"Tộc Khuyển Nhung tự nhận tổ tiên của họ là hai con chó trắng, tôtemcủa họ là chó."

                                                                   (Phạm Văn Lan - Trung Quốc thông sử giản biên, tập I)

"Chu Mục Vương chinh phạt Khuyển Nhung, đem về bốn sói trắng, bốnhươu trắng." 

                                                                                                                           (Hán thư - Hung Nô truyện)

          Khi Trần Trận phục trong hố tuyết dùng ống nhòm đơn chộp được mộtcon sói gộc vào trong ống kính, cậu thấy ánh mắt con sói Mông Cổ nhọn nhưmũi dùi thép. Khắp người cậu nổi da gà, áo sơ mi bị đội lên, gần như khôngdính vào da thịt. Có ông già Pilich ở bên, lần này Trần Trận không đến nỗihồn vía lên mây, nhưng mồ hôi lạnh cứ túa ra từ lỗ chân lông, áo ướt đẫm.Tuy lên thảo nguyên đã hai năm, nhưng cậu vẫn sợ sói gộc và sói đàn. Trongnúi sâu, xa lều trại, gặp đàn sói đông đến như thế, hơi thở của cậu cũng run.Trần Trận và ông già Pilich lúc này trong tay không súng, không mác, khôngthòng lọng bắt ngựa, thậm chí ngay cả chiếc bàn đạp bằng sắt cũng không.Hai người chỉ mỗi hai cây roi, lỡ ra bọn sói ngửi thấy hơi người, chắc chắncả hai chầu trời sớm.

          Trần Trận thở hổn hển, ngoảnh sang nhìn ông già. Ông đang quan sátvòng vây của bọn sói bằng chiếc ống nhòm đơn. Ông kìm giọng, nói khẽ:Cậu nhát như thỏ đế, chẳng khác lũ cừu tí nào! Người Hán các cậu sợ sói từtrong máu, nếu không, sao cứ vào đến thảo nguyên là bại trận? Thấy TrầnTrận không nói gì, ông khẽ nạt: Lần này thì đừng có cuống lên, phải quan sátđộng tĩnh, bọn sói không rửng mỡ đùa nghịch cho vui đâu. Trần Trận gậtđầu, cậu bốc một nắm tuyết nắm chặt, tuyết trong tay cậu đóng thành băng. 

          Dốc núi chênh chếch phía trước mặt, đàn dê vàng đông đúc trong khitranh thủ bứt cỏ vẫn đề cao cảnh giác, nhưng hình như chúng chưa phát hiệnra âm mưu của sói. Một đầu của vòng cung bao vây ngày càng tới gần chỗnấp của hai người. Trần Trận không dám cử động, cậu cảm thấy như bị đóngbăng. 

          Đây là lần thứ hai Trần Trận gặp đàn sói lớn như thế trên thảo nguyên.Lúc này, nỗi kinh hoàng khi lần thứ nhất gặp đàn sói khiến toàn thân cậu runrẩy. Câu tin rằng, bất cứ người Hán nào gặp cảnh ngộ như cậu mà gan mậtkhông bị tổn thương thì chớ kể.

         Cách đây hai năm, khi Trần Trận từ Bắc Kinh về lao động ở mục trườngvùng biên này đã là cuối tháng 11, đây đó tuyết trắng mênh mông. Chưa cólều cấp cho thanh niên trí thức, Trần Trận đến ở cùng gia đình ông già Pilich,đảm nhiệm công việc chăn cừu. Hơn tháng sau, một hôm cậu cùng ông giàlên Ban Quản lý mục trường xa hơn tám mươi cây số nhận tài liệu học tập,nhân tiện mua sắm ít đồ nhật dụng. Lúc sắp ra về, ông già là uỷ viên Uỷ bancách mạng mục trường phải ở lại họp đột xuất, nhưng tài liệu thì mục trườngchỉ thị phải đem về ngay, không được để chậm. Trần Trận đành ra về mộtmình. Ông già đổi cho cậu con ngựa ô cao lớn của ông, nó vừa chạy nhanhvừa thuộc đường. Ông dặn đi dặn lại đừng đi đường tắt, cứ đường lớn mà đi,dọc đường hai ba mươi dặm lại có một lều dân, sẽ không xảy ra chuyện gì.

       Trần Trận lên yên, lập tức cảm thấy sức mạnh tràn trề của con ngựaMông Cổ thượng thặng, liền nảy ra cái ý muốn phóng thật nhanh. Vừa lênđầu dốc, ngó thấy đỉnh Sacanôla, nơi trú ngụ của đại đội, cậu liền quên bénglời dặn của ông già, bỏ con đường vòng dài hai mươi cây số, chạy theođường tắt về thẳng đại đội cho nhanh. 

        Trời mỗi lúc mỗi lạnh, đi được nửa đường thì có lẽ vì rét, mặt trời runrẩy lẩn xuống dưới đường chân trời. Hơi lạnh từ mặt tuyết dâng lên, vạt áoda cứng ngắc. Trần Trận co duỗi cánh tay, khuỷu tay và kích áo kêu sột soạt.Một lớp trắng như sương muối phủ kín mình con ngựa ô, chân lún trongtuyết dày, con ngựa chạy chậm dần. Đồi núi nhấp nhô, cái nọ tiếp cái kia,nhìn khắp không thấy một sợi khói bếp. Con ngựa vẫn chạy nước kiệu, nóchưa mệt, nước chạy ổn định, người cưỡi không bị lắc. Trần Trận buônglỏng dây cương, mặc cho con ngựa tự điều chỉnh tốc độ và hướng chạy. Cậubỗng chột dạ mà không rõ nguyên nhân cụ thể. Cậu sợ con ngựa lạc đường,sợ trời trở chứng, sợ bão tuyết, sợ chết cóng trong thảo nguyên, nhưng cònmột nỗi sợ nữa mà cậu quên: Sợ sói. 

        Sắp tới một cái khe. Con ngựa ô dọc đường hoạt bát nhanh nhẹn, tai đảobốn phía dò động tĩnh bỗng dừng phắt. Nó nhìn như đóng đinh về phía saukhe và bắt đầu khịt mũi, bước chân rối loạn. Đây là lần đầu Trần Trận mộtmình một ngựa chạy đường trường trên thảo nguyên, cậu không biết sự nguyhiểm đang rình rập phía trước. Con ngựa ô nở to cánh mũi, mắt trợn tròn, tựđộng đổi hướng. Nó định tránh đường, nhưng Trần Trận không hiểu conngựa, cậu gò cương bắt nó chạy theo hướng cũ. Nước kiệu con ngựa càngrối, trở thành nửa chạy nửa lắc, vậy mà tiếng vó thì lại rất khoẻ, có thểchuyển sang nước đại bất cứ lúc nào. Trần Trận hiểu rằng mùa đông phải giữsức cho ngựa nên gò cương không cho nó chạy vụt lên.

        Con ngựa thấy hàng loạt cảnh báo mà không có tác dụng, bèn quay lạingoạm ủng da trên chân cậu. Nhìn vào ánh mắt sợ hãi của con ngựa, TrầnTrận chợt cảm thấy hình như có chuyện nguy hiểm. Nhưng lúc này thì đãmuộn, con ngựa đã run rẩy bước vào cửa khe thăm thẳm hình phễu. 

         Khi nhìn thẳng vào bên trong khe, Trần Trận suýt ngã ngựa. Trong ánhhoàng hôn, một đàn sói Mông Cổ lông vàng rực, sát khí đằng đằng đangđứng trên một đồi tuyết cách khoảng bốn mươi mét. Tất cả đều nhìn thẳnghoặc nhìn nghiêng, tia mắt như những chùm lông nhím bay về phía cậu. Phíagần nhất là mấy con sói gộc, lớn như báo gấm, to gấp đôi, cao gấp rưỡi, dàibằng một thân rưỡi những con sói trong vườn thú Bắc Kinh. Lúc này nhữngcon đang ngồi đứng vụt cả dậy, đuôi duỗi thẳng như lưỡi lê tuốt khỏi vỏ, nhưcánh cung từ trên cao chĩa xuống, chuẩn bị một cuộc xung sát. Những consói gộc vây quanh con sói chúa lông trắng, nhưng cổ, ức và dưới bụng thì lạimàu xám tro sáng như bạch kim, đầy vẻ dữ dằn. Đàn sói không dưới bốnchục con. Sau này, khi Trần Trận kể lại chi tiết cách bài binh bố trận của bầysói cho ông Pilich nghe, ông dùng ngón tay trỏ gạt mồ hôi trán rồi bảo, cóđến tám phần là đàn sói đang họp, chúng đang phân công tập kích một đànngựa sau núi. May mà đàn sói khi ấy không đói. Sói đói thì lông không phátsáng.

