Truyện vua Xidip (Sisyphe) phải chịu cực hình

Xưa có nhà vua Xidip, con của thần Gió Êôn (Eole) và nữ thần Ênarêta (Enareta) nổi danh là một con người mưu mẹo và xảo quyệt. Xidip đã dựng nên đô thành Êphia (Ephyre) mà sau này gọi là Côranhtơ, đã tạo lập nên cho mình một cơ đồ mà khó có một nhà vua nào có được. Người ta thường đồn đại về các kho vàng bạc châu báu của nhà vua ở nơi này nơi khác nhiều đến mức tính không xuể. Người ta cũng thường bàn luận đến cái tài làm giàu của Xidip với một thái độ chê cười và khinh bỉ, coi đó là sự táng tận lương tâm, sự thông minh một cách độc ác, bất nhân bất nghĩa. Thật đúng như một câu tục ngữ của chúng ta: có độc mới đủ có phủ như chó mới giàu. Xidip xấu xa như thế, nhiều tham vọng bẩn thỉu như thế nhưng lại luôn luôn tỏ ra là một người đạo cao, đức trọng, coi thường tiền bạc. Ông ta hay truyền giảng về đạo đức, bàn luận về lẽ sống, đạo lý làm người. Tất nhiên không tránh khỏi có một số người bị mắc lừa, lầm tưởng. Nhưng còn với số đông người thì ông ta chỉ là một kẻ đạo đức giả. Nhưng cuộc đời còn có công lý. Lẽ nào những kẻ như Xiđip lại cứ sống nhơn nhởn ra mà không bị trừng phạt? Đúng là như vậy. Cuộc đời còn có công lý. Và chính thần Dớt là người phải điều hành công lý cho xứng đáng là bậc phụ vương của các thần và những người trần thế. Dớt không thể chịu đựng được cái tên vua vô lại giàu đến nứt đố đổ vách ra mà lại đóng vai một kẻ truyền giảng đạo lý. Và vị thần tối uy, tối linh, toàn năng toàn quyền này bữa kia nổi trận lôi đình. Thần thét vang gọi thần Chết Tanatôx đến và ra lệnh phải tóm cổ Xidip lôi tuột xuống âm phủ cho sạch sẽ thế gian.

Thần Chết Tanatôx lên trần với sứ mạng bắt Xidip về vương quốc của thần Hađex. Không rõ bằng cách nào Xidip biết được vụ công cán này của Tanatôx. Và Xidip lập mưu bắt sống Tanatôx. Truyện xưa không kể lại rõ Xidip dùng mưu gì, chỉ biết Tanatôx chưa kịp thi hành phận sự thì đã bị Xidip trói gô cổ lại. Và thế là Tanatôx bị Xidip bắt làm tù binh, chân cùm, tay xích, cổ gông, đêm cũng như ngày bị giám sát nghiêm ngặt.

Việc thần Chết Tanatôx bị bắt khiến cho trật tự trong thế giới của thần Dớt cai quản bị đảo lộn. Không có ai là người nên dương gian bắt đi các linh hồn xuống âm phủ. Vì lẽ đó trong một thời gian khá dài những người trần đoản mệnh chúng ta chẳng có ai bị chết cả. Không có người chết thì thế giới của thần Hađex trở nên vô ích, chẳng có việc gì để làm cả, từ lão chở đò Kharông cho đến chó ngao Xerber, rồi các quan tòa... Nhưng tai hại hơn nữa là không có người chết thì không có cúng lễ, hiến tế. Lễ tang cũng chẳng có mà lễ gọi hồn cũng không, do đó các vị thần bất tử từ thần Dớt trên thiên đình cho đến thần Hađex dưới âm phủ không được hưởng chút bổng lộc, lễ vật nào cả. Thậm chí có vị thần bị đói vì trong khi đi công cán dưới trần không tìm được nơi nào cúng lễ để hưởng chiêu đãi. Tình hình này quả là không thể chấp nhận được. Rối loạn hết cả. Thần Dớt sau khi nghe các chư thần tường trình, liền ra lệnh.

- Hỡi Arex, đứa con trai hung hăng, ngỗ ngược của ta! Mau xuống trần giải thoát ngay cho Tanatôx đang bị tên vua Xidip cầm tù! Ta nhắc lại phải giải thoát ngay cho Tanatôx, không được chậm trễ.

Arex hét lên một tiếng kinh động trời đất rồi bay vụt xuống trần. Chỗ này không cần kể dài dòng mọi người cũng đoán biết được tình hình diễn biến thế nào. Bởi vì khi Dớt đã đích thân ra lệnh, phái thần Chiến tranh Arex đi thì dù Xidip có binh hùng tướng mạnh đến đâu cũng phải khuất phục. Arex giải thoát cho Tanatôx. Và Tanatôx không quên thực thi cái sứ mạng mà thần Dớt đã giao cho là tước đoạt luôn linh hồn của Xidip đem về vương quốc của thần Hađex. Mọi việc tưởng như thế là xong. Ấy thế mà vẫn chưa xong.

