Tồn tại xã hội và ý thức xã hội là hai phương diện thống nhất biện chứng của đời

sống xã hội. Vì vậy công cuộc cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới phải được tiến

hành đồng thời trên cả hai mặt tồn tại xã hội và ý thức xã hội. Cần thấy rằng, thay đổi

tồn tại xã hội là điều kiện cơ bản nhất để thay đổi ý thức xã hội; mặt khác, cũng cần

thấy rằng không chỉ những biến đổi trong tồn tại xã hội mới tất yếu dẫn đến những thay

đổi to lớn trong đời sống tinh thần của xã hội mà ngược lại, những tác động của đời

sống tinh thần xã hội, với những điều kiện xác định cũng có thể tạo ra những biến đổi

mạnh mẽ, sâu sắc trong tồn tại xã hội.

Quán triệt nguyên tắc phương pháp luận đó trong sự nghiệp cách mạng xã hội chủ

nghĩa ở nước ta, một mặt phải coi trọng cuộc cách mạng tư tưởng văn hoá, phát huy vai

trò tác động tích cực của đời sống tinh thần xã hội đối với quá trình phát triển kinh tế và

công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước; mặt khác phải tránh tái phạm sai lầm chủ quan

duy ý chí trong việc xây dựng văn hoá, xây dựng con người mới. Cần thấy rằng chỉ có

thể thực sự tạo dựng được đời sống tinh thần của xã hội xã hội chủ nghĩa trên cơ sở cải

tạo triệt để phương thức sinh hoạt vật chất tiểu nông truyền thống và xác lập, phát triển

được một phương thức sản xuất mới trên cơ sở thực hiện thành công sự nghiệp công

nghiệp hoá, hiện đại hoá.