         Trong một thoáng, Trần Trận mất sạch cảm giác. Cái dấu hiệu cuối cùngmà cậu nhận biết được là một tiếng động rủn người như hai đồng bạc trắngđập vào nhau, chắc chắn đó là tiếng va chạm của hồn vía cậu đập vào thiênlinh cái khi thoát ra khỏi đầu. Cậu cảm thấy dễ đến mười mấy giây sinhmạng của cậu đã đứt đoạn, chỉ còn là cái xác không hồn. Cậu sở dĩ khôngngã bởi vì con ngựa mà cậu cưỡi không phải con ngựa thường. Nó là mộtcon ngựa săn nổi tiếng, trưởng thành qua hàng trăm trận chiến đấu với sói.

       Giữa lúc ngàn cân treo sợi tóc, con ngựa trở lại bình tĩnh đến ngạc nhiên.Nó làm ra vẻ không trông thấy đàn sói, hoặc ra cái điều ngẫu nhiên bắt gặpbầy sói đang tụ tập, tiếp tục chậm rãi bước tới như một khách qua đường. Nótỏ ra gan lì, bước chân đĩnh đạc, không dụt dè, cũng không cướp đường màchạy, mà như một diễn viên thượng thặng đội giàn cốc pha lê trên đầu, nóđiều chỉnh nhịp đi sao cho uyển chuyển để người cưỡi trên lưng khỏi ngãxuống làm mồi cho sói.

      Có lẽ do dũng khí và sự thông minh của con ngựa mà hồn vía Trần Trậnlại trở về với cậu. Cũng có thể Trần Trận được trời rủ lòng thương, trả lạilinh hồn và thổi vào đấy lòng tin và nghị lực. Khi thể xác nhận lại hồn vía,cậu coi như từ cõi chết trở về, điềm tĩnh đến ngạc nhiên.

       Trần Trận ngồi thẳng đuỗn trên yên. Cậu tự dưng bắt chước con ngựalàm ra vẻ phớt đời, không thèm nhìn lũ sói, chỉ vội vàng liếc xéo một cái vàcó cảm giác chúng ở ngay bên cạnh. Cậu biết tốc độ của sói thảo nguyên, chỉvài giây là đã vọt tới trước mặt con mồi. Người ngựa ngày càng gần lũ sóiphía bên. Trần Trận rất hiểu không được mảy may tỏ ra sợ sệt, phải nhưKhổng Minh bày không thành kế, làm như trong tay nắm hàng triệu quân,sau lưng có hàng vạn quân thiết kỵ. Chỉ có như vậy mới có thể bình tĩnhtrước sói Mông Cổ - sát thủ hung hãn và đa nghi trên thảo nguyên.

       Cậu cảm thấy con sói chúa vươn cổ nhìn phía sau lưng cậu. Đàn sói nhưmột dàn rađa, nhất loạt vểnh tai về hướng nhìn của con sói chúa. Các sát thủim lặng đợi sói chúa ta lệnh. Cặp người ngựa tay không tấc sắt này mà dámngang nhiên diễu qua trước mặt, khiến sói chúa sinh nghi.  

       Hoàng hôn sẫm dần, người ngựa càng tới gần lũ sói.Giờ đây chỉ mấychục bước chân nhưng là nguy hiểm nhất trong đời Trần Trận, và cũng làquãng đường dài nhất đối với cậu. Con ngựa lại tiến thêm mấy bước, TrầnTrận bỗng cảm thấy có một con sói chạy lên đầu dốc sau lưng, cậu đoan chắcđó là con sói trinh sát theo lệnh sói chúa, xem phía sau có quân mai phụckhông? Cậu lại cảm thấy hồn xiêu phách lạc lần nữa. 

       Con ngựa hình như cũng bối rối. Cặp đùi Trần Trận và thân ngựa đềurun, rồi thì do cộng hưởng, cái run nhanh chóng chuyển sang sợ hãi. Conngựa vểnh tai về phía sau, sốt ruột nghe ngóng con sói do thám. Khi con sóiphát hiện ra sự thật là không có gì, cũng là lúc cả người lẫn ngựa đã đến chỗgần đàn sói nhất. Trần Trận tưởng như cậu đang chui vào một cái miệng sóikhổng lồ, phía trên là những răng sắc nhọn, phía dưới cũng là những răngsắc nhọn, biết đâu khi vào đến giữa hai hàm răng, con sói sẽ bập miệng mộtphát. Con ngựa ô nhún thấp khuỷu chân sau chuẩn bị lấy đà xung trận.Nhưng do tải nặng, nó khó mà thoát hiểm.