Ở dưới âm phủ, thần Hađex và nữ thần Pherxêphôn sau nhiều ngày bị đói vì không có lễ vật hiến tế từ các đám tang, nay hết sức trông chờ vào lễ vật của đám tang Xidip để được "xả cản" một bữa. Nhưng chờ mãi đến mòn cả mắt, đói thắt cả ruột mà vẫn không thấy gì. Thì ra Xidip đã dặn vợ đừng đem thi hài mình đi chôn, đừng làm lễ tang, cúng bái, hiến tế gì hết. Thấy các vị thần trông chờ lễ hiến tế khá nhiệt thành, lúc này Xidip mới tiến đến trước ngai vàng của thần Hađex giập đầu lạy tạ:

- Muôn tâu thần vương Hađex chí tôn chí kính, người cai quản thế giới của những bóng hình vật vờ, u ám có sức mạnh và uy quyền sánh ngang thần Dớt, đấng phụ vương! Xin Người hãy tha tội cho linh hồn kẻ hèn mọn này đã không biết dạy bảo vợ con những lễ nghi đối với các bậc thần linh khi chồng nó chết. Xin Người hãy tha tội cho con bởi vì con biết đâu con chết sớm quá thế này! Xin Người hãy cho phép con trở lại dương thế ít ngày để con dạy bảo vợ con lám lễ hiến tế các bậc thần linh như Dớt đã ban dạy cho loài người. Xong việc con xin lại xuống vương quốc này và sống trọn đời làm tôi tớ cho thần vương.

Hađex và Pherxêphôn nghe những lời nói của Xidip thấy vừa bùi tai vừa có lý. Hai vợ chồng cho phép Xidip trở lại dương gian. Linh hồn Xidip trở về nhập vào hình hài và tiếp tục cuộc sống của một con người bình thường, khỏe mạnh, tinh ranh. Và tất nhiên là con người này không hề nghĩ đến những lời mình đã hứa với Hađex và Pherxêphôn. Ở dưới âm phủ hai vợ chồng Hađex, Pherxêphôn chờ mãi, chờ mãi... mà không thấy lễ hiến tế, mà rồi cũng chẳng thấy Xidip. Đến lúc này họ mới biết rằng họ bị Xidip đánh lừa. Thần Hađex vô cùng tức giận ra lệnh đòi ngay Tanatôx đến và ra lệnh phải bắt ngay linh hồn Xidip về chầu. Tanatôx không hề chậm trễ, bay lên trần ngay. Đến cung điện của Xidip thì gã thấy vị vua này đang mở tiệc ăn mừng. Đứng ngoài cửa, Tanatôx nghe rõ tiếng Xidip nói với một mẻ kiêu căng đến quá ư là khó chịu:

- Nào xin mời các quý khách! Xin các ngài hãy uống mừng cho Xidip này đã lập được một chiến công hiển hách chưa từng có. Thử hỏi các anh hùng dũng sĩ đã có ai là người chết rồi, xuống vương quốc của thần Hađex rồi mà lại trở về được chưa? Nếu không có các vị thần giúp đỡ thì chưa từng một người trần thế nào mà lại xuống được thế giới âm phủ rồi lại trở về. Còn ta, ta đã bị thần Chết Tanatôx bắt đi, thế nhưng ta lại trở về được với dương thế? Chỉ có độc nhất Xidip này lập được một kỳ tích như vậy... Nào, uống đi các vị, cạn chén đi các vị, uống mừng cho Xidip này!

Nghe những lời nói đó, Tanatôx tức điên cả ruột liền đạp cửa xông vào bàn tiệc bắt ngay linh hồn của Xidip. Thế là chấm hết cuộc đời của tên vua xảo quyệt, lừa dối cả thánh thần. Chẳng ai thương tiếc Xidip cả, từ thần linh cho đến những người trần đều nghĩ:

"... Thật đáng đời cái tên vua đảo điên, lừa lọc!". Trước tòa án công lý của thế giới âm phủ do thần Hađex chủ tọa, Xidip bị kết án khổ sai cực hình. Ông ta ngày ngày phải vần, lăn một tảng đá cực lớn, từ dưới đất lên một ngọn núi cao dốc đứng. Không thể nào nói hết nỗi cực nhọc khốn khổ của công việc đó đến như thế nào. Mệt tưởng đứt hơi, khát đến cháy cổ, mờ hôi đổ ra như tắm, nhưng nào có hoàn thành được công việc, Xidip cứ vần, cứ lăn tảng đá đến gần tới đỉnh núi thì nó lại bật ra khỏi tay lao xuống dốc. Thế là bao nhiêu mồ hôi, công sức mất hết. Xidip lại phải bắt tay làm lại từ đầu, xuống chân núi lăn, vần tảng đá lên. Ngày này qua ngày khác, Xidip cứ phải làm cái công việc khổ sai cực hình như thế, một công việc vô nghĩa và không có kết quả, để thấm thía với tội lỗi mà ông ta đã phạm phải trong những ngày sống trên dương thế.

Ngày nay, trong văn học thế giới có thành ngữ Tảng đá của Xidip, công việc của Xidip, Nỗi vất vả của Xidip để chỉ một công việc nặng nhọc vất vả tái diễn trong đời sống hoặc chỉ một công việc nặng nhọc, vất vả mà không biết đến bao giờ chấm dứt, không biết kết quả ra sao, một công việc lắp đi lắp lại đến chán ngấy, bị coi như một cực hình.

Quanh chuyện tội trạng của Xidip, người xưa còn kể thêm nhiều tội khác nhau: nào là Xidip là một tên vua tham tàn và đạo đức giả đã kéo quân đến tàn phá vùng đồng bằng Attich, cuối cùng bị người anh hùng Têdê trừng phạt - nào là Xidip can tội tiết lộ ý đồ của các vị thần hoặc mách bảo cho thần Sông Adôpôx (Asôpos) biết chính thần Dớt là người đã bắt cóc Êgin (Egine) con gái của thần - nào là Xidip can tội truyền bá cho những người trần thế biết những điều bí ẩn của thế giới thần thánh...

Bạn đang đọc truyện trên: truyentop.pro

Tags: