mạc Gia lắm. Lại thuê

người làm cái kim câu (lưỡi gươm cong queo) ai làm giỏi th. được thưởng trăm nén vàng.Người

trong nước đua nhau làm kim câu dễ dàng. Có một người câu sư (người thợ làm kim câu) tham

giải thưởng to, giết chết hai con, lấy máu tưới vàng, đúc thành hai cái kim câu, đem dâng Hạp

Lư. Qua mấy ngày nữa, câu sư đến cửa xin lĩnh thưởng. Hạp Lư hỏi :- Người ta dâng kim câu

nhiều lắm, sao một m.nh nhà ngươi dám đến lĩnh thưởng ? Cái kim câu của nhà ngươi có khác

g. không ?Câu sư nói :- Tôi muốn được thưởng, đ. giết chết hai con để đúc thành hai cái kim

câu ấy, người khác b. thế nào được !Hạp Lư truyền đem hai cái kim câu ấy ra xem. Các thị vệ

tâu rằng :- Hai cái kim câu ấy đ. bỏ lẫn vào trong đám kim câu khác, trông giống nhau lắm,

không thể chọn lấy riêng ra được.Câu sư nói :- Xin đại vương cho tôi xem.Thị vệ đem cả đống

kim câu ra để ở trước mặt câu sư. Câu sư cũng không biết cái nào mà chọn, mới gọi tên hai đứa

con mà nói rằng :- Ngô Hồng và Hổ Kê ơi! Ta ở đây, sao hai con không hiển linh ở trước mặt đại

vương ?Câu sư nói chưa dứt lời th. hai cái kim câu ở trong đống nhảy ra, ấp vào ngực câu sư.

Hạp Lư kinh sợ mà bảo rằng :- Ừ, thế th. nhà ngươi nói thực !Hạp Lư liền thưởng cho câu sư

một trăm nén vàng. Từ bấy giờ Hạp Lư cũng qu. hai cái kim câu ấy như thanh kiếm Mạc Gia,

đeo luôn ở trong m.nh.Bấy giờ Bá Hi nước Sở sợ tội chạy trốn, nghe nói Ngũ Viên đ. làm quan

ở nước Ngô, mới trốn sang nước Ngô, vào yết kiến Ngũ Viên. Hai người nh.n nhau mà khóc, rồi

Ngũ Viên đưa Bá Hi vào yết kiến Hạp Lư. Hạp Lư hỏi Bá Hi rằng :- Nước ta ở về nơi hẻo lánh xứ

Đông Hải này mà nhà ngươi chẳng quản xa xôi, cố t.m tới, tất cũng có nghĩ được điều g. hay để

bảo ta chăng ?Bá Hi nói :- Đời ông (Bá Châu Lê) và đời cha (Bá Khước Uyển) tôi vẫn một l.ng

tận trung với Sở. Nay cha tôi không có tội g. mà bị giết oan, tôi phải bơ vơ chạy trốn, nghe nói

đại vương là người cao nghĩa, đ. thu dùng Ngũ Viên, cho nên tôi đem thân tới đây, sống chết

cũng ở trong tay đại vương vậy.Hạp Lư có l.ng thương, cho làm quan đại phu, để cùng với Ngũ

Viên cùng bàn việc nước. Quan đại phu nước Ngô là Bị Ly hỏi riêng Ngũ Viên rằng :- Ngài nghĩ

thế nào mà tin Bá Hi như vậy ?Ngũ Viên nói :- Sự oan uổng của Bá Hi, cũng chẳng khác g. sự

oan uổng của tôi. Tục ngữ có câu rằng : “đồng bệnh tương liên” (cùng bệnh th. thương nhau),

hẳn ngài chẳng c.n lạ g. điều ấy.Bị Ly nói :- Ngài chỉ biết mặt ngoài chưa biết mặt trong. Tôi

trông Bá Hi, mắt nh.n như mắt chim ưng, chân đi như dáng con hổ, thế là người tham nịnh tàn

ác, chớ nên đến gần. Nếu người ấy được trọng dụng th. tất luỵ đến ngài.Ngũ Viên không cho

là phải, cùng với Bá Hi cùng thờ vua Ngô.Lại nói chuyện công tử Khánh Ky trốn sang ở Ngải

Thành, chiêu nạp kẻ hào kiệt, kết liên với lân quốc, muốn đợi thời để về nước Ngô đánh báo

thù. Hạp Ly nghe tin ấy, bảo Ngũ Viên rằng :- Việc Chuyên Chư ngày trước, thật ta nhờ sức nhà

ngươi. Nay Khánh Ky lại muốn báo thù, ta ăn không biết ngon, nằm không được yên, nhà ngươi

nên v. ta mà nghĩ giúp mưu kế.Ngũ Viên nói :- Tôi cùng với đại vương mưu việc giết Vương

Liêu, cũng đ. là bất trung rồi; nay lại mưu giết cả con Vương Liêu nữa, thế th. c.n trời đất nào

!Hạp Lư nói :- Ngày xưa vua Vũ vương nhà Chu đánh vua Trụ, lại giết cả Vũ Canh (con vua Trụ),

người nhà Chu chẳng thấy ai chê cả. Nếu Khánh Ky h.y c.n th. cũng như là Vương Liêu chưa

chết, nhà ngươi chớ nên v. được điều nhỏ mọn mà gây nên cái tai vạ về sau. Ta phải có một tay

như Chuyên Chư nữa th. việc này mới xong được ! Nhà ngươi t.m t.i những kẻ trí dũng kể đ.

lâu ngày, vậy nhà ngươi có biết ai không ?Ngũ Viên nói :- Khó nói lắm! Tôi có quen một người

bé nhỏ, có thể bàn mưu được. Hạp Lư nói :- Khánh Ky sức khoẻ lắm, một người bé nhỏ th. làm

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 738 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 74. Giïæt Vö Cûåc ToãLoâng Nang Ngoaä

àêm Khaánh Ky Nöèi Tiïæng Yïu Ly

g. nổi ?Ngũ Viên nói :- Người này dẫu bé nhỏ, nhưng sức khoẻ địch nổi muôn người.Hạp Lư hỏi

:- Người nào thế ? Tại sao nhà ngươi biết là giỏi, thử nói ta nghe ?Ngũ Viên nói :- Người ấy họ

là Yêu, tên là Ly, là người nước Ngô. Ngày xưa tôi thấy hắn dám nhiếc mắng một người tráng

sĩ tên gọi Tiêu Khâu Tố, cho nên biết là người giỏi.Hạp Lư hỏi :- Việc người ấy mắng nhiếc một

người tráng sĩ thế nào ?Ngũ Viên nói :

- Tiêu Khâu Tố vốn người Đông Hải, có người bạn làm quan chết ở Ngô. Tiêu Khâu Tố sang

Ngô để viếng bạn, đi qua bến Hoài Tân, toan cho ngựa xuống uống nước. Người giữ bến bảo

Tiêu Khâu Tố rằng : Con sông này có thuỷ thần, trông thấy ngựa th. hay bắt mất, ông đừng cho

ngựa xuống uống nước”. Tiêu Khâu Tố nói : “Có tráng sĩ đứng đây, thuỷ thần nào dám hiện lên”.

Tiêu Khâu Tố liền sai người nhà dắt ngựa xuống sông cho uống nước. Qủa nhiên, con ngựa ấy

rít lên mà sa xuống nước mất. Người giữ biến nói : “Thuỷ thần bắt mất ngựa của ông rồi!” Tiêu

Khâu Tố nổi giận, xoay trán người ra, rồi cầm kiếm nhảy xuống nước, để đánh nhau với thuỷ

thần. Thuỷ thần hoá phép nổi sóng rất dữ dội, mà không làm g. nổi Tiêu Khâu Tố. Cách ba ngày

ba đêm, Tiêu Khâu Tố ở dưới nước nổi lên, bị thần đánh mù mất một mắt. Khi đến nước Ngô,

vào viếng tang người bạn, Tiêu Khâu Tố dửng dưng tự đắc thuật lại chuyện đánh thuỷ thần, có

vẻ lên mặt với mọi người, thái độ không được khiêm tốn. Bấy giờ Yêu Ly cũng ngồi ở đấy, có .

bất b.nh, bèn bảo Tiêu Khâu Tố rằng : “Nhà ngươi lên mặt với mọi người, muốn tự đắc là dũng

sĩ đó chăng ? Ta nghe nói kẻ dũng sĩ đ. đánh nhau với ai, chẳng thà chết chứ không chịu nhục;

nay nhà ngươi đánh nhau với thuỷ thần, chịu mất ngựa không lấy lại được, lại bị hỏng mất một

mắt, nghĩ nên hổ thẹn biết dường nào, thế mà c.n đeo đẳng cái thân sống thừa, thế là đồ vô

dụng ở trong khoảng trời đất, c.n mặt mũi nào trông thấy ai nữa!” Tiêu Khâu Tố bị nhục, có