       Đột nhiên, Trần Trận kêu trời y hệt dân du mục những lúc nguy cấp: Trờiơi, trời cao đất dày ơi, xin Người hãy giúp con! Rồi cậu lại gọi ông giàPilich. Tiếng Mông Cổ, Pilich có nghĩa là khôn ngoan. Cậu hi vọng ông giàsẽ nhét vào đầu cậu sự khôn ngoan của dân thảo nguyên Mông Cổ. Thảonguyên im lặng, không một hồi âm. Cậu tuyệt vọng ngước nhìn trời, cậumuốn nhìn lần cuối màu trắng xanh của bầu trời băng giá.

        Đột nhiên, lòi ông già như tiếng sấm ngang tai: Sói sợ nhất là súng,thòng lọng và đồ vật bằng sắt. Súng và thòng lọng, cậu không có. Đồ vậtbằng sắt thì sao? Bàn chân cậu nóng ran, có đấy! Dưới chân cậu là hai bànđạp to tướng. Cậu mừng đến nỗi chân run bắn.

       Ông già Pilich đổi ngựa cho cậu nhưng không đổi yên. Thảo nào ngay từđầu, ông đã lựa cho cậu một cặp bàn đạp to bự, hình như ông tính có lúc phảidùng đến chúng như hôm nay. Nhưng khi đó ông bảo, mới tập cưỡi ngựa,bàn đạp không to thì ngồi không vững, rủi bị hất ngã, rút chân cũng dễ, tránhđược trọng thương hoặc chết vì ngựa đá. Cặp bàn đạp này miệng rộng góttròn, so với cặp bàn đạp bình thường, to gấp đôi, nặng gấp ba.

       Đàn sói đang đợi con sói trinh sát. người và ngựa đã mặt đối mặt vớichúng. Trần Trận rút chân khỏi bàn đạp rồi cúi xuống mỗi tay cầm mộtchiếc. Sống chết là ở phút này đây. Cậu vận sức lên đôi tay, ngoảnh mặt vềphía đàn sói quát lên một tiếng rồi giơ bàn đạp ra trước ngực đập vào nhau"keng"một tiếng!

Keng! Keng! Keng! 

       Tiếng "keng" trên thảo nguyên chát chúa như búa tạ đập đường ray, xoáyvào tai lũ sói khiến chúng giật thót. Với loài sói, tiếng va đập của kim loạicòn kinh khủng hơn tiếng sét trên trời, tiếng bẫy sập trên đồng cỏ. Trần Trậngõ tiếng thứ nhất, đàn sói run bắn. Gõ mạnh mấy tiếng nữa, đàn sói cụp tai,rụt cổ, lặng lẽ bỏ chạy theo sói chúa, thoắt cái đã mất dạng. Con sói trinh sátcũng bỏ luôn nhiệm vụ, chạy theo đàn.

       Trần Trận quả thực không dám tin vào mắt cậu, đàn sói đông là thế mà bịhai chiếc bàn đạp đuổi toé khói. Phấn khởi quá, cậu đập liên hồi cặp bàn đạp,vừa khoát tay về phía sau như dân du mục, vừa quát lớn: Khơlơtâng!Khơlơtâng! (Mau lên, mau lên!) ở đây rất nhiều sói.

        Có thể những con sói Mông Cổ nghe hiểu tiếng Mông Cổ, hiểu cái khoáttay của cánh thợ săn Mông Cổ. Chúng tưởng bị bao vây nên nhanh chóng rútlui, nhanh nhưng vẫn rất trật tự, chạy như gió nhưng vẫn giữ được đội hìnhmuôn thuở: Sói khoẻ đi đầu, sói chúa phía trước, sói gộc đoạn hậu, khôngtán loạn như loài cầm thú khác. Trần Trận đứng ngây ra nhìn.

       Đàn sói thoáng cái đã mất dạng, trong khe chỉ còn lại bụi tuyết.

       Trời tối sẩm, Trần Trận chưa kịp nhìn lại bàn đạp thì con ngựa đã nhằmcụm lều mà nó quen thuộc, lao đi như mũi tên. Gió lạnh lùa vào ống tay áo,vào cổ, mồ hôi trong người Trần Trận gần như đóng băng.

        Thoát khỏi miệng sói trở về, Trần Trận từ đó tin là có trời như dân dumục. Hơn nữa, cũng từ đó cậu đâm sợ, kính nể và say mê sói. Với Trần Trận,sói Mông Cổ không những đụng vào tâm linh cậu, mà còn từ tâm linh hiện ranhững cơ thể sống. Làm sao trong mình con sói tiềm ẩn sức hấp dẫn mạnhmẽ nhường ấy! Cái vật nhìn không thấy, sờ không được, hư vô mà hiện hữunày, có lẽ nó là sự sùng bái vật trong tâm linh, còn gọi là tôtem. Trần Trậnmang máng cảm thấy hình như cậu đã tiếp cận lĩnh vực tinh thần của dân tộcthảo nguyên, tuy cánh cửa mới mở hé, nhưng cậu đã nhìn được vào bêntrong với một tâm trạng hứng khởi.

