Lòng vị tha và sự ich kỉ là 2 mặt đối lập, luôn tranh đấu nhau để tồn tại bên trong mỗi con người !.

Lòng vị tha thì mang lại cho ta niềm vui và sự thanh thản trong tâm hồn . Còn ích kỉ chỉ mang lại cho ta nỗi lo lắng và muộn phiền trong tiềm thức. 

Lòng vị tha là cổ động viên chung thành của sự dũng cảm . Còn ích lại là fan hâm mộ cuồng nhiệt của sự hèn nhát. 

Lòng vị tha sẽ đem đến cho ta những người bạn mới cùng sự chân thành và cởi mở . Còn ích kỉ sẽ chỉ đem đến sự dối trá và nhỏ nhen cùng việc ra đi của tình bạn. 

Nếu bên trong chúng ta, lòng vị tha là một sa mạc nóng ấm yêu thương còn sự ich kỉ chỉ là một hạt cát dễ bay đi trong gió, thì cuộc sống sẽ chắp cho ta đôi cánh để bay vào thế giới của những tấn lòng rộng mở_Nơi chỉ có hạnh phúc và sự chan hòa của tình người. 

Nhưng sẽ sao đây? Nếu chúng ta để sự ích kỉ trở thành một tảng băng quá lớn, chán ngang đường đi của con thuyền vị tha. Để rồi một ngày kia, lúc lương tâm lên tiếng và cũng vì ta đã quá mỏi mệt khi phải sống trong sự ích kỉ thì đã quá muộn, ta đã bỏ rới wá nhiều thứ quí giá trong cuộc sống!  huhuoeoe

Điều đó thật là tệ phải không???

Sinh ra kiếp làm người, phải sống trong cuộc sống bộn bề, muôn mặt khôn lường, cuộc sống là chuỗi ngày mỗi con người tự hoàn thiện chính mình. Mỗi ngày là một bài học vô giá mà vô hình trung ta nhận được từ cuộc sống muôn màu muôn vẻ. Không ai có thể biết mình có hoàn hảo không. Và cần hoàn thiện những gì, quá trình hoàn thiện cần phải gạt bỏ đi cái khiếm khuyết và vun đắp thêm từng cái tốt dù rất nhỏ. "Vị tha" là phẩm chất chúng ta cần rèn luyện. "Ích kỉ" là điều mà mỗi người nên tìm cách gạt bỏ.

Ích kỉ là gì và thế nào là vị tha? Ích kỉ nghĩa là chỉ hành động vì lợi ích riêng của mình. Vị tha là chăm lo một cách vô tư đến người khác.

Người ích kỉ chỉ biết nghĩ đến mình. Họ luôn đặt lợi ích của bản thân lên trên tất cả. Và dĩ nhiên kẻ ích kỉ sẽ không dễ tha thứ nếu ai đó vô ý không làm vừa lòng mình. Trong khi người có lòng vị tha là người biết nghĩ đến người khác, biết tha thứ cho những lỗi lầm của họ, chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ thành không. Tất cả đều vui và yên ổn.

"Nhân vô thập toàn". Sống trên cõi thế nhân gian, trong cộng đồng thế giới loài người, cũng có khi ta không thể khẳng định mình và phán xét người khác đúng hay sai, tốt hay xấu. Nếu ta không đặt mình vào hoàn cảnh người ấy và ta không nhớ câu “Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người” Vì sự ích kỉ luôn hiện diện trong ta, ta sẽ xem cái vô ý khiếm khuyết của họ là to tát, rồi ta phóng đại thêm, cũng như vết thương bé tí, ta quấy cho toét ra chảy máu đầm đìa, lở loét thật sâu thật rộng để lòng ta được hả hê, vì ta không thích ở họ một điểm nào đấy. Và ta cho rằng họ thật là đáng ghét, ta phải làm cho họ tổn thương quằn quại mới vừa lòng ta. Khi mọi lỗi lầm đều không được tha thứ thì mối quan hệ giữa người với người trên thế giới này sẽ như thế nào? Vị tha là một phẩm chất không thể thiếu để thắt chặt sợi dây thân ái giữa mọi người. Và ích kỉ là kẻ thù hùng mạnh nhất của lương tâm. Là con quỷ dữ luôn ám ảnh mọi người xung quanh khiến họ sợ hãi, bấn loạn tâm cang, điên đảo tâm thầy, mạch máu co thắt, buồng tim đau nhói và hơi thở tạm bợ cõi trần tắt lịm …

