Đúng lúc này, có người chạy đến giữa sân gọi ông.

"Thưa ông, cậu út đã về đến nhà, ông Hai vừa đưa cậu ấy xuống gian sau nghỉ ngơi, phòng ốc của cậu út con đã dọn dẹp sạch sẽ, đồ của cậu con cũng đem vào cất gọn trong tủ. Ông còn điều chi cứ dặn con, con sẽ đi làm luôn."

Ông Hội đồng nghe con trai về, tâm trạng đang chùng xuống giờ lại vui vẻ trở lại, bước vội đến gian sau, ông vừa đi vừa không quên dặn dò: "Ừ, giờ mày đi xuống dưới, bảo thằng Hậu ra vườn hái một rổ mồng tơi, rồi đi xuống ao bắt thêm mấy con cá lóc, lát nữa làm cho cậu út của bây một tô canh mồng tơi, một dĩa cá lóc nướng chui."

"Nó xa nhà lâu như thế, mấy món này bên Tây làm gì có được."

"Dạ thưa ông, để con chạy xuống bếp nhắc thằng Hậu làm liền."

"Đi đi."

Ông Hội đồng bước ra gian sau, vừa lúc nhìn thấy Lễ đang phe phẩy cái quạt mo trên bàn, dáng vẻ thư thái, khóe mắt khép hờ như sắp ngủ.

Lễ vừa uống xong nước mát, gian sau có gió thổi nhè nhẹ, xua đi cơn nóng và sự mệt mỏi vì quãng đường về nhà xa xăm. Lúc nhìn thấy ông Hội đồng bước vào, Lễ mở to mắt vì tỉnh táo, lập tức bật người ngồi dậy chạy đến ôm lấy ông.

"Thưa cha con mới về."

"Ừ, về rồi là tốt, về rồi là tốt."

Trong mắt ông Thanh ánh lên lệ nóng vì vui mừng, xa con cái lâu như vậy, dù có điện tín mỗi tháng cũng không so được với lúc gặp người thật ở ngoài đời. Lễ đi học ở Pháp, sau đó còn hứng chí tu nghiệp ở Mỹ, ban đầu là ba năm rồi dây dưa đến năm thứ năm, tận lúc này cậu mới chịu trở về.

Hai cha con vừa gặp lại nhau khó tránh bùi ngùi, họ ngồi xuống, cùng trò chuyện đôi ba câu. Lễ kể cho ông Thanh nghe những điều thú vị ở xứ ngoài, Lễ còn nhắc đến việc trường học mang theo nhã ý muốn mời cậu ở lại, nhưng cậu đã từ chối vì muốn quyết định trở về cống hiến tri thức của mình cho quê hương.

Trò chuyện nãy giờ, Lễ mới để ý không nghe tiếng anh mình, bèn hỏi: "Cha ơi, anh con đi đâu rồi?"

"Thằng hai Trọng đi tỉnh trên xử lý công việc, cha có dặn người báo tin, chắc là cũng sắp về rồi."

"Lần trước anh con cưới vợ nhưng con không về kịp, lần này gặp được chị dâu con phải chào hỏi đàng hoàng, nghe chưa?"

"Dạ, con rõ thưa cha."

Ông Hội đồng Thanh thở dài, tiếp lời: "Lễ này, con vừa về nước, đáng lẽ cha nên để con nghỉ ngơi một thời gian mới nhắc chuyện. Nhưng bây giờ gấp gáp, sẵn đây cha nói tận tường. Cha đã cậy nhờ chú Hưng để cho con một chỗ trong tòa soạn trên Sài Gòn, tầm mấy hôm nữa con lên đó gặp chú ấy rồi vào làm luôn, con bảo mình thích viết báo, nên cha chuẩn bị cho con đúng nghề con thích, chỉ cần con vào làm là xong, chớ phải tìm kiếm đâu xa."

Lễ chớp mắt, dường như không hiểu rõ ý định của ông: "Thưa cha, chuyện công việc của con, con có thể tự lo được, cha không phải nhọc lòng nhờ cậy chú Hưng, như vậy nhà mình lại mắc nợ chú ấy, nợ tiền dễ trả, nhưng nợ ân tình thật khó trả cha à."

Hơn nữa dựa vào những bằng khen mà Lễ nhận được lúc du học bên trời Tây, cậu rất tự tin vào việc có thể đường hoàng xin vào tòa soạn bằng chính năng lực của mình. Đút lót đi sau, những chuyện này cậu không ưa thích chút nào.

"Hầy, có cha mẹ không đau đáu lo cho con cái hả con? Cha biết con có tài, muốn đi trên con đường tự lâp, nhưng nhà ta không thiếu điều kiện, cha không đành lòng để con vất vả, chỉ muốn con một đường xuôi dòng, thuận lợi suôn sẻ làm thứ mình thích mà thôi."

Nhưng cá ngược dòng là cá sống, cá xuôi dòng là cá chết.

Một người có lý tưởng, có tri thức và kiêu ngạo như Lễ, làm sao chịu được kiếp cá chết, cứ thuận theo lời ông Hội đồng mãi được.

"Thôi, con vừa về nhà, chuyện làm việc từ từ tính cũng được. Cha, cha đừng nôn nóng đuổi con đi sớm như thế mà, con còn muốn ở lại nhà với cha cùng anh dăm bữa nửa tháng lận."