. hổ thẹn, nín lặng không nói g. cả, rồi cáo từ lui ra. Chiều hôm ấy, Yêu Ly về nhà nói chuyện

với vợ rằng : “Hôm nay ta làm nhục một kẻ dũng sĩ là Tiêu Khâu Tố ở trong một đám tang, hắn

căm tức vô cùng ! Đêm nay thế nào hắn cũng đến báo thù. Ta nên nằm sẵn ở giữa nhà để đợi

hắn đến. Nàng chớ có đóng cửa.” Người vợ vốn biết dũng khí của chồng mới theo lời chồng bỏ

ng. cửa. Qủa nhiên Tiêu Khâu Tố nửa đêm hôm ấy giắt dao đến nhà Yêu Ly, trông thấy cửa ngỏ,

mới đi thẳng vào, thấy Yêu Ly rũ tóc nằm ở phía dưới cửa sổ. Yêu Ly thấy Tiêu Khâu Tố đến,

cứ nghiêm nhiên mặc kệ, không thèm cựa quậy, cũng không có . sợ h.i. Tiêu Khâu Tố cầm dao

kề vào cổ Yêu Ly mà kể tội rằng : “Nhà ngươi có ba điều đáng chết, đ. biết hay chưa ? Yêu Ly

nói : “Chưa biết”. Tiêu Khâu Tố nói : “Nhà ngươi làm nhục ta trong đám tang, đó là một điều

đáng chết; khi về nhà lại không biết lo xa, dám bỏ ngỏ cửa , đó là hai điều đáng chết; trông

thấy ta mà không chạy trốn, đó là ba điều đáng chết. Thế th. tự nhà ngươi muốn chết, c.n oán

g. ta nữa !”. Yêu Ly nói : “Ba điều ấy cũng chưa đáng chết, nhưng nhà ngươi có ba điều hèn, đ.

biết chưa ?” Tiêu Khâu Tố nói : “Chưa biết”. Yêu Ly nói : “ Ta làm nhục nhà ngươi trong đám

đông người, mà nhà ngươi không dám nói lại một câu nào, đó là một điều hèn; nhà ngươivào

nhà ta mà không lên tiếng, có . lẻn trộm, đó là hai điều hèn; cầm dao kề vào cổ ta rồi mới nói

khoác, đó là ba điều hèn. Nhà ngươi có ba điều hèn ấy, lại c.n trách ta th. thật là đáng khinh

lắm !”Tiêu Khâu Tố bèn rút dao lại mà khen rằng : “Kể cái vũ dũng của ta, đời không mấy kẻ

bàng, mà Yêu Ly lại c.n hơn ta, thế th. thật là một dũng sĩ ! Nếu ta giết người dũng sĩ th. mang

tiếng với đời, mà không giết th. ta cũng khó l.ng mà gọi là vũ dũng được !” Tiêu Khâu Tố nói

xong, liền ném dao xuống đất, đập đầu vào cửa sổ mà chết.Ngũ Viên lại nói với Hạp Lư rằng

:- Trong khi Tiêu Khâu Tố đến viếng tang, tôi cũng có ngồi đấy, nên tôi biết r.. Như thế, không

phải là Yêu Ly sức khoẻ địch nổi muôn người sao ?Hạp Lư nói :- Nhà ngươi triệu đến đây cho

ta.Ngũ Viên đến gặp Yêu Ly và bảo rằng :- Vua Ngô mến cái tài của nhà ngươi, muốn được gặp

mặt.

Yêu Ly kinh sợ mà nói rằng :- Ta là người thường dân hèn mọn, có tài giỏi g. mà dám ứng

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 739 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 74. Giïæt Vö Cûåc ToãLoâng Nang Ngoaä

àêm Khaánh Ky Nöèi Tiïæng Yïu Ly

triệu.Ngũ Viên hai ba lần giải bày những t.nh . kính mến của vua Ngô, Yêu Ly mới theo Ngũ

Viên vào triều. Hạp Lư lúc trước nghe Ngũ Viên khoe tài của Yêu Ly vẫn tưởng là người khôi

ngô lạ thường, đến lúc trông thấy Yêu Ly h.nh thù thấp bé, mặt mũi xấu xa, có . không bằng

l.ng, mới hỏi Yêu Ly rằng :- Ngũ Viên nói Yêu Ly là dũng sĩ, có phải nhà ngươi đó chăng ?Yêu

Ly nói :- Tôi bé nhỏ không có sức khoẻ, gió thổi mạnh th. ng., nhưng đại vương muốn sai g., tôi

cũng xin cố làm !Hạp Lư nín lặng, không nói g. cả. Ngũ Viên biết ., liền tâu rằng :- Con ngựa

hay không cần to lớn, quí hồ sức khẻ, có thể mang nặng đi xa được th. thôi. Yêu Ly h.nh dáng

dẫu xấu, nhưng tài trí lạ thường, nếu không dùng người ấy th. không thể thành sự được, xin

đại vương chớ bỏ hoài !Hạp Lư truyền dẫn Yêu Ly vào trong hậu cung và cho ngồi. Yêu Ly nói

:- Tôi xem . đại vương, chắc là lo nghĩ về công tử Khánh Ky. Tôi có thể giết chết hắn được.Hạp

Lư cười mà bảo rằng :- Khánh Ky sức khoẻ như voi, chạy nhanh hơn ngựa, ta e rằng nhà ngươi

không địch nổi!Yêu Ly nói :- Giết được người ta, cốt ở trí khôn, không ở sức khoẻ, tôi được đến

gần Khánh Ky th. giết hắn như cắt tiết con gà mà thôi.Hạp Lư nói :- Khánh Ky là người tài trí,

vẫn hay chiêu nạp những kẻ vong mệnh (những người có tội đi trốn) ở bốn phương, thấy nhà

ngươi là người khách ở nước Ngô đến, khi nào lại quá tin mà cho nhà ngươi đến gần ?Yêu Ly

nói :- Khánh ky đ. hay chiêu nạp những kẻ vong mệnh, định mưu hại nước Ngô, th. tôi xin giả

cách làm một người có tội trốn đi. Xin đại vương h.y giết vợ con tôi, chặt cánh tay phải của

tôi. Khánh Ky tất phải tin tôi mà cho đến gần, như thế mới có thể nên việc được !Hạp Lư ngậm

ngùi nói :- Nhà ngươi không có tội g., ta nỡ nào làm hại nhà ngươi như thế !Yêu Ly nói :- Tôi

nghe nói vui vợ con mà không biết hết đạo thờ vua th. không gọi là trung được; ham cửa nhà

mà không biết lo việc giúp vua th. không gọi là nghĩa được. Nếu tôi được nên danh trung nghĩa

th. dẫu chết sạch cả nhà, cũng được thoả l.ng.Ngũ Viên đứng bên cạnh, cũng nói với Hạp Lư

rằng :- Yêu Ly v. nước quên nhà, v. chủ quên m.nh, thế mới thật là bậc hào kiệt. Khi đ. nên việc

rồi, đại vương sẽ truy tặng cho vợ con y, để lưu danh tiếng về sau, thế là được !Hạp Lư thuận

cho. Ngày hôm sau, Ngũ Viên cùng Yêu Ly vào triều. Ngũ Viên xin cử Yêu Ly làm tướng, đem

quân đi đánh Sở. Hạp Lư mắng rằng :- Ta xem sức Yêu Ly, dẫu đánh một đứa trẻ con, cũng vị

tất đ. nổi, huống chi là đánh Sở ! Và ngày nay công việc trong nước mới yên, ta không muốn

động binh.Yêu Ly nói :- Nếu vậy đại vương bất nhân quá! Ngũ Viên giúp đại vương được nước

Ngô, mà đại vương khơng báo thù hộ cho Ngũ Viên hay sao?Hạp Lư nổi giận mắng rằng :- Nhà

ngươi là một đứa gia nhân, biết đâu được việc lớn trong nước, sao lại dám đương triều nói hỗn

với ta như vậy!Nói xong truyền cho lực sĩ bắt Yêu Ly đem chặt một cánh tay phải đi, rồi giam

vào trong ngục. Lại sai người bắt giam cả vợ con Yêu Ly nữa. Ngũ Viên thở dài mà lui ra. Triều

thần đều không biết chủ . thế nào cả. Mấy hôm, Ngũ Viên mật truyền cho quân canh ngục phải

khoản đ.i Yêu Ly. Yêu Ly thừa cơ lẻn trốn, gặp ai cũng kể những nổi oan khổ, rồi t.m đến nước

