Sau những ngày dài chỉ có tiếng gió và tiếng khóc, cuối cùng, buổi sáng cũng trở lại với làng bằng tiếng gà gáy đầu tiên vang lên từ khu nhà người Miêu. Âm thanh nhỏ bé nhưng khiến tất cả người còn sống phải ngẩng đầu. Họ vẫn còn ở đây. Và thế giới vẫn đang tiếp diễn.

Triệu An thức dậy từ rất sớm. Trong tay cậu là cuốn sổ cũ được đóng lại bằng dây thừng, bên trong ghi danh sách những việc cần làm: sửa lại giếng, khơi thông mương, dựng lại nhà kho, gom lương thực còn sót, chia đều thuốc, săn bắt thức ăn...

A Tiêu gánh đôi thùng gỗ đi lấy nước, vai cậu gầy nhưng mắt ánh quyết tâm. A Lệ phụ trách bếp lửa và nấu thuốc. Những người Miêu còn lại – đặc biệt là các bà mẹ và ông lão – trở thành trụ cột mới của làng, truyền lại cách chăm cây, hái thảo dược, dạy người Hán những bài thuốc giữ sức.

Buổi sáng hôm đó, trời không mưa, sương núi tan chậm, mặt trời lấp ló sau tán cây rừng dày đặc. Triệu An vác chiếc cuốc đã mòn một nửa cán, lưng áo ướt sẫm mồ hôi. Cậu cùng A Tiêu đứng trước ngôi nhà của một gia đình người Hán — giờ chỉ còn lại một đứa bé và bà nội yếu ớt. Mái nhà thủng một lỗ lớn, tường gỗ nghiêng lệch, vách đất bong tróc từng mảng.

"Bắt đầu từ đây đi," Triệu An nói khẽ, đưa tay vén tóc ướt mồ hôi ra sau tai. A Tiêu không trả lời, chỉ gật đầu, rồi quỳ xuống nhặt lấy từng viên ngói vỡ rơi lẫn trong đống tro tàn.

Việc sửa nhà không giống như xây mới. Nó là đối thoại với một thứ từng đổ nát. Triệu An và A Tiêu cùng những thanh niên còn sức bắt đầu bằng cách tháo hết phần mái nguy hiểm — những mảnh gỗ đã mục, những thanh tre đã gãy.

Từng người chia việc rõ ràng:
Người trèo lên mái rút ngói cũ,
Người ở dưới buộc dây, nâng đỡ,
Có người lo đắp lại tường bằng hỗn hợp đất sét, tro bếp, và rơm rạ.
A Lệ nhóm bếp đun nước vôi — thứ giúp sát khuẩn và trám kín các khe nứt.

Những chiếc đòn tay mới được đẽo lại bằng dao cùn và rìu gỉ. Tre được đốn từ chân núi, vác về từng bó, sau đó chẻ ra, hun khói chống mối mọt. Lợp mái là công đoạn vất vả nhất — ai cũng phải leo cao, bám vào rui mè lỏng lẻo. Có lúc A Tiêu trượt chân, suýt ngã từ mái, may nhờ Triệu An giữ được dây buộc. Họ cười gượng, rồi lại tiếp tục như chưa từng mệt.

Giữa những giờ nghỉ ngắn ngủi, một cụ ông người Miêu chơi đàn môi, đám trẻ con gõ thùng gỗ như trống, tiếng hát nho nhỏ vang lên giữa làng. Không ai bảo ai, nhưng mỗi tiếng búa đóng vào tường, mỗi thanh tre được gác lên mái đều như đóng thêm một mảnh hy vọng cho cả ngôi làng.

A Lệ thỉnh thoảng mang nước thuốc, gừng nóng và cháo tới tiếp sức. Bà con trong làng – dù Hán hay Miêu – đều góp tay góp sức. Có người còn mang đến rượu ngô ủ lâu năm, chia nhau từng hớp nhỏ như để giữ ấm ruột gan.