       Hai năm sau đó, Trần Trận chưa lần nào gặp một đàn sói lớn như thế.Ban ngày chăn cừu, cậu chỉ trông thấy từ xa một hai con, mà dù có đi xa vàichục, thậm chí hàng trăm cây số, cũng chỉ gặp nhiều nhất là hai ba con, bốnnăm con sói. Nhưng cậu thường thấy bò dê cừu bị sói ăn thịt, ít là một haicon, nhiều là hai ba con cừu, ba bốn con ngựa, nhiều thì xác nằm ngổnngang. Đến thăm các gia đình có thể thấy tấm da sau khi ăn thịt sói. Nó đượctreo lên ở đầu sào, bay phất phới như lá cờ phướn.

0O0 

       Ông già Pilich nằm yên trong hố tuyết, nheo mắt nhìn chăm chú đàn dêtrên sườn dốc và đàn sói ngày càng tiến lại gần, bảo Trần Trận: Ráng đợichút nữa, học săn bắt, trước hết phải học tính kiên nhẫn của sói.

       Có ông già bên cạnh, Trần Trận vững tâm hơn. Cậu gạt băng đọng trênlông mi, chớp chớp mắt nhìn ông già, giơ ống nhòm quan sát đàn dê vàngtrên sườn dốc chênh chếch trước mặt và vòng vây của bầy sói. Bầy sói chưahành động.

       Từ sau lần con ngựa ô chạm trán với bầy sói, cậu hiểu con người trênthảo nguyên thực tế luôn bị sói bao vây rất gần. Ban ngày chăn cừu, ra khỏilều không xa là đã trông thấy hàng loạt dấu chân còn mới, trên dốc dưới bãidấu chân càng nhiều hơn, có cả những bãi phân sói màu xám nhạt. Đêm đêmcậu gần như trông thấy bóng sói vật vờ như trong cõi u linh, nhất là trongnhững đêm đông rét buốt, những cặp mắt sáng xanh như đom đóm chỉ cáchđàn cừu vài chục mét, ít là hai ba cặp, năm sáu cặp, nhiều là mười mấy cặp,nhiều nhất là cái lần cậu dùng đèn pin của con trai ông già, đếm được haimươi lăm cặp. Du mục nguyên thuỷ cũng như du kích hành quân, càng gọnnhẹ càng tốt. Chuồng cừu mùa đông chỉ là xe cũ, rào lưu động và những tấmthảm lớn quây thành một vòng bán nguyệt, chỉ chắn gió, không ngăn đượcsói. Khoảng trống rất lớn ở phía nam hoàn toàn dựa vào đàn chó và đám phụnữ gác đêm. Đôi khi sói lọt vào trong chuồng, sói và chó cắn nhau văng vàovách lều, đụng phải người ngủ sát bên trong. Trần Trận từng hai lần bị đánhthức kiểu ấy, nếu không có bức vách, con sói rơi trúng người cậu. Du mụcnguyên thuỷ, người và sói thảo nguyên chỉ cách nhau hai lớp thảm. Có điềucho đến bây giờ, Trần Trận chưa có dịp nào quần nhau với sói. Những consói Mông Cổ thiện chiến xuất quỷ nhập thần hơn du kích đồng bằng HoaBắc. Những đêm bị sói quấy nhiễu, Trần Trận buộc phải tỉnh ngủ, cậu dặnCaxưmai trực đêm thấy sói vào chuồng nhớ đánh thức, cậu sẽ giúp một tay.Ông già Pilich thường vê vê bọ râu dê mà cười mỉm, ông bảo ông chưa thấyngười Hán nào hăng hái như cậu. Hình như ông già rất bằng lòng về chàngthanh niên trí thức Bắc Kinh đầy nhiệt huyết này.

       Rồi thì Trần Trận cũng được chứng kiến một cuộc ác chiến giữa ngườivà sói dưới ánh đèn pin trong một đêm giông bão cuối năm.

  "Trần Tận (Trận)! Trần Tận (Trận)!"