Trong mỗi con người chúng ta, đều cũng tồn tại lòng ích kỉ. Người mạnh sẽ có khả năng đóng khung củi sắt con "quỷ" ích kỉ đó lại và khóa chặt, không cho nó thoát ra. Người yếu kém sẽ để nó tung hoành tác oai tác quái. Nhưng khung "củi sắt" nhốt lòng ích kỉ làm bằng "lương tâm" và "ý chí" vững chắc. Nếu con người không giữ vững được lương tâm và ý chí của mình thì lòng ích kỉ có thể thoát ra bất cứ lúc nào. Vì thế nên mới nói ích kỉ là kẻ thù hùng mạnh nhất của lương tâm. Và Macđen đã từng nói: "Tính ích kỉ là nguyên nhân của mọi sự tàn ác". Vì tính ích kỉ không những chỉ ảnh hưởng đến người xung quanh mà lòng ích kỉ còn làm hại chính người..."nuôi dưỡng" nó. Nó giống như ngọn gió sa mạc làm khô héo tất cả. Khô héo tâm hồn ta và khô héo tình cảm người khác dành cho ta nữa. 

Ở bài thơ MÙA XUÂN NHO NHỎ, Tố Hữu đã viết:

"Nếu là con chim chiếc lá

Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh

Lẽ nào vay mà không có trả

Sống là cho đâu chỉ phải chỉ riêng mình" 

(Tố Hữu)

Lòng vị tha đứng bên kia chí tuyến với lòng ích kỉ. Người vị tha luôn nhìn người khác bằng cái nhìn của lòng nhân từ, tình thương yêu. Họ luôn đặt mình vào vị trí của đối phương để hiểu và cảm nhận tình cảm vui buồn của những con người quanh họ. 

Con người cần sống cho vị tha chính là tự tôn trọng chính mình, như Vệ Bá đã từng nói: "Khoan dung, vị tha, bác ái là cái nền để kính mình". Để tha thứ và tỏ ra bao dung với người khác không phải dễ. Đơn giản hơn nghĩa là ai cũng biết đó là một điều tốt nhưng không phải tất cả đều làm được. Nó đòi hỏi người ta những phẩm chất nhất định. Có lẽ vì vậy mà Han-đa-rơ gọi những ai biết tha thứ là "những con người dũng cảm". 

Thế nên học cách sống cho vị tha không phải dễ. Nhưng để tha thứ cho kẻ thù của mình lại càng khó gấp bội. Khi ta tỏ ra bao dung trước tội lỗi của kẻ thù chính là ta đang tự chiến thắng bản thân mình. "Tha thứ là bông hoa thượng hạng của chiến thắng" (Arixtot) Người chưa từng biết tha thứ cho kẻ thù thì chưa từng nếm một trong những thú vui tuyệt trần của thế gian. Và Khổng Tử từng dạy: "tiên trách kỉ, hậu trách nhân" (trước hãy trách mình, sau mới trách người khác). Người sống vị tha thường xét mình một cách nghiêm khắc và xét người khác một cách nhân ái, bao dung. Khắc khe với chính mình cũng là một trong những cách tiêu diệt lòng ích kỉ và xây dựng tính vị tha.

Hãy liên tưởng lòng vị tha giống như một vườn hoa quả. "Vị tha" trong suy nghĩ là đất lành mầu mở, "vị tha" trong lời nói là hoa nở và "vị tha" trong việc làm là hình thành quả ngọt. Từ lúc vun trồng cho tới khi ra hoa kết quả, lòng vị tha phải trải qua quá trình nuôi dưỡng lâu dài. 

Trong cuộc sống, ta cần phân định rõ đâu là ranh giới giữa đúng và sai, ác và thiện. Từ đó lựa chọn cho mình một cách cư xử phù hợp. Phẩm chất thì không có chuẩn mực. Mỗi người phải có toà án lương tâm để định hướng cho hành động của mình. Không nên ích kỉ vì bản thân mà dìm chết người khác do tư lợi cá nhân mình, vì tham vọng, háo thắng, đề cao mình mà “Giẫm lên xác dồng bọn để tiến thân”. Biết bảo vệ quyền lợi cá nhân không có nghĩa là đạp đổ hạnh phúc của người khác, làm tổn thương lòng tự trọng người khác. Vị tha và ích kỉ cần áp dụng và hạn chế cho phù hợp. Làm được điều đó cuộc sống con người sẽ tốt đẹp hơn. Nhắc đến vị tha và ích kỉ, cũng có câu nói: "Thêm một chút vị tha và vứt đi một phần ích kỉ sẽ thấy cuộc sống là màu hồng" . Vâng cuộc sống có sắc hồng thì rất đẹp biết bao

Cuộc sống là chuỗi ngày mỗi con người tự hoàn thiện mình. Mỗi ngày là một bài học vô giá ta nhận được từ cuộc sống. Quá trình hoàn thiện mình chính là gạt bỏ đi từng cái xấu và vun đắp thêm từng cái tốt dù rất nhỏ. "Vị tha" là phẩm chất chúng ta cần rèn luyện. "Ích kỉ" là điều mỗi người nên tìm cách gạt bỏ.