Tối đến, căn nhà đầu tiên được sửa xong. Không sang trọng, không phẳng phiu, nhưng nó không còn dột, không còn nghiêng. Người bà già yếu được dìu vào, đôi mắt mờ đục rưng rưng khi chạm tay lên bức tường mới. Bên ngoài, Triệu An thở phào, đặt cuốc xuống đất, lau mồ hôi bằng tay áo đã rách.

"Còn nhiều nhà nữa," A Tiêu nói, nhìn quanh.

Triệu An gật đầu, không cười, chỉ nhẹ giọng đáp: "Mỗi mái nhà được sửa, là một người không còn phải ngủ dưới gió đêm."

Cánh đồng phía đông của làng, nơi từng xanh rì lúa non, giờ đây chỉ còn những luống đất khô cằn, dấu chân người chết và trâu bò lạc lối vẫn còn in mờ.

Triệu An cùng vài lão nông còn sống chia nhau đi kiểm tra từng chân ruộng.
–Mương nước đã nghẽn, bị đất đá lấp kín.
Giếng chính gần bếp làng cạn đáy, phải múc từng xô bùn ra.
Phân bón đã thối rữa trong kho, không còn dùng được.

Không than thở, không oán trách. Họ chỉ cặm cụi dùng tay đào mương, gánh nước tưới ruộng, dẫn bò trở lại cày đất, rồi đi rừng kiếm rễ cây và tro bếp để ủ làm phân mới.

A Lệ cùng người Miêu dạy người Hán cách chọn hạt giống hoang từ rừng, những cây từng sống sót qua mùa hạn. Đám trẻ con, từng khóc vì đói, nay gánh gồng từng thúng đất, từng bình nước tưới lên mầm cây đầu tiên.

Khi những ngôi nhà bắt đầu lên khói, ruộng đồng có nước, vấn đề nảy sinh: Người Hán – người Miêu vẫn còn ngấm ngầm căng thẳng. Dịch bệnh dấy lên hiềm khích âm ỉ. Nhiều người Hán cho rằng người Miêu có thuốc bí truyền nhưng không chia sẻ.

Một cuộc họp được mở vào buổi chiều, dưới gốc đa. Gió thổi nhẹ, lá rơi từng đợt.

Ông Trương Bá, người Hán già, tay run run cầm gậy đứng dậy:

"Nhà tôi bốn người chết sạch, mà nhà Miêu thì sống đủ. Tại sao? Các người giấu thuốc!"

Không khí nặng nề. Những người Miêu cúi đầu, không nói.

Triệu An ngồi giữa, đưa mắt nhìn khắp mọi người. Cậu đứng dậy, chậm rãi nói:

"Thuốc không phải ai cũng có. Người Miêu sống được là nhờ họ quen cây rừng, biết chọn thảo dược. Nếu muốn sống, đừng trách người khác... hãy học từ họ."

Câu nói đó như cắt đôi làn khói căng thẳng. Cô Lăng đứng dậy, đưa ra túi hạt giống kê và mẫu thảo dược khô:

"Chúng tôi không giấu gì. Giờ dạy cũng được – nếu các người chịu học."

Từ hôm đó, hai nhóm bắt đầu ăn chung, nấu thuốc chung, đi rừng chung. Đám trẻ con Miêu và Hán chơi trò đuổi bắt cùng nhau, chia bánh bột ngô và dắt nhau ra đồng học trồng rau.

Đêm đó, trời trong. Gió thổi qua những mái nhà mới lợp, tiếng lá cọ xào xạc. Triệu An ngồi trước căn nhà cũ của mình, tay cầm miếng gỗ gọt thành hình con hồ ly nhỏ – biểu tượng của thế giới kỳ lạ cậu từng bước vào.

A Lệ ngồi bên cạnh, im lặng. Trong lòng cô là một mảnh vải, bên trong gói hạt giống mới hái.

"Ruộng gieo rồi. Nhà sửa rồi. Làng mình... sống lại rồi hả anh An?"
Triệu An cười nhạt, không trả lời. Nhưng mắt cậu ngước nhìn lên trời – nơi chỉ có những người từng thấy sao băng mới biết:

Đã hơn hai tuần kể từ ngày ruộng làng Hầu Khê được gieo lại. Cây non chỉ mới nhú lên như sợi chỉ xanh, chưa thể thu hoạch. Hạt giống còn dư chỉ đủ cho đợt gieo lần sau – không thể ăn.