       Trần Trận bị tiếng gọi giật giọng của Caxưmai và tiếng chó sủa điêncuồng đánh thức. Đêm đã khuya. Cậu xỏ vội đôi ủng và chiếc áo khoácngoài, cầm đèn pin và roi ngựa bước ra khỏi lều, hai chân run bắn. Trongquầng sáng đèn pin có tuyết bay lất phất, cậu trong thấy Caxưmai đang túmchặt cái đuôi rất dài một con sói gộc. Con sói có chiều dài suýt soát một thânngười trưởng thành. Caxưmai định lôi nó ra khỏi đàn cừu dày đặc. Con sóimuốn quay lại cắn ngưòi, nhưng đàn cừu vì sợ gió, sợ lạnh nên đỏ xô về phíabức tường chắn gió, ken chặt đến nỗi nửa thân trước của con sói bị kẹt cứngkhông cựa quậy được, chi còn mỗi cách cắn văng mạng những con cừu haibên và hai chân trước bám đất chơi trò kéo co với Caxưmai để thoát ra khỏiđàn cừu, quay lại cắn trả. Trần Trận loạng choạng chạy về phía Caxưmai,nhất thời chưa biết xử lý ra sao. Hai con chó to lớn sau lưng Caxưmai cũngbị đàn cừu che chắn, không thể tiếp cận con sói, chỉ quáng quàng bên ngoàimà sủa uy hiếp con sói. Năm sáu con chó nhà ông Pilich và toàn bộ chó củanhững nhà lân cận đang quần nhau với bầy sói tại phía đông chuồng cừu.Tiến sủa, tiếng rú, tiếng gào kinh thiên động địa. Trần Trận rát muốn giúpCaxưmai một tay, nhưng cậu run quá, không nhích nổi nửa bước. Cậu vốnrất muốn chạm tay vào con sói, giờ đây ý tưởng đó tan như bọt xà phòng.Nhưng Caxưmai thì cứ tưởng cậu định đến giúp, vội hét: Đừng lại gần kẻo bịsói cắn! Đuổi đàn cừu để lấy chỗ cho chó vào!

        Caxưmai ngả người về phía sau, ra sức kéo đuôi con sói đến nỗi mồ hôiđầy mặt. Cô dùng cả hai tay bẻ gập đuôi khiến nó đau quá, há miệng đỏ lòmhớp gió lạnh, hận nỗi không thể quay lại cắn chết tươi con người phía saucho hả giận. Trườn lên không ăn thua, con sói bò giật lùi thật nhanh, quayđược người lại cắn Caxưmai. "Soạt", vạt áo dài của cô bị rách toạc. Cặp mắtlá răm của cô gái Mông Cổ loé sáng như mắt con báo hoa, cô vẫn túm chặtđuôi sói, nhảy lùi một bước để kéo thẳng nó như cũ, rối ra sức lôi con sói vềphía mấy con chó.

        Trần Trận hoa mắt, cậu giơ cao đèn pin để Caxưmai nhìn rõ con sói, còntay cầm gậy thì vụt lia lịa, bất kể vào đầu hay vào tai nó. Đàn cừu nhốn nháo,vì sợ con sói trong bóng tối nên tranh nhau chạy tới chỗ quầng sáng. TrầnTrận đâm ra bất lực, không xua được đàn cừu theo ý muốn. Cậu nhận raCaxưmai đang yếu thế, con sói đã dướn lên một bước.

    "A má! A má!" - Có tiếng trẻ kêu thất thanh.

       Bayan, đứa con trai lên chín của Caxưmai xông ra khỏi lều, trông thấymẹ với con sói, nó kêu lạc cả giọng. Như chơi trò nhảy cừu, nó nhảy tưngtưng trên lưng những con cừu đến chỗ mẹ, cùng mẹ tóm đuôi con sói.Caxưmai hét to: Tóm cẳng nó! Bayan chuyển một tay tóm cẳng con sói rồi rasức kéo. Sức dướn của con sói bị giảm nhiều, hai mẹ con đã ghìm được nótại chỗ. Tiếng chó vẫn sủa râm ran phía đông. Đàn sói rõ ràng giương đôngkích tây. Bộ phận chủ lực khống chế đàn chó, yểm hộ cho những con xôngvào chuồng cừu. Mạn giữa và phía tây hoàn toàn do hai mẹ con Caxưmai cốthủ, không cho con sói gộc dồn một số cừu ra ngoài bằng cách chọc thủngtấm thảm chắn.