Vệ, vào yết kiến công tử Khánh Ky. Khanh Ky nghĩ là nói dối, không nhận cho theo. Yêu Ly cởi

áo ra cho Khánh Ky xem. Khánh Ky trông thấy cụt một cánh tay phải, mới tin là thực, liền hỏi

rằng :- Vua Ngô đ. giết vợ con nhà ngươi, chặt cánh tay nhà ngươi, may nhà ngươi định theo

ta làm g.?Yêu Ly nói :- Tôi nghe nói vua Ngô giết thân phụ công tử mà cướp mất ngôi vua, nay

công tử kết liên với chư hầu, định về đánh báo thù, vậy tôi đem cái thân sống thừa này đến theo

công tử, tôi đ. biết r. hết t.nh h.nh nước Ngô; với cái tài của công tử mà công tử lại dùng tôi

làm hướng đạo th. chắc có thể về nước được. Công tử báo thù cho thân phụ, tôi cũng báo thù

cho vợ con tôi.Khánh Ky nghe nói, vẫn chưa lấy làm tin lắm. Được ít lâu, có người tâm phúc của

Khánh Ky đi thăm ở nước Ngô về, đem việc vợ con Yêu Ly bị đốt ở giữa chợ, thuật lại cho Khánh

Ky nghe. Khánh Ky mới thực l.ng tin dùng Yêu Ly, hỏi Yêu Ly rằng :- Ta nghe nói vua Ngô dùng

Ngũ Viên và Bá Hi làm mưu chủ, luyện binh tuyển tướng, trong nước cường thịnh lắm, mà ta

th. quân ít sức yếu, làm thế nào mà bảo thủ được ?Yêu Ly nói :- Bá Hi là đồ vô mưu, không lo

g. người ấy; chỉ có một m.nh Ngũ Viên là trí dũng kiêm toàn, nhưng nay cũng đ. có hiềm khích

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 740 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 74. Giïæt Vö Cûåc ToãLoâng Nang Ngoaä

àêm Khaánh Ky Nöèi Tiïæng Yïu Ly

với vua Ngô rồi.Khánh Ky nói :- Ngũ Viên là ân nhân của vua Ngô, nay vua tôi nước Ngô đang

tương đắc với nhau, sao bảo là có hiềm khích ?Yêu Ly nói :- Công tử mới biết một mà chưa biết

hai. Ngũ Viên sở dĩ tận trung với vua Ngô là muốn mượn quân để đánh Sở mà báo thù cho cha

anh, nay Sở B.nh vương đ. chết, Phí Vô Cực cũng chết, mà vua Ngô th. an hưởng phú quí, chẳng

nghĩ đến việc báo thù cho Ngũ Viên. Tôi v. cớ nói giúp cho Ngũ Viên mà bị vua Ngô làm hại,

tôi chắc rằng trong l.ng Ngũ Viên cũng oán vua Ngô lắm ! Tôi trốn thoát được, cũng là nhờ cái

công chu toàn của Ngũ Viên đó! Ngũ Viên có dặn tôi rằng : “Đi chuyến này, thử d. xem . công

tử thế nào, nếu công tử chịu v. tôi báo thù th. tôi xin làm nội ứng cho công tử, để chuộc lại cái

tội đồng mưu với vua Ngô năm xưa!” Nếu công tử không nhân dịp này đem quân về đánh, lại

để cho vua tôi hắn lại liên hợp với nhau th. tôi dám nói quyết rằng cái thù của công tử và của

tôi, chẳng c.n ngày nào báo được.Yêu Ly nói xong, khóc rầm lên rồi toan đập đầu vào vách mà

chết. Khánh Ky vội vàng ôm lại mà bảo rằng :- Khoan đ. ! Ta xin theo lời nhà ngươi. Ta xin theo

lời nhà ngươi!Nói xong liền đem Yêu Ly về Ng.i Thành, dùng làm tâm phúc, sai luyện tập quân

sĩ và sửa sang thuyền bè, định trong ba tháng nữa th. theo d.ng sông mà tiến sang đánh quân

Ngô. Khánh Ky và Yêu Ly cùng ngồi một thuyền. Khi đi đến giữa d.ng, thuyền sau c.n đi cách

xa, Yêu Ly bèn nói với Khánh Ky rằng :- Công tử nên ngồi lên mũi thuyền để ra lệnh cho quân

sĩ.Khánh Ky lên ngồi ở mũi thuyền. Yêu Ly chỉ c.n một tay, cầm cái giáo ngắn đứng hầu. Bỗng

giữa sông nổi lên một trận gió. Yêu Ly quay m.nh đứng về đầu gió, mượn sức gió thổi, cầm giáo

đâm suốt vào bụng Khánh Ky, ngọn giáo th. ra phía sau lưng. Khánh Ky xách ngược Yêu Ly lên,

d.m đầu xuống nước ba lần, rồi lại ẵm lên để lên trên đầu gối cúi nh.n mà cười, và bảo rằng :-

Thiên hạ lại c.n có kẻ dũng sĩ này dám cả gan đâm ta ! Quân sĩ toan xúm lại để đâm Yêu Ly,

Khánh Ky gạt đi mà bảo rằng :- Người này là dũng sĩ! Chớ nên trong một ngày để chết hai dũng

sĩ của thiên hạ. Đừng giết hắn làm g., nên tha cho hắn về Ngô để tỏ l.ng trung của hắn!Khánh

Ky đẩy Yêu Ly xuống dưới chân, rồi giơ tay rút ngọn giáo ra. Máu chảy như xối, Khánh Ky chết.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 741 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 75

Tôn Vũ Dạy Cung Nữ Tập Trận

nang Ngo. Bắt Chư Hầu Lễ Tiến

Khánh Ky gần chết dặn quân sĩ chớ giết Yêu Ly.Yêu Ly nói :- Ta có ba điều không thể dung được.

Dẫu công tử tha ta, ta cũng không tham sống làm g..Mọi người đều hỏi :- Ba điều g. không thể

dung được ?Yêu Ly nói :- V. đạo thờ vua mà giết cả vợ con, thế là bất nhân; v. vua mới mà giết

con vua cũ, thế là bất nghĩa; nên việc cho người mà đến nỗi tàn hại cả thân thể, cả vợ con, thế

là bất trí. Đ. phạm ba điều ấy, c.n mặt nũi nào mà đứng trên c.i đời nữa !Yêu Ly nói xong, liền

đâm đầu xuống sông. Người lái thuyền lại vớt Yêu Ly lên. Yêu Ly nói :- Nhà ngươi vớt ta làm g.

?Người lái thuyền nói :- Nhà ngươi về nước, tất được tước lộc, sao lại không về ?Yêu Ly nói :-

Đến vợ con mà tính mệnh ta cũng c.n không tiếc huống chi là tước lộc. Các ngươi đem xác ta

về Ngô mà lấy trọng thưởng.Nói xong, giật lấy thanh kiếm của người đứng bên, chặt bỏ chân

đi, rồi tự đâm cổ mà chết. Mọi người bèn rủ nhau đem thi thể Yêu Ly và Khánh Ky sang nộp vua

Ngô là Hạp Lư. Hạp Lư bằng l.ng, trọng thưởng cho mọi người, rồi dùng lễ thượng khanh an

táng Yêu Ly ở dưới cửa thành mà khấn rằng :- Nhà ngươi h.y đem thân dùng để giữ thành cho

ta.Hạp Lư lại truy tặng cho vợ con Yêu Ly, lập miếu thờ chung Yêu Ly với Chuyên Chư, dùng lễ

công tử an táng Khánh Ky ở bên mộ Vương Liêu và đặt tiệc lớn để thết đ.i triều thần. Ngũ Viên

khóc mà tâu với Hạp Lư rằng :- Những mối thù của đại vương, đều trừ được cả, c.n mối thù

của tôi, biết bao giờ mới trả xong!