Kho dự trữ đã cạn. Khoai khô mốc, gạo nát, kê trộn trấu – chỉ còn đủ cho một tuần. Những gia đình đông người đã bắt đầu chia bữa thành nửa phần. Đám trẻ nhỏ khóc vì đói.

Triệu An họp khẩn tại sân đình. Gió núi thổi hun hút. Cậu nói:

"Chúng ta có thảo dược, rễ quý, lá rừng. Phải mang xuống thị trấn đổi lấy lương thực. Không thì người chưa chết vì dịch cũng sẽ chết đói."

A Tiêu đứng dậy, lưng đeo sọt trúc:

"Tôi đi."
Hai thanh niên người Miêu – A Mộc và Sùng Gia – tự nguyện tham gia.
"Người Miêu đi núi nhanh hơn, lại quen đường. Chúng tôi dẫn đầu."

Bốn người – bốn gùi đầy dược liệu quý: nhân sâm, hà thủ ô, thiên môn, xạ hương, và cả nấm cổ linh – xuất phát ngay rạng sáng hôm sau. Mục tiêu: trấn Long Cốc, cách làng 5 ngày đường rừng.

Ngày đầu tiên rời làng Cổ Lĩnh, trời quang mây tạnh. Dãy núi Thiết Vĩ vẫn như ngày nào: gió thổi qua khe đá nghe như tiếng hát buồn của rừng, tiếng lá cây khô giòn dưới bước chân, và đâu đó vẳng lên tiếng vượn hú xa xa.

Nhưng sang đến ngày thứ ba, bóng rừng đổi sắc. Không phải do mưa. Không phải do trời u ám. Mà là cảm giác. Một loại trực giác nguyên sơ, như máu của tổ tiên cuộn lên trong từng tế bào da thịt – rằng rừng này không còn là rừng nữa.

Trên đường, họ nhìn thấy một con chồn hoang chết giữa lối mòn. Không bị săn, không bị cắn xé. Chỉ là nằm cứng đơ, mắt trợn trắng dã, lông rụng từng mảng, lớp da bên dưới đen bầm như bị đốt cháy từ trong ra.

Một đoạn sau, một bầy khỉ rừng tụ tập trên ngọn cây. Nhưng không nhảy nhót, không hót. Chúng đứng thẳng, bất động, như những tượng đá. Cả đàn như đồng thời ngước mắt nhìn xuống đoàn người – không ánh nhìn – không sinh khí – chỉ là trống rỗng.

A Tiêu siết chặt chuôi đao, giọng khô như cát:
"Tôi không thích thế này. Bầy khỉ... không nhìn mình. Mà như nhìn... sau lưng mình."

Sùng Gia – người Miêu già lầm lì đi cuối đoàn – lúc này mới khẽ gật đầu.

"Không phải thú bệnh. Là rừng bệnh. Cả dãy núi... đang phân hủy."

Giữa khe đá, một con gấu xám nằm ngửa bụng, thân thể trương phình như bị thổi hơi. Hai mắt đỏ như máu, miệng há to, răng nanh gãy nát – như nó từng cố cào cấu vào đá khi chết. Ruồi đen đặc quánh, bâu kín trên vết rách bên mạng sườn, nơi ruột non rỉ ra như tảo úng.

A Tiêu nắm chặt cán dao:

"Thú rừng không chết như thế này. Có chuyện rồi."
Lang Đầu gật đầu, mặt tái mét:
"Tôi ngửi thấy mùi tử khí. Cả núi này đang có gì đó... không đúng."

Tối hôm đó, họ đốt lửa ở rìa bìa rừng. Trong đêm, họ nghe tiếng tru kỳ dị, không giống sói, không giống chó. A Mộc đứng dậy, thì thầm:

"Tiếng loài đã ăn thịt đồng loại. Kẻ nhiễm bệnh... không còn là thú."