Sau khi kế hoạch cải cách được thông qua, việc giảng dạy của An Tường ngày càng thuận lợi.

Nhưng cũng vì vậy, học trò bắt đầu... hỏi nhiều hơn.
Hỏi sâu hơn, khó hơn, và đôi lúc—kỳ lạ hơn.

Có ngày, một học trò hỏi:

"Thưa giáo thụ, giữa 'hoặc thuật' và 'tri thức'... khác nhau như sao và trăng phải không ạ?"

Một ngày khác, lại có người hỏi:

"Kinh thư bảo có thiên mệnh, nhưng thầy lại dạy chúng ta tư duy, lý giải... vậy nên tin cái nào?"

Rồi có đứa hỏi:

"Thưa thầy, có thứ gì gọi là 'không nhìn thấy nhưng thật sự tồn tại' không?"

Những câu hỏi ấy khiến nhiều giáo thụ trong trường phải lắc đầu:
"Bọn trẻ này hỏi gì thế nhỉ?"

Còn An Tường...
anh hiểu: chúng đang bắt đầu thật sự suy nghĩ — điều mà anh muốn nhất, cũng là điều khó nhất.

✦ 1. Phân loại kiến thức – An Tường mở bài giảng kinh điển

Buổi sáng, lớp học yên ắng khi An Tường bước lên bảng, tay cầm một nhánh mận nhỏ làm phấn tạm.

Anh viết:

"Học vấn ≠ Hoặc thuật"

Học trò nhìn nhau.
Học trò quý tộc vốn quen nghe những thứ to tát: Thi, Lễ, Nhạc, Chính...
chứ chưa từng thấy ai bắt bài học bằng một phương trình.

An Tường quay lại, giọng nhẹ nhưng từng chữ rõ:

"'Hoặc thuật' là gì?
Là những điều bí ẩn, mơ hồ, lời đồn, suy đoán vô căn cứ."

"Học vấn là gì?
Là những điều chúng ta có thể lý giải, có thể đối chiếu, có thể hiểu bằng trí óc và trái tim."

Anh vẽ ba vòng tròn giao nhau lên bảng:

Tri thức

Trải nghiệm

Lý giải

"Vùng chồng lên nhau chính là nơi kiến thức trở thành sự hiểu biết thật sự."

Một học trò rụt rè giơ tay:

"Nhưng... nếu có những thứ không thể lý giải được thì sao, thưa thầy?"

An Tường hơi mỉm cười — nụ cười dịu như gió sớm:

"Thì trước tiên... các trò phải phân loại nó.
Không rõ → chưa biết
Chưa biết → không có nghĩa là không tồn tại."

Cả lớp yên lặng.
Một vài học trò thậm chí... nổi da gà.

Misaki – đứa kiêu ngạo nhất – khẽ lẩm bẩm:

"Thầy đang nói chuyện gì cao siêu thế này..."

An Tường lắc đầu, giọng mềm đi:

"Không cao siêu đâu.
Các trò hỏi ta về thiên mệnh, về những thứ không thể thấy...
thì ta chỉ giúp các trò phân loại chúng."

"Hoặc thuật khiến người mê.
Tri thức khiến người tỉnh."

"Nhưng... đôi khi điều bí ẩn cũng là cửa ngõ dẫn đến hiểu biết."

Các học trò im lặng hồi lâu.
Cuối cùng, một người đứng dậy, bái sâu:

"Minh giáo thụ... chúng con xin bái phục."

Cả lớp đồng loạt làm theo.

Ở Trường Công Quốc, chuyện này chưa từng xảy ra.

✦ 2. Bài học về "Tâm hiểu được, nghĩa tự thông"

Buổi chiều, trời mưa nhẹ.
An Tường đi ngang sân trường, thấy hai học trò tranh cãi vì bất đồng quan điểm.

Một người nói:
"Ngươi sai!"

Người kia đáp:
"Không, ngươi sai!"