Bá Hi cũng khóc lóc mà xin quân đánh Sở. Hạp Lư nói :- Việc ấy để sáng mai sẽ bàn.Ngày

hôm sau, Ngũ Viên và Bá Hi lại vào yết kiến Hạp Lư. Hạp Lư nói :- Ta muốn v. hai người mà

đem quân đánh Sở, nhưng chẳng biết dùng ai làm tướng được?Ngũ Viên và Bá Hi đồng thanh

đáp :- Tuỳ . đại vương, dẫu ai làm tướng chúng tôi cũng xin hết sức.Hạp Lư nghĩ thầm Ngũ Viên

và Bá Hi đều là người Sở, nếu họ đ. báo thù xong th. khi nào chịu ra sức giúp m.nh nữa, mới

nín lặng không nói g. cả, chỉ ngẩng mặt hứng gió nam mà thở dài.Ngũ Viên hiểu ., nói với Hạp

Lư rằng :- Đại vương sợ nước Sở lắm quân nhiều tướng hay sao ?Hạp Lư nói :- Chính thế!Ngũ

Viên nói :- Tôi xin cử một người chắc chắn đánh được Sở.Hạp Lư hớn hở hỏi :- Nhà ngươi định

cử ai ? Tài người ấy thế nào ?Ngũ Viên nói :- Người ấy họ Tôn tên Vũ, cũng là người nước Ngô

ta.Hạp Lư nghe nói là người nước Ngô, th. có . mừng rỡ.Ngũ Viên lại tâu rằng :- Người này tinh

thông thao lược, có làm ra mười ba thiên binh pháp, mà đời không mấy người biết tài. Hiện nay

người ấy ẩn ở La Phù sơn. Nếu được người ấy làm quân sư th. cả thiên hạ cũng không ai địch

nổi được, huống chi là Sở!Hạp Lư nói :- Nhà ngươi thử triệu đến đây cho ta.

Ngũ Viên nói :- Người này không phải là kẻ tầm thường, phải đem lễ vật đến đón th. có

lẽ mới chịu ra.Hạp Lư theo l.i, mới lấy mười nén hoàng kim, một đôi bạch bích, sai Ngũ Viên

742

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 75. Tön VuäDaåy Cung NûäTêåp Trêån

nang NgoaäBùæt Chû Hêçu LïéTiïæn

đến La Phù sơn đón Tô Vũ. Ngũ Viên vào yết kiến Tôn Vũ, giải bày những t.nh . kính mến của

Hạp Lư. Tôn Vũ mới theo Ngũ Viên vào yết kiến Hạp Lư. Hạp Lư xuống thềm chào đón, rồi mời

ngồi, hỏi về binh pháp. Tôn Vũ đem mười ba thiên binh pháp đệ dâng Hạp Lư. Hạp Lư sai Ngũ

Viên đọc cả lên một lượt. Ngũ Viên đọc. Mỗi khi đọc hết một thiên th. lại ngợi khen không ngớt.

Mười ba thiên pháp ấy như sau đây :1) Thuỷ kế thiên; 2) Tác chiến thiên; 3) Mưu công thiên; 4)

Quân h.nh thiên; 5) Binh thế thiên; 6) Hư thực thiên; 7) Quân tranh thiên; 8) Cửu biến thiên;

9) Hành quân thiên; 10) Địa h.nh thiên; 11) Tưu địa thiên; 12) Hoả công thiên; 13) Dụng gián

thiên.Hạp Lư ngảnh lại bảo Ngũ Viên rằng :- Xem binh pháp này, th. biết cái tài thông thiên

triệt địa của Tôn tiên sinh. Chỉ tiếc thay ta đây nước nhỏ quân ít, biết làm thế nào ?Tôn Vũ nói :-

Binh pháp của tôi chẳng những dùng trong đám quân sĩ mà thôi, dẫu đến đàn bà con gái, biết

theo hiệu lệnh của tôi, cũng có thể đi đánh giặc được.Hạp Lư vỗ tay cười mà nói rằng :- Sao

tiên sinh nói viễn vông quá như vậy, lẽ nào đàn bà con gái mà lại sai cầm gươm tập trận được

?Tôn Vũ nói :- Đại vương bảo tôi nói viễn vông th. h.y xin cho phép tôi luyện tập các cung nữ,

nếu không được th. tôi xin chịu tội.Hạp Lư truyền đem ba trăm cung nữ giao cho Tôn Vũ luyện

tập. Tôn Vũ nói :- Xin đại vương chọn cho hai người sủng cơ (cung nữ được vua yêu) làm đội

trưởng th. hiệu lệnh mới có thể thi hành được.Hạp Lư lại truyền gọi hai người sủng cơ là Tả cơ

và Hữu cơ đến trước mặt mà bảo Tôn Vũ rằng :- Hai nàng này là người yêu của ta, ph.ng có làm

đội trưỏong được không ?Tôn Vũ nói :- Làm được ! Nhưng phân việc binh tất phải có thưởng

phạt th. hiệu lệnh mới được nghiêm chỉnh, xin đại vương cho lập một người làm chấp pháp,

một người làm quân lại để tuyên bố hiệu lệnh, hai người làm cổ lại để cầm trống và mấy người

làm nha tướng để cầm gươm giáo đứng ở trên đàn cho trọng sự thể.Hạp Lư đều thuận cho cả.

Tôn Vũ chia đám cung nữ ra làm tả đội và hữu đội; cho Tả cơ quân lính tả đội, c.n Hữu cơ quân

lính hữu đội. Hai đội đều mặc binh phục và cầm binh khí.Tôn Vũ tuyên bố hiệu lệnh có ba điều

: 1. Không được hỗn loạn hàng ngũ; 2. Không được cười nói rầm rĩ; 3. Không được có . làm trái

hiệu lệnh.Tôn Vũ hẹn đến sáng hôm sau th. mọi người đều hội tại giáo trường (nơi luyên tập

quân sĩ). Người nào cũng m.nh mặc áo giáp, đầu đội mũ trụ, tay phải cầm kiếm, tay trái cầm

mộc. Tả cơ và Hữu cơ th. trang phục như tướng quân, đứng ở hai bên, chờ Tôn Vũ thăng trường.

Tôn Vũ thân hành ra chỉ bảo mẫu mực và bày thành trận thế. Lại truyền đem hai lá cờ vàng đưa

cho Tả cơ và Hữu cơ để cầm đứng trước, c.n các cung nữ đứng ở sau. Hai đội chực cả ở hai bên

để nghe lệnh. Tôn Vũ hạ lệnh rằng :- Hễ nghe thấy

trống thứ nhất th. hai đội đều đứng dậy cả, nghe

trống thứ hai th. tả đội quành về bên hữu, hữu đội quành về bên tả, nghe

trống thứ ba th. đều giơ kiếm ra như thể đánh nhau; hễ nghe thấy hiệu thanh la th. rút quân

kéo lui.Các cugn nữ đều bưng miệng cười. Viên cổ lại đánh một

trống. Các cung nữ kẻ ngồi kẻ đứng, không được đều nhau. Tôn Vũ đứng dậy mà nói rằng

:- Hiệu lệnh không r., diễn tập không đúng là tội quan tướng đó !Tôn Vũ truyền cho viên quân

lại truyền bá hiệu lệnh một lần nữa. Viên cổ lại đánh một

trống. Các cung nữ đều đứng dậy, nhưng nghiêng nghiêng vẹo vẹo, đổ xổ vào nhau, mà vẫn

cười như trước. Tôn Vũ liền vén hai tay áo, cầm lấy dùi mà đánh trống, hiệu lệnh vẫn tuyên bố

như trước. Tả cơ và Hữu cơ cùng các cung nữ đều cười ồ lên cả.Tôn Vũ nổi giận, hai mắt trợn

lên, tóc dựng trên đầu, liền gọi :- Viên chấp pháp đâu !Viên chấp pháp đến quỳ ở trước mặt. Tôn

Vũ nói :- Hiệu lệnh không r., diễn tập không đúng là tội tại quan tướng đó ! Đ. tuyên bố hiệu

lệnh mà quân sĩ không theo th. là tội tại quân sĩ đó! Cứ theo quân pháp, nên trị tội g. ?Viên

chấp pháp nói :- Nên chém !Tôn Vũ nói :- Quân sĩ không thể giết hết được, ta nên trị tội hai

viên đội trưởng !Tôn Vũ truyền đem hai người nữ đội trưởng ra chém để làm gương. Các nha

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 743 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 75. Tön VuäDaåy Cung NûäTêåp Trêån

nang NgoaäBùæt Chû Hêçu LïéTiïæn

tướng trông thấy Tôn Vũ hầm hầm nổi giận, th. không dám trái mệnh, liền trói Tả cơ và Hữu

cơ điệu ra. Hạp Lư ngồi ở trên đài trông thấy, vội vàng sai Bá Hi cầm cờ tiết đến nói với Tôn Vũ

rằng :- Ta đ. biết tài dụng binh của tướng quân rồi. Nhưng hai nàng ấy là người nâng khăn sửa

túi của ta và rất hợp . ta. Ta không có hai nàng ấy th. ăn không biết ngon, xin tướng quân tha

cho.Tôn Vũ nói :- Việc quân không phải là việc đùa! Tôi đ. chịu mệnh làm tướng rồi th. khi ở

trong quân, dẫu có mệnh vua, cũng không được phép theo nữa. Nếu theo mệnh vua, tha kẻ có

tội th. sao cho quân sĩ phục !Tôn Vũ truyền chém ngay Tả cơ và Hữu cơ, đem bêu đầu ở trước

hàng quân. Các cung nữ đều sợ run cầm cập, không dám ngẩng nh.n. Tôn Vũ lại chọn hai người

khác ở trong hai đội ấy cho làm tả đội trưởng và hữu đội trưởng, rồi nổi trống và tuyên bố hiệu

lệnh :

trống thứ nhất, đều đứng dậy cả;

trống thứ hai, đều đi v.ng quanh;

trống thứ ba, hai bên cùng hợp chiến, khi nghe hiệu thanh la th. lui quân. Quân sĩ lúc tiến

lúc lui, đều đúng khuôn phép, không sai một chút nào. Trong khi diễn tập từ trước đến sau ai

nấy đều im lặng như tờ. Tôn Vũ bèn sai viên chấp pháp đến tâu với Hạp Lư rằng :- Quân đội đ.

