LÀNG HẠ, NĂM 1890

Chợ làng Hạ chưa bao giờ là nơi yên ổn với những kẻ đầu đường xó chợ. Và hôm nay, giữa trưa nắng gắt, nơi góc chợ bẩn thỉu và huyên náo, một đứa con gái đang bị đánh đến bầm dập.

"Con quỷ cái, mày ăn cắp đồ tao! Đánh chết nó đi!"

Hồng Anh, mười bảy tuổi, tay ôm bụng, máu chảy nơi khóe miệng. Cô bị đẩy ngã xuống đất, mặt cọ sát nền chợ lởm chởm đá vụn. Tiếng chửi rủa, tiếng chân đạp, và tiếng tim cô đập mỗi lúc một yếu đi.

"Dơ dáy! Mặt mũi vậy mà cũng là người à? Đồ rác rưởi!"

Không ai hỏi cô có thật là ăn cắp không. Với họ, một đứa lang thang, dơ bẩn, chẳng cần chứng cứ gì. Chỉ cần nhìn là đủ ghét.

Và rồi…

"Chuyện gì đây?"

Giọng nữ, không lớn nhưng đủ để cả đám người khựng lại. Từng người quay đầu. Một người con gái đang đứng bên cạnh con ngựa trắng, áo dài trắng, mặt nghiêm, ánh mắt lạnh hơn sương sớm đầu mùa.

"Mợ Hai… mợ Hai tới!"

Ngọc Ánh – con gái út của ông Hội đồng Nguyễn, người đàn bà hai mươi mốt tuổi, sống một mình trong phủ ông Hội sau khi bỏ chồng. Gái có chồng – nhưng chưa ai xé hôn thú. Không ai dám đụng tới danh tiếng nhà họ Nguyễn.

Mợ bước tới, ánh mắt liếc qua Hồng Anh đang nằm rách rưới dưới đất:

"Ai cho các người đánh người?"

"Nó… nó ăn cắp ạ… "người đàn bà run rẩy đáp.

"Có thấy tận mắt không?"

"Dạ… dạ không… nhưng ai mà chẳng biết nó là thứ lang thang. Thứ không ra gì..."

Ngọc Ánh nhìn xuống Hồng Anh. Một ánh nhìn dài. Rồi nói với người làm đi theo mình:

"Khiêm, bế cô ấy về."

" Dạ… về đâu, mợ?"

"Về nhà "

Cả chợ lặng đi. Người ta không tin vào tai mình. Nhưng người làm không dám cãi, cúi người bế Hồng Anh lên khỏi mặt đất đầy máu và bụi.

---

Tại phủ ông Hội đồng, mợ Hai đi trước, không nói thêm một lời. Tới hiên nhà, mợ quay lại nói:

"Đặt cô ấy lên phản trong phòng tôi."

Anh Khiêm ngập ngừng:

"Phản… trong phòng mợ ạ?"

"Đã bảo thì làm."

Anh đặt Hồng Anh xuống phản gỗ lim bóng loáng. Cô vẫn mê man. Mợ quay ra gọi:

"Con Sáu đâu? Vô đây."

Một cô hầu gái bước vào:

"Dạ, mợ gọi con?"
" Lấy nước ấm, khăn sạch, dầu cao, thuốc rửa vết thương. Đem vô phòng tôi. Nhanh."

"Dạ."

"Xong rồi thì lui ra. Không ai được ở lại. Chuyện hôm nay, không được kể lại với ai."

---

Khi trong phòng chỉ còn mợ và Hồng Anh, mợ cởi áo rách trên người cô gái. Vải mục nát rách toạc từng mảng. Làn da bên dưới khiến mợ khựng lại.

Trắng. Mịn. Sạch sẽ đến lạ, dù là thân thể của một kẻ đầu đường xó chợ. Lưng cô có vết roi cũ, dài, sẫm màu. Người gầy như que củi, nhưng mặt lại…có nét đẹp Thanh tú bất ngờ.

Dù đang bầm dập, máu me, nhưng nét mặt ấy vẫn nhẹ nhàng như sen đầu hạ. Môi mỏng, mũi cao, lông mày dài, mi mắt cong như chưa từng chạm bụi.

Mợ đỏ mặt. Cổ họng nghẹn lại. Tay run.

Lần đầu mợ thấy mình không bình tĩnh. Lần đầu, tim mợ đập nhanh vì một người con gái.

Và mợ tự giận mình.

"Mày là gái có chồng. Hôn thú còn đó. Mày không được… không được để lòng mình nghiêng như vậy."

Nhưng mợ vẫn lau. Lau từng vết máu, vết đất. Rồi mặc vào cho cô bộ đồ hầu sạch. Gài từng chiếc khuy, kéo chăn đắp lại, kê gối.

Sau đó, mợ đi lại ghế ngồi nhìn lên hồng anh

"Yên tâm. Không ai làm hại em ở đây."

Mảnh giấy được đặt cạnh tô cháo còn ấm. Mợ khẽ khép cửa. Ngoài sân, lá khế rụng theo gió đầu mùa.

Bên trong, Hồng Anh khẽ trở mình. Trong mơ, lần đầu tiên… cô cảm thấy mình được sống như một con người.