Sài Gòn tháng Mười, mưa không rơi nhưng lòng người vẫn ẩm ướt như mặt kính quán cà phê cũ. Những con đường lát gạch loang lổ vết thời gian, tiếng guốc, tiếng chuông xe kéo, tiếng rao chè sương sa hòa lẫn trong nhịp điệu mệt mỏi của thành phố đang lặng lẽ bước qua cơn giao mùa. Tôi ghé vào một triển lãm tranh từ thiện – thứ xa xỉ mà tôi hiếm khi dám lui tới, nhưng chiều đó, tờ giấy mời đến tay qua người bạn cũ ở tòa soạn, khiến tôi động lòng đi thử một lần cho khuây đầu óc.

Không khí trong phòng triển lãm khác hẳn ngoài kia – tĩnh và sang, như một khúc dạo đầu lặng lẽ giữa bản nhạc của giới thượng lưu. Những bức tranh sơn dầu, bức lụa tơ tằm căng trên khung gỗ quý, những ánh mắt tò mò pha chút kẻ cả của người có học thức, hoặc giả chỉ là kẻ có tiền đang cố mặc định mình như vậy. Tôi đứng lặng bên góc cuối căn phòng, không ai để ý, như một vệt mực vương trên khăn trải bàn lụa trắng.

Cho đến khi tôi thấy em.

Em đứng lặng trước một khung kính lớn, nơi trưng bày tấm lụa trắng thuần khiết nhất trong triển lãm – không thêu, không vẽ, không viền. Chỉ là một tấm lụa tinh khiết, thẳng thớm như thể chưa từng bị thời gian chạm vào. Ánh sáng vàng dịu từ đèn rọi lên tấm lụa ấy, và in bóng em mờ mờ sau lớp kính. Tôi không hiểu vì sao, giữa cả trăm khuôn mặt lướt qua, tôi chỉ dừng lại ở ánh nhìn ấy – một ánh nhìn không chạm vào vật thể trước mặt, mà như đang đi lạc vào nơi nào đó rất xa, rất buồn.

Em không đẹp theo kiểu quá đỗi nổi bật, nhưng có một khí chất khiến người khác không thể dứt mắt: nét thư sinh mềm mại được gọt dũa bởi những quy chuẩn nghiêm khắc, khuôn mặt trắng, sống mũi cao, hàng mi rủ. Em mặc một chiếc sơ mi lụa màu khói, áo khoác vải dạ nâu nhạt, đứng giữa căn phòng tráng lệ như một bức tranh không cần vẽ thêm.

Khi tôi lặng lẽ bước tới gần, em quay đầu lại. Đôi mắt em chạm vào tôi – đen sâu, nhưng không phòng thủ. Ánh nhìn ấy khiến tôi bất giác nuốt khan một cái. Tôi không biết tên em, cũng không biết vì sao tim mình lại đập lệch đi một nhịp.

"Anh cũng thấy nó đẹp?" – Em hỏi, giọng nói ấm, nhẹ như sợi tơ chưa se.

Tôi gật đầu, môi mấp máy như thể sợ nói sẽ phá tan không khí đang mơ hồ ấy.
"Đẹp một cách... dở dang, thiếu một chút gì đó." tôi nói.

Em nhíu mày.

Tôi tiếp, "Vì nó trắng quá. Như chưa từng thuộc về ai. Như một đời chưa viết tên ai lên."

Em mỉm cười. Nụ cười ngắn, rất khẽ, nhưng để lại một dư âm kỳ lạ trong lòng tôi.

"Anh là nhà thơ?" – Em nghiêng đầu hỏi.

Tôi lắc đầu. "Không, tôi chỉ là kẻ đi viết thuê và dạy tiếng Pháp để sống qua ngày."

Em nhìn tôi thêm một lúc, như thể cân nhắc. Rồi đưa tay về phía tôi, lịch thiệp mà không khách sáo:
"Tăng Phú Thắng."

Tôi siết lấy bàn tay ấy – tay mềm như lụa, nhưng lòng bàn tay có vết chai. Không giống tay của một thiếu gia sống giữa nhung lụa, mà giống một người đã từng cố gắng chạm vào tự do, dù chỉ một lần.

"Lê Nhã Phong." Tôi đáp lại, và kể từ khoảnh khắc ấy, tôi biết, số phận mình sẽ không còn nguyên vẹn như trước nữa.

Chúng tôi đứng đó thêm vài phút, nói thêm vài câu chuyện về thơ Pháp, về lụa Việt, về trời tháng Mười và nỗi buồn không tên. Rồi em rời đi trước, để lại tôi đứng nhìn bóng lưng em khuất dần giữa đám đông, như một vệt mực vừa tan trong nước, không thể vớt lại.

Tối hôm đó, tôi về phòng, mở sổ tay viết vội một câu, cũng là khởi đầu cho một chuyện tình mà cả cuộc đời tôi không bao giờ dám kể hết:

"Tôi gặp em – giữa một tấm lụa trắng chưa nhuộm."