được chỉnh tề rồi, xin tuỳ . đại vương điều khiển, bây giờ dẫu đại vương bảo nhảy vào đống lửa,

cũng không ai dám lui tránh.Hạp Lư thương Tả cơ và Hữu cơ lắm, sai làm lễ hậu táng ở Hoành

Sơn, rồi lập đền thờ, gọi là Ái cơ tử. V. l.ng thương Tả cơ và Hữu cơ nên Hạp Lư mới có . không

muốn dùng Tôn Vũ. Ngũ Viên nói với Hạp Lư rằng :- Đại vương muốn đánh Sở mà làm bá chủ

thiên hạ, cho nên mong t.m được người tướng giỏi. Nhưng người tướng giỏi, cần nhất phải là

một người quả quyết, nếu không có Tôn Vũ th. ai là người dám vượt sông Hoài, sông Tử, băng

qua ngh.n dặm mà sang đánh Sở bây giờ ? Gái đẹp dễ có, chứ tướng giỏi khó t.m, nay thương

hai nàng ấy mà bỏ mất một tướng giỏi th. khác nào như tiếc đám cỏ xấu mà bỏ mất đám lúa tốt

đó!Hạp Lư nghe nói tỉnh ngộ, bèn phong Tôn Vũ làm thượng tướng quân, hiệu là quân sư, giao

phó cho việc đánh Sở. Ngũ Viên hỏi Tôn Vũ rằng :- Phải tiến quân từ chỗ nào ?Tôn Vũ nói :-

Phàm việc dụng binh, trước hết phải giữ g.n mặt trong đ., rồi mới có thể đánh mặt ngoài được.

Tôi nghe nói em Vương Liêu là Yểm Dư ở nước Từ, Chúc Dung ở nước Chung Ngô, hai người

ấy đều muốn báo thù. Nay ta phải trừ bỏ hai người ấy, rồi sẽ tiến binh đánh Sở.Ngũ Viên khen

phải, tâu với Hạp Lư. Hạp Lư nói :- Từ và Chung Ngô đều là nước nhỏ, ta sai sứ đến bảo bắt họ,

tất họ phải theo lời.Hạp Lư liền sai một người sang Từ bắt Yểm Dư và một người sang Chung

Ngô bắt Chúc Dung. Vua Từ là Chương Vũ không nỡ để cho Yểm Dư chết, mới mật sai người báo

Yểm Dư. Yểm Dư trốn đi, lại gặp Chúc Dung. Hai người bàn nhau chạy sang nước Sở. Sở Chiêu

vương mừng mà nói rằng :- Hai công tử ấy đều thầm oán nước Ngô, ta nên nhân lúc họ cùng

khốn mà kết nạp.Bèn cho hai công tử ở đất Thư Thành, để luyện tập quân m. mà chống nhau

với nước Ngô. Hạp Lư giận nước Từ và nước Chung Ngô, sai Tôn Vũ đem quân đi đánh. Vua Từ

là Chương Vũ chạy sang nước Sở. Tôn Vũ bắt vua nước Chung Ngô đem về, lại lẻn sang đánh

Thư Thành, giết Yểm Dư và Chúc Dung. Hạp Lư muốn thừa thắng tiến vào đánh Sính Đô (kinh

thành nước Sở), Tôn Vũ nói với Hạp Lư rằng :- Dân đang mỏi mệt, chưa nên dùng vội.Tôn Vũ

nói xong, liền rút quân về. Ngũ Viên hiến kế rằng :- Phàm ít mà thắng được nhiều, yếu mà thắng

được mạnh là tất phải hiểu cái lẻ “dĩ dật đ.i lao” ( m.nh thong thả khoẻ khoắn, chờ cho quân

địch mệt nhọc, đến để đánh). Tấn Điệu công ngày xưa chia quân làm ba đạo để làm cho Sở phải

khó nhọc, mới đánh được Sở ở đất Tiêu Ngư. Kẻ cầm quyền ở nước Sở ngày nay đều là những

phường ngu dốt, không biết g., xin đại vương cũng chia quân làm ba đạo để sang quấy nhiễu

nước Sở. Cứ thay đổi nhau, Sở ra th. ta về, mà Sở về th. ta ra, khiến cho kẻ kia mệt mỏi, bấy giờ

ta sẽ kéo cả ra mà đánh th. tất phải vỡ được.Hạp Lư khen phải, mới chi quân làm ba đạo, cho

sang quấy nhiễu bờ c.i nước Sở. Sở đem quân ra cứu. Ngô lại rút quân về, người nước Sở rất

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 744 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 75. Tön VuäDaåy Cung NûäTêåp Trêån

nang NgoaäBùæt Chû Hêçu LïéTiïæn

khổ sở.Hạp Lư có người con gái yêu tên là Thắng Ngọc. Một hôm ăn tiệc, người nhà bếp dâng

món cá hấp. Hạp Lư ăn một nửa, c.n thừa đưa cho Thắng Ngọc. Thắng Ngọc giận, nói :- Đại

vương cho con cá ăn dở, thế là làm nhục ta, ta c.n sống làm g. nữa.Thắng Ngọc lui ra, rồi tự tử.

Hạp Lư thương lắm, mới làm một cái lăng thật to ở ngoài Sương Môn, đào hào đắp luỹ, nhưng

chỗ đất đào thành ra cái hồ lớn (tức là hồ Vũ Phần bây giờ); lại đục đá hoa để làm quách, bao

nhiêu vàng bạc châu báu ở trong kho, đem chôn gần đến nửa phần; chôn thêm cả một thanh

bảo kiếm là thanh kiếm Bản sinh, lại sai người múa bạch hạc (làm con hạc trắng đội mà múa)

ở giữa chợ nước Ngô. Dân kéo đến xem kể hàng vạn người, nhân tiện bảo mọi người theo lối

Toại môn ( cửa hang đi ngầm dưới đất vào huyệt) mà vào xem. Trong Toại môn có làm một cái

máy. Khi dân đ. kéo ồ cả vào, Hạp Lư liền cho giật máy cho cửa đóng sập lại, rồi đem đất lấp đi.

Kể hàng vạn người vừa trai, vừa gái, đều chết tất cả.Hạp Lư nói :- Ta bắt hàng vạn người chết

theo th. con gái ta ở dưới suối vàng, không đến nỗi cô quạnh.Lại nói chuyện Sở Chiêu vương,

một hôm đang nằm ở trong cung, bỗng sực thức dậy, thấy bên gối có hào quang sáng rực, liền

ngoảnh lại trông thấy một thanh bảo kiếm. Sáng hôm sau, Chiêu vương sai triệu Phong Hồ Tử

là một người giỏi xem kiếm, vào cung, rồi đưa thanh kiếm cho xem. Phong Hồ Tử trông thấy

thanh kiếm, kinh sợ mà nói rằng :- Đại vương lấy đâu được thế này ?Sở Chiêu vương nói :- Đêm

qua ta ngủ dậy, bắt được ở bên gối, chẳng hay đó là thanh kiếm g. ?Phong Hồ Tử nói :- Đây là

thanh kiếm “Trạm Lư” của một kiếm sư tên gọi Âu Gi. Tử đúc ra. Ngày xưa vua nước Việt đúc

được năm thanh kiếm. Vua nước Ngô là Thọ Mộng muốn lấy, vua nước Việt mới đem dâng ba

thanh là “Ngư trường”, “Bản sinh”, và “Trạm lư”. “Ngư trường” là thanh truỷ thủ sau đâm chết

Vương Liêu, thanh kiếm “Bản sinh” sau chôn theo con gái Hạp Lư, chỉ c.n có một thanh kiếm