        Ông già Pilich cũng ra chỗ đàn cừu. Ông vừa dồn cừu, vừa gọi: Balưa!Balưa! Balưa tiếng Mông Cổ có nghĩa là "hổ". Đó là con chó săn sói, giốngchó Tạng, to lớn nhất đàn, cực kỳ hung hãn, thân tuy không dài bằng, nhưngcao và ức nở hơn sói nhiều. Nghe tiếng gọi của chủ, Balưa lập tức rút khỏicuộc chiến, chạy tới bên chủ, hơi thở toàn mùi máu. Ông già vội đón chiếcđèn pin từ tay Trần Trận soi về phía con sói. Balưa lắc đầu một cái thậtmạnh, buồn như vệ sĩ bị mất chức, điên cuồng nhào tới chỗ con sói, đạp cảlên đầu lũ cừu. Ông già bào Trần Trận: Dồn cừu về phía sói! Lèn chặt sói lại,không cho nó chạy thoát! Nói rồi ông nắm tay Trần Trận, hai người dồn cừuvề phía con sói và mẹ con Caxưmai.

        Con Balưa hung dữ miệng phì khói, cuối cùng vào tới chỗ Caxưmai,nhưng con sói bị kẹt giữa đàn cừu không một kẽ hở. Những con chó sănkhôn ngoan của Mông Cổ đều không cắn vào những chỗ có thể làm hỏng bộda sói. Con Balưa tìm không ra chỗ thích hợp để cắn, nó cuống quít rên ư ử.Thấy con Balưa,Caxưmai liền né sang bên, tì đuôi sói vào gối rồi dùng sứcmạnh toàn thân mà bẻ, "rắc" một tiếng, xuơng đuôi con sói bị gãy. Con sóiđau quá tru thảm thiết, bốn chân bám trụ lơi ra, mẹ con Caxưmai nhân đàgiật mạnh nó ra khỏi đàn cừu. Con sói toàn thân run rẩy, ngoái lại nhìn vếtthương. Balưa thừa cơ nhảy tới ngoạm trúng cổ họng con sói, rồi mặc cho nóquẫy đạp, con Balưa dùng hai chân trước chặn ức, hàm răng sắc nhọn bậptrúng họng, máu sói vọt ra hai bên mép chó. Con sói giãy giụa trong vài phútrồi ngã vật, thân mềm nhũn. Caxưmai chùi máu trên mặt, thở ra một hơi.Trần Trận nhìn sắc mặt đỏ au tưởng chị dùng son làm bằng huyết sói, đẹpman rợ như phụ nữ thời tiền sử.

          Mùi máu sói lan ra không khí, đàn chó im bặt, lũ sói bỏ chạy, thoáng cáiđã mất hút trong đêm. Chỉ lát sau, từ những trảng cỏ phía tây bắc vọng lạitiếng hú dài thê thảm tiễn đưa viên tướng của chúng vừa trận vong.

          Mình là đồ vô tích sự, dát như cừu! Trần Trận thẹn thùng tự trách. Mìnhkhông bằng những con chó thảo nguyên, không bằng phụ nữ thảo nguyên.Đứa trẻ lên chín mình cũng không bằng. Caxưmai cười, lắc đầu bảo: Khôngđúng, nếu không có chú đến giúp thì nó bắt mất cừu rồi. Ông già Pilich cũngcười: Học trò người Hán như cậu mà biết dồn cừu, biết soi đèn pin, tôi mớithấy là một.

        Rốt cuộc Trần Trận cũng sờ được vào cái xác còn nóng của con sói. Cậuhối hận vì hồi nãy không kéo đuôi con sói cùng với Caxưmai, bỏ lỡ dịp ngànnăm có một tay không bắt sói. Sói Ơlôn quả thực to vật vã, lông lá đầy mìnhnhư hắc tinh tinh, chết rồi mà vẫn oai phong, chỉ như say rượu nằm dưới đất,có thể vọt dậy bất cứ lúc nào. Trần Trận sờ cái đầu to đùng của con sói, lấyhết can đảm ngồi xuống, giang ngón cái và ngón giữa đo chiều dài từ chópmũi dến chót đuôi. Chín gang tay, vị chi là một mét tám, cao hơn cậu mấyphân. Trần Trận hít hà ngạc nhiên quá đỗi. 

          Ông già Pilich dùng đèn pin soi đàn cừu. Có ba bốn con đã bị sói cắn cụtkhu đuôi béo mẫm, mỡ và máu trộn lẫn, chảy từng vệt. Ông già bảo, đổi bốnnăm cái đuôi cừu lấy một con sói không lỗ vốn. Ông cùng Trần Trận kéo consói về lều, đề phòng lũ chó hàng xóm cắn xé bộ da cho đỡ tức. Trần Trậncảm thấy chân sói to hơn nhiều so với chân chó. Cậu xoè bàn tay ướm thử,trừ các ngón tay, bàn chân sói vừa bằng bàn tay người lớn. Thảo hèn sóichạy rất ổn định trên tuyết hoặc trên đá sỏi. Ông già bảo: Ngày mai tôi dạycậu lột da sói làm xà cạp chân.

