Mặt trời vừa nghiêng đầu qua khỏi tàn cây trâm bầu trước nhà, ánh nắng vàng vọt rọi lấp lánh lên con đường đất đỏ dẫn ra đồng. Ở dưới chân cầu Ngã Bát, tiếng búa tiếng cưa rộn ràng vang lên từng hồi, hòa trong tiếng kêu đinh tai của con cưa máy. Ông nội cùng cha thằng An đang bận rộn khui đất, đo hướng, trồng trụ để dựng lại cái miễu mới cho ông Hoàng – vị thần từng bị ép rời chỗ cũ, khiến cho ngôi miễu trước kia bị quỷ chiếm.

Chuyện là sau cái đêm nhậu đẫm lệ dưới tàn me, hồn ông Hai – người từng coi sóc miễu cũ – hiện về, kể rõ nguyên do vì sao ổng giúp con quỷ chiếm miễu. Ổng không làm vì bị ép buộc, mà là vì thấy miễu không còn thiêng, người trần phụ bạc, cúng cho có lệ, thần thì bị lãng quên. Tụi nhỏ nghe mà nghẹn. Ngọc lặng thinh cả buổi trời, còn An thì đứng nhìn ra ruộng, mặt đăm chiêu, lát sau quay lại nói một câu:

– Miễu ông Hoàng mình phải dựng lại. Lần này, không phải vì mê tín, mà là để trả lại chỗ về cho người giữ đất.

An nói xong , rút la bàn phong thủy ra, đứng ở dưới chân cầu Ngã bát, nơi có rặng tre rì rào chạy dài theo mương nước nhỏ, nơi đất cao ráo, hướng ra đông nam – hướng của sinh khí, theo phép Kỳ Môn là Đằng Xà tàng địa, Phụng Hoàng hồi cung – rất hợp để lập miếu.

– Chỗ này được đó. Địa khí thông, long mạch không bị cắt, sau lưng có thủy tụ, trước mặt là đồng ruộng trải dài, bên trái có tre – tượng trưng cho trúc linh, bên phải là mương – tượng âm dương tương phối.

An búng tay một cái:

– Vậy thì xây ở đây!

Việc đầu tiên là dựng nền. Ông nội An – nghe tin tụi nhỏ quyết làm lại miễu, bèn dẫn theo ông Sáu Tỏ, bác Hai Chiến và cha thằng An tới. Ai nấy đều mặc đồ giản dị, chân mang dép lào, tay xách đồ cúng. Ngọc và ông Tâm Tàn lo cắm nhang, dọn lễ  . Ông nội thì đứng tụng chú khai địa. Linh đốt ba cây nến, đặt theo hình chữ phẩm trước mặt, rồi lấy ra phong linh chỉ, một loại giấy màu đỏ, vàng, xanh dùng để dẫn khí – vẽ vòng trận xung quanh vị trí định xây miễu.

Ông nội chậm rãi tiến tới, ngồi xuống đất, tay cầm một bó gạo, thì thầm:

– Gạo này là gạo trời, gạo đã để trong hủ thờ ba năm, hôm nay đem rải làm ranh giới linh khí, cho đất có hồn, cho thần có chỗ về.

Tất cả mọi người cùng cúi đầu niệm theo. An rút cập thước đo hướng dựng trụ. Chỉ duy Trinh và Ngọc là lặng lẽ, mắt đỏ hoe – như thể cảm nhận được ông Hoàng đang đứng đâu đó gần bên, im lặng nhìn đám nhỏ làm việc.

Giữa buổi, có con chim khách từ đâu bay tới, đậu lên nhánh tre, kêu "khẹc khẹc" ba tiếng rồi im bặt.

Ông Sáu Tỏ cười móm mém:

– Dấu lành đó bây. Chim khách báo cát. Thần về rồi đó.

Đất xong, hướng xong, tụi nhỏ dựng nền bằng gạch, rồi xây miễu theo kiểu cũ: mái ngói âm dương, nền cao ba tấc, chính giữa để bát nhang và bài vị. Ngọc tự tay khắc hai chữ "Thần Hoàng" bằng sơn son thếp vàng lên bảng gỗ mít. Thằng Linh thì chạm khắc hai con nghê đá đặt hai bên cửa miễu.

Quan trọng nhất là tượng ông Hoàng. Tượng cũ bị quỷ làm ô uế, nên thằng An dùng gỗ trầm hương nguyên khối, có tuổi thọ trên năm mươi năm, rồi tự tay  chạm lại , cũng không hổ là thằng lành nghề mộc nhất trong nhà mặc dù không theo nghề mộc , nhưng nó đục đẽo tượng có thần lắm. Mặt ông Hoàng hiền từ, râu dài, tay cầm phất trần, áo bào chạm rồng, chân mang hài vân, đứng trên mây. Phía sau lưng có khắc bùa Tứ Linh Quy Tổ, do ông nội khắc bằng cây đục cán bạc .

Đến ngày thỉnh thần, tụi nhỏ dậy từ bốn giờ sáng. Bà tám nấu chè, Ngọc xông trầm rồi thắp đèn cầy sáu ngọn, đặt theo hướng Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ – Thần. Linh mặc tăng y mà cái đầu thì để tóc dài, ngồi trước bàn lễ, chắp tay tụng gọi hồn thần:

– "Thần Hoàng bổn xứ, hộ quốc hộ dân, xin trở về ngự nơi miễu mới, con cháu dựng miễu lòng thành, mời ngài về chứng giám."

Gió nhẹ nổi lên, miễu vang rì rì tiếng như lời ai đó cười. Cây nhang giữa chợt bùng cháy rực lên một đoạn rồi tắt ngang.

Linh mở mắt:

– Ông Hoàng chịu về rồi.

Ngay lúc đó, mùi hương trầm thơm dịu len lỏi từng tấc đất, lũ chim bay qua chợt im lặng, trời không mây nhưng ánh nắng rọi qua mái miễu hắt thành từng tia sáng. Mọi người cùng cúi đầu, vái ba lạy. Ân nhỏ giọng:

– Miễu mới có hồn rồi.

Ông nội chậm rãi bước tới, tay cầm một xâu tiền âm dương và ba tờ giấy vàng mã, đốt lên rồi rải tro quanh miễu, nói:

– Từ nay có chỗ cho ông Hoàng ngự, đất này yên, đồng này ấm. Bà con nhớ , không phải dựng miễu là xong, mà là phải giữ tâm, giữ lễ. Mỗi rằm mùng một cúng đơn giản, nhang thơm, nước lạnh là đủ. Thần không cần mâm cao cỗ đầy, thần cần lòng người không bạc.

Người dân đi xem lễ lục tục gật đầu:

– Tụi tui hiểu rồi , cảm ân ông Út  về dựng lại miểu , cũng cảm ân các cô các cậu giúp làng diệt quỷ dựng miểu.

Từ bữa đó, miễu ông Hoàng bắt đầu khói hương nghi ngút. Người ta trong xóm tới thắp nhang, người già kể lại chuyện xưa, trẻ con không còn sợ đi ngang lúc tối. Còn tụi thằng An – mỗi đứa đều hiểu, thần không ở trong tượng, thần ở trong lòng người biết trọng nghĩa, kính trên, nhớ gốc.

Và ông Hoàng – vị thần đất, thần linh trấn xứ – đã thật sự trở về.