“Trạm lư” này. Tôi nghe nói thanh kiếm này thiêng lắm, hễ vua làm điều trái lẽ th. thanh kiếm

này biến mất; nó hiện ra ở nước nào th. nước ấy được cường thịnh. Nay vua Ngô giết Vương

Liêu để cướp ngôi, lại chôn sống hàng vạn người theo con gái, người nước Ngô ai cũng oán

giận, vậy nên thanh kiếm “Trạm lư” này bỏ chỗ vô đạo mà đến chỗ hữu đạo đó!Sở Chiêu vương

quí thanh kiếm “Trạm lư “ lắm, đeo luôn ở cạnh m.nh, lại tuyên bố cho người trong nước biết,

lấy làm một cái điềm hay. Hạp Lư mất thanh kiếm, sai người đi d. t.m. Có kẻ báo là thanh kiếm

ấy đ. về nước Sở. Hạp Lư nổi giận nói :- Đó tất là vua Sở đút tiền cho bọn thị vệ ta để lấy trộm

thanh kiếm đây !Hạp Lư tức th. giết chết mấy chục thị vệ vẫn hầu hạ chung quanh; lại sai Tôn

Vũ, Ngũ Viên và Bá Hi đem quân đi đánh Sở, và sai sang mượn quân nước Việt. Vua nước Việt là

Do.n Thường chưa tuyệt giao với Sở, không chịu phát binh. Khi bọn Tôn Vũ đ. đánh được đất

Lục và đất Tiềm của nước Sở rồi, không thấy có quân tiếp ứng, liền rút quân về. Hạp Lư giận

nước Việt không chịu phát binh đánh Sở, toan quay sang đánh Việt. Tôn Vũ can rằng :- Năm

nay tuế tinh ở về địa phận nước Việt. Ta đánh Việt tất không lợi.Hạp Lư không nghe, đem quân

đánh Việt; phá vỡ quân Việt ở đất Huế L., cướp lấy của cải, rồi lại rút về. Tôn Vũ nói riêng với

Ngũ Viên rằng :- Sau bốn mươi năm nữa, chắc nước Việt sẽ cường thịnh mà nước Ngô phải suy

vong!Năm sau, quan lệnh do.n nước Sở là Nang Ngo. đem quân đánh Ngô, để báo thù trận

đánh ỏo đất Lục và đất Tiềm khi trước. Hạp Lư sai Tôn Vũ và Ngũ Viên đem quân ra nghênh

chiến, phá vỡ quân nước Sở ở đất Sào, bắt được tướng nước Sở là Can Phồn đem về. Hạp Lư

nói :- Chưa vào tới Sính Đô, th. dẫu phá vỡ quân Sỏo cũng là vô công.Ngũ Viên nói :- Tôi có

lúc nào quên được Sính Đô đâu, chỉ v. nước Sở đang cường thịnh, không nên khinh thường.

Nang Ngo. (quan lệnh do.n nước Sở) dẫu không được l.ng dân, nhưng chư hầu chưa ai ghét

cả. Tôi nghe Nang Ngo. hay ăn tiền, chẳng bao lâu chư hầu tất cả cũng sinh biến, bấy giờ ta sẽ

nhân dịp mà đánh Sở.Hạp Lư giao cho Tôn Vũ luyện tập thuỷ quân; c.n Ngũ Viên th. ngày nào

cũng sai người d. thám công việc nước Sở. Một hôm, nghe báo có nước Đường và nước Sái sai

sứ sang thông hiếu, hiện đ. tới c.i ngoài. Ngũ Viên mừng mà nói rằng :- Đường và Sái đều là

thuộc quốc của nước Sở, nay tự nhiên sai sứ sang thông hiếu với ta, tất đ. có l.ng oán Sở. Ấy

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 745 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 75. Tön VuäDaåy Cung NûäTêåp Trêån

nang NgoaäBùæt Chû Hêçu LïéTiïæn

là cơ hội trời khiến cho ta phá Sở, tiến vào Sính Đô đó.Nguyên các nước thấy Sở Chiêu vương

bắt được thanh kiếm “Trạm lư”, th. đều đến chúc mừng. Đường Thành công và Sái Chiêu công

cùng đến. Sái Chiêu côgn có một đôi ngọc bội màu mỡ dê và hai chiếc áo cấu bằng lông điểu

bạch, bèn đem mỗi thứ một chiếc dâng Sở Chiêu vương để làm lễ chúc mừng, c.n th. để m.nh

đeo mà mặt. Nang Ngo. trông thấy thích lắm, sai người đ.i lấy. Đường Thành công có một đôi

ngựa rất quí, tên gọi Túc Sương; Thành công đem đôi ngựa ấy thắng xe đi đến nước Sở, ngựa

đi nhanh mà êm lắm. Nang Ngo. cũng có . thích, sai người đ.i lấy. Đường Thành công không

cho.Khi Đư.ong Thành công và Sái Chiêu công vào triều kiến xong, Nang Ngo. nói dèm với Sở

Chiêu vương rằng :- Đường và Sái tư thông với Ngô, nếu tha cho về th. tất dẫn Ngô sang đánh

Sở, chi bằng ta bắt giữ lại.Sở Chiêu vương bèn truyền giam Đường Thành công và Sái Chiêu

công ở quán xá, cho một ngh.n quân cạnh giữ. Bấy giờ Sở Chiêu vương c.n ít tuổi, quyền chính

đều ở tay Nang Ngo.. Đường Thành công và Sái Chiêu công bị giam tại Sở, đ. ba năm trời. Thế

tử nước Đư.ong không thấy Đường Thành công về, sai quan đại phu là công tôn Triết đến nước

Sở thăm tin, mới biết là Đường Thành công bị giam. Công tôn Triết nói riêng với các thị vệ rằng

:- Chúa công ta tiếc đôi ngựa để chịu giam m.i ở nước Sở, sao lại trọng súc vật mà khinh nước

nhà như thế! Chi bằng chúng ta lấy trộm đôi ngựa ấy đem dâng quan lệnh do.n nước Sở để

chúa công được về. Khi chúa công về rồi, có trị chúng ta về tội lấy trộm ngựa th. chúng ta cũng

cam l.ng!

Thị vệ theo lời, liền đem rượu cho kẻ giữ ngựa uống thật say, rồi lấy trộm đôi ngựa đem dâng

Nang Ngo. và nói với Nang Ngo. rằng :- Chúa công tôi có l.ng kính mến quan lệnh do.n, vậy

sai chúng tôi đem đôi ngựa qu. này đến dâng.Nang Ngo. mừng lắm, nhận lấy đôi ngựa. Ngày

hôm sau vào tâu với Sở Chiêu vương rằng :- Nước Đường đất nhỏ quân ít, dẫu ta có tha cho về,

cũng chẳng làm g. ta nổi.Sở Chiêu vương nghe lời, tức th. tha cho Đường Thành công về nước.

Khi Đường Thành công đ. về đến nước Đường, công tôn Triết và các thị vệ đều sụp ở trước sân

để xin chịu tội. Đường Thành công nói :- Các ngươi không đem ngựa mà dâng đứa tham phu

qấy th. sao cho ta được về nước. Đó là lỗi của ta, các người cũng đừng oán ta !Đường Thành

công trọng thưởng cho công tôn Triết và các thị vệ. Sái Chiêu công nghe nói Đường Thành công

dâng ngựa được về, cũng đém áo cừu và ngọc bộ dâng Nang Ngo.. Nang Ngo. lại nói với Sở

Chiêu vương rằng :- Sái cũng như Đường, ta đ. tha cho Đường th. c.n giữ Sái làm g. nữa.Sở

Chiêu vương theo lời. Sái Chiêu công cáo từ lui về, trong l.ng căm tức; khi đến sông Hán Thuỷ,

bèn cầm viên bạch bích ném xuống sông mà thề rằng :- Nếu ta không đánh được Sở mà lại qua

sông này lần nữa th. xin chết như thế này !Khi về nước, tức khắc cho thế tử Nguyên sang làm

con tin tại nước Tấn, để mượn quân đánh nước Sở. Tấn Định công đem việc Nang Ngo. tham

lam vào tố cáo với Chu Kính vương. Chu Kính vương sai quan khanh sĩ là Lưu Quyền đem quân

đến giúp. Tống, Tề, Lỗ, Vệ, Trần, Trịnh, Hứa, Tào, Cừ, Châu, Đốc, Hồ, Đằng, Tiết, Kỷ, Tiêu Châu,

Từ và Sái cả thảy mười bảy nước đều oán giận Nang Ngo. là người tham lam, đem quân theo

Tấn. Sĩ Uông nước Tấn làm đại tướng, Tuân Di làm phó tướng, đem quân chư hầu hội ở đất