Vậy thật ra thế nào là vị tha, thế nào là ích kỉ? Vị tha là chăm lo một cách vô tư đến người khác, vì người khác mà hy sinh lợi ích, hạnh phúc của cá nhân mình. Ích kỉ nghĩa là chỉ hành động vì lợi ích riêng của mình.

Người có lòng vị tha là người biết nghĩ đến người khác, biết tha thứ cho những lỗi lầm của họ. Trong khi người ích kỉ chỉ biết nghĩ đến mình. Họ luôn đặt lợi ích của bản thân lên trên tất cả. Và dĩ nhiên kẻ ích kỉ sẽ không dễ tha thứ nếu ai đó làm tổn thương mình.

Chúng ta biết "nhân vô thập toàn". Đã là người ai lại không có một lần phạm phải sai lầm. Nếu mọi lỗi lầm đều không được tha thứ thì mối quan hệ giữa người với người trên thế giới này sẽ như thế nào? Vị tha là một phẩm chất không thể thiếu để thắt chặt sợi dây thân ái giữa mọi người. Và ích kỉ là kẻ thù hùng mạnh nhất của lương tâm. Tại sao lại nói như vậy?

Trong mỗi con người, ai ai cũng tồn tại lòng ích kỉ. Người mạnh sẽ có khả năng đóng củi sắt con "quỷ" ích kỉ đó. Người yếu kém sẽ để nó tung hoàng tác oai tác quái. Nhưng chiếc "củi sắt" nhốt lòng ích kỉ làm bằng "lương tâm" và "ý chí". Nếu con người không giữ vững được lương tâm và ý chí của mình thì lòng ích kỉ có thể thoát ra bất cứ lúc nào. Vì thế nên mới nói ích kỉ là kẻ thù hùng mạnh nhất của lương tâm.

Mac-đen đã từng nói: "Tính ích kỉ là nguyên nhân của mọi sự tàn ác". Từ việc chỉ biết có bản thân, người ta dễ dàng lầm lạc bước vào con đường tội lỗi. Lúc đó họ không còn biết gì đến mọi người xung quanh. Thế mới thấy, ích kỉ thật là đáng sợ.

Không chỉ ảnh hưởng đến người xung quanh mà lòng ích kỉ còn làm hại chính người..."nuôi dưỡng" nó. Nó giống như ngọn gió sa mạc làm khô héo tất cả. Khô héo tâm hồn ta và khô héo tình cảm người khác dành cho ta nữa.

"Nếu là con chim chiếc lá

Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh

Lẽ nào vay mà không có trả

Sống là cho đâu chỉ phải chỉ riêng mình" (Tố Hữu)

Con người sinh ra là để sống với cộng đồng. Kẻ ích kỉ chỉ biết lo cho bản thân sẽ không thể tồn tại hay "chết" theo cách nghĩ nào đó mà Huy-gô đã từng nói: "Kẻ nào vì mình mà sống thì vô tình kẻ ấy đã chết đối với người khác". Nói cách khác, không phải họ đang sống mà đơn giản chỉ là tồn tại. "tồn tại" chỉ thật sự nâng lên thành "sống" khi nó được bao bọc bởi tình yêu thương. Những kẻ ích kỉ liệu có được mọi người yêu mến, quý trọng?

Vị tha là "người" đứng bên kia chí tuyến với lòng ích kỉ. Người vị tha luôn nhìn người khác bằng cái nhìn của lòng nhân từ, tình thương yêu. Họ luôn đặt mình vào vị trí của đối phương để hiểu và cảm nhận tình cảm vui buồn của những con người đó.

Trước hết cần nói rằng sống cho vị tha chính là tự tôn trọng mình như Vệ Bá đã từng nói "Khoan dung, vị tha, bác ái là cái nền để kính mình". Để tha thứ và tỏ ra bao dung với người khác không phải dễ. Đơn giản hơn nghĩa là ai cũng biết đó là một điều tốt nhưng không phải tất cả đều làm được. Nó đòi hỏi người ta những phẩm chất nhất định. Có lẽ vì vậy mà Han-đa-rơ gọi những ai biết tha thứ là "những con người dũng cảm".