An Tường bước lại, không trách, không quát.

"Các trò có từng nghĩ—
Cùng một ngọn núi, người đứng đông thấy khác, người đứng tây cũng thấy khác."

Hai thiếu niên nhìn nhau bối rối.

Anh cúi xuống, nhặt hai viên đá, đặt trên bàn đá:

"Đây là tri thức."
"Nhưng cách hai trò nhìn chúng... là học vấn."

Rồi anh nói câu mà sau này cả Trường Công Quốc đều truyền miệng:

"Tâm hiểu được thì nghĩa tự thông.
Không phải thắng thua quan trọng...
mà là học được điều gì từ tranh luận."

Hai thiếu niên đỏ mặt, cúi đầu xin lỗi nhau.

Từ hôm đó, nhiều giáo thụ thừa nhận:

"Dạy học trò thông minh đã khó.
Dạy chúng hiểu nhau... lại càng khó.
Nhưng Minh giáo thụ làm được."

Và sự tôn trọng đối với anh ngày càng sâu.

✦ 3. Cuộc gặp thứ hai với vị tăng nhân thần bí

Một buổi tối, khi An Tường đang trên đường trở về Minh phủ, trời mưa phùn, phố xá vắng người.

Anh đi ngang cầu đá nhỏ, bất chợt thấy một bóng áo vàng đứng dưới gốc liễu.

Dáng vẻ ấy... quen đến giật mình.

Anh bước lại gần.

"Đại sư?"

Vị tăng nhân quay lại, nụ cười hiền hòa y hệt hai năm trước—
lẫn vào sương mờ như không thuộc về thế giới này.

"Thí chủ, đã lâu không gặp."

An Tường cảm giác tim mình rung lên.
Quá nhiều bí ẩn.
Quá nhiều câu hỏi.

Anh cúi đầu thật sâu:

"Đại sư... người đến tìm con sao?"

"Tìm."
Vị tăng gật nhẹ.
"Vì nhân duyên đã đến giai đoạn mới."

An Tường siết chặt tay:

"Đại sư... về việc con đến đây...
về Lâm Khê...
và cả những chuyện vượt ngoài lý giải...
người có thể nói cho con biết chút gì không?"

Vị tăng nhân mỉm cười, đưa tay chạm vào nhánh liễu ướt mưa:

"Thí chủ, ngươi đã phân biệt được 'hoặc thuật' và 'tri thức', nhưng có một điều ngươi còn thiếu."

"Điều gì?"

"Niềm tin.
Niềm tin rằng mọi câu hỏi... không phải để giải hết ngay lập tức."

An Tường nuốt nhẹ.
Mưa rơi trên áo anh, lạnh mà thanh.

Vị tăng nói tiếp:

"Ngươi và cô gái kia... cùng đến từ một nơi khác.
Nhưng nguyên nhân, thời điểm, và mục đích... không giống nhau."

An Tường ngẩn người:

"Không giống?"

Tăng nhân nhìn anh bằng ánh mắt sâu như trời đêm:

"Thí chủ...
ngươi đến đây để chữa lành người khác."
"Còn cô ấy... đến để lựa chọn vận mệnh."

An Tường sững người, tim như nhẹ đi một nhịp rồi lại nặng xuống.

Anh muốn hỏi nhiều hơn, nhưng vị tăng nhân đã chắp tay:

"Giai đoạn tiếp theo của nhân duyên... sắp mở rồi."

"Thí chủ, hãy tiếp tục dạy.
Dạy bằng tâm của ngươi.
Vì đó là chìa khóa."

Gió thổi.
Mưa nghiêng.
Chiếc áo vàng tan vào màn đêm như chưa từng xuất hiện.

An Tường đứng dưới mưa, tay run nhẹ.

Không phải vì lạnh.
Mà vì cảm giác:

Mọi thứ chỉ mới bắt đầu.
Và vai trò của anh... lớn hơn anh từng nghĩ.