Thiệu Lăng. Tuân Di nghĩ m.nh v. nước Sái mà đánh nước Sở là có công với nước Sái, nên cũng

muốn đợi ăn tiền, bèn sai người bảo Sái Chiêu công rằng :- Tôi nghe nói nhà vua có áo cừu và

ngọc bội, đem dâng vua tôi nước Sở, sao đến nước tôi lại không có g. cả ? Chúng tôi v. nhà vua

mà cất quân đi, đư.ong xa hàng ngh.n dặm, chẳng hay nhà vua định lấy g. mà khao thưởng

quân sĩ của nước tôi ?Sái Chiêu công nói :- Tôi thấy quan lệnh do.n nước Sở là người tham lam,

vậy nên bỏ Sở mà theo Tấn. Nay nếu ngài nghĩ cái nghĩa minh chủ mà đem quân đánh Sở th.

năm trăm dặm đất ở xứ Kinh Tương kia đều là để khao thưởng quân sĩ cả, c.n g. lợi hơn nữa

!Tuân Di nghe nói, có . hổ thẹn. Bấy giờ trời mưa to luôn m.i, quan khanh sĩ nhà Chu bị bệnh

sốt rét. Tuân Di nói với Sĩ Uông rằng :- Ngày xưa Tề Hoàn công cường thịnh như thế mà c.n

chịu đóng quân ở Thiệu Lăng để giảng hoà với Sở. Tiên quân nước ta là Văn công chỉ đánh được

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 746 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 75. Tön VuäDaåy Cung NûäTêåp Trêån

nang NgoaäBùæt Chû Hêçu LïéTiïæn

Sở có một trận mà việc tranh chiến lan man m.i không thôi. Nước ta từ khi cùng Sở giảng hoà,

hai bên vẫn không hiềm khích g. với nhau, vậy th. không nên gây ra việc tranh chiến. Huống

chi độ này mưa nhiều nước lụt, bệnh sốt rét đang phát, tôi e rằng tiến lên vị tất đ. đánh được

Sở, mà lui về lại bị quân Sở đuổi theo, ta nên lo trước mới được.Sĩ Uông cũng là một đứa tham

phu, muốn ăn tiền của nước Sái, nhưng chưa được m.n nguyện, mới mượn cớ mưa nhiều nước

lụt, tiến binh không lợi, cho thế tử Nguyên trở về nước Sái, rồi hạ lệnh rút quân. Các nước thấy

nước Tấn rút quân, cũng đều rút quân về cả. Sái Chiêu công thấy các nước rút quân về, trong

l.ng chán ngán, khi về qua nước Thẩm, gị6n vua Thẩm không theo đánh Sở, mới sai quan đại

phu là công tôn Tính đem quân đánh Thẩm, bắt vua Thẩm giết đi, để cho hả l.ng oán Sở. Nang

Ngo. giận lắm, đem quân đánh Sái, vây thành nước Sái. Công tôn Tính nói với Sái Chiêu công

rằng :- Ta không thể trông cậy ở nước Tấn được, chi bằng sang cầu viện nước Ngô. Các quan

nước Ngô như Ngũ Viên và Bá Hi đều là cừu địch với Sở, tất thế nào cũng giúp ta.Sái Chiêu

công nghe lời, liền sai công tôn Tính sang ước với Đường Thành công để cùng đi mượn quân

nước Ngô, lại cho người con thứ là công tử Kiền sang ở làm tin. Ngũ Viên đưa vào yết kiến Hạp

Lư và nói với Hạp Lư rằng :- Đường và Sái oán giận nước Sở mà xin làm tiên phong để sang

đánh Sở. Cứu Sái là một tiếng tốt, đánh Sở là một lợi to. Đại vương muốn tiến binh vào Sính

Đô th. nên nhân cơ hội này !Hạp Lư nhận lời, sai công tôn Tính về trước để báo cho Sái Chiêu

công biết.Hạp Lư đang bàn việc tiến binh, bỗng nghe báo có quân sư là Tôn Vũ xin vào yết kiến.

Hạp Lư mời vào. Tôn Vũ nói :- Nước Sở khó đánh là v. có nhiều thuộc quốc, ta chưa dễ tiến đến

tận nơi được. Nay vua Tấn xương lên một câu mà mười tám nước hợp : trong mười tám nước

ấy th. Trần, Hứa, Hồ và Đốn đều là thuộc quốc của Sở, mà cũng bỏ Sở theo Tấn, xem thế th.

biết người ta đều oán Sở, chẳng những Đường và Sái. Phen này nước Sở cô thế rồi!Hạp Lư bằng

l.ng, sai Bị Ly và Chuyên Nghị giúp thế tử Ba giữ nước, cho Tôn Vũ làm đại tướng. Ngũ Viên

và Bá Hi làm phó tướng, công tử Phu Khái làm tiên phong, công tử Sơn đốc vận lương thực, rồi

đem sáu vạn quân Ngô theo đường thuỷ qua sông Hoài, tiến sang nước Sái. Nang Ngo. thấy

quân Ngô thế to lắm, liền giải vây nước Sái mà chạy về; lại sợ quân Ngô kéo quân sông Hán,

mới đóng quân giữ ở đấy, và sai người về Sính Đô cáo cấp. Sái Chiêu công ra nghênh tiếp Hạp

Lư, rồi vừa khóc vừa kể những tội ác của vua tôi nước Sở. Được một lúc, Đường Thành công

cũng đến. Đường Thành công và Sái Chiêu công t.nh nguyện cùng theo đánh Sở. Lúc sắp khởi

hành, Tôn Vũ truyền cho quân sĩ lên cả đường bộ, c.n bao nhiêu thuyền bè cứ để ở khúc sông

Hoài. Ngũ Viên thấy vậy, sẽ hỏi riêng Tôn Vũ .Tôn Vũ nói :- Ta đi đường thuỷ th. ngược nước

mà chậm, khiến cho Sở ph.ng bị trước được, khó l.ng phán nổi.Ngũ Viên rất lấy làm phục. Đại

binh nước Ngô qua đường Dự Chương tiến thẳng đến đóng ở phía bắc sông Hán, c.n quân Sở

đóng ở phía nam. Nang Ngo. ngày đêm chỉ lo quân Ngô tiến đến, nghe nói thuyền bè nước Ngô

có ở sông Hoài, bấy giờ mới yên l.ng. Sở Chiêu vương nghe tin quân Ngô sắp sang đánh, liền

họp các quan lại để hỏi kế. Công tử Thân nói :- Tài Tử Thường không phải là tài đại tướng. Đại

vương nên sai quan tư m. là Thẩm Do.n Thư đem quân đi, giữ cho quân Ngô khỏi qua sông

Hán. Kẻ kia đi xa xôi không có tiếp ứng th. tất không ở lâu được !Sở Chiêu vương theo lời sai

Thẩm Do.n Thư đem một vạn quân rưỡi hợp cùng Nang Ngo. để chống quân Ngô. Thẩm Do.n

Thư đem quân tới nơi, Nang Ngo. đón vào. Thẩm Do.n Thư hỏi rằng :- Quân Ngô đi đường

nào mà đến đây được chóng như vậy ?Nang Ngo. nói :- Quân Ngô bỏ thuyền bè ở sông Hoài,

rồi theo đường bộ qua Dự Chương tới đấy.Thẩm Do.n Thư cười ha hả mà nói rằng :- Người ta

nói Tôn Vũ dụng binh như thần, cứ như ta xem th. khác nào tr. trẻ.Nang Ngo. nói :- Sao vậy

?Thẩm Do.n Thư nói :- Người nước Ngô quen thạo thuyền bè, lợi về việc đánh thuỷ, nay lại bỏ

thuyền bè ở khúc sông Hoài để đi cho chóng, vạn nhất thua trận th. lấy đường nào mà chạy về ?

Ta nghĩ cũng nực cười!Nang Ngo. nói :- Quân kia hiện đang đóng ở phía bắc sông Hán, ta dùng

kế g. mà phá được ?- Tôi chia cho ngài năm ngh.n quân. Ngài cứ theo dọc bờ sông Hán mà đóng

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 747 Dõch giaã: ÀöéMuåc

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 75. Tön VuäDaåy Cung NûäTêåp Trêån

nang NgoaäBùæt Chû Hêçu LïéTiïæn

đồn, bao nhiêu thuyền bè, bắt để cả ở bên này sông, lại sai quân thuỷ đi tuần khắp mặt sông,

khiến cho quân Ngô không thể nào qua sông được, rồi tôi đem đại binh qua đường Tân Tức đi

thẳng sang sông Hoài, đốt hết những thuyền bè của quân Ngô đi lại, dùng gỗ đá lấp con đường

Hán Đông. Lúc bấy giờ ngài đem quân qua sông Hán đánh vào mặt trước, tôi đem quân đánh

mặt sau. Kẻ kia thuỷ bộ đều nghẽn cả, không có đường mà chạy, chắc hẳn là ta bắt sống được

vua tôi nước Ngô.Nang Ngo. mừng lắm, nói :- Tôi chịu kém cái tài cao đoán của quan tư m.