Như đã nói ở trên thì học cách sống cho vị tha không phải dễ. Nhưng để tha thứ cho kẻ thù của mình lại càng khó gấp bội. Khi ta tỏ ra bao dung trước tội lỗi của kẻ thù chính là ta đang tự chiến thắng bản thân mình. "Tha thứ là bông hoa thượng hạng của chiến thắng" (Arixtot) Người chưa từng biết tha thứ cho kẻ thù thì chưa từng nếm một trong những thú vui tuyệt trần của thế gian.

Khổng Tử dạy rằng "tiên trách kỉ, hậu trách nhân" (trước hãy trách mình, sau mới trách người khác). Người sống vị tha thường xét mình một cách nghiêm khắc và xét người khác một cách nhân ái, bao dung. Khắc khe với chính mình cũng là một trong những cách tiêu diệt lòng ích kỉ và xây dựng tính vị tha.

Ta tưởng tượng lòng vị tha giống như một khu vườn. "Vị tha" trong suy nghĩ là đất, "vị tha" trong lời nói là hoa và "vị tha" trong việc làm là quả. Từ lúc vun trồng cho tới khi ra hoa kết quả, lòng vị tha phải trải qua quá trình nuôi dưỡng lâu dài. Đồng thời cũng nên nhớ rằng người ta chỉ thật sự tha thứ khi học được cách để quên. Cũng như một cái cây làm sao có thể phát triển xanh tươi nếu mảnh đất nuôi lớn nó quá cằn cỗi. Vì thế khi nói rằng "Tôi có thể tha thứ nhưng tôi không thể quên" chỉ là một biến thể của câu "Tôi không thể tha thứ".

Tuy nhiên , việc gì cũng có giới hạn nhất định. Cái gì "quá" cũng không tốt. Vị tha không có nghĩa là hy sinh một cách mù quáng, nhắm mắt bỏ qua tất cả mọi tội lỗi. Đó gọi là ngu dốt. Hành động vị tha phải dựa trên sự dẫn dắt của lí trí. Ích kỉ cũng như vậy. Nói nó xấu không có nghĩa là bản thân chúng ta không được phép nghĩ cho riêng mình mà hãy nghĩ cho mình trên cơ sở lợi ích của người khác.

Trước những thử thách  của cuộc sống ta cần phân định rõ đâu là ranh giới giữa đúng và sai. Từ đó lựa chọn cho mình một cách cư xử phù hợp. Phẩm chất thì không có chuẩn mực. Mỗi người phải có toà án lương tâm để định hướng cho hành động của mình. Nghĩ tới người khác không đồng nghĩa với việc tự lãng quên bản thân. Biết bảo vệ quyền lợi cá nhân không có nghĩ là đạp đổ hạnh phúc của người khác. Vị tha và ích kỉ cần áp dụng và hạn chế cho phù hợp. Làm được điều đó cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn. Nhắc đến vị tha và ích kỉ, tôi lại nghĩ về câu nói: "Thêm một chút vị tha và vứt đi một phần ích kỉ sẽ thấy cuộc sống là màu hồng"...

ST

Thực hành tâm vị tha

Lòng ích kỷ làm cho chúng ta chỉ biết lừa dối và bạc đãi người khác. Muốn bỏ bớt tính ích kỷ thì chỉ có cách phát triển lòng vị tha.

Nếu bạn thành thật và có tấm lòng rộng mở, tự nhiên bạn sẽ cảm nhận được niềm tự tin, hiểu rõ giá trị của chính mình và sẽ không còn sợ hãi nữa...

Tôi muốn nhấn mạnh rằng chỉ suy nghĩ về lòng từ, sự kiên nhẫn sẽ không ích lợi gì nếu bạn không thực tập chúng. Muốn thực tập những điều này thì hay nhất là những lúc khó khăn xuất hiện, bạn hãy thử thực tập chúng.

Và ai là người cho ta những cơ hội khó khăn để thực tập? Dĩ nhiên là không phải bạn chúng ta, mà là người đối nghịch của chúng ta. Họ là những người gây cho ta nhiều khó khăn nhất. Và nếu ta thật sự muốn học hỏi thì hãy xem họ như là những người thầy giỏi nhất!

Người thực tập hạnh từ bi và tình thương, cần phải thực tập luôn sự khoan dung, và như vậy thì người đối nghịch không thể thiếu được. Chúng ta phải cảm ơn họ, vì nhờ họ mà chúng ta phát triển được sự an bình của tinh thần. Thêm nữa, trong những trường hợp cá nhân hay cộng đồng có những thay đổi, người đối nghịch cũng có thể trở thành bạn.

