·         Nguyên nhân

1.    Tích tụ và tập trung tư bản càng lớn àtích tụ tập trung sản xuất càng cao đẻ ra những cơ cấu kinh tế to lớn đòi hỏi một sự điều tiết xã hội. Lực lượng sản xuất xã hội hóa ngày càng cao >< hình thức chiếm hữu tư nhân tư bản CN à đòi hỏi một hình thức mới của quan hệ sx : CNTB Độc quyền Nhà nước

2.    Phân công LĐ phát triểnàngành nghề mới ra đời mà các tổ chức độc quyền TB không thể/không muốn làm vì đầu tư lớn thu hồi vốn chậm/ít lợi nhuận (các ngành thuộc kết cấu hạ tầng) àNhà nước TS phải đảm nhiệm kinh doanh các ngành đó

3.    Mâu thuẫn  giữa giai cấp TS-VS, nd LĐ àXoa dịu bằng các chính sách Nhà nước

4.    Xu thế quốc tế hóaàliên minh độc quyền quốc tế vấp phải những hàng rào quốc gia dân tộc và xung đột lợi ích với các đối thủàNhà ước can thiệp điều tiết quan hệ chính trị và kinh tế quốc tế

è  CNTB Độc quyền Nhà nước

·         Bản chất : CNTBĐQNN là sự kết hợp sức mạnh của các tổ chức độc quyền tư nhân và sức mạnh của Nhà nước TB thành một thiết chế và thể chế thống nhất. Trong đó nhà nước TS bị phụ thuộc vào các tổ chức Độc quyền và can thiệp vào các quá trình kinh tế nhằm bảo vệ lợi ích của các tổ chức độc quyền và cứu nguy cho CNTB

·         Biểu hiện

1.    Sự kết hợp về nhân sự giữa tổ chức độc quyền và nhà nước

Sự kết hợp này thực hiên thông qua các hội chủ xí nghiệp. Các hội chủ xí nghiệp trở thành lực lượng chinh trị, kinh tế to lớn, là chỗ dựa cho CNTB Độc quyền NN; hoạt động như các cơ quant ham mưu cho NN, chi phối đường lối kinh tế, chính trị à lái hoạt động của NN theo hướng có lợi cho tầng lớp tư bản độc quyền

2.    Sự hình thành và phát triển sở hữu TB Độc quyền nhà nước:

Sở hữu TBĐQNN là sở hữu tập thể của giai cấp TS Độc quyền có nhiệm vụ ủng hộ và phục vụ lợi ích của TBĐQ nhằm duy trì sự tồn tại của CNTB.

Sở hữu NN được hỉnh thành dưới nhiều hình thức khác nhau

+Xây dựng doanh nghiệp nhà nước bằng vốn ngân sách

+Quốc hữu hóa xí nghiệp tư nhân bằng cách mua lại

+Nhà nước mua cổ phần của các doanh nghiệp tư nhân

+Mở rộng doanh nghiệp Nhà nước bằng vốn tích lũy của các doanh nghiệp tư nhân

Sở hữu NN thực hiện các chức năng quan trọng sau

+Mở rộng sản xuất tư bản CN

+Giải phóng TB của các tổ chức ĐQ từ ngành ít lãi để đưa vào ngành kinh doanh có hiêu quả hơn

+Làm chỗ dựa KT cho NN, để NN điều tiết một số quá trình KT phục vụ ợi ích của tầng lớp TS độc quyền

1.    Sự điều tiết kinh tế của NN Tư sản

Sư điều tiết kinh tế của NNTS được thực hiện dưới nhiều hình thức : thông qua các công cụ hành chính –pháp lý (hướng dẫn, kiểm soát, uốn nắn),kế hoạch hóa, hệ thống tín dụng –tiền tệ, thuế….