!Thẩm Do.n Thư cho quan đại tướng là Vũ Thành Hắc coi năm ngh.n quân ở lại để giúp Nang

Ngo., c.n m.nh th. đem đại binh tiến thẳng vào đường Tân Tức.

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 748 Dõch giaã: ÀöéMuåc

Hồi 76

Hạp Lư Tiến Vào Thành Sinh Đô

ngũ Viện Khai Quật Mộ Vua Sở

Thẩm Do.n Thú đem quân đi rồi, quân Ngô và quân Sở vẫn chống giữ nhau ở hai bên bờ sông

Hán . Được mấy ngày, Vũ Thành Hắc muốn du nịnh Nang Ngo., mới nói với Nang Ngo. rằng:

- Quân Ngô bỏ thuyền lên cạn th. c.n lấy g. làm tài giỏi, vả lại không thuộc địa thế, nên

quan tư m. đ. chắc là chúng tất thua . Nay quân ngô cố đánh đ. trong mấy hôm mà không thể

qua sông được th. tất sinh l.ng trễ biếng, ta nên tiến binh sang mà đánh ngay .

Một người tướng yêu của Nang Ngo. tên gọi Sử Hoàng cũng nói:

- Người trong nước ngày nay yêu ngài th. ít, mà yêu quan tư m. th. nhiều . Nếu quan tư m.

đem quân đốt được thuyền bè nước Ngô th. trận đánh Ngô này, quan tư m. được công đầu .

Như ngài đây làm quan lệnh do.n, quyền cao chức trọng mà đ. bị mấy lần thua trận, nay lại

nhường cái công đầu ấy cho quan tư m. th. c.n mặt mũi nào mà đứng đầu hàng trăm quan nữa

? Tôi chắc rằng quan tư m. tất thay ngài làm lệnh do.n mà thôi, chi bằng ta theo cái kế của Vũ

Thành Hắc đem quân qua sông mà quyết một trận thắng phụ .

Nang Ngo. nghe lời, mới truyền tiến binh qua sông Hán sang bày trận ở Tiểu Biệt sơn . Sử

Hoàng đem quân ra khiêu chíên . Tôn Vũ sai tướng tiên phong là công tử Phu Khái đem quân

ra đối địch . Công tử Phu Khái chọn ba trăm quân dũng sĩ, đều dùng thứ gỗ tốt làm tay thước,

gặp quân Sở đâu th. đánh túi bụi vào đầu . Quân Sở thấy vậy, đều kinh sợ không thể địch nổi,

bị quân Ngô đánh cho một trận . Sử Hoàng thua to chạy về . Nang Ngo. bảo Sử Hoàng rằng:

- Nhà ngươi xui ta qua sông Hán, nay mới đánh có một trận mà đ. bị thua, c.n mặt mũi nào

trông thấy ta nữa!

Sử Hoàng nói:

- Nay đại binh vua Ngô đón ở dưới núi Đại Biệt, chi bằng đêm nay đương lúc bất ngờ, ta

đem quân sang đánh th. có thể bắt sống vua Ngô được .

Nang Ngo. theo lời, liền truyền một vạn quân, định đêm hôm ấy theo con đường tắt tiến

sang Đại Biệt sơn . Tôn Vũ được tin công tử Phu Khái thắng trận, các tướng đều đến chúc mừng,

bèn nói:

- Nang Ng.a là một người ngu dốt, nay Sử Hoàng thua trận, nhưng chưa lấy g. làm tổn hại

cho lắm . Đêm nay tất thế nào cũng lẻn đánh đại dinh ta, ta nên ph.ng bị trước mới được .

749

ÀÖNGCHÊU LIÏÅT QUÖËC Phuâng Möång Long

HÖÌI 76. Haåp Lû Tiïæn Vaâo Thaânh Sinh Àö

nguäViïån Khai Quêåt MöåVua Súã

Tôn Vũ bèn sai công tử Phu Khái và Chuyên Nghị đem quân bản bộ phục hai bên Đại Biệt

sơn, và sai Đường Thành công cùng Sái Chiêu công chia quân làm hai đạo để tiếp ứng . Lại sai

ngũ Viên đem năm ngh.n quân lẻn sang tiểu Biệt sơn để đánh đại dinh của Nang Ng.a, c.n Bá

Hi th. đem quân tiếp ứng . Tôn Vũ lại sai công tử Sơn bảo hộ vua Ngô (Hạp Lư) sang đóng đồn

ở núi Hán Âm để tránh nơi xung đột . Canh ba đêm hôm ấy, quả nhiên Nang Ng.a đem quân

lẻn đến đại dinh của quân Ngô, thấy im lặng như tờ, chẳng có ph.ng bị g. cả; khi tiến vào trong

dinh, cũng chẳng thấy vua Ngô đâu cả . Nang Ngo. biết có quân phục, vội vàng trở ra, bỗng

gặp hai đạo quân của Chuyên Nghị và công tử Phu Khái ở hai bên đổ ra đánh . Đường Thành

công quát to lên mà bảo Nang Ngo. rằng:

- Trả lại đôi ngựa túc sương của ta th. ta tha chết cho nhà ngươi!

Sái Chiêu công tử cũng quát to lên mà bảo rằng:

- Trả lại áo cừu và ngọc bội của ta th. ta tha cho!

Nang Ngo. vừa buồn vừa thẹn, vừa tức, vừa sợ . Trong khi nguy cấp, nay nhờ có toán quân

của Vũ Thành Hắc kéo đến, cứu được Nang Ngo. chạy . Chạy được mấy dặm, nghe báo đại binh

của m.nh đ. bị tướng nước Ngô là Ngũ Viên cướp mất rồi, c.n Sử Hoàng thua trận, không biết

chạy đi đâu mất, Nang Ngo. kinh sợ chẳng c.n hồn vía nào cả, bèn đem bại binh chạy sang đất

Bách Cử . Sử Hoàng cũng đem đại binh đến đấy, hai người mới cùng lập đồn trại . Nang Ngo.

nói:

- Tôn Vũ dụng binh thật là tài giỏi, chi bằng ta h.y trốn về, để xin thêm quân rồi sẽ đánh .

Sử Hoàng nói:

- Ngài đem đại binh đánh Ngô, nay bỏ mà trốn về, vạn nhất quân Ngô qua sông Hán, tiến

thẳng vào Sính Đô th. cái tội ấy đổ cho ai được . Chi bằng ngài cố sức mà đánh, dẫu có chết tại

trận, cũng c.n để được tiếng thơm về sau .

Nang Ngo. c.n đang ngần ngại th. nghe báo Sở Chiêu vương đ. cho một toán quân đến

tiếp ứng . Nang Ng.a vội vàng ra nghênh tiếp th. trông thấy quan đại tướng là Viễn Xạ . Viễn

Xạ nói:

- Đại vương nghe tin thế quân Ngô to lắm, sợ quan lệnh do.n không thể đánh nổi, vậy sai

tôi đem một vạn quân đến để trợ chiến .

Vĩễn Xạ lại hỏi đến chuyện đánh nhau trước . Nang Ngo. thuật lại nét mặt có . bẽn lẽn .

Viễn Xạ nói:

- Nếu quan lệnh do.n theo lời quan tư m. th. can g. đến nỗi thế này! bây giờ chỉ có một kế:

đào hào, đắp lũy, không đánh nhau nữa, đợi quân của quân tư m. về rồi cả hai sẽ hợp sức mà

đánh .

Nang Ngo. nói:

- Chỉ v. ta khinh thường sang đánh đại binh quân Ngô, thành bị quân Ngô cướp mất đại binh

của m.nh, chứ nếu hai bên cứ đối trận với nhau th. quân Ngô cũng chẳng mạnh hơn quân Sở ta

được . Nay tướng quân mới đến đây, nên nhân cái nhuệ khí của ta mà quyết một trận .

Viễn Xạ không nghe, lập riêng một nơi đồn trại khác, cách đồn trại Nang Ngo. những hơn

mười dặm . Nang Ngo. cậy m.nh quyền cao chức trọng, không sợ Viễn Xạ . Viễn Xạ cũng khinh

Nang Ngo. là người ngu dốt, có . không chịu . Hai bên thành ra bất hoà, việc g. cũng không

Typeset in LATEX2": Lûúäng Nghi Quyïçn 750 Dõch giaã: ÀöéMuåc__