Sân hận rất có hại, chúng ta cần phải thực tập để làm giảm bớt năng lực của chúng nơi tinh thần, nếu không, chúng sẽ tiếp tục làm phiền và gây khó khăn cho ta trong việc thực tập sự an lạc. Sân hận mới là kẻ thù thật sự của chúng ta. Đây là những năng lực tiêu cực mà chúng ta cần phải đối phó.

Thật là tự nhiên khi chúng ta ai ai cũng muốn có bạn. Tôi hay nói đùa là, nếu bạn thật sự muốn ích kỷ, thì bạn cần phải biết vị tha. Bạn cần phải giúp đỡ, săn sóc mọi người, lo cho họ, làm bạn với họ, mang lại nụ cười cho họ. Ngược lại nếu bạn không lo gì đến hạnh phúc của người khác, sau này bạn sẽ là người thua thiệt.

Có người nói, tình bạn hay mang đến cãi vã, giận dữ, ganh tỵ và tranh giành… Tôi không đồng ý về điểm này. Tôi nhận thấy chỉ có tình thương mới mang lại cho chúng ta những người bạn thân đúng nghĩa.

Trong xã hội vật chất hiện nay, nếu bạn có tiền và có địa vị, thì dường như bạn có rất nhiều bạn. Nhưng họ không hoàn toàn là bạn của bạn, họ là bạn của tiền và địa vị của bạn. Khi bạn trắng tay, mất hết quyền lực thì rất khó gặp những người bạn này nữa, họ biến mất.

Thực tế thì khi mọi việc hanh thông, chúng ta cảm thấy tự tin và có thể tự lo cho mình được, và chúng ta cảm thấy mình không cần bạn, nhưng khi địa vị và sức khỏe suy dần, thì chúng ta mới biết là mình lầm. Để chuẩn bị cho lúc ấy có được những bạn tốt, ta cần phải thực tập tính vị tha ngay từ bây giờ.

Tôi hay nói là tôi lúc nào cũng cần bạn, càng nhiều càng tốt, và mọi người hay cười tôi về điều này. Tôi yêu những nụ cười. Có rất nhiều nụ cười, nụ cười mai mỉa, nụ cười giả tạo, nụ cười ngoại giao. Có những nụ cười không làm chúng ta hài lòng, mà đôi lúc còn làm ta sợ hãi, nghi ngờ, phải không nào? Nhưng một nụ cười chân thật mang lại cho chúng ta bao là sự vui tươi, và tôi tin, đây là đặc điểm của con người. Nếu đây là nụ cười mà ta mong muốn thì chính chúng ta phải làm sao để cho chúng được hiện diện.

Để kết luận, tôi muốn nói thêm: hạnh phúc cá nhân cũng góp phần không nhỏ trong việc làm cho xã hội con người tốt đẹp hơn.

Bởi vì tất cả chúng ta đều cần tình thương, vì thế khi gặp một người, dù trong trường hợp nào, chúng ta cũng có thể coi người đó như là anh, chị em của ta. Cho dù người đó có cách cư xử, cách ăn mặc khác biệt. Thật ra không có gì cách biệt giữa ta và người. Những nhu cầu căn bản tự nhiên của mọi người đều giống nhau. Vì vậy, thật là điên rồ khi mà chỉ bám vào những khác biệt bên ngoài.

Trái đất nhỏ bé này là nhà chung của chúng ta. Để bảo vệ căn nhà ấy, thì mỗi một người trong chúng ta cần phải kinh nghiệm được ý nghĩa của lòng vị tha.

Lòng ích kỷ làm cho chúng ta chỉ biết lừa dối và bạc đãi người khác. Muốn diệt trừ tính ích kỷ thì chỉ có cách phát triển lòng vị tha. Nếu bạn thành thật và có tấm lòng rộng mở, tự nhiên bạn sẽ cảm nhận được niềm tự tin, hiểu rõ giá trị của chính mình và sẽ không còn sợ hãi nữa.

Tôi tin rằng mỗi giai cấp xã hội đều có thể là chìa khóa để mở cửa cho một thế giới hạnh phúc, an lạc. Chúng ta không cần phải theo một tôn giáo nào, hay phải tin vào một lý tưởng gì, chỉ cần mỗi một người trong chúng ta phát triển hết những đức tính tốt của con người là đủ.

Tôi cố gắng cư xử với những người tôi gặp như một người bạn lâu năm. Điều này mang lại cho tôi một niềm vui chân chất. Và đây chính là lúc để chúng ta tạo nên một thế giới hạnh phúc hơn, an lạc hơn.