Ông Thanh có khổ nhưng không thể nói, đành chậc lưỡi, nuốt xuống nôn nóng mà gật đầu: "Được rồi, chuyện này để cha bàn lại với chú Hưng. Thôi, con vào đốt nhang cho má con rồi vào phòng nghỉ ngơi đi, chiều anh con về, nhà ta ăn một bữa cơm đoàn viên."

"Dạ, thưa cha."

...
Chiều tối, cậu hai Trọng cùng vợ trở về, Lễ lúc này mới có dịp chào hỏi chị dâu vừa rước về nhà mấy tháng trước.

Lễ có nghe ông Hai kể sơ về người chị dâu này, nghe bảo là con của một quan chức ở tỉnh trên, trong lúc anh hai cậu đi buôn, hai người vô tình gặp gỡ rồi động lòng, sau này anh đem sính lễ lên hỏi cưới chị, rồi hai người thuận lợi về chung một nhà.

Lễ còn trẻ, những năm ở phương Tây cậu dốc lòng trao dồi tri thức, chưa từng có ý nghĩ yêu đương cùng ai, bây giờ nhìn thấy anh hai cậu, người vốn cục mịch trầm tính, lại có thể vì một người con gái quan tâm chân thành như vậy, hai người trai tài gái sắc, tình cảm mặn nồng khiến Lễ nhìn mà thấy ngưỡng mộ thay, lúc ăn cơm, Lễ nhìn thấy anh mình quan tâm đến từng miếng ăn của chị, thấy chị ăn ít, anh rón rén gắp thêm vào bát chị, trong mắt hai người đều là hạnh phúc ngập tràn.

Lòng cậu bỗng sinh ra chút tò mò cùng khát khao, không biết sao này vợ của cậu là người thế nào.

Có lẽ là người hội đủ tứ đức: Công, dung, ngôn, hạnh. Cũng có thể là người mang tư tưởng tiến bộ tự do như cậu.

Nhưng dù sao về diện mạo, Lễ nhất định phải cưới vợ xinh đẹp đoan trang, như vậy thì mới xứng với khuôn mặt của cậu, sau này con sinh ra cũng thêm đôi phần an tâm vì lẽ đương nhiên là chẳng có đứa nào xấu.

Lễ cứ ôm mộng đẹp và nghĩ đến thẫn thờ, có lẽ cậu cũng không ngờ, cuộc đời tưởng chừng như êm đềm của cậu bỗng xuất hiện đầy rẫy bước ngoặt, để rồi mong muốn cưới vợ đẹp, có con đàn cháu đống của cậu cũng bị người khác bóp chết từ trong trứng nước.

...
Hai ngày sau, ông Hội đồng tổ chức lễ mừng cậu con trai út vừa du học Tây trở về.

Nhìn quanh khắp xứ Lịch Hội Thượng, có ai giỏi như cậu út Lễ nhà ông, đi học nhiều năm, mang về biết bao nhiêu là giấy khen, bằng khen, dù chữ xứ ngoài nhiều người nhìn không hiểu, nhưng cũng đủ khiến ông Hội đồng phổng mũi khoe khoang, bảo rằng là cậu giỏi giang, làm rạng danh gia tộc.

Vì lẽ đó, lễ mừng được tổ chức lớn, chỉ kém lễ giỗ ông bà một chút, bà con thân thích của ông Thanh đều được mời đến dự.

Mâm cỗ cao đầy chia thành mấy bàn, người người lui tới nhà ông ngồi đầy sân, ông Thanh trước thắp nhang cúng vái tổ tiên, sau đó chuyển sang thắp cho vợ mình, còn kêu người làm mang mâm cơm đầy dâng lên.

Lễ cúng qua đi, mọi người say sưa với phần tiệc.

Tiệc nhà kéo dài đến tận sẫm tối, đồ ăn cứ hết lại mang lên đầy, mọi người quây quần trò chuyện rôm rả, chỉ có một mâm cỗ ở vị trí gần mái hiên vẫn còn để trống, chẳng biết hôm nay người nào trong gia đình bận việc không đến.

Lễ nhìn qua chỗ trống đó mấy lần vì lấy làm lạ, bỗng nhìn thấy ông Thanh bước vào nhà trong với sắc mặt xanh mét.

"Cha, có chuyện gì vậy cha?"

Ông Thanh tránh né ánh mắt của Lễ, hơi hấp tấp đẩy vai cậu về sau: "Con chạy ra nhà sau, bảo thằng Hậu nó đưa con lên tỉnh, nhanh..."

Những lời nói của ông dừng lại giữa chừng, vì ngoài sân đã bắt đầu có tiếng gào thét trong hoảng loạn.

Lễ quay đầu lại nhìn, một mồi lửa đỏ rơi xuống vải bàn, chúng cháy bùng lên giữa sân, hắt thẳng vào từng khuôn mặt kinh hãi đang chật vật chạy trốn.

Mọi thứ đến quá nhanh, nhanh đến độ Lễ chỉ kịp trơ mắt nhìn một toán người tay trái cầm đuốc, tay phải vác lưỡi cuốc thi nhau bổ về phía từng người, từng người thân của cậu.

Ánh lửa hòa với máu đỏ, tiếng hét rùng rợn vang ngập trời.

Đó là mồi lửa gây ám ảnh suốt cả đời cậu.