SGK Ngữ Văn 11 (tập 1) - Chân trời sáng tạo - NXB Giáo Dục Việt Nam.

Vị trí văn bản: "Âm mưu và tình yêu" là văn bản Đọc mở rộng thể loại của Bài 5 - Băn khoăn tìm lẽ sống (trang 129 - 133)

Tác giả: Johann Christoph Friedrich Schiller (1759 – 1805)

⁂

Âm mưu và tình yêu (1783), kịch năm hồi của nhà soạn kịch người Đức Johann Christoph Friedrich Schiller (1759 – 1805) được xem là tác phẩm mẫu mực về nghệ thuật bi kịch Đức.

Hành động kịch diễn ra tại nhiều địa điểm khác nhau.

Nhân vật trung tâm là Thiếu tá Ferdinand, con trai của Tể tướng Von Walter, yêu Luise, con gái của nhạc công Miller và quyết tâm lấy nàng làm vợ, bất chấp sự ngăn cách về giai cấp và địa vị xã hội. Nhưng Luise cảm thấy tình yêu của hai người sẽ gặp nhiều trở ngại.

Von Walter là một quý tộc gian ác, đã ám sát viên Tể tướng trước để chiếm địa vị đó. Ông ta cấm Ferdinand yêu Luise, ép chàng phải lấy Milford, một ái phi đã bị chán bỏ của viên công tước đứng đầu nhà nước, nhằm củng cố địa vị của mình. Nhưng Ferdinand đã kiên quyết bảo vệ tình yêu với Luise và doạ sẽ tổ giác Tể tướng Von Walter về tội giết người tiềm ngôi. Sợ chuyện vỡ lở, Von Walter đành tạm gác chuyện ép con trai lấy Milford.

Nhưng Wurm, gã thư kí riêng nham hiểm của Tể tướng, kẻ cũng đang say đắm Luise mà không được nàng đoái hoài, đã bàn với lão Tể tướng bày ra một kế độc.
Hắn vô cớ bắt giam vợ chồng nhạc công Miller, rồi buộc Luise viết một lá thư tỏ tình với Thị vệ trưởng Von Calb, kẻ mà nàng không hề quen biết. Vốn là một cô gái rất hiếu thảo và sùng đạo, để cứu cha mẹ, Luise buộc lòng phải làm theo và phải thề trước tượng Chúa rằng sẽ không tiết lộ cho ai biết. Bức thư được Wurm bố trí để rơi vào tay Ferdinand.

Chàng tưởng mình bị Luise lừa dối, tìm gặp nàng để hỏi cho ra chuyện. Vì lời nguyền, Luise không thể nói sự thật. Ferdinand tuyệt vọng, bí mật bỏ thuốc độc vào li nước chanh, ép nàng uống rồi chàng cũng uống. Lúc biết mình và người yêu sắp chết, Luise đã nói ra sự thật về bức thư, nhưng tất cả đã muộn.