         Caxưmai bê từ trong lều ra nửa chậu thịt vụn lẫn xương khao Balư và lũchó. Trần Trận cũng ra theo, luôn tay vuốt ve cái đầu to bự và tấm lưng cánhphản của con Balư. Con chó vừa nhai xương rau ráu vừa vẫy đuôi tỏ vẻ biếtơn. Trần Trận không nén được, hỏi Caxưmai: Lúc nãy chị có sợ không? Côcười: Sợ chứ, tôi sợ sói bắt mất cừu, mất công điểm. Tôi là Tổ trưởng sảnxuất, để mất cừu thì xấu hổ chết! Caxưmai võ vỗ đầu con chó, luôn miệngkhen: Balư sai (giỏi lắm)! Balư sai (giỏi lắm)! Con Balư nhả miếng xương,ngẩng lên đón bàn tay của cô chủ rồi rúc mõm vào ống tay áo cô, đuôi phephẩy. Trần Trận thấy rõ con Balư nhận ra tình cảm của cô chủ đối với nótrong lúc đói lòng giữa đêm đông. Caxưmai bảo: Cậu Trận này, sau Tết, tôisẽ cho cậu một con cún rất đẹp, chăn nuôi đúng kỹ thuật không khó, cậu nuôitốt, nó sẽ như con Balư. Trần Trận rối rít cảm ơn.

        Vào trong lều rồi, Trần Trận vẫn chưa hết sợ, nói: Hồi nãy cháu sợ quá.Ông già nói: Khi ấy tôi cũng thấy thế khi cầm tay cậu. Mà sao cậu run ghêthế? Ra trận mà tay run thế thì làm sao cầm chắc tay dao? Muốn trụ lại trênthảo nguyên, phải tài giỏi hơn sói. Từ nay tôi sẽ thường xuyên đưa cậu đi sănsói mới được. Xưa kia Thành Cát Tư Hãn tuyển quân, bao giờ cũng tuyểnnhững thợ săn giỏi.

        Trần Trận gật đầu liền mấy cái, nói: Cháu tin là như thế. Chị Caxưmaimà lên ngựa ra trận, tài giỏi hơn Hoa Mộc Lan nhiều. Hoa Mộc Lan là mộtnữ tướng rất nổi tiếng đời Hán.

        Ông già nói: Hoa... Hoa Mộ La (Mộc Lan) của người Hán rất hiếm, cònCaxưmai của Mông Cổ thì rất nhiều, nhà nào cũng có. Ông già cất tiếng cườikhà, y hệt tiếng cười của con sói chúa.

        Từ ấy Trần Trận ngày càng muốn tiếp cận, quan sát, nghiên cứu lũ sói.Cậu lờ mờ cảm thấy rằng, thảo nguyên và người thảo nguyên có mối quan hệbí ẩn. Có lẽ phải hiểu rõ sói thảo nguyên thì mới hiểu được thảo nguyên vàngười thảo nguyên, mà sói thảo nguyên là khâu bí ẩn nhất. Trần Trận rấtmuốn có thêm những cảm xúc chân thực của cậu về sói, thậm chí cậu rấtmuốn tự mình bắt được sói con đem về nuôi. Khi nảy ra ý nghĩ này, bản thâncậu cũng giật mình. Nhưng mùa xuân càng tới gần, ý nghĩ này càng mãnhliệt.

      Tuy vậy, cậu vẫn vô cùng cảm kích về tấm lòng của ông già.

      Trần Trận cảm thấy ông già hích tay cậu rồi chỉ lên sườn dốc. Cậu vộichĩa ống nhòm về phía ấy, đàn dê vàng vẫn đang hối hả gặm cỏ. Nhưng cậutrông thấy một con sói lớn tách khỏi vòng vây, nhằm hướng núi phía tâychạy đi. Cậu chột dạ, khẽ hỏi ông già: Chẳng lẽ đàn sói bỏ cuộc, hoài côngmình phục cả buổi ở đây!

       Ông già bảo: Đàn sói không dễ bỏ qua một dịp may. Hẳn là sói chúa thấyđàn dê quá đông, nên sai lính về điều thêm quân. Dịp may như thế này nămsáu năm chưa chắc đã gặp một lần. Xem ra đàn sói muốn vớ bẫm, khoắngmột mẻ lớn. Hôm nay không uổng công khi dẫn cậu đến đây. Cậu thấy chưa,đi săn là phải kiên trì.